Morgunblaðið - 16.12.1988, Blaðsíða 18
88ei HaaMaaaa .ai HUDAauTaöa .aiGAjanuoHOM
MORGUNBLAÐÍÐ, FÖSTÚDÁGUR 16. DÉSÉMBÉR 1988
%
0 um eins og gerst má fræðast um í
/*>i g* X þessari bók.
tlk /yn ■ 1 I fn T“| O o "1^» Olafsfjörður hefur löngum fengið
Oct/fif d; V^líULÖJL I diX 11 (4- ■ það orð að vera bær stöðugleika.
O Cl Þó skammt sé til Siglufjarðar er
Bókmenntir
Erlendur Jónsson
Friðrik G. Olgeirsson: HUNDR-
AÐ ÁR í HORNINU. Saga Ólafs-
fjarðar 1883-1944. 404 bls. Útg.
Olafsfjarðarkaupstaður. 1988.
Þetta er 2. bindi af Sögu Ólafs-
fjarðar. Hið fyrsta kom út fyrir fá-
einum árum. Þá er aðeins eitt ókom-
ið. »Það bindi Ólafsfjarðarsögu sem
nú kemur út flallar un sama tíma-
bil og það fyrra, 1883-jl944, en um
þá málaflokka sem þá u.-ðu eftir,«
segir höfundur í formála.
Búskaparsagan er hér fyrirferðar-
mest því þetta er saga byggðarlags-
ins í heild en ekki einungis þétt-
býlisins. Að auki er svo rakin hér
saga félagsmála af ýmsu tagi, en
einkum þ_ó eftir að þéttbýli mynd-
aðist á Ólafsfírði. Eg geri mér í
hugarlund að höfundur hafí ekki
einungis stefnt að því að draga sam-
an fróðleik heldur einnig að koma
honum svo frá sér að áhuga kynni
að vekja jneð þeim sem lesa ekki
bækur af eintómri menntafordild
heldur líka af almennri forvitni um
fólk, sem lifað hefur í iandinu, og
atburði sem minnisstæðir mega kall-
ast. Textinn er lipurlega saminn og
sýnist mér höfundur hafa gert sér
far um að draga fram hinar mann-
legu hliðar sögunnar ekki síður en
hinar fræðilegu. Þetta er því vel
læsileg bók til viðbótar við hitt
hversu fróðleg hún er. Hér er æði
margt að fínna um lífskjör fólks á
fyrri tíð: sveitafólks, kennara eftir
Friðrik G. Olgeirsson
að skólahald hófst, embættismanna
og svo framvegis. Harðindaárin
1880-90 urðu Ólafsfírðingum þung
í skauti eins og fleirum. Sóknar-
prestinum óaði svo við vandræðun-
um að hann forðaði sér í annað
prestakall og síðan til Vesturheims!
Svo er að sjá sem þeir hafi komist
skást af sem studdust bæði við bú-
skap og sjávargagn. -
Prestsetrið var á Kvíabekk og gaf
tekjur hærri en í meðallagi. Því
fengu Ólafsfírðingar oft til sín góða
og gegna presta sem settu svip á
lífíð í byggðarlaginu. En prestar
þágu ekki laun eins og ríkisstarfs-
menn nú. Tekjur þeirra komu frá
sóknarbömunum eftir flóknum regl-
athyglisvert hversu uppbygging
gerðist með ólíkum hætti í þessum
tveim nágrannabæjum, hægar en
jafnar á Olafsfirði. Siglufjörður var
eins konar gullgrafarabær þar sem
ævintýrin gerðust. Af Ólafsfirðing-
ufn fóm svo fáar sögur að þeim var
tæpast athygli veitt fyrr en þar var
allt í einu risinn myndarlegur kaup-
staður. Þó er undirstaða atvinnulífs-
ins í þessum tveim bæjum í raun
hin sama: sjósókn og fískvinnsla.
Ef borin eru saman lífskjör í
byggðarlaginu á seinasta fjórðungi
19. aldar og nú er munurinn svo
feikilegur að orð fá tæpast lýst.
Þéttbýlismyndun á fyrri hluta ald-
arinnar gerðist af sjálfu sér á Ólafs-
fírði sem annars staðar. Þar kom
hvorki til stefna né samtök. Menn
voru þá eins og endranær misjafn-
lega skyggnir á framtíðina. En und-
ir niðri hefur fólk fundið á sér að
þéttbýlinu mundi halda áfram að
vaxa fískur um hrygg, þar væri
vaxtarbroddurinn.
Myndir eru geysimargar í þessu
bindi, mannamyndir mest en einnig
myndir af mannvirkjum og lands-
lagi. Landslagsmyndirnar minna á
einangrun staðarins fyrrum; Ólafs-
fjörður er umlukinn háum fjöllum.'
Byggðin var því löngum afskekkt.
Skammt er til úthafsins. Á því máttu
Ólafsfirðingar, kenna eins og fleiri á
harðindaárum 19. aldar þegar hafís
lá fyrir landi mánuðum saman ár
eftir ár og leiðir til sjávarins voru
lokaðar. Nú er einangruninni óðum
að létta og er- þá vel til fundið að
Ólafsfírðingar skuli horfa um öxl og
minnast liðinnar tíðar með útgáfu
þessa veglega rits.
Frá vinstri: Laura Sch. Thorsteinsson, formaður Félags háskóla-
menntaðra hjúkrunarfræðinga, Ingibjörg R. Magnúsdóttir og María
Pétursdóttir.
Félag háskóla-
menntaðra hjúkrun-
arfræðinga 10 ára
Tveir heiðursfélagar útneftidir
10 ÁR voru liðin frá stofhun
Félags háskólamenntaðra hjúkr-
unarfræðinga 2. desember sl.
Stofhfélagar voru 22 en félags-
mönnum hefur Qölgað ört og eru
þeir nú 330 talsins.
í afmælisfagnaði í tilefni 10 ára
afmælis félagsins voru þær Ingi-
björg R. Magnúsdóttir, deildarstjóri
í heilbrigðis- og tryggingamála-
ráðuneytinu og námsbrautarstjóri í
hjúkrunarfræði við Háskóla íslands,
og María Pétursdóttir, skólastjóri
Nýja hjúkrunarskólans, gjörðar að
fyrstu heiðursfélögum þess.
Ingibjörg og María hafa báðar
unnið mikið brautryðjendastarf í
þágu menntunarmála hjúkrunar-
fræðinga hérlendis. Þær unnu ötul-
lega að því að koma námi í hjúkrun-
arfræði í Háskóla íslands og hafa
stuðlað þar að vexti og viðgangi
þess.
(Fréttatilkynning)
IKEA ELDHÚSÁHÖLD
CHARAD 5 eldhúsóhöld kr. 860.-
QUICHE 3 bökunardiskar kr. 855.-
RAVIN bretti og 5 hnífar kr. 975.-
KVOT uppþvottagrind kr. 730.-
FLORIN panna kr. 1745.-
Húsi verslunarinnar, Kringlunni7,
108 Reykjavík. Sími 686650