Morgunblaðið - 24.09.1988, Blaðsíða 46

46
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 24. SEPTEMBER 1988
Minning:
Kristján Rögnvalds-
son frá Fífílgerði
Fæddur 21. desember 1897
Dáinn 27. ágúst 1988
Kristján Rögnvaldsson var jarð-
sunginn frá Akureyrarkirkju þann
2. september síðastliðinn. Hann
fæddist í Gijótárgerði í Fnjóskadal,
sonur hjónanna Lovísu Guðmunds-
dóttur og Rögnvaldar Sigurðssonar
bónda. Hann fluttist frá Gijótár-
gerði skömmu eftir aldamótin
ásamt foreldrum sínum og systkin-
um að Fífilgerði í Kaupangssveit.
Þar ólst hann upp, og bjó ásamt
systkinum sínum til ársins 1957,
er hann flutti til Akureyrar.
Kristján var múrari að iðn, og
stundaði í fyrstu múrverk á Akur-
eyri á meðan hann átti heima í Fífil-
gerði. í vaxandi mæli tók hann
síðan að vinna að tijá- og blóma-
rækt við hlið bróður síns, Jóns
Rögnvaldssonar garðyrkjufræð-
ings. Systkinin í Fífilgerði komu
upp stórum og glæsilegum skrúð-
gaiói sunnan undir bænum, sem
byijað var að vinna við árið 1926,
og þar var síðar reist gróðurhús.
Fljótlega fóru þeir bræður að leggja
áherzlu á ræktun íslenzkra auk er-
lendra jurta í garðinum, og söfnuðu
í hann töluverðum hluta íslenzku
flórunnar. Garðurinn í Fífilgerði
varð brátt vel þekktur, bæði sem
sérlega fallegur skrúðgarður, og
einnig fyrir plöntusafnið. Lögðu
margir leið sína í Fífílgerði á þeim
árum til að fá að skoða garðinn.
Báðir voru bræðumir Krislján
og Jón meðal stofnenda Skógrækt-
arfélags íslands á Akureyri í maí
1930. Þetta félag breytti fljótlega
um nafn og heitir nú Skógræktarfé-
lag Eyfírðinga, eftir að annað Skóg-
ræktarfélag var stofnað á Þingvöll-
um síðar á sama árinu. Um svipað
leyti stofnuðu þeir bræður, Jón og
Kristján, garðyrkjustöðina Flóru í
Brekkugötu á Akureyri og ráku
hana í 15 ár.
Að Iokum vann Kristján við hlið
bróður síns í Lystigarði Akureyrar
um 15 ára skeið, eða frá 1956.
Skömmu áður hafði Jón tekið við
umsjón garðsins, en hann var þá
jafnframt garðyrkjuráðunautur Ak-
ureyrarbæjar. Þeir bræður voru
mjög samhentir við garðyrkjustörf-
in, og bar garðurinn þeim vitni um
einstaka snyrtimennsku í frágangi
og hirðingu hans á þessum árum.
Akureyrarbær keypti árið 1957
plöntusafn þeirra bræðra í Fífíl-
gerði, meir en 600 tegundir
íslenzkra og erlendra jurta, og var
það flutt í Lystigarðinn um leið og
þar var stofnaður grasgarður.
Eitt af eftirlætisverkefnum
Kristjáns í Lystigarði Akureyrar var
umsjón með íslenzka plöntusafninu.
Hann steypti nokkur vatnsker til
að rækta vatnajurtimar í, og útbjó
votlendisker fyrir starir og annan
votlendisgróður. Kristján kunni góð
skil á íslenzku flómnni, en slík
þekking er forsenda þess að geta
haldið safninu við. Hann var léttur
á fæti, og vora ófáar ferðimar, sem
hann fór um fjöll og fímindi til að
safna íslenzkum plöntum í garðinn
og endumýja þær, þegar með
þurfti. Næstu ár gerðu þeir bræður
stórátak í að ná inn því sem eftir
var af íslenzku flóranni. Þeir höfðu
sambönd víða um land, og fengu
sendar fágætar tegundir, sem erfítt
var að ná í. Einnig fengu þeir til
liðs við sig grasafræðinga til að ná
í og greina erfíðustu tegundimar,
svo sem starir, grös og undafífla.
