Morgunblaðið - 17.05.1988, Blaðsíða 62

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 17 MAÍ 1988
62
Minning:
Einar Einarsson,
Egilsstöðum
Fæddur 10. desember 1896
Dáinn 8. maí 1988
Við lát Einars Einarssonar á
Egilsstöðum féll frá síðasta bam
af níu bömum Einars Sölvasonar
frá Víkingsstöðum í Vallahreppi í
Suður-Múlasýslu.
Það fyrsta þeirra, Ingibjörg
Ragnheiður, var bam fyrri konu
hans, sem bar sama nafn. Hún lézt
3. september 1952.
Einar Sölvason hóf sinn fyrsta
sjálfstæða búskap með síðari konu
sinni, Bergljótu Guðlaugu Einars-
dóttur, að Osi í Hjaltastaðaþinghá
árið 1893. Þau eignuðust átta böm.
Þau vom: Sigríður, fædd 24. nóv-
ember 1889, Margrét, fædd 25.
nóvember 1891, Sölvi, fæddur 26.
júlí 1894, dáinn 29. marz 1901,
Einar, fæddur 10. desember 1896,
Vigfús fæddur 24. september 1900,
Halldóra Margrét, fædd 22. nóv-
ember 1901, Sólveig, fædd 22. nóv-
ember 1901, dáin 12. desember
1902 og Sólveig, fædd 29. ágúst
1905. Sú yngsta, móðir þess, er
þetta ritar, lézt í Reykjavík í maí
1976.
Eins og fram kemur létust tvö
bamanna í æsku, en hin sjö öðluð-
ust það hlutskipti að fá að lifa og
starfa í blóma lífs síns, hvert á
sínum vettvangi, og þar með mestu
þjóðfélagsbyltingu í sögu landsins.
Systkinin öll, að móður okkar
undantekinni, lifðu lífi sínu að
mestu og kvöddu það í austfirskum
átthögum, ýmist á Héraði eða niður
á fjörðum, og eiga þar sína hvílu.
Við lát Einars móðurbróður okk-
ar rifjast upp margar minningar.
Fædd 22. október 1930
Dáin 3. maí 1988
Inga, mágkona mín, hefur fengið
hvfld eftir langvarandi erfíð veik-
indi. í þetta sinnið urðu læknavís-
indin og hennar mikla baráttuþrek
að lúta í lægra haldi fyrir krabba-
meininu, þeim sjúkdómi sem allt
of margir verða fyrir barðinu á.
Það er komið á þriðja tug ára
síðan leiðir okkar lágu saman, er
ég varð þeirrar hamingju aðnjót-
andi að trúlofast og síðar kvænast
Gullu, systur hennar. Inga og henn-
ar ágæti eiginmaður, Ami Bjöms-
son, endurskoðandi, er lést fyrir 1Ö
árum, áttu þá fjögur mannvænleg
böm, Bjöm Einar, Brynhildi, Ás-
geir Þór og Jón Loft. Öll em þau
foreldrum sínum til sóma og bera
þess glöggt vitni hvað þeim hefur
í gegnum árin verið búið gott vega-
nesti.
Þegar hugurinn leitar til baka
koma margar góðar minningar
fram er snerta Ingu og fjölskyldu
hennar. En efst í huga mínum er
þó sennilega sú ánægjulega helgi
sem við Gulla áttum með henni í
Eldvíkinni sl. sumar. Tæpt ár var
þá liðið frá því að sjúkdómurinn
hafði komið í ljós og stríðið við
hann búið að vera mjög erfítt. En
Þær fyrstu eru frá æskuheimilinu
á Akureyrarbrekku. Það gleymist
okkur seipt, þegar eitthvert frænd-
systkinanna að austan, Einar, Vig-
fús og systumar Margrét og Hall-
dóra, komu í heimsókn. Sigríður
fluttist norður síðar og varð búföst
á Akureyri eftir langa dvöl á Seyðis-
fírði. Öll báru þau sama viðmótið
og lýstu sömu skaphöfninni, gjaf-
mildi, fómfýsi og hjartagæzku, með
þeirri einlægni andans, sem stækk-
ar þá, sem slíkt bera. Ætíð síðan
þá fengu austfírsku heitin gæzkur
og gæzka sérstakan sess í huga lítt
mótaðra akureyskra bama og ungl-
inga og eru þar enn í fullu gildi.
