Morgunblaðið - 15.12.1987, Qupperneq 48

48
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 15. DESEMBER 1987
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 15. DESEMBER 1987
49

Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Aöstoöarritstjóri
Fulltrúar ritstjóra
Fréttastjórar
Auglýsingastjóri
Árvakur, Reykjavík
Haraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Björn Bjarnason.
Þorbjörn Guömundsson,
Björn Jóhannsson,
Árni Jörgensen.
Freysteinn Jóhannsson,
Magnús Finnsson,
Sigtryggur Sigtryggsson,
Ágúst Ingi Jónsson.
Baldvin Jónsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aöalstræti 6, sími 691100. Auglýsingar:
Aöalstræti 6, sími 22480. Afgreiðsla: Kringlan 1, sími 83033.
Áskriftargjald 600 kr. á mánuöi innanlands. I lausasölu 55 kr. eintakiö.
K-bygging
Landspítala
Heilbrigði til sálar og
líkama er dýrmætasta
eign hverrar manneskju. Hver
og einn einstaklingur hefur
ríkuleg áhrif á eigin heilbrigði
með lífsmáta sínum. Við get-
um ræktað eigin líkama, það
er haft áhrif á heilbrigði hans,
með fæðuvali og nauðsynlegri
hreyfíngu eða áreynslu. Sama
máli gegnir raunar um hugar-
heim okkar. Þar sem annars
staðar ræðst uppskeran af
jarðvegi og sáningu. Af þess-
um sökum leggja bæði
samfélag og einstaklingar
vaxandi áherzlu á fyrirbyggj-
andi heilsuvernd og -varnir,
meðal annars í formi marg-
háttaðrar fræðslu.
Hátækni í læknisfræði ein-
kennir, með og ásamt fyrir-
byggjandi heilsuvemd,
heilbrigðisvarnir þeirra þjóða,
sem lengst eru komnar á
þessum vettvangi. Davíð Á.
Gunnarsson, forstjóri
ríkisspítala, kemst svo að orði
í grein um K-byggingu
Landspítala í Morgunblaðinu:
„Það er hátæknin sem ger-
ir okkur kleift í meira og
ríkara mæli en áður var að
greina og meðhöndla sjúk-
dóma sem áður leiddu af sér
örkuml, skerta starfsorku eða
jafnvel dauða. Hátæknin fyr-
irbyggir þannig oft ótíma-
bæra örorku".
Þrátt fyrir fyrirbyggjandi
heilsuvamir, svo mikilvægar
sem þær þó eru, stöndum við
frammi fyrir margs konar
sjúkdómum, sem nútíma
þekking og tækni hafa ekki
sigrast á. Meðal þeirra eru
hjarta- og æðasjúkdómar,
krabbamein, sykursýki, gigt,
ýmsir geðsjúkdómar — og er
þó fátt eitt nefnt. Þessir sjúk-
dómar eiga það sameiginlegt
að hægt er með nútíma tækni
og aðferðum að greina þá á
byrjunarstigi. Því fyrr sem
þeir eru greindir þeim mun
betur má gegn þeim spoma
eða við þá ráða. Reynslan
hefur fært heim sanninn um,
að hátæknin getur gefíð millj-
ónum manna mörg viðbótar-
lífár, ef og þar sem henni eru
búin starfsskilyrði.
K-bygging Landspítala, en
þar eru framkvæmdir í miðj-
um klíðum, verður á næstu
árum miðstöð hátækni í lækn-
isfræði hér á landi. Það er
nauðsynlegt að fjárveitinga-
valdið tryggi fjármuni til að
ljúka þessari byggingu á sem
skemmstum tíma. Fyrst og
fremst vegna mikilvægis há-
tækninnar í íslenzku heil-
brigðiskerfi. En jafnframt
vegna þess, að lausnir á hús-
næðisvandamálum þessa
stærsta sjúkrahúss landsins
— sem jafnframt er háskóla-
sjúkrahús — tengjast flestar
K-byggingunni með einum
eða öðrum hætti.