Að lokum var svo komið að einung-
is um 10 íslenzkar tegundir vantaði
í garðinn. Erfíðlega gekk þó að
halda þeirri tölu, enda hafa aldrei
í annan tíma verið jafn margar
íslenzkar tegundir í garðinum,
hvorki fyrr né síðar.
Auk þess að ferðast um ísland,
fór Kristján bæði til Grænlands og
Noregs í leiðangra til að safna
plöntum í Lystigarð Akureyrar. Til
Noregs sótti hann m.a. vatnaliljur.
Vora þær gróðursettar í vatnsker
sunnan undir húsi sem í garðinum
var, og blómstraðu þar í mörg ár.
Eina gula vatnalilju gróðursetti
Kristján að gamni sínu í villt um-
hverfí, Djáknatjöm í Kræklingahlíð.
Hún átti þar lengi erfítt uppdrátt-
ar, lenti heldur djúpt í tjömina, og
var ofsótt af fuglum sem þar héldu
löngum til. Eyðilögðu þeir oft mest
af blöðunum sem náðu upp á yfír-
borð tjamarinnar á hveiju sumri.
Vatnaliljan tórði þó, og er nú orðin
stór og búin að ná öflugri botnfestu
eftir meir en 20 ár í tjöminni.
Blómstraði hún þar að lokum síðast-
liðið sumar.
í Lystigarði Akureyrar hafði
Kristján aðeins starf hluta úr ári,
og frá 1966 vann hann á vetuma
við Náttúragripasafnið á Akureyri.
Þar fékkst hann m.a. við viðgerðir
ýmissa hluta og einnig við upplím-
ingu og skrásetningu plöntusafns-
ins og mörg önnur störf. Hann sá
oft um vörzlu sýningarsalarins á
opnunartímum, og tók einnig þátt
í allmörgum grasarannsóknaferð-
um Náttúragripasafnsins. Hann
vann við Náttúragripasafnið á
hveiju ári allt fram til ársins 1984,
þá kominn hátt á níræðisaldur.
Allmörg ár sá Kristján um vörzlu
Matthíasarhúss og Davíðshúss á
Akureyri, og tók á móti gestum á
opnunartímum húsanna. Stundum
var hann við vörzlu í þeim báðum,
og í sýningarsal Náttúragripasafns-
ins að auki sama daginn. Var þá
stundum skammur tími fyrir hann
að hlaupa á milli húsanna. Kom það
fyrir að gestir, sem heimsóttu fleiri
söfn sama daginn, urðu allundrandi
þegar alls staðar tók á móti þeim
sami gæzlumaðurinn.
Kristján var söngelskur maður
og hafði gaman af tónlist. Hann
söng lengi i Kantötukór Akureyrar
á yngri áram og lék á orgel í
frístundum fram á siðustu ár. Hann
var lengi kirkjuorganisti í Kaup-
angskirkju. Síðari árin lék hann við
messur í Miðgarðakirkju í Grímsey
á meðan séra Pétur Sigurgeirsson
þjónaði þar.
Kristján rækti hin margvíslegu
störf sin af vandvirkni og trú-
mennsku fyrir þær stofnanir sem
hann vann hjá, án þess að taka há
laun fyrir. Stendur Akureyrarbær
í þakkarskuld fyrir þjónustu hans.
Sjálfur vil ég þakka Kristjáni marg-
ar góðar stundir, fyrst sem ná-
granna í Kaupangssveit, en síðar
sem samstarfsmanni og samferða-
manni. Blessuð sé minning hans.
Hörður Kristinsson
Minning:
SigríðurH. Halldórs
dóttir, Patreksfírði
Að kvöldi laugardags 17. þ.m.
andaðist í Sjúkrahúsi Patreksfjarð-
ar heiðurskonan Sigríður Helga
Halldórsdóttir, Stekkum 5b Pat-
reksfirði. Hún hefði orðið níutíu og
tveggja ára í nóvember næstkom-
andi. Það er trú mín sem rita þess-
ar fátæklegu línur, að hvíldin hafí
verið henni kærkomin, og víst er
að góða heimkomu hefur hún átt.
