Morgunblaðið - 05.03.1988, Blaðsíða 36

36
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 5. MARZ 1988
Jóhanna Sigurðardóttir félagsmálaráðherra:
Tveir lífeyrissjóðir
ætla ekki að semja
um skuldabréfakaup
TVEIR lífeyrissjóðir, Lifeyris-
sjóður atvinnuflugmanna og
Lífeyrissjóður Tannlæknafélags
íslands, ætla ekki að semja við
Húsnæðisstofnun um kaup á
skuldabréfum fyrir árin 1989 og
1990. Jóhanna Sigurðardóttir,
félagsmálaráðherra, skýrði frá
þessu á Alþingi í gær en þetta
hefur í för með sér að sjóðs-
félagar munu ekki hafa lánsrétt
i húsnæðiskerfinu. Einnig sagði
félagsmálaráðherra að hún vildi
nota fryst fjármagn hjá Hús-
næðisstofnun til þess að vega upp
á móti skerðingu vegna efna-
hagsráðstafana ríkisstjórnarinn-
ar.
Jóhanna Sigurðardóttir, félags-
málaráðherra, sagði að sú ákvörðun
hefði verið tekin að frysta 500 m.kr.
í sjóð hjá Húsnæðisstofnun þar sem
á sínum tíma hefði verið áætlað að
ráðstöfunarfé lífeyrissjóðanna yrði
825 m.kr. meira en gert var ráð
fyrir í fjárlögum og lánsfjárlögum
fyrir árið 1987. Einungis 430 m.kr.
hefðu þó skilað sér og væri frysting-
in því ekki 500 m.kr. heldur 105
m.kr. Nauðsynlegt væri að þetta
kæmi fram þar sem verkalýðsfélög-
in hefðu gagnrýnt þessa frystingu
og lífeyrissjóðir haldið að sér hönd-
unum við skuldabréfakaup vegna
hennar.
Félagsmálaráðherra vék næst að
skuldabréfakaupum lífeyrissjóð-
anna og sagði að fyrir árið 1989
hefðu 54 sjóðir samið við Húsnæðis-
stofnun en 33 fyrir árið 1990. Það
væru því all nokkrir sjóðir sem ekki
hefðu enn samið. Hún sagði það
ljóst að ef ekki yrði samið kæmi
það niður á sjóðsfélögum þessara
lífeyrissjóða þar sem þeir myndu
ekki hafa lánsrétt. Flestir þessara
sjóða hefðu þó tilkynnt um að þeir
myndu ganga til samninga. Lífeyr-
issjóður atvinnuflugmanna og
Lífeyrissjóður Tannlæknafélags fs-
lands hefðu þó tilkynnt um að þeir
myndu ekki ganga til samninga.
Einnig væri óljóst hvort Lífeyris-
sjóður verkafólks í Grindavík myndi
ganga til samninga.
Jóhanna sagði að framlag ríkis-
ins í Byggingasjóð ríkisins þyrfti
að vera meira ef standa ætti við
þau loforð sem hefðu verið gefin
með nýju húsnæðislöggjöfinni. Það
væri þó nauðsynlegt að við kæm-
umst út úr þessu kerfí og væri nú
unnið að því í félagsmálaráðuneyt-
inu að kanna hvaða kostir væru
fyrir hendi í endurskipulagningu
húsnæðiskerfisins.
Hún hefði. lýst andstöðu sinni
yfir því að framlag ríkisins væri
skert. Nóg hefði verið gert þegar
Qárlög voru afgreidd og óviðunandi
að ganga lengra í þessu efni. Fé-
lagsmálaráðherra sagði forsendur
hafa breyst varðandi frystinguna
og teldi hún að henni bæri að af-
létta og skila fjármagninu aftur í
Byggingarsjóð. Þessi skerðing sem
nú væri gerð með efnahagsráðstöf-
unum myndi því ekki koma niður á
samningum Húsnæðismálastofnun-
ar eða lánsloforðum.
