Morgunblaðið - 08.04.1988, Blaðsíða 46

46
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 8. APRÍL 1988
Minning:
Nanna Guðmunds
dóttir, Berufirði
Fædd 18. september 1906
Dáin 14. mars 1988
Þriðjudaginn 22. mars síðastlið-
inn fór fram frá Berufjarðarkirkju
útfðr Nönnu Guðmundsdóttur frá
Berufirði. Ég er einn þeirra sem
átti því láni að fagna að njóta sam-
fylgdar hennar og handleiðslu um
langan veg.
Ekki verður Nönnu svo minnst
að ekki verði um leið minnst staðar-
ins Berufjarðar og ekki verður stað-
arins minnst án þess að minnast
um leið Nönnu, systkina hennar og
foreldra sem hafa sett svip á stað-
inn bróðurhluta þessarar aldar. Um
aldir hafði Berufjörður verið aðset-
ur presta og stundum sýslumanna
allt til ársins 1906 að séra Benedikt
Eyjólfsson, sem hér sat, fékk veit-
ingu fyrir Bjamanesi og fluttist
þangað. En næsta ár var Berufjarð-
arkirkja gerð annexía frá Hofi í
Álftafirði. Sama ár og séra Bene-
dikt fór frá Berufirði fengu ábúð á
hluta jarðarinnar hjónin Guðmund-
ur Guðmundsson og Gyðríður Gísla-
dóttir, sem þá í nokkur ár höfðu
búið á Ánastöðum í Breiðdal. Guð-
mundur Guðmundsson var fæddur
13. apríl 1861 á Taðhóli í Nesjum.
Hann dó í Berufirði 9. apríl 1940.
Foreldrar hans voru Guðmundur
Guðmundsson Hannessonar og Vil-
borg Matthíasdóttir Magnússonar í
Bjamanesi. Þau bjuggu á Fomu-
stekkum og Taðhóli. Guðmundur
Guðmundsson eldri var mikill bóka-
maður og skrifaði upp eigin hendi
mikið magn bóka og batt það inn.
Gyðríður Gísladóttir fæddist á Með-
alfelli í Nesjum 25. águst 1865 og
dó í Bemfírði 21. febrúar 1943.
Foreldrar hennar vom hjónin Gísli
Guðmundsson og Guðlaug Jóns-
dóttir, sem þá bjuggu á Meðalfelli.
Ekki vom þau Guðmundur í
Bemfirði og Gyðríður talin skyld
en þó er auðvelt að rekja ættir
beggja til séra Einars Sigurðsson-
ar, sálmaskálds á Eydölum. Þegar
þau fluttu í Bemfjörð 1906 em
böm þeirra þegar orðin sex: Ragn-
ar, Marta, Hjálmar, Margrét, Finn-
ur og Gunnar og það sjöunda á leið-
inni. Þá um haustið, 18. september,
fæddist þeim dóttirin Nanna, sem
hér er minnst. Einn son eignuðust
þau svo tveimur áram síðar, Gunn-
laug. Öll komust þessi systkini til
elliára og áttu heima í Beranes-
hreppi nema Gunnar, sem dó ung-
bam. Nú em þau öll látin nema
Margrét, sem er rúmliggjandi á elli-
og hjúkmnarheimilinu á Höfn í
Homafirði.
Bæði vom þau hjón Guðmundur
og Gyðríður af fátæku fólki komin
í Homafirði og fluttu eins og mik-
ill fyöldi fólks úr Skaftafellssýslu
hér austur á bóginn þegar fólk úr
Múlasýslum fór að þyrpast til Vest-
urheims.
í Bemfirði fær starfsorka þeirra
útrás. Berafjörður varð á fáum
ámm að stórbýli, húsmóðirin ötul
og myndarleg búsýslukona, hús-
bóndinn eldhugi og hugsjónamaður
sem gat innan tíðar veitt sér að
ganga ekki til daglegra búverka
heldur sinna öðmm áhugamálum
svo svo smíðum, lestri, skáldskap
og bókbandi. í þessu umhverfi elst
Nanna upp og í meira fijálsræði
en þá var almennt, eftir því sem
mér er sagt. Henni lærðist líka
snemma að velja sínar eigin leiðir
og leggja sitt mat á hvem hlut og
hvert málefni. Henni varð það
íþrótt, ekki síst á seinni ámm, að
veija skoðanir sínar í stuttu og
meitluðu máli, einkum og sér í lagi
ef viðmælandinn var talinn mennt-
aður eða ofarlega í metorðastigan-
um. Af þessum sökum var ekki
óalgengt að fólk hefði vissan ótta
af Nönnu og hvemig hún mundi
bregðast við hinu og þessu málefn-
inu eða tiltækinu. Við sem kynnt-
umst Nönnu þekktum hjá henni
margar fleiri hliðar en þó allar tær-
ar og heilar.
