Morgunblaðið - 03.01.1988, Blaðsíða 37
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 3. JANÚAR 1988
37
rt, Practical Stylistics: Workbook
with an introduction to practical
stylistics (Bóksala stúdenta), sem
teljast verður brautryðjendaverk
hérlendis. Liggja að baki þessara
verka mikil vinna og ómældar rann-
sóknir á söfnum hérlendis og
erlendis. Raunar eru þetta ekki
fyrstu kennslurit Alans, þvi hann
hafði, 1951, gefið út ensk-íslenskt
orða- og orðtakasafn: Enskur orða-
forði fyrir íslendinga (Prentfell) og
Litla sýnisbók enskra bókmennta
(ísafold), 1952. Munu báðar enn
fáanlegar, og mega teljast vel not-
hæfar við enskukennslu.
Auk framantaldra kennslu-,
rannsókna- og fræðistarfa er skylt
að geta hér umfangsmikilla og
tímafrekra stjórnunarstarfa á veg-
um Háskóla íslands. Vegur og
umsvif kennslugreinarinnar ensku
við heimspekideild hafa mjög vaxið
í prófessorstíð Alans. Hefir hún
síðustu tuttugu árin eða svo jafnan
verið ein þriggja greina deildarinnar
sem mestan stúdentafjölda hafa
haft, og nemendur oft verið jafn-
margir eða jafnvel fleiri en allra
hinna tungumálagreinanna saman-
lagt, en lið fastra kennara næsta
þunnskipað miðað við aðrar grein-
ar, þar til helst á síðasta ári. Hefír
því auðvitað mætt mikið á eina
prófessomum og höfuðsmanni
greinarinnar við daglega stjóm-
sýslu, setu í deildarráði og nefndum
á vegum þess og deildarinnar, svo
sem dómnefndum um kennslustöð-
ur. Var hann forseti heimspekideild-
ar árin 1979—81, og er það ærið
starf eitt sér. Þá hefír Alan eðlilega
haft forystu um tengsl greinarinnar.
við erlenda háskóla, setið fræðileg-
ar ráðstefnur prófessora og annarra
háskólakennara í ensku við erlenda
háskóla og fræðasetur. Hefir hann
ekki síst haft milligöngu um að fá
hingað rithöfunda og fraeðimenn til
fyrirlestrahalds við Háskóla Ís-
lands, og nægir að nefna hér þekkt
skáld á enska tungu eins og John
Betjeman, Iris Murdoch og Marga-
ret Drabble. Hefír hann því rækt
vel sambandið við enska menningu
og bókmenntir og stuðlað að kynn-
um íslendinga af mörgu því besta
á því sviði.
Á síðasta áratug vann hann ötul-
lega að því, að komið yrði á stofn
Rannsóknastofnun í erlendum
tungumálum og varð fyrsti for-
stöðumaður hennar, 1982—1985.
Gaf sú stofnun út Lilju Eysteins
Ásgrímssonar og Sólarljóð í hinni
íslensku gerð ásamt þýðingu Alans
í bundnu máli, formála hans og
textaskýringum: The Lily and the
Lay of the Sun. Two mediæval rel-
igious poems (Bóksala , stúdenta),
1985. Er ég þá kominn að hinum
umfangsmiklu þýðingarstörfum
hans, sem spanna langt árabil og
eru hin fjölbreytilegustu, og engin
tök á því að telja þau upp öll hér.
Hafa þessar þýðingar birst víða,
bæði hérlendis og erlendis. Þegar á
allt er litið, virðist mér Alan vera
afburðasnjall þýðandi, enda hefír
hann lagt mikla vinnu í þýðingar
sínar og tekist að tengja þýðanda-
starfíð háskólakennslu sinni í
stílfræði á athyglisverðan og lofs-
verðan hátt. Hygg ég, að þótt svo
vel hafi tekist til um þessar þýðing-
ar, beri ljóðaþýðingamar þó þeirra
hæst. Snjallir þýðendur fagurbók-
mennta úr einu máli á annað eru
ekki á hvetju strái; framúrskarandi
ljóðaþýðendur örfáir. Höfuðskáld
Englendinga á öndverðri 18. öld,
Alexander Pope, segir í formálanum
að þýðingu sinni í bundnu máli á
Ilíonskviðu Hómers (1715):
„It is the first grand duty of an
interpreter to give his author entire
and unmaimed; . . . without ende-
avouring to be more than he finds
his author is, in any particular
place. It is a great secret in writ-
ing, to know whén to be plain, and
when poetical and figurative .. .“.
