Morgunblaðið - 19.11.1988, Blaðsíða 20
20
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 19. NÓVEMBER 1988
Svar við „varnar-
ræðu“ bæjarstjór-
ans í Hafnarfirði
eftirÁrna Grétar
Finnsson
Bæjarstjórinn í Hafnarfírði, Guð-
mundur Ámi Stefánsson, ritar grein
í Morgunblaðið sl. þriðjudag til
vamar fjármálastjórn meirihluta
Alþýðuflokks og Álþýðubandalags
á bæjarsjóði Hafnarfjarðar. Tilefnið
er viðtal, sem Morgunblaðið átti
nýlega við undirritaðan og ritstjórn-
argrein blaðsins um sama efni.
Það sem einkum vekur athygli í
umræddri grein bæjarstjórans, er
hin mikla gremja hans yfir því, að
um ijármálastjórn hans á bæjar-
sjóði Hafnarfjarðar skuli fjallað í
Morgunblaðinu. Jafnframt er það
áberandi, hvernig hann forðast að
víkja efnislega að fjölmörgum tölu-
legum upplýsingum, sem frarn
komu í viðtali blaðsins við mig. Ég
nefni örfá dæmi:
Það sem bæjarstjórinn
forðast að nefna
Bæjarstjórinn forðast að nefna
þá staðreynd, að vextir og fjár-
magnskostnaður bæjarsjóðs á sl.
ári voru um 52 milljónir króna eða
um 1 milljón á viku.
Bæjarstjórinn forðast að minnast
á það, að 30. september sl. var
þegar búið að eyða úr bæjarsjóði
allri fjárveitingu ársins til margra
útgjaldaliða og í sumum tilfellum
mun meiru.
Bæjarstjórinn forðast að geta um
það, að 30. september sl. var búið
að eyða allri fjárveitingu ársins
samkvæmt fjárhagsáætlun til
greiðslu launa og nær 60 milljónir
króna vantaði þá til launagreiðslna
það sem eftir var ársins.
í stað þess að ræða þessar og
aðrar staðreyndir um þá óráðsíu,
sem einkennt hefur fjármálastjóm
bæjarsjóðs Hafnarfjarðar í tíð nú-
verandi meirihluta, grípur bæjar-
stjóri til órökstuddra fullyrðinga og
stóryrða. Þetta á sérstaklega við,
þegar hann tekur til við að veija
þá miklu skuldaaukningu, og þá
sérstaklega aukningu lausaskulda
bæjarsjóðs, sem átt hefur sér stað
á yfirstandandi kjortímabili. Þar
lætur bæjarstjórinn meðal annars
falla eftirfarandi ummæli um þær
tölulegu upplýsingar, sem eftir mér
eru hafðar í nefndu Morgunblað-
sviðtali:
„Tölur eru meira og minna rang-
ar og skáldaðar.“ Ennfremur seg-
ir bæjarstjórinn: „Morgunblaðið át
upp bullið í ritstjómargrein.“
Það er út af fyrir sig tilgangslít-
ið, að rökræða Qármál bæjarfélags-
ins við mann eins og núverandi
bæjarstjóra, sem svarar tölulegum
staðreyndum með því einu, að þær
séu „skáldaðar" og „bull“.
Til þess að taka af öll tvímæli
um, að þær tölur, sem fram komu
í nýlegu viðtali Morgunblaðsins við
mig um skuldastöðu bæjarsjóðs
Hafnarfjarðar, annars vegar þann
15. júní 1986 og hins vegar þann
30. september 1988, tel ég rétt að
birta hér ljósrit af uppgjöri bæjar-
endurskoðanda á skuldum bæjar-
sjóðs frá þessum tímum. Getur þá
hver og einn gengið úr skugga um
það, hveijar réttu tölurnar eru:
Höfðar til
.fólksíöllum
starfsgreinum!
