Morgunblaðið - 24.09.1988, Blaðsíða 26

26
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 24. SEPTEMBER 1988
Bretland:
Mikil fjölgun ofbeld-
is- o g kynferðisglæpa
London. Frá Hildi Helgn Signrðardóttur, fréttaritara Morgunbiaðsins.
Ofbeldisglæpum og kynferðis-
afbrotum fjölgaði um 17% í Bret-
landi á sl. 12 mánuðum, samkvæmt
tölum, sem innanríkisráðuneytið
birti í vikunni. Frá því í júlí í fyrra
og til sama mánaðar í ár voru
skráðar 151.000 líkamsárásir og
hafði fjölgað um 21.800 á einu
ári. Kynferðisafbrotum Qölgaði
um 3.800, voru alls 26.800. Ránum
fjölgaði um 1.000, voru alls 32.200.
Að meðaltali eru framin þrjú vopn-
uð rán í London á degi hverjum.
Þótt það kunni að sýnast lítið á
mælikvarða ýmissa stórborga veldur
þetta Bretum miklum áhyggjum og
er talið víst, að Douglas Hurd inn-
anríkisráðherra muni eiga undir
högg að sækja gagnvart kröfum um
strangari viðurlög við ofbeldi og um
endurvakningu dauðarefsingar á
flokksþingi íhaldsflokksins í október.
Litlar líkur eru á, að ráðamenn
verði við þessum óskum og er talið,
Danmörk:
að bæði Hurd og Margaret Thatcher
forsætisráðherra hafí meiri áhuga á
að fínna félagslegar lausnir á því
ófremdarástandi, sem verður í borg-
um og bæjum um helgar þegar þús-
undir manna streyma út á götumar
eftir að kránum hefur verið lokað,
kl. 11. Talsmaður innanríkisráðu-
neytisins sagði, að hluta vandans
mætti rekja til breytinga á bjór-
drykkjuvenjum Breta, sem nú væm
famir að sækja í miklu sterkari bjór
en áður.
Lítið hefur hins vegar verið flallað
um þá breytingu á opnunartíma
kránna, sem varð á dögunum og felst
í því, að þær em ekki lengur lokaðar
miili kl. þrjú og sex síðdegis.
Deaver fékk
skilorðs-
bundinn dóm
Washington. Reuter.
Róstusamt í Seoul
Reuter
Kóreskir námsmenn börðust gegn óeirðalögreglu með kylfum þegar þeir efndu til mótmæla gegn
ríkisstjórn landsins í gær. Óeirðir hafa verið daglegur viðburður í Seoul þrátt fyrir að yfirvöld
hafi lagt bann við mótmælaaðgerðum meðan á Olympíuleikunum stendur.
Ársfundur Alþjóða gjaldeyrissjóðsins:
Fulltrúar bjartsýnir á
frekari efiiahagsvöxt
Vestur-Berlín. Reuter.
Dregið úr
sjálfræði
sendiherra
Kaupmannahöfn. Reuter.
DANSKA stjómin hefur ákveðið
að skerða nokkuð ákvörðunar-
rétt sendiherra ríkisins og er
ástæðan sú, að 18 Austur-Þjóð-
veijum var vísað burt úr sendi-
ráðinu í Austur-Berlín en þangað
höfðu þeir leitað til að biðja um
landvist í Danmörku. Talsmaður
danska utanríkisráðuneytisins
skýrði frá þessu í gær.
Það var fyrir tveimur vikum, að
18 manns komu í danska sendiráð-
ið í Austur-Berlín og vildi fólkið
ekki fara þaðan fyrr en því yrði
lofuð landvist. Eftir 17 klukku-
stundir lét sendiherrann austur-
þýsku lögregluna sækja fólkið og
vom þá karlmennimir sjö hand-
teknir en ellefu konur og böm fengu
að fara fijáls ferða sinna. Hefur
þessi atburður valdið miklum mót-
mælum f Danmörku og Vestur-
Þýskalandi.
Utanríkismálanefnd danska
þingsins kom saman til skyndifund-
ar í gær til að spyija Uffe Elle-
mann-Jensen utanríkisráðherra um
þetta mál og að honum loknum
sagði talsmaður utanríkisráðuneyt-
isins, að framvegis yrðu sendiherrar
að ráðfæra sig við ráðuneytið áður
en þeir tækju ákvarðanir í málum
af þessu tagi.