Það er aðeins fáum gefíð að sjá
hvar hægt er að hjálpa öðmm yfir
stundlega erfiðleika á hinum fjöl-
breyttustu sviðum mannlegs. lífs ef
ekki er eftir leitað. Þó er enn meiri
list að geta veitt hjálp þannig að
þiggjandinn stækki fremur af en
minnki í eigin vitun^. Þetta hvort
tveggja kunni Nanna öðmm betur.
Og nú er Nanna farin til nýrra
heimkynna. Hún gekk ein og óstudd
til hinstu stundar, bjó seinustu árin
alein í gamla bænuni í Bemfirðisem
bræður hennar byggðu 1939. í því
húsi áttu heima um tíma hátt í 30
manns, oft gestkvæmt og stundum
var þar skóli, en andlátsstríð sitt
heyr víst hver maður einn, hvort
sem aðrir standa honum við hlið
eða ekki.
Mikil guðs mildi var að atorku-
konan Nanna skyldi ekki þurfa að
liggja í kör öðmm til byrði. Ekki
vegna þess að hún hafi ekki verið
allrar hjálpar verð, heldur af hinu
hversu það var andstætt hennar
lífsstíl að láta aðra ganga undir
sér. En söknuðurinn er sár eftir
góða og merka konu. Umskiptin
urðu svo snögg.
Sjálfsagt hefur fleimm en mér
orðið á að hugsa til allra þeirra
spuminga og ráðgátna, sem maður
ætlaði að fá svör við og lausnir á
hjá Nönnu í Bemfirði. Hún var
óþijótandi hafsjór fróðleiks um
sögu, menn og málefni þessa lands-
hluta og eyddi mestum tíma sein-
ustu árin í fræðistörf á þeim vett-
vangi.
Hvert var svo annars ævistarf
Nönnu? Svarið er ræktun. Ræktun
í víðtækustu merkingu þess orðs,
ræktun lands og lýðs. Kennslu hafði
hún að atvinnu í 35 ár en var eins
og faðir hennar og fleiri Berfirðing-
ar alltaf að kenna.
Nanna tók gagnfræðapróf frá
Gagnfræðaskóla Akureyrar 1928
og sat þar í 4. bekk næsta vetur.
En í stað þess að halda þar áfram
til stúdentsprófs fór hún til Svíþjóð-
ar í lýðháskólann í Sigtuna skóla-
árið 1929—1930. Næsta misseri er
hún svo við nám í sænskum garð-
yrkjuskóla. Þá lá leiðin heim á ný
og 1932 var hún ráðin kennari við
Héraðsskólann á Eiðum og kenndi
þar í 3 ár, síðan eitt í Mýrarhreppi
í Austur-Skaftafellssýslu og annað
á Þórshöfn i Þingeyjarsýslu. Þaðan
fer hún í Kennaraskólann og lauk
kennaraprófi 1938 eftir eins vetrar
nám. Hér í heimasveit sinni kenndi
Nanna svo nærri óslitið frá 1938
til 1970. Úr féllu aðeins 2 ár vegna
heimilisástæðna í Bemfírði seinustu
æviár foreldra hennar og eitt ár sem
hún kenndi í Geithellnahreppi.
Af búverkum í Berafírði var
Nanna aldrei vemlega bundin, þótt
hún hlífði sér ekki þegar svo bar
undir, til dæmis við heyskap. En
gróðurmoldin var henni kær. Af
sérstakri natni annaðist hún skrúð-
garð og matjurtagarð heimilisins.
Þar þekkti hún og vissi þarfir hverr-
ar plöntu og annaðist þær. Vott um
skógræktaráhuga hennar munu
brekkumar ofan við Bemfjörð bera
um marga ókomna áratugi. Allt
lífríki náttúmnnar var henni kunn-
ugt og hún var sjálf hluti þess.
Nanna er komin yfír fljótið mikla
og mún rata þar ein og óstudd til
réttra dyra. Ef við sem síðar komum
verðum ráðvillt á bakkanum eða
ætlum að villast, þá veit ég að
Nanna mun tæpitungulaust benda
okkur á leiðina eins og hún gerði
héma megin.
Við þökkum guði fyrir samfylgd-
ina með Nönnu Guðmundsdóttur
og biðjum hann að blessa minningu
hennar og heimkomu.