Morgunblaðið/RAX
Brotajárni frá Sindrastáli skipað um borð í Lystend i Sundahöfn.
Ef svo fer fram sem horfir er þetta næstsiðasti brotajárnsfarmurinn
sem fer úr landinu.
Fyrsti brotajámsfannur-
inn í 5 mánuði fluttur út
TÓLF hundruð og fimmtíu
tonnum af brotajárni var skip-
að um borð í norska flutninga-
skipið Lystend á miðvikudag,
en útflutningur á brotajárni
hefur legið niðri um fimm
mánaða skeið. Annar farmur
verður líklega sendur út í
haust, en eftir það eru horfur
á að brotajárnsútflutningur
leggist alveg niður. „Upp-
hleðsla á brotajárni hefur auk-
ist gífurlega á sama tíma og
útflutningurinn er að leggjast
af. Það eru orðin vandræði á
haugunum, að maður tali ekki
um bílakirkjugarðana, svo sem
í Kapelluhrauni,“ sagði Þór
Hauksson, verkstjóri hjá
Sindrastáli í samtali við Morg-
Ráðhúsið við Tjörnina:
Gengið til samninga um
byggingu fyrsta áfanga
Tillögn minnihluta um frestun framkvæmda vísað frá
MIKLAR deilur urðu á fundi
borgarstjómar Reykjavíkur í
fyrrakvöld um byggingu ráðhúss
Reykvíkinga við Tjömina. Deii-
um þeim lyktaði með því að full-
trúar Alþýðuflokks, Alþýðu-
bandalags og Kvennalista gengu
af fundi er þeir urðu undir í at-
kvæðagreiðslu og mun slíkt vera
einsdæmi i sögu borgarstjómar.
Samþykkt var að ganga til samn-
inga við Istak hf. um byggingu
fyrsta áfanga ráðhússins, en til-
lögu minnihlutafulltrúanna fimm
um að stöðva framkvæmdir og
fresta samningum þar til fram-
haldskynningu á húsinu væri lok-
ið, var vísað frá.
Ingibjörg Sólrún Gísladóttir
(Kvl) sagði að ráðhúsmálið væri
orðið merkilegt lögfræðilegt deilu-
efni, fjöldi lögfróðra manna hefði
um það fjallað, og engir tveir kæm-
ust að sömu niðurstöðu. Flestir
þessara manna væru þó sammála
um að félagsmálaráðherra þyrfti
ekki að staðfesta Kvosarskipulagið
í heild, heldur mætti gera þar fyrir-
vara á eða samþykkja aðeins hluta
þess. Væri þetta í andstöðu við álit
borgarlögmanns, sem hefði talið
þetta fráleitt.
Atlaga að réttaröryggi
Ingibjörg sagðist sannfærð um
að föstudaginn 19. febrúar hefði
legið fyrir sú niðurstaða hjá félags-
málaráðherra Jóhönnu Sigurðar-
dóttur að hún ætlaði að staðfesta
uppdráttinn, en gera fyrirvara um
ráðhúsreitinn. Þetta álit ráðherra
hefði byggt á ráðleggingum frá
Jónatan Þórmundssyni, lagapróf-
essor. Um helgina á eftir hefði borg-
arstjóri hins vegar komist að sam-
komulagi við ráðherrann um „veik-
burða athugasemd ráðherra við
uppdráttinn og einhvers konar
kynningamefnu á vegum borgar-
stjóra," eins og Ingibjörg Sólrún
komst að orði. „Ég dreg það stór-
lega í efa að það sé löglegt að tvö
stjómvöld komist þannig að mála-
miðlun í máli er varðar þriðja aðila,
það er borgarbúa," sagði Ingibjörg
Sólrún. Hún bætti því við að ráð-
herrar í ríkisstjóminni hefðu aug-
ljóslega beitt félagsmálaráðherra
pólitískum þrýstingi í því skyni að
breyta afstöðu hennar. „Þetta er í
raun atlaga að réttaröryggi í
landinu," sagði Ingibjörg. Hún vitn-
aði síðan í ummæli félagsmálaráð-
herra um að lögformlegir ágallar
væm á kynningu ráðhússins, og
sagði að úr þeim göllum yrði ekki
bætt nema að kynna aftur með lög-
formlegum hætti.