Skuldirbæjarsjóðs 15. júní 1986
Skuldir og eigið fé: Reikningur
Skammtímaskuldir: 1.1.-15.6.1986
1. Áfallnir ógjaldfallnir vextir 2. Samþykktir víxlar 3. Viðskiptaskuldir og ógr. kostn. 4. Næsta árs afborganir af langtímaskuldum Kr. 584.176 Kr. 8.274.463 Kr. 14.415.442 Kr. 10.553.302
Kr. 33,827.383
Langtímaskuldir: 1. Skuldabréfalán v/reksturs bæjarsj. 2. Skuldabréfalán v/BÚH Kr. 40.861.340 Kr. 30.448.404
Afborganir til greiðslu 15.6.-31.12.1986... Kr. 71.309.744 Kr. (10.553.302)
Skuldir samtals: Kr. 60.756.442 Kr. 94.583.825
Skuldir bæjarsjóðs 30. september 1988
Bæjarsjóður Hafnarfjarðar Texti Skammtímaskuldir: Skuldir á bankareikningum Víxilskuldir Viðskiptaskuldir Efnahagsreikningur 1988 Samandreginn 30.9. 88 85.042.908 22.059.567 40.387.195
147.489.670
Langtímaskuldir: Tekin skuldabréfalán Tekin önnur lán 171.627.757 20.266.798
191.894.555
Skuldir samtals 339.384.225
Kaupin á Setbergi
Bæjarstjóri víkur sérstaklega að
kaupum bæjarins á landi Setbergs
undir íbúðabyggð á síðasta
kjörtímabili. Gagnrýnir hann það
nú, að skuld vegna landakaupanna
skuli ekki hafa verið framreiknuð.
Hafnarfjarðarbær hefur tvisvar á
undanfömum ámm þurft að ráðast
í mikil landakaup, vegna nýrra
íbúðahverfa, það er í Hvömmum
og í Setbergi, en þessar lendur vom
í eigu einstaklinga. I bæði skiptin
hefur bærinn komið fram sem milli-
liður milli seljenda landsins og
þeirra, sem síðan hafa fengið þar
byggingalóðir. Bærinn hefur tekið
við upptökugjaldi frá lóðahöfum og
notað það til að greiða með kaup-
verð landsins. Skuld bæjarins,
vegna þessara kaupa, hefur því í
hvomgt skiptið verið framreiknuð
og landið, sem keypt var hefur held-
ur ekki verið uppfært til eigna hjá
bæjarsjóði. Þennan frágangsmáta
samþykktu bæjarfulltrúar Alþýðu-
flokksins, ásamt öðmm án athuga-
semda í bæjarstjóm, þar á meðal
núverandi bæjarstjóri. Stóryrði
hans um þetta efni hitta hann því
heldur óþyrmilega fyrir sjálfan.
Fullyrðing bæjarstjórans um að
bæjarfulltrúar Sjálfstæðisflokksins
hafí síðan samþykkt uppfærslu
þessarar skuldar er röng. Þeir
greiddu atkvæði gegn henni þegar
meirihlutinn ákvað hana einhliða
við afgreiðsiu reikninga bæjarsjóðs
fyrir árið 1986.
Það er hins vegar mál, sem
ástæða er til að athuga nánar, hvort
bæjarsjóður hefur að undanförnu
ekki haft meiri tekjur af upptöku-
gjöldum lóða í Setbergi, en hann
hefur þurft að borga fyrir landið.
SkrautQaðrir bæjarsljórans
Bæjarstjóranum verður tíðrætt
um framkvæmdir, sem unnið hefur
verið að á þessu kjörtímabili. Rétt
er að staldra aðeins nánar við nokk-
ur þau dæmi, sem hann kýs að
nefna:
1. Bæjarstjórinn byijar á að
hrósa sér af nýrri félagsmiðstöð i
gamla Skiphóli. Kaup og endurnýj-
un húsnæðis þessarar félagsmið-
stöðvar hafa verið mjög umdeild,
að ekki sé meira sagt. Fyrri eig-
andi húsnæðisins hafði boðið það
til sölu á kr. 6,5 milljónir, en ekki
tekist að selja. Þá kom bæjarstjór-
inn og bauðst til að kaupa hús-
næðið á kr. 9,9 milljónir. Aldrei
hefur fengist nein skýring á því hjá
bæjarstjóra, hvers vegna bærinn
keypti húsnæðið á þessu verði.