Hermann Guðmundsson
Sigurður Olafsson,
Grinda vík-Minning
Minning:
Stefán Óli Albertsson
Fæddur 25. september 1937
Dáinn 20. mars 1988
Okkur setti hljóða þegar fregnir
bámst okkur um lát Sigurðar Gunn-
ars Ólafssonar, félaga og stjómar-
manns knattspymudeiidar UMFG.
Hann var aðeins fímmtugur að aldri
og hafði barist hetjulegri baráttu
við sjúkdóm sem hafði hijáð hann
um nokkurra ára skeið, en hann
hafði kennt sér meins fyrir hjarta.
Með þessum fáu og fátæklegu
orðum viljum við félagar Sigga, eins
og við jafnan köllum hann, í knatt-
spymudeildinni þakka fyrir að hafa
fengið að kynnast slíkum manni
sem hann var og jafnframt að gef-
ast þess kostur að starfa við hlið
hans að þeim málefnum sem honum
vom mest hugleikin.
Siggi ólst upp þar sem knatt-
spyma hefur ávallt skipað háan
sess meðal bæjarbúa, eða Akra-
nesi. Svo engan skal undra hvers
vegna Siggi hafði þann áhuga á
knattspymu sem raun var vitni.
Ungur að áram fluttist hann búferl-
um til Grindavíkur og hóf þar bú-
skap ásamt Margréti Engilberts-
dóttur, eignuðust þau hjón fjögur
böm. Hann var húsasmíðameistari
að mennt og starfaði sem slíkur í
Grindavík.
Það var fyrir tíu ámm síðan sem
Siggi hóf afskipti sín af knatt-
spymumálum í Grindavík. Þá urðu
tímamót í sögu íþróttamála í bæn-
um, þá tóku sérdeildir innan Ung-
mennafélagsins að sér sjálfstæðan
rekstur hver fyrir sig.
Við í knattspymudeildinni vomm
svo heppnir að eignast þá sem
fyrsta formann, Sigurð G. Ólafsson.
Hann kom sem himnasending fyrir
knattspymuna í bænum sem hafði
verið í lægð um aUnokkurt skeið. Á
þessum tímamótúm urðú átraum-
hvörf í sögu okkar, þá hófst fyrst
alvaran á bak. við það starf sem
nú er í miklum blóma. íþróttavallar-
svæðið gerist vart betra hér á landi
og getum við þakkað Sigga stóran
þátt þess, hann var frumkvöðull að
bættari skilyrðum til að æska bæj-
arins fengi að iðka íþrótt sína við
sem bestar aðstæður. íþrótt sem
hefur gefið okkur svo mikið og gaf
Sigga einnig, þó aldrei stundaði
hann hana sjálfiir að neinu ráði.
Margt hefur Siggi látið gott af
sér leiða þegar knattspyman er
annars vegar og væri það of langt
mál að nefna það allt hér. Hann
var stórhuga og ætlaði Grindavíkur-
liðinu langt í komandi framtíð,
skemmst ber að minnast orða hans
þegar hann sagði að félagið væri
það eina í þriðju deild sem hugsaði
eins og fyrstu deildar félag. Hann
hugsaði ekki aðeins stórt, heldur lét
verkin tala og gott dæmi um það
er þegar hann lét liðsmenn sem þá
vom í vinnu hjá honum í smíðum,
taka sér frí frá vinnu ef um mikil-
vægan leik var að ræðá og sagði
jafnframt að fótboltinn væri númer
eitt og vinnan kæmi þar á eftir.
Siggi var upphafsmaður send-
ingu liðsmanna okkar til æfínga
með hinu fomfræga félagi í Eng-
landi, Arenal og emm honum marg-
ir þakklátir fyrir það. Hann sá einn-
ig um öll samskipti okkar við erlend
félög og utanlandsferðir, hvort var
sem yngri flokkur eða eldri. Honum
var það mikið keppikefli að félagið
sendi árlega a.m.k. einn flokk til
útlanda í keppnisferð, skipulagið
hann þá þær ferðir jafnan sjálfur
þó ekki færi hann með í allar ferð-
irnar.
Minningin um Sigga lifír með
okkur þó hann sé nú ekki á meðal
vor, minning sem hann sá sjálfur
um að varðveita með ýmsu móti
og er það helst að nefna það mikla
ljósmyndasafn sem hann hefur gef-
ið knattspymudeildinni og er varð-
veitt í hinu glæsiíega félagsheimili
okkar.