Verða þau ef til vill enn hlýrri með
ámnum og um leið hluti af ljúfri
sögu æskuáranna.
Margar breytingar hafa orðið
með þjóð og í heimi síðan Einar
Einarsson fæddist austur í Hjalta-
staðaþinghá árið 1896. Ég hygg
þó, að þau skapgerðareinkenni, sem
áreiðanlega mótuðu hann í æzku
eftir síðari kynnum og frásögnum
að dæma, hafí lítið breytzt á löngum
ferli. Þeirra gætti skýrt á fyrstu
Akureyrarámnum, við endumýjuð
kynni í átthögum hans og þegar
leiðir lágu suður til Reykjavíkur á
síðara æviskeiði.
Einar var maður, sem beinlínis
geislaði af góðleika og í öllum skipt-
um við samferðamennina var hann
miklu fremur veitandi en þiggjandi.
Sú skaphöfn, sem mótaðist á Ósi,
var hlý og gjöful, hvort sem var í
heimsóknunum austur eða nýjum
kynnum í öðm umhverfi hér syðra.
Einar var aldrei allra, en vinum
sínum var hann trölltryggur unz
Inga var svo staðráðin í að sigrast
á honum, sýndi svo mikinn andleg-
an styrk og bjartsýni, að opinskáar
umræður okkar um nútíð og framtíð
gáfu okkur trú á farsælan endi.
Allt til hins síðasta gafst hún
ekki upp. Hún ætlaði sér að sigra,
hún hlakkaði til að verða amma nú
í byrjun sumars, hún óskaði þess
svo innilega að fá að eiga sem flest
árin eftir með ástvinum sínum. Ég
bið góðan Guð að styrkja böm henn-
ar, Þómnni, elskulega tengdamóður
mína, systkini Ingu og alla þá aðra
sem eiga um sárt að binda.
Gunnar
Kynni mín af Ingibjörgu Jóns-
dóttur vom ekki ýkja löng. Þegar
við Ásgeir Þór opnuðum lögfræði-
skrifstofu fyrir um einu og hálfu
ári bauð Ingibjörg okkur strax lið-
sinni sitt. Hún vann síðan með okk-
ur um hálfsárs skeið. Á þessum
tíma háði hún baráttu við sjúkdóm
sinn og var í stöðugri lækningameð-
ferð sem lofaði góðu.
Þetta var ánægjulegur tími. Frú
Ingibjörg (en það kallaði ég hana
ævinlega) tók þátt í ágætum upp-
gangi með okkur og setti svip sinn
á starfíð og skrifstofuna. Mér þótti
ekki alvegónýtt fyrir unga lögmenn
yfir lauk. Margt af því er persónu-
bundið og verður ekki rakið hér,
en ég veit, að þeir sem bám gæfu
til að eignast vináttu hans þekkja
þá tryggð af eigin raun. Hún var
byggð á bjargi jafn sterku og hin
fögm Dyrfjöll, sem gnæfa til himins
skammt frá æskuheimili hans á
Ósi. í dag, þegar Einar er borinn
til jarðneskrar hvílu sinnar við Eg-
ilsstaðaásinn, andar hlýju frá þeim
mörgu, sem nutu þessara kynna við
hann á langri og farsælli ævi.
Þegar hugurinn reikar til Akur-
eyraráranna er ofarlega í huga, að
Einar og frændur hans nutu þess
að ferðast vítt um íslenzka náttúm.