Þetta hygg ég, að Alan Boucher
hafí tekist öðrum þýðendum
íslenskra ljóða á ensku betur.
Áður en Alan fluttist búferlum
til íslands hafði hann þegar haslað
sér völl í Bretlandi og víðar í hinum
enskumælandi löndum sem af-
kastamikill og vinsæll höfundur
unglingabóka I sagna- og þjóð-
sagnaformi. Langflestar þeirra
sækja efni sitt í norrænar og
íslenskar fombókmenntir og þjóð-
sögur. Em þær margar listilega vel
skrifaðar og hið þekkasta lestrar-
efni ungum sem öldmðum. Hefír
Helgi Hálfdanarson raunar þýtt
eina slíka sagnabók eftir Alan (Við
sagnabmnninn, 1971). Mér telst
svo til, að þessar frásagnabækur
hans fylli a.m.k. tvo tugi. Séu þýð-
ingamar, frásagnabækumar og
fræðiritin sem upp vom talin hér
að framan tekin saman, er ekki um
neitt smáræðis kynningarstarf að
ræða, og sú þakkarskuld, sem
íslenskir rithöfundar og skáld, svo
Bifreiðaeftirlitið hallalaust
„ÞAÐ bendir allt til þess að Bif-
reiðaeftirlit ríkisins verði með
nokkurra milljóna króna tekjuaf-
gang eftir árið 1987 og það er í
fyrsta sinn í fjölda ára,“ sagði
Haukur Ingibergsson, fram-
kvæmdastjóri Bifreiðaeftirlits
rikisins i samtali við Morgun-
blaðið.
Haukur sagði að þetta sýndi að
rekstrarátakið, sem forráðamenn
Bifreiðaeftirlitsins hófu í sumar,
hafi tekist. „Þennan tekjuafgang
má rekja til þess að dregið var úr
yfirvinnu og kostnaði og tölvuvæð-
ing aukin, svo fátt eitt sé nefnt,"
sagði Haukur. „Þá hafa ýmsar úr-
bætur verið gerðar til hagsbóta
fyrir viðskiptavini, til dæmis hefur
afgreiðslu í húsi okkar við
Bfldshöfða í Reykjavík verið breytt.
Bifreiðaeftirlitið hefur því í fyrsta
sinn í mörg ár haldið sig innan
þess ramma sem fjárlög kveða á
um. Þetta er að sjálfsögðu í sam-
ræmi við þá stefnu stjómvalda að
ríkisstofnanir fari ekki fram úr fjár-
veitingum á fjárlögum."
Haukur sagði að rekstrarátakinu
hefði verið hleypt af stokkunum í
júní og því væri þessi árangur mjög
góður. „Við ættum að geta rekið
Bifreiðaeftirlitið hallalaust á næsta
ári og einbeitt okkur að því að
bæta þjónustuna enn frekar. Einn
í dag, 3. janúar, er Höskuldur
Eyjólfsson, bóndi á Hofstöðum
í Hálsasveit 95 ára gamall.
Höskuldur bjó lengi á Saurbæ
í Villingaholtshreppi í Flóa, en
um 1940 flutti hann aftur til
Hofsstaða í Borgarfírði, en þar
fæddist hann árið 1893. Þar hef-
ur Höskuldur búið síðan.
Kona Höskuldar var Gíslína
Magnúsdóttir frá Hraðastöðum í
Mosfellssveit, en hún lést 1966.