MICHAEL Deaver, fyrrum að-
stoðarmaður Reagans Banda-
rikjaforseta, var i gær dæmdur
í skilorðsbundið fangelsi fyrir
að hafa borið ljúgvitni um störf
sín fyrir þiýstihópa innan Banda-
ríkjastjórnar.
Deaver var sakfelldur í desember
fyrir að hafa þrisvar sinnum borið
ljúgvitni fyrir kviðdómi og þing-
nefnd sem rannsakaði störf hans
fyrir þrýstihópa eftir að hann sagði
af sér sem aðstoðarframkvæmda-
stjóri starfsmannahalds Banda-
ríkjaforseta árið 1985. Dómarinn
skipaði svo fyrir að Deaver, náinn
vinur og aðstoðarmaður Reagans í
20 ár, fengi ekki að hafa áhrif á
ákvarðanir stjómarinnar í þijú ár
eða á meðan skilorðsbundni dómur-
inn væri f gildi.
Bonn. Reuter.
RICHARD von
Weizsacker,
forseti Vestur-
Þýskalands,
sem löngum
hefur verið
orðlagður fyrir
manngæsku,
fékk í fyrsta
sinn alvarlegan
mótbyr í ólg-
Fjármálaráðherrar helstu
iðnríkja heims, sem koma saman
til fundar í dag, sögðust í gær
bjartsýnir á frekari efnahags-
bata í heiminum.
Ráðherramir efna til fundar í dag
fyrir ársfund Alþjóða gjaldeyris-
sjóðsins og Alþjóðabankans, sem
hefst formlega í Vestur-Berlín á
usjó stjómmálanna þegar hann
ákvað að taka til greina náðunar-
beiðni tveggja vinstrisinnaðra
hryðjuverkamanna úr Rauðu
herdeildunum. í almennri skoð-
anakönnun kom fram að 51%
aðspurðra kváðust andvig náðun
fanganna þrátt fyrir að þeir
hefðu fordæmt hryðuverkastarf-
semi fyrir mörgum áram. 25%
voru hlynntir náðun en 24% tóku
ekki afstöðu.
Það varð til að bæta gráu ofan
á svart fyrir stöðu Weizsáckers að
félagar Rauðu herdeildanna létu til
skarar skríða f fyrsta sinn í tvö ár,
þegar þeir gerðu skotárás á bíl
Hans Tietmeyers, ráðuneytisstjóra
gármálaráðuneytis. Tietmeyer sak-
aði ekki en eftir árásina hefur al-
menningsálit í landinu snúist gegn
náðunum.
Weizsácker, sem var kjörinn í
valdalítið embætti forseta árið
1984, er afar mikilsvirtur leiðtogi
og þykir hafa skapað Þýskalandi
nýja ímynd sáttfysi, hófsemi og
mannkærleika. Hann tilheyrir
ftjálslyndum armi Kristilegra
demókrata, flokki Helmuts Kohls
kanslara, en allir stærstu þingflokk-
amir hafa gefíð út þá yfírlýsingu
að þeir muni ekki tilnefna frambjóð-
anda gegn Weizsácker á næsta
kjörtímabili sem hefst 1990.
Með því að taka sér náðunarvald
í hendur, sem forseti hefur í raun
réttri, hefur Weizsácker vakið upp
heitar umræður meðal samstarfs-
flokkanna í ríkisstjóminni um
stefnu stjómvalda gagnvart hryðju-
verkastarfsemi.
Að sögn stjómarerindreka í Bonn
þriðjudag. Á fundinum verða fjár-
málaráðherrar Bandaríkjanna,
Vestur-Þýskalands, Bretlands,
Frakklands, Ítalíu og Kanada, auk
bankastjóra Japansbanka, sem
kemur í stað japanska flármálaráð-
herrans vegna veikinda Japanskeis-
ara. Talið er að á fundinum verði
rætt um samhæfða stefnu í efna-
virðist Weizsácker hafa vakið máls
á náðun hryðjuverkamanna til þess
að kanna undirtektir. Afstaða Weiz-
sáckers sjálfs er þessi: „Náðun er
ekki syndaaflausn. En samfélag
okkar, sem byggir á lögum og rétti,
er einnig samfélag mannkærleikans
og þegnamir verða að geta spurt
sig hvort markmiðið með refsing-
unni hafí náðst og hvort það geti
tekið sakbominginn aftur í sátt.“
Forsetinn hefur látið í það skína
að hann hitti hryðjuverkamennina
tvo, Angeliku Speitel og Peter-
Juergen Boock, að máli í fanga-
klefa þeirra og tali jafnframt við
Qölskyldur þeirra áður en hann tek-
ur ákvörðun.