Hjartaskurðlækningar,
sem eru tiltölulega nýr starfs-
þáttur á Landspítala, eru
einungis einn af fjölmörgum
þáttum hátækni-læknisfræði,
sem búinn verður framtíðar-
starfsvettvangur í K-bygg-
ingu. Annar mikilvægur
þáttur eru krabbameinsrann-
sóknir. Það getur skipt
sköpum að greina þá sjúk-
dóma, sem hér um ræðir, sem
fyrst til að hægt sé að koma
við vömum í tíma. Og þeim
sjúklingum fer því miður
fjölgandi, sem þurfa á þeim
vömum að halda, sem búinn
verður staður í þessari fyrir-
huguðu miðstöð hátækninnar
í íslenzku heilbrigðiskerfi.
Það verður því að vænta þess
að Alþingi — fjárveitingavald-
ið — sjái svo um, að K-
bygging Landspítala stöðvist
ekki í miðjum klíðum. Aðhald
í ríkisútgjöldum er mikilvægt.
Forgangsröðun framkvæmda
ekki síður.
Morgunblaðið sér ástæðu
til að taka undir niðurlagsorð
í tilvitnaðri grein forstjóra
ríkisspítalanna:
„Það er í K-byggingu
Landspítalans sem hjarta
þessar þjónustu [hátækni-
þjónustu] þarf að slá og í dag
slær það bara á einum þriðja
takti. Því treysti ég því að
þeir menn sem fara með
stjóm ijármála þjóðarinnar
taki nú höndum saman og
tryggi fjármuni svo Ijúka
megi þessari byggingu á sem
skemmstum tíma.“
Jólatréð frá Osló á Austurvelli
eftir að kveikt hafði verið á því
á sunnudaginn
Þessi litla stúlka týndist í mann-
þrönginni á Austurvelli. Hér
svipast hún um eftir sínu fólki í
fanginu á lögregluþjóninum.
Morgunblaðið/Ól.K.M
Börnin fögnuðu jólasveinunum
Morgunblaðið/Sverrir
Þeir voru vinsælir jólasveinarnir sem komu á dagheimilið við Grænat-
ún til að hitta börnin á laugardaginn.
Morgunblaðið/Sigurður Jónsson
Þessi jólasveinn gladdi börnin á Selfossi á laugardaginn.
JÓLASVEINARNIR komu til
byggða á laugardaginn, þrettán
dögum fyrir jól, eins og vera
ber. Víða var kveikt á jólatijám
um helgina og mættu jólasvein-
arnir til að skemmta börnunum.
Kópavogsbúar fengu jólatré að
gjöf frá vinabænum Norrköping í
Svíþjóð í tuttugasta sinn. Tréð var
sett upp við Hamraborg og mætti
fjöldi manns þegar sænski sendiher-
rann Per-Olof Porsháll afhenti tréð
og kveikt var á ljósunum á laugar-
daginn. Jólasveinamir voru við-
staddir og einnig heilsuðu þeir upp
á bömin við dagheimilið við Græna-
tún í Kópavogi þennan dag.
Á laugardaginn var einnig kveikt
á Hamborgaijólatrénu við
Reykjavíkurhöfn. Tréð gáfu samtök
fyrrverandi blaðamanna, sjómanna
og verslunarmanna, Vikingerunde
í Hamborg, og komu tveir fulltrúar
félagsins til að afhenda tréð.
Jólasveinamir vom líka á ferð-
inni á Selfossi á laugardaginn. Þá
var kveikt á jólatré sem bærinn
fékk að gjöf frá Silkeborg, vinarbæ
Selfoss í Noregi.
Kveikt var á Oslóaijólatrénu á
Austurvelli á sunnudaginn og var
þar margmenni þrátt fyrir úrhellis-
rigningu. Það var sendiherra
Noregs, Niels Dahl sem afhenti
tréð.
