Morgunblaðið - 30.06.1987, Blaðsíða 28

28
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 30. JÚNÍ 1987
Bretland að loknum kosningum
Er Bandalag frjálslyndra og
jafnaðarmanna að klofna?
St. Andrews. Frá Guðmundi Heiðarí Frímannssynl, fréttaritara Morgunblaðsins.
BANDALAG frjálslyndra og
jafnaðarmanna virðist við það
að klofna. Leiðtogar jafnaðar-
manna héldu uppi gagnrýni á
yfirlýsingar David Steel, leið-
toga fijálslyndra, í síðustu
viku um, að flokkarnir ættu
að sameinast. David Owen,
leiðtogi jafnaðarmanna, lýsti
þvi yf ir í bréfi til flokksmanna
sinna um síðustu helgi, að nýr
sameinaður flokkur væri sér
ekki að skapi.
Frá því að niðurstöður kosn-
inganna urðu ljósar, hafa brest-
imir í Bandalagi frjálslyndra og
jafnaðarmanna orðið sífellt
meira áberandi. Þingflokkur
jafnaðarmanna ákvað að velja
sér eigin talsmenn á þingi, en
ekki sameiginlega með frjáls-
lyndum, og hann ákvað fyrir
síðastliðna helgi að leggjast gegn
því, að flokkamir yrðu sameinað-
ir í einn flokk. Talsmenn jafnað-
armanna vísa því á bug, að helsta
skýringin á því, að fylgi banda-
lagsins varð ekki meira en raun
bar vitni um, hafi verið sú, að
leiðtogar þess hafi verið tveir.
Þeir segja, að mun erfiðara hafi
verið að burðast með ýmis
stefnumál fijálslyndra, sérstak-
lega einhliða afvopnun, sem
flokksþing fijálslyndra sam-
þykkti síðastliðið haust.
Miðstjóm Jafnaðarmanna-
flokksins kom saman í gær til
að ræða, hvemig ætti að orða
tillöguna, sem lögð verður fyrir
flokksmenn til að greiða atkvæði
um, hvort sameinast eigi Fijáls-
lynda flokknum. Shirley Willi-
ams, William Rodgers og Roy
Jenkins, stofnendur Jafnaðar-
mannaflokksins ásamt David
Owen, hafa öll lagst gegn Owen
í sameiningarmálinu.
Des Wilson, forseti Fijáls-
lynda flokksins, segir í bók, sem
kemur út nú í vikunni undir heit-
inu „Valdabarátta" (Power
Struggle), að David Owen sé
kraftmikill stjómmálamaður, en
t ^ ' W
David Owen
hrokagikkur og skapbrigðamað-
ur. Wilson rekur dagbók, sem
hann hélt í kosningabaráttunni
og leiðir í ljós, hversu erfiðlega
gekk að samhæfa skoðanir leið-
toganna. Hann segir, að helsta
David Steel
ástæða þess, að bandalagið tap-
aði í kosningunum sé sú, að
Owen hafí vart getað talað um
annað en vamarmál, og ekki
hafi verið samkomulag um neins
konar uppbyggingu baráttunnar.
VerkaniaiiiiafLokkurimi þarf að
laga sig að breyttu þjóðfélagi
segir Denis Healey
St. Andrews. Frá Guðmundi Heiðari Frfmannssyni, fréttarítara Morgnnblaðsins.
DENIS Healey lýsti yfir i síðustu viku, að hann gæfi ekki kost
á sér áfram í skuggaráðuneyti Verkamannaflokksins. Healey
hafði verið talsmaður flokksins í utanríkismálum og var fyrrum
vamarmálaráðherra hans og sá maður í skuggaráðuneytinu,
sem mesta reynslu hafði af stjómarsetu. Ýmsir hafa látið i ljós
aðdáun á Healey og ferli hans af þessu tilefni. í BBC-útvarp-
inu gaf Healey ítarlegustu skýringu á ástæðunum fyrir útreið
Verkamannaflokksins i kosningunum, sem komið hefur frá
forystu flokksins.
Það hafði verið búist við, að
Healey gæfí ekki kost á sér til
áframhaldandi setu í skugga-
ráðuneytinu. Hann hafði verið í
foiystusveit Verkamannaflokks-
ins samfleytt í 23 ár, ýmist í
stjóm eða skuggaráðuneyti, en
verður nú óbreyttur þingmaður.
Sagt hefur verið um Healey,
að hann hafí verið besti leiðtogi
Verkamannaflokksins, sem aldr-
ei hlaut það hnoss. Hann tapaði
fyrir Michael Foot í kosningum
um leiðtogaembættið. Ýmsir
telja, að Healey hefði getað leitt
flokkinn fram hjá þeim
ógöngum, sem hann hefur lent
í á síðustu árum.
Healey sagði í viðtali við
BBC-útvarpið, að Verkamanna-
flokkurinn yrði að fylgjast með
tímanum, og helsti veikleiki hans
væri, að hann hefði ekki lagað
sig að breyttum aðstæðum í þjóð-
félaginu á síðustu árum. „Við
verðum að ná tökum á samfél-
agi, þar sem flest fólk á eigið
hús eiða vildi eignast það, ef það
á það ekki þegar; við verðum að
breytast og laga okkur að
þessu," sagði hann.