Bæjarstjóri fullyrti að standsetning
húsnæðisins undir félagsmiðstöð
myndi kosta um 2—3 milljónir og
taka 2 til 3 mánuði. Hún tók ár og
fór í tæpar 20 milljónir. Kostnaður
bæjarins við kaup og endurbætur á
Skiphóli í dag nemur því nær kr.
30 milljónum eða um 67 þúsund
krónum á fermetra. Bæjarfulltrú-
ar Sjálfstæðisflokksins voru
andvígir þessum kaupum og vildu
byggja nýtt hús undir þessa starf-
semi, en því hafnaði meirihlutinn.
2. Bæjarstjóri nefnir nokkrar
fleiri framkvæmdir, sem flestar
voru komnar vel á veg hjá síðustu
bæjarstjóm og haldið hefur verið
áfram með, en þó sumar eftir all-
miklar tafir hjá núverandi meiri-
hluta.
3. Bæjarstjórinn nefnir Hafnar-
borg, sem gefin var Hafnarfjarð-
arbæ á 75 ára afmæli kaupstaðar-
ins 1983. Framkvæmdir við við-
byggingu hennar voru komnar vel
áleiðis 1986.
4. Sundlaug í Suðurbænum.
Unnið var við að byggja aðalhúsið
fyrir búnings- og baðaðstöðu í tíð
fyrri bæjarstjórnar. Núverandi
meirihluti stöðvaði hinsvegar
áframhaldandi framkvæmdir í heilt
ár, en lét síðan undan þrýstingi al-
mennings og hóf vinnu við sund-
laugarbygginguna að nýju.
5. Dagvistarheimilið, sem bæjar-
stjóri nefnir hafði verið ákveðið,
fjármagni veitt til byijunarfram-
kvæmda og því valinn staður í Set-
bergi af fyrri bæjarstjórn. Bæjar-
stjóri iét það verða sitt fyrsta verk
að breyta þeirri ákvörðun. Hann
vildi ekki láta byggja dagheimilið í
Setbergi heldur á Hamrinum. Gegn
þessari ákvörðun hans reis gífurleg
mótmælaalda og var þá ákveðið að
byggja heimilið suður í Hvömmum.
Allt þetta tafði málið verulega, enda
var það loks tekið í notkun í vor,
löngu á eftir upprunalegri áætlun.
6. Bæjarstjóri nefnir opnun nýrr-
ar heilsugæslustöðvar. Bygging
hennar var ákveðin af fyrri bæjar-
stjóm og vel á veg komin á síðasta
kjörtímabili. Rétt er að taka fram,
að ríkið ákveður framkvæmdahraða
slíkra stöðva, enda borgar ríkissjóð-
ur 85% af byggingarkostnaði, en
bæjarsjóður 15%.
Onnur dæmi um framkvæmdir,
sem bæjarstjóri nefnir sér til ágæt-
is, eru yfirleitt á sömu bókina lærð,
en þau skulu ekki rakin frekar að
sinni.
„Ekkert gerst í 12 ár“
Ekkert virðist fara meir í skapið
á bæjarstjóranum, en hin grósku-
mikla uppbygging, sem átt hefur
sér stað í Hafnarfirði mörg undan-
farin kjörtímabil, enda réð hann þá
ekki ferðinni. Sjálfur hefur hann
lýst því yfir í ræðu í bæjarstjórn,
að ekkert hafí gerst í Hafnarfirði
í 12 ár, áður en hann varð bæjar-
stjóri 1986. Slíkt er nú ofstækið.