Mikið fjölmenm við
vígslu Seljakirkju
MIKIÐ fjölmenni var við vígslu
Seljakirkju á sunnudag. Kirkju-
salurinn var þéttsetinn, staðið
var með veggjum og auk þess
fylgdist fjöldi manns með at-
höfninni á sjónvarpsskermum í
safnaðarheimilisálmum Kirkju-
miðstöðvar Seljasóknar. Meðal
gesta við athöfnina voru forseti
Islands, Vigdís Finnbogadóttir,
Jón Sigurðsson dóms- og kirkju-
málaráðherra og Magnús L.
Sveinsson forseti borgarstjórn-
ar Reykjavíkur auk Sigurðar
Guðmundssonar biskups sem
predikaði við guðsþjónustu og
vígði kirkjuna ásamt Ólafi
Skúlasyni dómprófasti.
Við athöfnina flutti kór Selja-
sóknar undir stjóm Kjartans
Sigurður Guðmundsson biskup
vígir altarismuni. Hjá honum
stendur sóknarnefnd og starfs-
félk safnaðarins.
Siguijónssonar Laudate Domin-
um, eftir Mozart og Syng Drottni,
eftir Heinrich Schultz, við texta
sem Ingólfur Jónsson frá Prest-
bakka samdi af þessu tilefni. Að
lokinni vígslunni og guðsþjónustu
• Morgunblaðið/Sverrir
Eins og sést á myndinni var Seljakirkja þéttsetin við vígsluna. Á
fremsta bekk sitja meðal annarra Vigdís Finnbogadóttir forseti ís-
lands, Jón Sigurðsson dóms- og kirkjumálaráðherra og Magnús L.
Sveinsson forseti borgarsljómar Reykjavíkur.
þar sem biskup predikaði og séra
Valgeir Ástráðsson og aðrir sókn-
arprestar í Breiðholtshverfí þjón-
uðu til altaris, var safnaðarfólki
og gestum boðið upp á veitingar
í boði safnaðarins. Að sögn Gísla
H. Ámasonar formanns sóknar-
nefndar er áætlað að um eitt
þúsund gestir hafi verið við at-
höfnina.
Morgunblaðið/Sverrir
Þrjátíu ára söngafmæli
Tónlist
Jón Ásgeirsson
Pólýfónkórinn hélt uppá þijátíu
ára starfsafmæli sitt með hátí-
ðartónleikum í Hallgrimskirkju og
flutti meistaraverkið Messias eftir
Hándel. Flestir kórar hér á landi
hafa átt allt sitt undir einum
stjómanda og þó reynt hafi verið
að halda starfseminni gangandi
eftir að þeir létu af stjóm, hefur
það sjaldan lukkast. Þarna eru
karlakórarnir tveir í Reykjavík
með sérstöðu, en vel að merkja,
þeim hefur tekist að staðfestast
sem fyrirtæki með eignir og þar
með aðstöðu til sjálfstæðrar starf-
semi. Það er ekki algjörlega að
ástæðulausu að spurt sé hver
verði framtíð Pólýfónkórsins, en
þeim sem unna góðum söng.mun
þýkja nokkuð frá sér tekið, ef hér
skal staðar numið.
Ekki er rétt að minnast á tor-
færa leiðina framundan, þegar áð
er og fagnað unnum afrekum,
heldur skal samfagna og gleðjast
yfir því að hafa átt með Pólýfón-
kórnum ógleymanlegar stundir í
þijátíu ár. Sá sem bindur í eitt
þessi ár er Ingólfur Guðbrands-
son, en honum er gefin sú gáfa
að sjá ætlan sína stærri en erfið-
leikana. Ætlan hans var að gefa
öðrum með sér en eiga ekki einn,
og því samfagna þeir sem svarað
hafa kallai hans og ekki síst þeir
sem þegið hafa.