Sigga Hall, eins og hún var gjaman
kölluð af vinum og kunningjum,
fæddist á Bíldudal árið 1896. For-
erldrar hennar vora Guðmundína
Jónsdóttir og Halldór Magnússon.
Þau hjón áttu auk Sigríðar tvo syni,
og eina dóttur, Gunnar og Kristjönu
sem dóu ung af berklum, svo og
Guðmund sem lést fyrir nokkram
áram. Þau Guðmundur og Sigga
héldu saman heimili. Því miður get
ég ekki rakið lífshlaup hennar til
hlítar, enda mun það ekki vera stór-
brotið, en þeim mun stærra var
hjartalag hennar. Fljótlega uppúr
aldamótum tók íjölskylda hennar
sig upp, og flutti búferlum til Pat-
reksflarðar, og held ég að rétt sé
með farið, að hún hafi alla tíð síðan
búið í litla húsinu fyrir ofan Stekk-
ana. Það var að vísu eitthvað byggt
við það seinna, en hvorki var vítt
til veggja né hátt til lofts. En þama
hefur Sigga unað hag sínum vel,
enda útsýnið fagurt og mikið. Og
mun vart betra bæjarstæði fínnast
þar í þorpinu. Sigga Hall giftist
aldrei, en leitun var að jafn bam-
góðri manneskju. Ég var svo lán-
samur að kynnast Siggu náið
síðustu 10—12 árin sem ég átti
heima fyrir vestan. Það var gott
að koma í litla eldhúsið hennar og
spjalla yfír kaffibolla, og aldrei
brást það að borð var hlaðið með
bakkelsi. Og ekki þótti þeim sem
lágir vora í loftinu síður að koma
til hennar, því ávallt var eitthvert
góðgæti til sem stungið var að þeim.
Sigga var gjafmild svo af bar, af-
mælisdögum yngri kynslóðarinnar
gleymdi hún ekki, og var oft við-
stödd á mínu heimili þegar haldið
var upp á slíka daga. Það gat stund-
um verið erfítt til fanga þama uppi
í hlíðinni einkum að vetrarlagi þeg-
ar snjór og hálka var, en ekki var
Siggu Hall það eiginlegt að kvarta,
þótt stundum væri á brattan að
sækja. Síðustu árin sín dvaldist
Sigga í góðu yfírlæti í Sjúkrahúsi
Patreksfjarðar, en þar sem húsið
hennar stendur aðeins steinsnar frá
því, skrapp hún oft og tíðum heim
í bæinn sinn, einkum þó um sumar-
tímann, á meðan heilsa og geta
leyfðu. Nú þegar þessi mæta kona
er kvödd, er mér efst í huga þakk-
læti fyrir það, hvað hún reyndist
minni fjölskyldu alla tíð vel. Mun
það seint verða fullþakkað, og
minningin um hana mun ylja mörg-
um um hjartarætur, og þá ekki síst
þeim sem fengu notið gæsku henn-
ar á meðan þeir vora börn. Synir
mínir senda henni alúðar þakkir og
kveðjur. Ég bið góðan Guð að
geyma Sigríði Halldórsdóttur.
Blessuð sé minning hennar.
Magni Steingrímsson
t
RANNVEIG ÞORKELSDÓTTIR HANSEN,
Hólavegi 25,
SauAárkróki,
lést miðvikudaginn 21. september í sjúkrahúsinu á Sauðárkróki.
Jarðarförin veröur tilkynnt síðar.
Fyrir hönd vandamanna,
Mátfreð Friðriksson, Sesselja Hannesdóttir.
t
Eiginmaöur minn, faöir tengdafaðir og afi,
HILMAR MAGNÚSSON,
Logafold 50,
Reykjavfk,
andaðist þann 18. september. Jarðarförin auglýst síöar.
Guðbjörg Krlstjánsdóttlr,
börn, tengdabörn og barnabörn.
t
Eiginkona mín,
SIGRlÐUR ebenezardóttir,
Hjarðarholti 13,
Akranesl,
lóst í Sjúkrahúsi Akraness 21. september. Jarðarförin auglýst
síðar.