Ingibjörg sagði að borgarstjóri
hefði hins vegar gefíð borgarbúum
langt nef með því að samþykkja
að halda nýja kynningu, en segjast
jafnframt ekki munu láta athuga-
semdir við skipulagið hafa áhrif á
byggingu ráðhússins. Borgarfull-
trúinn gagnrýndi einnig að ráðhúsið
hefði hækkað um einn metra í
meðförum hönnuða, en það hefði
ekki verið kynnt almenningi. Hún
mælti svo fyrir tillögu frá fulltrúum
minnihlutans í borgarstjóm, nema
Sigrúnar Magnúsdóttur (F), þar
sem lagt er til að íramkvæmdir við
ráðhúsið verði stöðvaðar og ekki
gengið til samninga við verktaka,
fyrr en kynningunni verði lokið.
Málinu lokið með
staðfestingxi ráðherra
Davíð Oddsson, borgarstjóri,
svaraði því til að Ingibjörg virtist
ekki átta sig á því, að með stað-
festingu félagsmálaráðuneytisins
væri í raun lokið deilum um það,
hvort lögformlega hefði verið að
kynningu skipulagsins staðið.
„Reyndar virðist borgarfulltrúinn
bera traust til ráðherrans í öðru
orðinu, en í hinu alls ekki,“ sagði
borgarstjóri. „Borgarfulltrúinn full-
yrðir að niðurstaða ráðherrans hafi
breyst yfír eina helgi, en það liggur
fyrir marghaft eftir ráðherranum
að afstaða hennar hafi alls ekki
breyst."
Borgarstjóri sagði að allir þeir,
sem formlega hefðu fjallað um
Kvosarskipulagið, hefðu komist að
sömu niðurstöðu í meginatriðum;
að ekkert væri því til fyrirstöðu að
samþykkja það. Síðan kæmi það
hins vegar skyndilega upp að laga-
prófessor í refsirétti hafi gefíð
munnlega álitsgerð. „Ég hef aldrei
vitað það fyrr, að þegar mál hefur
legið í ýtarlegum skriflegum álits-
gerðum í þrjá mánuði, sé allt í einu
dreginn upp prófessor úti í bæ og
látinn rabba um málið,“ sagði
Davíð. Auk þess sagði hann Jónatan
Þórmundsson algerlega vanhæfan
til þess að ijalla um málið, enda
hefði hann þegar sent borgaryfir-
völdum tvö undirrituð mótmæla-
plögg gegn ráðhúsinu er hann gaf
lögfræðilegt álit sitt.
Sigrún Magnúsdóttir (F) sagð-
ist ekki standa að afstöðu annarra
fulltrúa minnihlutans um að ólög-
lega hafí verið að kynningu á skipu-
laginu staðið og að því sé ástæða
til að stöðva ráðhúsbygginguna.
Sagðist Sigrún telja tillögu minni-
hlutafulltrúanna fimm vantraust á
félagsmálaráðherra, þar sem hún
hefði samþykkt skipulagið. Sigrún
lét hins vegar í ljós áhyggjur af því
að færri bflastæði væru nú áætluð
í kjallara ráðhússins en upphaflega
var áætlað, og því óttaðist hún bíla-
stæðavanda í suðurhluta Kvosar-
innar. Sagðist hún vilja láta kanna
nánar möguleika á bílastæðum á
þessu svæði, og teldi því að bíða
ætti með að hefja framkvæmdir við
ráðhúsið uns vandinn hefði verið
leystur.