Flutningur Messiasar að þessu
sinni er að því leyti til sérkennileg-
ur, að þar leggur stjómandinn
erfið hlutverk í hendur ungum og
óreyndum söngvurum og þolreyn-
ir þau þau traustabönd, sem hann
ásamt öðrum tónlistarmönnum
hefur styrkt og bundið í, að sem
best væru búinn til átaka. Sópran-
hlutverkið var sungið af Ingu
Backman, sem stundar fram-
haldsnám við Söngskólann í
Reykjavík. Hún hefur þegar mikið
að gefa í söng sínum og óhætt
að spá henni framtíð sem góðri
söngkonu. Sigríður Elliðadóttir
altsöngkona er nokkru styttra
komin í námi og þrátt fyrir smá-
leg mistök í fyrstu aríunni mátti
heyra að hér er á ferðinni af-
bragðsfalleg lágrödd sem vinna
má mikið með. Tenórinn var svo
Gunnar Guðbjörnsson, sem er
einn af allra efnilegustu söngvur-
um okkar íslendinga, en hann vex
með hveiju verki sem hann vinn-
ur. Bæði Sigríður og Gunnar hafa
stundað nám hjá Sigurði Demetz
í Nýja Tónlistarskólanum.
Eini aðkomumaðurinn var Will-
iam Mackie, en hann er feikna
þróttmikill bassasöngvari og var
söngur hans frábærlega vel út-
færður. Anna Margrét Kaldalóns
átti vel sungna smástrófu (engil-
inn), en hún stóð að öðru leyti
sína vakt í kórnum. í heild var
kórinn mjög góður og sömuleiðis
Morgunblaðið/Sverrir
Frá tónleikunum Pólýf ónkórsins í Hallgrímskirkju sl. laugardag.
hljómsveitin en trompett-einleik-
inn lék Ásgeir Steingrímsson.
Sá sem stýrði þessum tónleik-
um, Ingólfur Guðbrandsson,
skilar íslendingum sérkennilegri
sögu, sem enn er ekki tímabært
að gera upp, þó rétt sé að staldra
ögn við og rýna í liðna atburði.
Pólýfónkórinn hefur gefíð út veg-
legt afmælisrit, þar sem saga
kórsins er rakin í máli og mynd-
um. Bókin er einstaklega falleg
og ekki síður fróðleg og góð heim-
ild um einstæða sögu þessa
ævintýrakórs, sem ævintýramað-
urinn Ingólfur Guðbrandsson
skapaði og stýrði svo djarft, að
mörgum fannst stundum nóg um,
þó endirinn yrði sá að allir dáðust
að krafti hans og viljafestu og
ekki síst af vægðarlausum list-
rænum metnaði, er stefndi honum
gegn samtíð sinni með þeim hætti
að allir vildu hlýða á mál hans,
bæði til lærdóms og ánægju.
Mörgum manninum er þakkað
fyrir að gera skyldu sína, en oft
gleymist að þakka fyrir það sem
gert er þar umfram, því svo virð-
ist sem listhafendum þyki nóg að
klappa þeim lof í lófa, sem telja
sig eiga eitthvað annað erindi við
samtíð sina en að gera skyldu sína
og snúast því ókvæða við ef þeir
eru rukkaðir um meira en klapp
og skjall. Gegn þessum hugmynd-
um mátti Ingólfur oft beijast, þó
nú sé ekki eins önugt og áður var
að þessu leyti. Margs er að
minnast í þijátíu ára starfi Pólý-
fónkórsins, en eitt má ekki
gleymast að þakka öllum söng-
mönnum kórsins og óska þeim til
hamingju með þátttöku þeirra í
þessu ævintýri Pólýfónkórsins.
Að tónleikum loknum. Frá vinstri: William Mackie, Gunnar Guðbjörnsson, Inga Backman, Sigríður
Elliðadóttir, og stjórnandinn, Ingólfur Guðbrandsson.