Fyrir hönd fjölskyldunnar,
Magnús Ásmundsson.
Minning:
Ingvar Kristjánsson
bifreiðaeftirlitsmaður
Ingvar fæddist 4. október 1904
að Grísartungu í Stafholtstungu í
Borgarfírði, og lést á heimili sínu,
Meðalholti 3, 5. desember 1987.
Hann var einn af tólf börnum þeirra
hjóna Þuríðar Helgadóttur og
Kristjáns Krisljánssonar.
Fjölskyldan bjó við þröng kjör.
Bömunum var komið fyrir á öðram
bæjum og foreldramir unnu hjá
öðram, til dæmis í kaupavinnu.
Ingvar var sendur að heiman á
ellefta ári, fyrsta sumarið á Gufuá
en seinna að Brennustöðum. Ingvar
minntist þess alltaf hvað mikið hon-
um leiddist og var það söknuðurinn
eftir móður hans sem var sárastur.
1917 fluttist fjölskyldan til Borgar-
ness og bjó í litlu húsi við þjóðveg-
inn. Þar var oft fjölmennt og gest-
risní mikil.
Ingvar fór að vinna við bifreiða-
akstur um tvítugt, og vann hjá
Steindóri, BSÍ og hjá Hreyfli þang-
að til hann var ráðinn við Bifreiða-
eftirlit Ríkisins 1946. Þar vann
hann til sjötugsaldurs. Ingvar var
vinsæll sem prófdómari og ég hygg
að margar taugaóstyrkar konur hér
í bæ hafí náð bflprófí vegna traustr-
ar og rólegrar framkomu hans.
Arið 1931 kvæntist Ingvar
Margréti S. Gunnlaugsdóttur frá
Syðri-Völlum. Þau eignuðust 3
böm, Auði sem dó á fyrsta ári,
Auði Björgu lækni í Svíþjóð og
Gunnlaug tannlækni f Reykjavík.
Margrét var mikil og rausnarleg
húsmóðir. Hún lést árið 1962. Eftir
það bjó Ingvar einsamall, en hafði
síðustu árin náin samskipti við son
sinn Gunnlaug og fjölskyldu hans
í Álftamýri 21 og var þar daglegur
gestur.
Ég kynntist Ingvari fyrst þegar
hann og Margrét fluttu á Grettis-
götu 16. Þar bjuggu þá aldraðir
foreldrar Margrétar, Björg Áma-
dóttir og Gunnlaugur Gunnlaugs-
son, ásamt syni sínum Gunnlaugi
og dóttur sinni Ingibjörgu, sem ól
mig upp. Hann var mér góður þá
og reyndist mér líka seinna sem
besti faðir.
Ingvar var ákaflega stilltur og
prúður maður og flíkaði ekki tilfinn-
ingum sínum. Hann naut íslenskrar
náttúrafegurðar, bæði á ferðalög-
um og sérstaklega á veiðum, enda
vora ijúpnaveiðar ein besta
skemmtun hans. Síðustu árin kom
í ljós að hann, sem litla menntun
hafði öðlast f bemsku, fór að lesa
mikið og hafði mikla ánægju af.
Það var gott að heimsækja Ingv-
ar, sem var með ólíkindum dugleg-
ur við eldhússtörf. Hann var gest-
risinn og bauð manni gjaman upp
á heimabakaðar pönnukökur og
kleinur, og nú munu fáar húsmæð-
ur hafa gert betur.
Við biðjum Drottin að blessa
góðan dreng.
Þórdís Guðmundsdóttir
• ♦ »
Leiðrétting
í blaðinu á fímmtudag urðu þau
leiðu mistök að lína féll niður í
minningarorðum um Eirík Guðjóns-
son í Asi er varðaði foreldra hans.
Þau voru Guðjón Jónsson bóndi í
Ási ættaður frá Bjóluþjáleigu og
kona hans Ingiríður Eiríksdóttir frá
Minni-Völlum í Landsveit. Morgun-
blaðið biðst velvirðingar á þessum
mistökum um leið og þau leiðrétt-
ast.