Það glampaði oft á stolt og opin
augu okkar norðankrakkanna, þeg-
ar okkur veittist sú ánægja að kynn-
ast austfírskum sveitum og sjá með
eigin augum lönd forfeðranna í
fylgd með frændliði. Undantekning-
arlítið var Einar þar fremstur í
flokki. Það var ógleymanlegt, þegar
U-bflamir komu óvænt af Möðm-
dalsöræfum og áttu dvöl að sumar-
lagi á Norðurlandi. Ef til vill sköp-
uðu þessi tengsl einhveija óviðráð-
anlega hvöt til þess að kynnast
íslenzkri náttúm og til þess að nema
það óþekkta á þeim ámm, þegar
í upphafí starfa að fá dálítið virðu-
legt yfírbragð á stassjónina. Aldrei
tókst okkur að koma nokkurri umb-
un á Ingibjörgu. Við reyndum að
afla en kunnum síður að koma af
okkur þegar viðtöku var neitað.
Mér þykir vænt um þessar stund-
ir, nærvem Ingibjargar og það sem
hún lagði á sig fyrir mig vanda-
lausan. Blessuð sé minning hennar.
Óskar Magnússon
Elsku vinkona okkar, Ingibjörg
Jónsdóttir, andaðist í Landspítalan-
um í Reykjavík aðfaranótt 3. maí sl.
Okkur langar til að minnast
hennar með nokkmm orðum. Minn-
ingamar em allar á einn veg, ekk-
ert annað en gott gat fylgt Ingu.
Hún var traust og góð manneskja
og sannur vinur okkar. Skarð henn-
ar verður aldrei fyllt.
Við vomm níu stelpur sem stofn-
uðum saumaklúbb árið 1947, en
þá vorum við í 3. bekk Verslunar-
skóla íslands. Alla tíð síðan höfum
við verið saman í saumaklúbb, að
vísu með einstaka hléum og mis-
jafnlega margar, og ekki stóð á
Ingu að halda sinn klúbb fyrir stuttu
þótt hún væri orðin mikið veik.
Þannig var Inga að hún gerði alltaf
fyrst og fremst kröfur til sjálfrar
landamærin að vestan vom á
Vatnsskarði og að austan við Lag-
arfljót. Allt á uppmna sinn einhvers
staðar og áreiðanlega er ein rótin
þama.
Einar heitinn var ætíð bundinn
átthögunum órofaböndum þó að
lífssýn hans næði langt út fyrir þá.
Það var algengt, að hann legði land
undir fót oft fyrirvara- og orða-
laust. Þá var haldið á vit náttúm
upp á öræfi Austurlands, á hrein-
dýra- og veiðislóðir. Eitt sinn var
farið á Grænlandsgmnd í hópi
glaðra Austfírðinga og var margs
að minnast úr þeirri för.
Eins og títt mun vera um ýmsa
sterka stofna af vefarakyni var
engu líkara en allt færi vel í hönd-
um Einars, enda var mikið til hans
leitað. Þrátt fyrir handsnilld völund-
arins á Egilsstöðum vom það þó
aðrir eiginleikar, sem enn frekar
settu mark sitt á þennan gæzkuríka
mann. Ríkustu þættimir vom hóg-
værð, góðvild, fórnfysi og um-
hyggja fyrir öðmm. Þessum eigin-
leikum deildi hann ekki sízt með
yngri kynslóðinni, sem hann fylgd-
ist vel með, þó að úr fjarlægð væri
og átti hann hug hennar allan þó
að samskiptin væm takmörkuð
vegna annarrar búsetu. Þau frænd-
systkini er bjuggu syðra og nyrðra,
dáðu mjög hinn síglaða, bjarta
frænda sinn að austan.
Þetta fágæta andlega og líkam-
lega atgervi, er hér hefur verið
reynt að lýsa, hefur áreiðanlega
reynzt vel, þegar stór hluti hinna
austfirsku niðja Einars Sölvasonar
gerðust einskonar landnámsmenn í
Egilsstaðalandi og mynduðu vísinn
að þeirri myndarlegu byggð, sem
nú er risin.
En Iífíð var ekki alltaf þrauta-
laust hjá hinum austfirska frænd-
garði. Á þrettándanum 1963 barst
sú harmafregn, að alvarlegt bif-
reiðaslys hefði orðið á Fagradal.