Þau áttu fjögur böm: Valgerði,
Herborgu Svövu, Gísla, sem býr
á Hofsstöðum, og Perlu, sem er
látin.
angi af því er skipulag aðalskoðun-
ar árið 1988, en nú sér Bifreiðaeftir-
litið í fyrsta sinn um þá skipulagn-
ingu um allt land.“
Höskuldur Eyjólfsson frá Hofs-
stöðum.
Höskuldur á Hofs-
stöðum 95 ára
og þjóðin öll, eiga Alan að gjalda,
orðin býsna stór, eða ógleymdum
landsmönnum í fæðingarlandi hans.
Ætla ég, að þessu sögðu, að lesend-
um megi verða ljóst, að skilja má
tilvitnunina úr The Beaux’ Strata-
gem Farquhars tvennum skilningi
um þennan mæta ármann þjóð-
menningar tveggja landa.
Auk kennslu-, fræði- og ritstarfa
sinna hefír Alan tekið drjúgan þátt
í félagsstörfum, var m.a. deildarrit-
ari í samtökum starfsmanna breska
útvarpsins BBC, meðan hann starf-
aði þar, sat í stjom Anglíu og var
formaður þess félagsskapar 1974,
var um tíma í stjóm Félags ensku-
kennara á íslandi, hefír starfað í
Félagi kaþólskra leikmanna á ís-
iandi o.fl. mætti nefna. Hefír honum
verið sýndur ýmiss sómi fyrir störf
sín að menningartengslum Breta
og íslendinga, verið gerður að heið-
ursfélaga Anglíu, forseti íslands
hefír sæmt hann Hinni íslensku
fálkaorðu og Bretadrottning gert
hann að Member of the Order of
the British Empire.
Þótt senn komi að því, að Alan
Boucher láti af störfum sem pró-
fessor í ensku við Háskóla íslands
er hann síður en svo að búast-til
að setjast í helgan stein. Vinnur
hann um þessar mundir að undir-
búningi að útgáfu á ferðaminning-
um enskumælandi ferðalanga á
íslandi á átjándu og nítjándu öld,
sem Stofnunin í erlendum tungu-
málum mun væntanlega standa að.
Á vormisseri í ár mun hann m.a.
kenna stúdentum í ensku til kandíd-
atsprófs á námskeiði í bamabók-
menntum á enskri tungu, og er mér
ekki kunnugt um, að slíkt hafi áður
verið gert, a.m.k. ekki hér á landi.
Má hann teljast einstaklega vel fall-
inn til að kenna slíkt námskeið.
Ég vil að lokum færa Alan Bouc-
her þakkir okkar samkennara hans
í ensku við heimspekideild Háskóla
Islands fyrir einstaklega ljúft og
giftudijúgt samstarf um áraraðir,
svo og deildarinnar og háskólans í
heild. Jafnframt viljum við hjónin
nota þetta tækifæri til að þakkíe-
þeim Áslaugu fyrir langa vináttu
og margar góðar samverustundir á
liðnum árum, og óska þeim og böm-
um þeirra hjartanlega til hamingju
á þessum merku tímamótum í lífi
þeirra.
Heimir Áskelsson
DÖMUR OG HERRAR
Nu drífiðþið
ykkur í leikfimi!
Tímar við allra hæfí
5 vikna námskeið hefjast
ll.janúar
Leikfimi fyrirkonurá öllum aldri.
Hressandi, mýkjandi, styrkjandi
ásamt megrandi æfingum.
Karlmenn
Hinir vinsælu herratímar eru í hádt
inu.
Þarftu að missa 15 kíló?
Sértímar fyrir konur sem vilja léttast
um 15 kgeða meira. Sértímarfyrir
eldri dömur og þær, sem þjást af
vöðvabólgum.
Frábær aðstaða
Ljósalarripar, nýinnréttuð gufuböð og
sturtur. Kaffi ogsjónvarp í heimilis-
legri setustofu.
Innritun
og frekari upplýsingar alla virka daga frá
kl. 13-22 ísíma 83295.
JúdódeildÁrmanns
Ármúla 32.
GULLFOSS
AÐALSTR/ETI9 SIMI12315