Kostnaðaráætlun við
ráðhús stenst
Borgarstjóri sagði fullan vilja
fyrir því að kanna nánar möguleika
á nýjum bílastæðum í Suður-Kvos.
Hann sagði að það hefði þótt væn-
legur kostur, að koma bílastæðum
fyrir í þreföldum kjallara undir ráð-
húsinu, en síðan hefði komið í ljós
að kostnaður við slíkan kjallara
væri allt of hár, og því hefði verið
ákveðið að fækka stæðunum. Bíla-
stæði af þessari gerð hefðu heldur
ekki verið byggð áður hér á landi,
og því hefðu fyrirvarar á kostnað-
aráætlun þeirra verið ærnir. Borg-
arstjóri sagði þetta vera eina lið
ráðhúsbyggingarinnar, sem ekki
hefði staðist fyrstu kostnaðaráætl-
un, að öðru leyti hefði kostnaður
við ráðhúsið ekki hækkað í með-
förum hönnuða.
Borgarstjóri sagði það einnig at-
hyglisvert, er rætt væri um um-
ferðaraukningu af völdum hins nýja
Kvosarskipulags, að minnihlutinn
fjargviðraðist út af umferð þeirri,
sem ráðhúsið drægi að sér, en þegði
yfír áætlaðri heildarumferðaraukn-
ingu, sem væri sjö sinnum meiri.
„Þetta segir manni heilmikið um
heilindin í málflutningi þeirra,“
sagði borgarstjóri.
Kristín Ólafsdóttir (Abl) mælti
fyrir bókun minnihlutafulltrúanna
fímm, auk hennar sjálfrar þeirra
Bjama P. Magnússonar (A), Ingi-
bjargar Sólrúnar Gísladóttur (Kvl),
Siguijóns Péturssonar (Abl) og
Guðrúnar Ágústsdóttur (Abl). Bók-
unin var í fjórum liðum, og kom
þar fram að borgarfulltrúarnir sam-
þykktu ekki að gengið yrði til samn-
inga við ístak hf., að þeir lýstu
yfír undrun á tilhögun útboðs í verk-
ið, og að frávikstilboð ístaks geri
ekki ráð fyrir sama öryggi í vinnu-
aðferðum og útboðsgögn miðuðu
við. Því gæti kostnaður við bygg-
inguna hækkað allmikið ef grípa
þyrfti til aukinna öryggisráðstaf-
ana. Kristín bætti því við að hún
hefði af því miklar áhyggjur að
vatn, sem dælt væri upp úr grunni
ráðhússins, gæti mengað Tjörnina.
Áhyggjur af stúdentum
Kristín lýsti einnig furðu sinni á
því að í útboðsgögnum væri gert
ráð fyrir að vinna við ráðhúsbygg-
inguna stæði frá klukkan hálfátta
að morgni til tíu að kvöldi alla daga
nema sunnudaga. Kvað hún ná-
grönnum ráðhússins myndu stafa
mikið ónæði af þessu, og lét í ljós
sérstakar áhyggjur af mennta- og
menningarlífí við Tjörnina. „Hvað
með leiksýningar í Iðnó,“ spurði
Kristín. „Verður tiyggt að leiksýn-
ingar geti farið þar fram fyrir
véladrunum? Og hvað með háskóla-
stúdentana, sem sitja í Tjarnarbíói
að reyna ad tileinka sér lögfræði
og önnur gagnleg fræði? Fá þeir
frið til að læra?“
„Ég hef gaman af því hvað tals-
menn minnihlutans gera mikið úr
því að ráðhúsmálið sé ekki
pólitískt," sagði Davíð Oddsson í
svari sínu við ræðu Kristínar. „Það
er eins og þeir séu þess fullvissir,
að mál þau er þeir hafa pólitískan
áhuga fyrir séu yfirleitt vond mál,
en mál sem séu þverpólitísk og ein-
hveijir aðrir kunna að hafa áhuga
fyrir, það séu góð mál. Hins vegar