Healey telur fráleitt, að
Verkamannaflokkurinn byggi
stefnu sína á stuðningi við
stefnumál minnihlutahópa, og
hann útilokar hvers konar samn-
inga við Bandalagið og segir, að
Kinnock muni laga flokkinn að
nýju samfélagi. Healey segir, að
það eina, sem hafí verið rangt
við stefnu flokksins í vamarmál-
um fyrir kosningamar, hafí
verið, að ekki var farið að kynna
hana fyrr en síðastliðið haust.
Það hefði þurft meiri tíma.
The Sunday Times hefur svip-
aðar skoðanir eftir nánum
aðstoðarmönnum Kinnocks
síðastliðinn sunnudag. Flokkur-
inn geti ekki gert blóraböggla
úr fjölmiðlum og öfgamönnum í
London, hann hafí á réttu að
standa en almenningur á röngu.
Flokkurinn verði að átta sig á,
að samfélagið sé að verða borg-
aralegra og fólk hafí meiri áhuga
á því, sem er mnan eigin veggja
en utan þeirra.
Haggis
fordæmt
Lundúnum, Reuter.
ENGLENDINGAR Hafa löngum
álitið að Haggis, þjóðarréttur
Skota, væri meiriháttar slys í
sögu matargerðarlistarinnar, og
nú hafa þessi sjónarmið þeirra
hlotið stuðning alþjóðlegra sæl-
kerasamtaka.
Haggis er nokkurs konar slátur,
grautur úr kindarhjörtum, lifur og
lungum, blandaður með haframjjöli
og soðinn í vömb. Skotar, og reynd-
ar ýmsir fleiri, álíta þennan rétt
■hreinsta lostæti.
Nú hefur hins vegar „Hinn al-
þjóðlegi sælkerahringur", sem
staðsettur er í Lundúnum, lýst því
yfír að haggis sé „hræðilegasta
matargerðarslys aldarinnar", og að
illa sé farið með gott hráefni.
Skotar brugðust hinir verstu við
og segja að Fom-Rómveijar og
Grikkir hafí átt sér svipaðan rétt,
og því sé Haggis ekki aðeins herra-
mannsmatur, heldur hluti merki-
Iegrar arfleifðar.
Sovétríkin:
Gullþjófar
gripnir
Moskvu, Reuter.
NÆRRI 400 manns hafa verið
fundin sek um að hafa stolið
gulli að verðmæti um 13,4
milljónir rúblna, að því er blað-
ið Sotsialisticheskaya Industr-
ia skýrði frá fyrir skömmu.
Sú upphæð jafngildir um 835
milljónum íslenskra króna, en
gullið sem skipti um eigendur
nam 237,9 kg. Þjófnaðurinn
átti sér stað í Magadan á árun-
um 1980 til 1986. Enn eru þó
39 þjófnaðarmál óleyst. Sov-
étríkin era næstmesta gull-
framleiðsluríki heims á eftir
Suður-Afríku.
Hamborg:
Eiturlyfja-
vandamálið
versnar
Hamborg, Reuter.
SAMKVÆMT lögreglunni í
Hamborg látast nú fleiri af
völdum eiturlyfja í borginni en
nokkra sinni það sem af er
áratugnum. Embættismaður
innan fíkniefnalögreglunnar
sagði að tala þeirra sem látist
hefðu vegna eiturlyfjaneyslu á
fyrri helmingi þessa árs væri
nú orðin 25. Árið 1980 létust
36 á öllu árinu, en síðan hefur
talan lækkað allt þar til nú.
Chile:
Eldflaugar
finnast
skammt frá
forsetahöllinni
Santiago, Reuter.
Á LAUGARDAG fann lögregl-
an í Santiago tvær eldflaugar
örskammt frá forsetahöllinni.
Talið er víst að eldflaugunum,
sem fundust ofarlega í útibús-
byggingu Boston-banka í
höfuðborginni, hafí verið kom-
ið þar fyrir af vinstrisinnuðum
skæraliðum, en þeir hafa
ítrekað reynt að ráiða forseta
landsins, Augusto Pinochet,
af dögum. Lögreglan hefur nú
lokað svæðinu af og kannar
hvort einhveijar vísbendingar
um skæraliðana sé þar að
fínna. Skæraliðar hafa að und-
anfömu látið nokkuð að sér
kveða og skutu m.a. á lög-
reglubifreið á föstudagskvöld
og særðu þijá lögregluþjóna,
sem í henni vora.
Kazakhstan:
Fyrrum há-
skólarektor
rekinn úr
flokknum
Moskvu, Reuter.
FYRRVERANDI rektor Ríkis-
háskólans í Alma-Ata hefur
verið rekinn úr kommúnista-
flokknum, að því er Pravda
skýrði frá um helgina. Þjóð-
emisóeirðimar í Alma-Ata
síðastliðinn desember, bratust
einmitt út í háskólagarði rekt-
orsins, U. Dzholdasbekov.
Óeirðimar bratust á sínum
tíma út þegar leiðtogi sovét-
lýðveldisins, Dinmukhamed
Kunayev, var settur af, en
Rússinn Gennady Kolbin sett-
ur í embætti. í kjölfar óeirð-
anna, sem var mætt af mikilli
hörku, hefur verið skipt um
helstu lykilmenn í stjómkerf-
inu; innfæddir settir út í
kuldann, en Rússar látnir gína
yfír öllu.