Morgunblaðið - 21.07.1987, Page 17

17
MORGUNBLAÐIÐ, 'ÞRIÐJUDAGUR 21. JÚLÍ 1987
Hún var abbadís og sem slík átti
hún þátt að listasögu aldarinnar,
kirkjan var á þeim tímum m.a. hvati
að allri listsköpun.
Hildegard varð fyrir yfírskilvit-
legum vitrunum þegar í æsku; hún
fæddist 1098 og lést 1179. Hún var
alin upp af einsetukonu, Juttu frá
Spanheim, og gerðist nunna 16 ára
gömul. Hún las fyrir rit sitt „Liber
Scrivias" áárunum 1141-1152, sem
fjallar um heiminn allt frá sköpun-
inni og endurlausninni og fram á
hennar daga og einkum sýnir henn-
ar og vitranir. Þetta rit er útlistun
á samtíðar-ástandi og því mjög
merk heimild, sem bréf hennar eru
einnig. Hún virðist hafa haft sam-
band við Friðrik Barbarossa keisara
og ýmsa aðra landstjómarmenn,
páfa og preláta og pólitísk áhrif
hennar voru mikil. Eftir hana liggja
fleiri rit, m.a. um náttúmvísindi og
læknisfræði og skýringarrit við
guðspjöllin og önnur guðfræðirit.
Heinrich Shipperges er prófessor
í sögu læknavísinda í Heidelberg
og meðútgefandi verka Hildegard
von Bingen. Hann hefur valið í
þessa bók úr verkum hennar, þau
efni sem snerta sýnir hennar og
vitranir og tjáningu hennar á þeirri
reynslu að nálgast Guð sinn. Útgef-
andinn skrifar inngang og skipar
efninu niður eftir þemum.
Dietmar Mieth er prófessor í
Freiburg/Sviss og kennir einnig sið-
fræði við kaþólsku guðfræðideildina
í Tiibingen. Meister Eckhart er ef-
unarlaust merkasti mystiker Þjóð-
veija. Hann varð strax kunnur fyrir
prédikanir sínar. Hann var af aðals-
ættum, fæddur 1260 og lést 1327,
gerðist ungur dominikani og starf-
aði á Þýskalandi og í París. Hann
var ákærður fyrir villukenningar.
Útlistanir og skilningur manna á
kenningum og prédikunum Eck-
harts eru mjög sundurleitar.
Rómantíkeramir dáðu hann fyrir
það, sem þeir álitu inntak kenningu
hans og féll samkvæmt þeirra skiln-
ingi að þeirra stefnu, heimspeking-
ar lásu hann með samskonar
hugarfari og prótestantar hafa talið
hann forgöngumann siðskiptanna
varðandi trúaráhersluna. Sumir
telja að idealismi Kants sé frá hon-
um og panþeismi Hegels. Lengi var
hann talinn panþeisti, en nánari
rannsóknir á verkum hans benda
til dominikanans. Eckhart reyndi
að tjá það í orðum, sem ekki er
hægt eða mjög erfítt er að tjá, þess
vegna þóttust andstæðir trúarhópar
geta eignað sér hann. Nú á dögum
hafa verk hans verið rannsökuð
ítarlegar en áður, ekki síst vegna
aukins áhuga á mystík, sem tilraun
á áttavilltra nútímamanna til þess
að nálgast tímaleysið og algjört frá-
hvarf frá tómhyggju nútímans, sem
hlýtur alltaf að vera óseðjandi á
eigin forsendum. Mieth gefur út
valda kafla án skýringa, þar sem
hann telur að þeir skýri sig sjálfír.
Valið er úr ritum og prédikunum
Eickharts, útgefandi þýðir á þýsku
latnesku textana.
Þessi þijú framantalin rit eru öll
vel unnin og inngangamir em skil-
merkilegir og efnið mjög svo
tímabært.
ÞORP OG
ÞJÓÐVEGUR
Békmenntlr
Jóhann Hjálmarsson
Ágúst B. Sverrísson:
EFTIRLÝST AUGNABLIK.
Kápa og myndir: Jón Óskar Sól-
nes. Reykjavík 1987.
Eitt ljóða Ágústs B. Sverrissonar
heitir Dagamir í þorpinu:
Hver segir að dagamir í
þorpinu séu lengi að líða?
Segjum kl. 3 e.h. við borðið
! sjoppunni:
regndropar á rúðunni
putti á brunasári plastöskubakkans,
augun stillt á þjóðveginn
til að upplifa bíllausa klukkutfmann.
Og maður fínnur ekki betur
en það sé niðdimm draumlaus nótt.
Þorpsstemmningar,_ þjóðvegir,
bið setja svip á ljóð Ágústs. Hann
dregur upp hversdagsmyndir að
hætti margra skálda, ungra og
gamalla. Myndimar fela í sér vissa
reynslu. Þær sýna okkur endur-
tekningu lffsins sem oftast er furðu
óljóðræn, en getur öðlast líf hafí
skáldið vald á verkfæri sínu. Á það
skortir nokkuð hjá Ágústi B. Sverr-
issyni, en í staðinn miðlar hann
lesandanum óróleikatilfínningu
gagvart kyrrstæðu lífi. Það er neisti
í sumum þessara mynda og greini-
legur vilji til að læra þá list að segja
aðeins það sem skiptir máli, sleppa
hinu. Ljóðin em mjög misjöfn, sum
þokkalegustu byijandaverk, önnur
enn leitandi og óviss. Með því að
taka sig á ætti Ágúst að geta náð
betri árangri.
Þótt lengri ljóðin séu á margan
hátt athyglisverðari em smáljóðin
betur ort, samanber Suður og Án
vitna. Suður er tilbrigði við hlíðina
í Njálu og þar er komist að þeirri
niðurstöðu að ekkert sé fagurt við
„þessa hlíð“ og best að halda suð-
ur. Án vitna er örstutt ljóð:
Bensínstöðin lokuð/ fjúkandi götu-
ryk/ og handalaus dúkka.
í bókinni em nokkrar laglegar
smámyndir eftir Jón Óskar Sólnes.
ASEA Cylinda
þvottavélar^sænskar og sérstakar
Fá hæstu neytendaeinkunnir fyrir þvott, skolun,
vindingu, taumeðferð og orkusparnað. Efnis-
gæði og öryggi einkenna ASEA. Þú færð ekki
betri vélar!
Ba JFQrilX
HATUNI 6A SlMI (91)24420
HUSEIGENDUR
Nú er ekki eftir neinu að bíða. Álstigar og tröppur í hundraða-
tali bíða eftir að þú fáir þér eintak. Það vœri margt
vitlausara, þó ekki vœri nema til að fyrirbyggja slys sem oft
verða þegar fólk prílar í heimatilbúnum...
Verið velkomin.
BYGGINGAVORUR*KAUPFELOGIN
PERMA-DRI
UTANHÚSSMÁLNING
Góð á veggi og ennþá betri á þök
■ ■ uRðBf
Mörg dæmi um endingu frá 1966-1987= 21 ÁR
Flagnar ekki - Mikið teygjuþol - Fæst í 18 litum
Er þetta ekld rétta mólningin?
SMIÐSBÚÐ
BYGGINGAVÖRUVERSLUN
Sigurður Pálsson byggingameistari
Garöatorgi 1, Garöabæ, sími 656300