Morgunblaðið - 15.09.1987, Blaðsíða 13

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 15. SEPTEMBER 1987
13
flæmt konu sína að heiman. Alex-
ander kemur í heimsókn og vill fá
stúlkuna til sín í Fort Worth, en
hún er ekki tilbúin til fararinnar.
Nokkru síðar læðist hún þó burtu,
forvitnin um uppruna sinn rekur
hana til borgarinnar.
Winonu er vel tekið í fyrstu, en
hún kemst fljótlega að því að það
er breitt bil á milli þeirra mæðgn-
anna. Hún verður hrifín af van-
gefnum pilti, (Rob Lowe), sem býr
í nágrenninu en samband þeirra er
jafn vonlaust og jarðakaup mömmu
hennar og sambýlismanns, sem áttu
að færa þeim gull og græna skóga.
Stúlkan finnur að enn sem komið
er sé hún best komin hjá afa, þrátt
fyrir allt.
Það læðist að manni sá grunur
að Haines hafl lesið full mikið eftir
Faulkner, Hoote, Tennessee, og
fleiri snilldarpenna suðursins og
ætlað sér svipaða hluti. Hann dreg-
ur upp skýrar og sennilegar persón-
ur sem standa vel fyrir sínu og
dramað er kunnugleg Suðurríkja-
þrákelkni og tilflnningafeimni
samfara htjúfu yfírborði hjarta-
góðra sála og guðhræðslan er á
sínum stað. En sambandið á milli
einstaklinganna er samt sem áður
aldrei neitt sérstaklega athyglis-
vert, þrátt fyrir vel skrifaða línu
og línu eru heildaráhrif Hver er ég?
furðu lítil.
Leikurunum er ekki um að
kenna. Þeir valinkunnu sviðsleikar-
ar Robards og Alexander eru á
heimavelli í myndinni, sem er nær
því að vera kvikmyndað leikhús.
En best af öllum er hin unga Win-
ona Ryder sem túlkar hina ráðvilltu
táningsstúlku af trúverðugu inn-
sæi. Þá er Guich Koock þéttur fyrir
sem sambýlismaður Alexander og
Lowe, sem fór útí það hættuspil að
þverbijóta ímynd sína með því að
taka að sér hlutverk þroskahefta
piltsins, tekst það ekki óhöndug-
lega. Leikstjórn Petrie ásamt
kraftlitlu handriti eru helstu gallar
Hver er ég?, hinsvegar eru litimir
og kvikmyndatakan sannkallað
augnayndi.
Tungumálið aðskilur manninn
frá dýrunum og áhrif þess sem hún
geymir flyst frá einni kynslóð til
annarrar. Með sljóvgun málkennd-
arinnar og þar með meðvitundar-
innar rýmar hæfíleikinn til
aukinnar mennsku.
Schwarz vitnar í rit Karls Pol-
anyi, „The Great Transformation",
í sambandi við gagnrýni hans á
kenningar Adams Smith og mark-
aðskenningar nú á dögum, og um
iykil-kveikju mannlegra samskipta,
samkeppnina. Þær kenningar koma
upp að áliti Schwartz á 17. öld og
ná ítökum á 18. öld og era síðan
taldar kórréttar, vegna þeirra öra
breytinga sem verða með iðnbylt-
ingunni. Polanyi telur að þáttur
markaðarins í þjóðfélögum fyrir þá
tíma hafí verið smávægilegar,
framleiðslan, sjálfsþurftarbúskap-
ur, var megineinkenni þeirra tíma
og patemalisminn (Weber) mótaði
efnahagsstefnuna, sem var fram-
leiðsla brýnustu lífsnauðsynja.
Socio-darwinisminn, sociobíó-
lógí-
an og kenningar Adams Smith
stefna í sömu átt og era réttlættar
með kenningunum um frameðli
manna, sem er græðgin. Schwartz
rekur allar þessar kenningar í riti
sínu og kenningar þeim tengdar og
telur að nái þessi lífsskoðun að
verða ráðandi, muni stefna að hrani
lýðræðisins (þar á hann fyrst og
fremst við Bandaríkin). Hann telur
að forða beri vissum stofnunum
„frá ofurveldi efnahagslegs imper-
ialisma", sem era fjölskyldan,
kirkjan, skólamir og ríkisvaldið.
Menn ráða örlögum sínum. Mað-
urinn hefur haflst úr dýraríkinu til
mannheima með því að ánetjast
ekki eðli tilraunadýra Skinners né
alpasnigla Piagets.
Barry Schwartz er sálfræðingur
að mennt og er prófesssor í sálar-
fræði við Swartmore College. Hann
hefur skrifað bækur um nám og
sálarfræði og er kunnur fræðimað-
ur í greininni.
Stórútsölu-
markaðurinn
Bíldshöfða 101
s. 673650
DAGAR
Stórútsölu-
markaðurinn
Bíldshöfða 10
s. 673650
Ötsölumarkaðurmn
frá kl. 13-19
laugardaga
frá kl. 10-16
aðra daga
frá kl. 13-18
Já, það eru 189 dagar þar til næsti stórút-
sölumarkaðurverður.
og komdu strax!
Gríptu því
Fatalagerinn
Við gefum
fimmtu hverja
flík. Ef þú kaupir|
fjórar flíkur
máttu velja þá
fimmtu FRÍTT.
Frá og með deg-|
inum ídag
dagsetjum við
alla Visa —
Euro seðla
19/9. Þ.e.s. þú
borgarvöruna
eftir45 daga.
*$gsr
K°kuhÍaðbord
~ frítt kafff.
Ba?'aUSa,*>i
9o0 ' 7puré kr
buxu’gJ°9gi0gk •
arúlpt'.l'^Hari

390..
ngs?
SV°J
.— iCabö^n
Æ-r
Yfir 20 fyrirt æki Verðlistinn
Karnabær Emaco Nafnlausa búðin
Bonaparte Yrsa Magnea Versl. Sharon
Garbó Akademia Skómarkaðurinn Leðurval
Hummel Kári Versl. Hornið Pallurinn
Steinar Heildverslun Barnafataversl. Blómabásinn
Fatalagerinn Theodóra Spói Úlpusalan
AÐEINS 5 DAGAR EFTIR