Þar létu lífíð systkinin Halldóra og
Vigfús, en Einar komst af í hinni
miklu raun. Er vafasamt, að Einar
hafí nokkm sinni raunvemlega náð
fyrri styrk eftir þennan válega at-
sín. Næst var ætlunin að fara fljót-
lega saman út að borða og var Inga
frumkvöðullinn að því. Það var auð-
heyrt að hún vildi nýta tímann því
tíminn var naumur, naumari en
okkur gmnaði þá.
Ingibjörg Jónsdóttir var fædd 22.
október 1930 í Reykjavík. Foreldrar
hennar vom hjónin Jón, forstjóri,
fæddur 11. desember 1891, dáinn
27. nóvember 1958, Loftsson,
bónda á Miðhóli í Sléttuhlíð, Skaga-
fírði, Jónssonar, og konu hans Ingi-
bjargar Þóroddsdóttur, og Bryn-
hildar, fædd 14. maí 1905, Þórar-
insdóttir, alþm. á Hjaltabakka í
Austur-Húnavatnssýslu, Jónssonar,
og konu hans Sigríðar Þorvalds-
dóttur. Brynhildur lifir dóttur sína,
missir hennar er mikill, því að sam-
band þeirra var mjög náið og gott.
Inga ólst upp á heimili foreldra
sinna á Hávallagötu 13 ásamt fímm
yngri systkinum sínum. En þau
em: Sigríður, námsstjóri, Loftur,
forstjóri, Katrín, fulltrúi, Gunnhild-
ur, bókasafnsfræðingur, og Þórar-
inn, forstjóri.
Bamaskólanám sitt stundaði hún
í Landakotsskóla, og kynntist þá
þegar nokkmm af skólasystkinum
okkar. Síðan lá leiðin í Verslunar-
skólann. Ein okkar var svo gæfu-
söm að vera sessunautur hennar
öll námsárin. Allt lék í höndunum
á henni. Hún var mikill bóka- og
tónlistamnnandi og lék sjálf prýðis-
vel á píanó. Inga lét sér ekki nægja
verslunarskólapróf, heldur hélt hún
til Bandaríkjanna þar sem hún
stundaði framhaldsnám við Busi-
ness College í Kentucky. Eftir heim-
komuna vann hún skrifstofustörf
hjá fyrirtæki föður síns, Jóni Lofts-
syni hf.
Hinn 5. júní 1953 giftist Inga
Áma, lögfræðingi og endurskoð-
anda, f. 6. ágúst 1927. d. 24. júlí
1978, Bjömssyni E. Ámasonar, lög-
fræðings og endurskoðanda, og
konu hans Margrétar Ásgeirsdótt-
ur. Árni vakti eftirtekt hvar sem
hann kom, sérstaklega bjartur yfír-
litum, hávaxinn, skemmtilegur og
hið mesta ljúfmenni. Inga var dökk-
hærð, hávaxin og grönn, dálítið
Birting afmælis- og
minningargreina
Morgnnblaðið tekur afmælis- og minningargreinar til
birtingar endurgjaldslaust. Tekið er við greinum á rit-
stjórn blaðsins á 2. hæð í Aðalstræti 6, Reykjavík og á
skrifstofu blaðsins í Hafnarstræti 85, Akureyri.
Ingibjörg Jóns-
dóttir — Minning
burð. Hann bar harm sinn í hljóði
og fleiri sorgaratburði sem síðar
urðu.
Þegar saga Egilsstaða verður
skráð verður rakinn þáttur afkom-
enda bóndans frá Víkingsstöðum.
Ætt hans hefur verið myndarlega
rakin í nýlegri ættarskrá rituð af
Bjama Vilhjálmssyni fyrir forgöngu
nýlátinnar náfrænku, Rögnu Jóns-
dóttur, kennara. Það hlýtur að hafa
þurft mikinn kjark til á þessum
ámm að bregða búi og efna til land-
náms á nýjum slóðum. Þeir höfðu
þann kjark, er til þurfti, og þess
er minnzt í dag, þegar einn frumbýl-
inganna er lagður til hinztu hvílu.