Þegar talað er um hluti sem Siggi
hefur tekið þátt í að framkvæma,
þá er ekki annað hægt en að nefna
Bláa lónið á nafn. Lónið sem allir
þekkja og væri ekki það sem það er
í dag ef Sigga hefði ekki notið við.
Hann fór þangað nánast daglega
og reyndi að hlúa þannig að því að
fólk gæti komið þangað sér til af-
slöppunar og heilsubótar. Það vom
ekki svo fáar ferðimar sem Siggi
fór með okkur í lónið og þá var
alltaf farið á bestu staðina til að
láta sér líða sem allra best, því
h’ann þekkti Bláa lónið eins og fing-
umar á sjálfum sér.
' Þungur harmur er nú kveðinn
að Grétu, bömum þeirra hjóna og
bamabömum. Siggi fór allt of
snemma. Hann skilur eftir skarð
sem erfitt verður að fylla, en eftir
lifir minningin um góðan dreng sem
fómaði sér fyrir hugsjón síha og
okkar, á meðan hann lifði. Hugsjón
sem honum var svo mikils virði og
sem við í Knattspymudeildinni
munum halda á lofti um ókomna
framtíð og þá nafni Sigurðar G.
Ólafssonar um leið. Megi hann í
friði hvíla, þess biðjum við í knatt-
spyrnudeild UMFG, megi góður guð
blessa minningu hans og þá, sem
nú eiga sárast um að binda.
Knattspyrnudeild
Umf. Grindavíkur.
Fæddur 4. febrúar 1904
Dáinn 3. mars 1988
Nú er hann Stefán Albertsson,
vinur minn og fyrmm félagi, horf-
inn_ af sviði jarðlífsins.
Ég hringdi til Stefáns og Hall-
dóm fyrir stuttu og sagði þeim að
mig langaði að heimsækja þau og
var þeirri fregn vel tekið.
Fyrir tæpu ári var ég síðast hjá
þeim smá stund, en Stefán var þá
rúmliggjandi. Andlát Stefáns bar
að áður en af heimsókn minni yrði.
Við Stefán hittumst fyrst á verk-
stæði Guðlaugs Magnússonar, gull-
smiðs, þar sem ég lærði og vann á
upggangstímum fyrirtækisins.
Ég man þegar Stefán mætti fyrst
til vinnu. Hann var snyrtilegur til
fara, svipurinn hreinn en festulegur
og mér fannst hann minna á aðals-
mann í fasi.
'Guðlaugur frændi minn var bú-
inn að segja mér að von væri á
manni sem væri úr sveit og hefði
hann fallist á að taka hann til
reynslu á verkstæðið. Það þarf ekki
að orðlengja. Þessi nýi starfskraftur
reyndist farsæll í alla staði. Honum
var -snemma falið að sjá um fram-
leiðsluna á verkstæðinu og síðar
bauð Guðlaugur honum að gerast
hluthafi í félagi sem hann stofnaði
um rekstur verkstæðisins. Stefán
vann þessu fyrirtæki alla tíð á með-
an hann gat stundað vinnu. _
Ég kynntist Stefáni nokkuð vel,
því við vomm vinnufélagar og leigð-
um saman herbergi í eitt eða tvö ár.
Stefán sagði mér aldrei ævisögu
sína eins og tíðkast í dag, en ég
fékk hana að hluta til með því að
raða saman brotum sem hann lét
stundum falla.
Hann var einstakur félagi, nær-
gætinn, hjálpsamur og skemmtileg-
ur og hann tók aldrei undir ef hall-
að var á einhvem mann.
Ég varð einu sinni vitni að smá
athugasemd sem hann gerði við
ræðu vinnufélaga okkar. Þessi fé-
lagi firrtist við Stefán og sagði að
hann þyrfti ekki að segja sér fyrir
verkum, því hann hefði á sinni
stuttu ævi farið víða og kynnst
mörgu. Ég heyrði þá Stefán muldra
í barm sér: „Það getur tæplega
verið meðmæli með manni."
Stefán var félagslyndur, allra
manna léttastur og skemmtilegast-
ur á góðri stund. Samband okkar
Stefáns varð ekki sern skyldi eftir
að við giftum okkur. Ég heimsótti
þau hjón alltof sjaldan enda þótt
ég hugsaði oft til þeirra.
Ég vil enda þessar línur mínar á
samtali okkar Halldóm, þegar ég
hringdi síðast til þeirra hjóna. Ég
sagði við Halldóm: „Mér þykir leitt
hvað ég hefi rækt illa vinskapinn
við ykkur Stefán." „Já, Jens, það
er svona, vinir fara og aðrir koma.“
Jens Guðjónsson