Ef bæjarstjórinn gæfi sér tíma
til að koma niður á jörðina, þó ekki
væri nema augnablik, hlyti hann
að átta sig á því, hversu hann og
þeir aðrir, sem nú stjórna bæjarfé-
laginu mættu vera þakklátir þeim
mönnum, sem áður veittu Hafnár-
fírði forystu. Núverandi meirihluti
tók við bæjarfélaginu skuldlitlu og
meira að segja með nokkrum millj-
ónum í sjóði. Forverar núverandi
Árni Grétar Finnsson
„Hafnarfjörður var svo
Qárhagsleg'a traust
bæjarfélag og hefur
það miklar tekjur, að
misheppnuð sljórn Al-
þýðuflokks og Alþýðu-
bandalags eitt
kjörtímabil getur ekki
sett bæjarfélagið á höf-
uðið. Hafnarflörður
hefur áður rifið sig upp
úr öldudal vinstriflokk-
anna.“
meirihluta höfðu komið í verk fjöl-
mörgum framkvæmdum, svo sem
lagningu hitaveitu í bæinn, malbik-
un gatnakerfisins, byggingu skóla,
íbúða fyrir aldraða, íþróttamann-
virkja, dagvistarheimila, heilu íbúð-
ar og atvinnuhverfanna, suður-
hafnarinnar og fjölmörgu öðru, sem
of langt yrði upp að telja.
Síðast en ekki síst mætti minna
bæjarstjórann á það, að fyrri bæjar-
stjórn leysti vandamál bæjarútgerð-
arinnar og stöðvaði þann mikla tap-
rekstur, sem sífellt lenti á bæjar-
sjóði með vaxandi þunga. Af tap-
rekstri bæjarútgerðarinnar hefur
núverandi meirihluti því ekki þurft
að hafa áhyggjur. Ekki er ósenni-
legt að sá vandi hefði riðið meiri-
hlutanum að fullu, ef hann hefði
þurft að kljást við hann.
Ég hefi áður sagt og endurtek
það hér, að Hafnarfjörður var svo
fjárhagslega traust bæjarfélag og
hefur það miklar tekjur, að mis-
heppnuð stjórn Alþýðuflokks og
Alþýðubandalags eitt kjörtímabil
getur ekki sett bæjarfélagið á höf-
uðið. Hafnaify'örður hefur áður rifið
sig upp úr öldudal vinstriflokkanna.
Núverandi meirihluti Alþýðuflokks
og Alþýðubandalags hlaut ekki
meirihluta atkvæða í síðustu bæjar-
stjórnarkosningum. Staða hans er
því veik. Það er því ástæða til að
líta björtum augum til framtíðar,
því möguleikar Hafnarfjarðar eru
miklir, ef vel er á málum haldið.
Höfundur er bæjarfulltrúi fyrir
Sjálfstæðisflokkinn í HafharGrði.
Björg Atla sýnir í FIM-salnum
BJÖRG Atla myndlistarmaður opn-
ar í dag málverkasýningu í FIM-
salnum í Garðastræti 6. Á sýning-
unni, sem stendur til 4. desember,
eru olíu- og akrýlmyndir unnar á
síðastliðnum tveimur árum.
Björg Atla nam við Myndlistaskól-
ann í Reykjavík og Myndlista- og hand-
íðaskóla Islands og útskrifaðist úr
málaradeild MHÍ 1982. Hún hefurtek-
ið þátt í samsýningum heima og erlend-
is og haldið þijár einkasýningar, auk
sýningarinnar í FÍM-salnum. Björg
hefur setið í sýningamefnd Félags
íslenskra myndlistarmanna og ritnefnd
Sambands íslenskra myndlistarmanna.
Sýningin í FÍM-salnum verður opin
kl 14.00 - 19.00 alla sýningardagana.
Björg Atla við eitt verkanna á sýningunni.