Bjami Vilhjálmsson lýkur ættar-
skrá sitt með þessum orðum: „Ég
held, að það verði ekki talið of-
mælt eftir samantekt þessa, að það
séu traustir ættstofnar, sem standa
að Einari Sölvasyni frá Víkingsstöð-
um og báðum konum hans.“
Minnisstætt er eitt atvik frá
síðari árum, sem þakka skal fyrir.
Vorið 1985 var alvörustund í lífi
fjölskyldunnar. Frændur og vinir
komu saman til að kveðja, þakka
og styðja. Án þess að gera boð á
undan sér var Einar Einarsson, rétt
við nírætt, kominn í Bústaðakirkju
til að eiga hlutdeild í þessari stundu.
Þessu gleymum við aldrei sem nut-
um og og emm eilíflega þakklát
fyrir.
Nú, þegar birtir af vori í Skrið-
dal og við Ós, er síðasti meiðurinn
af sterkum stofni kvaddur með virð-
ingu og þökk. Lífí, sem mótað var
af fágætri hógværð og lítillæti, er
lokið. Sterkast lýsir þó hugarþelið
og innri mildi, sem svo ríkulega
miðlaði þeim, er fengu að njóta.
Þegar enn birtir yfír austfirskum
byggðum á þessu vori lýsir þetta
þel og verður þeim ógleymanlegt,
sem nutu.
Blessuð sé minning systkinanna
níu, sem nú eru öll horfin yfír það
Fljót, er skilur.
Blessuð sé minning Einars Ein-
arssonar, sem mú hefur sameinast
þeirri mold er ól hann.
Heimir Hannesson
dul. Ámi lést fyrir tæpum 10 árum
úr sama sjúkdómi og Inga féll nú
fyrir.
Þau Inga og Árni eignuðust fimm
börn, en eitt lést skömmu eftir
fæðingu. Hin fjögur eru: Bjöm Ein-
ar, eðlis- og stærðfræðingur, Bryn-
hildur, lyfjafræðingur, Ásgeir Þór,
lögfræðingur, og Jón Loftur, við-
skiptafræðingur og stórmeistari í
skák. Sambýliskona Jóns Lofts er
Þórunn Guðmundsdóttir, nemi í
Kennaraháskóla íslands. Öll eru
þau miklum hæfíleikum gædd, enda
fór ekki milli mála að Inga var stolt
af þessum fríða hópi.
Inga var með þeim fyrstu í okkar
hópi sem byijaði að vinna úti með
heimilisstörfunum, þegar hún réðst
til starfa hjá Loftleiðum hf., síðar
Flugleiðum hf., árið 1972. Þar vann
hún sem fulltrúi uns hún sagði
starfi sínu lausu haustið 1986. Hún
ætlaði reglulega að njóta lífsins.
Það mátti ekki tæpara standa. í
október það ár uppgötvaðist sjúk-
dómurinn og hjá aðgerðum varð
ekki komist. En Inga talaði ekki
öðmvísi um þetta en væri það sak-
laust kvef og eðlilegur hlutur. Fáum
dögum eftir að hún kom heim af
spítalanum mætti maður henni á
göngu í bænum eins og ekkert hefði
í skorist. Allt til hins síðasta var
sama reisnin yfir henni. Hún notaði
hveija stund sem orkan leyfði.
Viljastyrkurinn var ótrúlegur, eins
og sjá má af því að sl. sumar fór
hún ásamt einni úr okkar hópi í
ferðalag um hálfa Evrópu. Þar lét
Inga ekki sitt eftir liggja, heldur
ók hún mikinn hluta leiðarinnar.
Við þökkum fyrir að hafa notið
samfylgdar svo góðrar vinkonu og
biðjum að Guðs blessun fylgi henni,
við þökkum fyrir að hafa fengið að
fylgjast með vinkonu okkar í veik-
indum hennar, þó við höfum lítið
getað lagt af mörkum til að létta
henni lífíð. Það hefur verið dýr-
mætt fyrir okkur að sjá hvað böm-
in hafa annast móður sína af mik-
illi ástúð og umhyggju.
Megi Guð gefa fjölskyldunni
styrk á þessari stundu.
Saumaklúbburinn