Morgunblaðið - 25.10.1987, Blaðsíða 24
24
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 25. OKTÓBER 1987
LÍKT EFTIR RAUN-
VERULEIKANUM
Lelkllst
Jóhann Hjálmarsson
Þjóðleikhúsið: BRÚÐAR-
MYNDIN eftir Guðmund
Steinsson. Tónlist: Gunnar
Reynir Sveinsson. Lýsing: Ás-
mundur Karlsson. Leikmynd
og búningar: Þórunn S.
Þorgrímsóttir. Leikstjórn:
Stefán Baldursson.
Brúðarmyndin eftir Guðmund
Steinsson fjallar um hjónaband-
ið, blekkingu og veruleika í lífí
karls og konu. Þetta er metnað-
arfullt verk og að mörgu leyti
djarflegt, en geldur þess að vera
um of uppskriftarlegt á köflum.
Tilgangurinn er að sýna myndir
úr raunverulegu lífí fólks, líkja
eftir veruleikanum af því að það
er ekki hægt að leika hann svo
að stuðst sé við orðalag beint
úr leikritinu.
Helstu leikrit Guðmundar
Steinssonar hafa notið þess að
kunnáttufólk hefur farið um þau
höndum og stuðlað að því að
gera þau leikræn. Þessa nýtur
Brúðarmyndin líka í leikstjóm
Stefáns Baldurssonar, lýsingu
Ásmundar Karlssonar, með tón-
list Gunnars Reynis Sveinssonar
og síðast en ekki síst vegna leik-
myndar Þórunnar S. Þorgríms-
dóttur sem í senn er opin og
fijálsleg og vandlega hugsuð og
grundvölluð.
En það er eitthvað sem er
öðruvísi en það á að vera. Að
mínu mati er kvikmyndafólkið
óþarft, þvælist bara fyrir, er út
í hött. Hjónabandsumræðan
hefði án efa verið jafngild án
þeirra afskipta sem nærvera
kvikmyndafólksins er. Við þekkj-
um þau vandamál sem Guð-
mundur Steinsson beinir sjónum
að. Þau eru sígild, í senn gömul
og ný. Hann leitast m.a. við að
kafa undir yfírborðið, sýna þá
örvæntingu sem býr á bak við
gijáfægt yfírborð. Mikill kostur
við þetta leikrit Guðmundar og
reyndar fleiri leikrit hans er að
textinn er eðlilegur, honum er
lagið að gera persónur sínar trú-
verðugar með því að láta þær
tala mál sem aldrei verður fram-
andlegt eða uppskrúfað.
í Brúðarmyndinni segir Guð-
mundur Steinsson okkur heil-
mikið um þær gjár sem ógna
samskiptum fólks. Með því að
kynna okkur nokkrar kynslóðir
leiðir hann í ljós hvað þær eiga
sameiginlegt og vandinn er oft-
ast hinn sami. Það er ákveðinn
efnisvali eða efnistökum. Honum
er í mun að þreifa fyrir sér og
freista þess að spegla samtímann
á ágengan hátt. Islíkri speglun
er tilraun og leit grundvaliarat-
riði.
Brúðarmyndin dregur dám af
þessu viðhorfí, en verður á köfl-
um stöðnuð í þeirri viðleitni sinni
að sýna stöðnun. Einkum verður
þetta áberandi í hjónavígsluat-
riðinu sem er reyndar dæmigert
fyrir það hvemig leikrit eiga
Erlingur Gfslason og Krist-
björg Kjeld i hlutverkum sínum
í Brúðarmynd Guðmundar
Steinssonar.
Guðrún S. Gísladóttir, Erlingur Gislason, Kristbjörg Kjeld og Amór Benónýsson.
þráður í Brúðarmyndinni, en
fléttan fíjálslegri en í helstu leik-
ritum Guðmundar, eiginlega
minnir verkið á sumar frumraun-
ir hans sem leikritahöfundar.
Það ber síður en svo að lasta.
Einn kostur Guðmundar
Steinssonar er að engin kyrr-
staða er ríkjandi hjá honum í
ekki að vera. Leikstjórinn bregst
algerlega þar, en hefði getað
gert atriðið áhrifaríkara með því
að stytta það.
Það sem er gott um sýningu
Brúðarmyndarinnar er ákaflyndi
höfundar, vilji hans til að koma
vissum boðskap til skila. Sá boð-
skapur er meiri hlýja í mannleg-
um samskiptum. En hann vinnur
einfaldlega ekki úr efnivið sínum
á sannfærandi hátt.
Þegar Brúðarmyndin er skoð-
uð frá leikrænu sjónarmiði
eingöngu verður ekki hjá því
komist að benda á vel gerða
hluti. Erlingur Gíslason (Guðjón)
og Kristbjörg Kjeld (Svanfríður)
túlka hlutverk sín þannig að
mjög ánægjulegt er að fylgjast
með þeim. Bæði hafa þau unnið
leikræn afrek, en það kemur
ekki í veg fyrir að þau eru sífellt
að bæta við sig, ekki síst Erling-
ur.
Það var líka eftirminnilegt að
njóta leiks þeirra Herdísar Þor-
valdsdóttur (Ólína) og Róberts
Amfínnssonar (Sigmundur) í
hlutverki gömlu hjónanna. Þar
var á ferð sjaldgæflega vandaður
samleikur.
Guðný Ragnarsdóttir sem áð-
ur hefur látið að sér kveða á
sviði Þjóðleikhússins sýndi í hlut-
verki Sigríðar að hún er líkleg
til afreka. Það vakti athygli hve
túlkun hennar var vönduð, óþvin-
guð og lifandi. Halldór Bjömsson
kom vel fyrir í hlutverki
Þorgríms.
Ekki verður fundið að Guðr-
únu S. Gísladóttur í hlutverki
kvikmyndastjóra og Amóri Ben-
ónýssyni í hlutverki hljóðmanns.
En höfundarins vegna hefðu þau
gjaman mátt vera fjarverandi.
Sama er að segja um prest Sig-
urðar Skúlasonar. Hann var
veigalítill frá hendi höfundar.
Guðmundur Steinsson er einn
af okkar bestu leikritahöfundum
og til hans verða gerðar miklar
kröfur. Það fer ekki á milli mála.
Ég vona að Brúðarmyndin sé
eins konar millispil hjá honum.
byrjendanámskeið
FJölbreytt, gagnlegt og skemmtilegt byrj-
endanámskeið í notkun einkatölva.
Leiðbeinandi:
Dagskrá:
• Grundvallaratriði við notkun PC-
tölva.
• Stýrikerfið MS-DOS.
• Ritvinnslukerfið WordPerfect.
• Töflureiknirinn Multiplan.
• Umræður og fyrirspurnir.
Logi Ragnarsson,
tölvufræðingur.
Tími: 27., 28 okt. og 3., 5. nóv. kl. 20-23
Innritun í símum 687590 og 686790
VR og BSRB styðja sína félaga til þátttöku í námskeiðinu.
Tölvufræðslan
Borgartúni 28.
Að lokinni frumsyningu
Höfundar sýningarinnar & sviði Þjóðleikhússins
að lokinni frumsýningu á Brúðarmyndinni.
Ásmundur Karlsson, höfundur lýsingar, þá
Gunnar Reynir Sveinsson, höfundur
tónlistarinnar, Guðmundur Steinsson, höfundur
leikritsins, Þórunn S Þorgrfmsson, höfundur
leikmyndar og búninga; og lengst tíl hægri er
Stefán Baldursson leikstjóri.