Andstaða við náðun fanganna
var strax mikil meðal annars vegna
þess að fangar í Vestur-Þýskalandi
sem hlotið hafa lífstíðarfangelsi
verða að afþlána fímmtán ár áður
en þeir eiga rétt á náðun. Andstæð-
ingar náðunar, með hina íhalds-
sömu flokksmenn Franz Josefs
Strauss og íhaldssamari öfl Kristi-
lega demókrataflokksins í fylking-
arbijósti, segja að slík linkind geti
misboðið réttlætistilfínningu al-
mennings og sett af stað öldu náð-
unarbeiðna frá morðingjum.
Frjálslyndir demókratar, sem
sitja í samsteypustjóm Kohls, sem
og stjómararandstöðuflokkar Jafn-
aðarmanna og Græningja, hafa lýst
yfir eindregnum stuðningi við Weiz-
sácker. Þeir segja að náðanir geti
grætt þá þjóðfélagssundrungu sem
átti sér stað á 7. áratugnum og
orðið til þess að þeir liðsmenn
Rauðu herdeildanna, sem enn em
að verki, láti af hryðjuverkastarf-
semi.
hags- og gengismálum.
Gerhard Stoltenberg, íjármála-
ráðherra Vestur-Þýskalands, átti á
fimmtudagskvöld langan fund með
nýskipuðum fjármálaráðherra
Bandaríkjanna, Nicholas Brady.
Stoltenberg sagði á blaðamanna-
fundi í gær að hann væri frekar
bjartsýnn á framvindu efnahags-
mála á næsta ári. Hann lagði sér-
staka áherslu á að halda þyrfti
gengi Bandaríkjadals stöðugu.
Leigubílstjórar í Berlín töfðu
umferðina í gær til að mótmæla
gífurlegum öryggisráðstöfunum í
borginni vegna ársfundar Alþjóða
gjaldeyrissjóðsins og Alþjóðabank-
ans. Fjöldamótmæli em fyrirhuguð
á sunnudag í tengslum við fundinn,
en skipuleggjendur þeirra telja að
Alþjóða gjaldeyrissjóðurinn og Al-
þjóðabankinn viðhaldi fátækt þriðja
heimsins.
Fulltrúar íslands á fundinum
verða Jón Sigurðsson viðskiptaráð-
herra, Jóhannes Nordal Seðla-
bankastjóri, Þórhallur Ásgeirsson
ráðuneytisstjóri viðskiptaráðuneyt-
isins og Ingimundur Friðriksson,
forstöðumaður alþjóðadeildar
Seðlabankans.
Bretland:
Tékkum vís-
að úr landi
London. Reuter.
BRESKA utanríkisráðuneytið til-
kynnti á fimmtudag að þrem
tékkneskum sendiráðsmönnum
hefði verið vísað úr landi með
tveggja vikna fyrirvara. Er
mönnunum gefið að sök að hafa
stundað njósnir en tékknesk yfir-
völd vísa þeim ásökunum á bug.
Talsmaður tékkneskra stjóm-
valda sagði fréttamanni Reuters að
til greina kæmi að grípa til gagnr-
áðstafana en útskýrði ekki nánar í
hveiju þær myndu feiast.
Samskipti Breta og Tékka hafa
verið stirð síðustu mánuði. Bresk
stjómvöld hafa gagnrýnt mannrétt-
indabrot tékknesku stjómarinnar
og hafa einnig beðið Tékka að
hjálpa til við að stöðva straum tékk-
neskra sprengiefna til hryðjuverka-
manna írska lýðveldishersins, IRA,
í Norður-írlandi. Tékkar neita því
að þeir hafí stutt hryðjuverkamenn-
ina.
Vestur-Þýskaland:
Weizsácker vill náða liðs-
menn Rauðu herdeildanna