Morgunblaðið - 15.06.1989, Blaðsíða 53

G8et ivtút ,at HUOACIUTMMI'í UIUAJaMUOHOM
MORGUNBLaðÍÐ FIMMTUDAGÚR 15. JÚNÍ 1989 "
Sð
53
Minning:
Þórey Einarsdótt
ir frá Skógarnesi
Fædd 18. september 1888
Dáin 29. mars 1989
Hún elsku Þórey frænka er dá-
in. Minningarnar streyma fram um
þessa elskulegu konu. Hún var
föðursystir mín og hafði verið í
skjóli foreldra minna er hún eign-
aðist dreng, Snorra Pál, og átti
áfram heimilisfang hjá þeim þótt
hún væri í vinnu annars staðar,
einkum á Akureyri. Nú var hún
komin í Kálfsskinn til að kveðja,
því hún bjóst til ferðar til fundar
við bamsföður sinn, Snorra Hall-
dórsson nýútskrifaðan lækni. Þau
giftu sig.
1. júlí 1923. Þetta var engin
smáferð, sem hún átti fyrir hönd-
um, fyrst með skipi til Reykjavíkur
og síðan á hestum austur að
Breiðabólsstað á Síðu í Vestur-
Skaftafellssýslu, yfir fjölda óbrú-
aðra fljóta. Þarna hafði hinn ungi
lækni fengið veitingu fyrir emb-
ætti.
Dvöl hennar varð þó ekki lengi
þar, því um haustið 1925 var hún
aftur komin, þá með eins og hálfs
ár gamlan dreng, Halldór. Snorri,
eldri drengurinn varð eftir hjá föð-
ur sínum.
Ég man enn spenninginn eftir
gestunum sem vom að koma.
Bærinn var snyrtur svo sem föng
voru til fyrir stórhátíð, en við börn-
in fengum ekki að vita hverjir þetta
vom fyrr en faðir minn, sem hafði
sótt þau inn að Fagraskógi og fylgt
þeim síðasta spölinn heim á hest-
um, kom með þau. Svo kom hann
í dymar með Þóreyju og hélt á
þessum fallega dreng á handleggn-
um. Hann var sem prins í augum
okkar, svo fallega klæddur í dökk-
um matrósafötum og hafði húfu
með breiðum borða, sem á var letr-
að með gullnum stöfum „Gullfoss".
Húsakostur í Kálfsskinni á þessum
ámm var baðstofa með þremur
rúmum og afþiljað herbergi með
tveimur rúmum (hjónahús). Við
voram þá orðin fimm systkinin og
tvö systkini pabba þar heima en
unnu að nokkm annars staðar. Það
þætti víst núna þröngt setinn bekk-
urinn að bæta við konu og barni.
En það var sannarlega gert með
gleði og Halldór varð sem einn af
systkinunum og Þórey sem önnur
móðir.
Þama voru þau til ársins 1929.
Þórey var raunar á fömm um vet-
urinn til að giftast seinni manni
sínum, Jóni Kristjánssyni frá Hellu
á Árskógsströnd. En það áfall varð
á heimilinu að móðir mín lést af
barnsföram frá sex börnum. Þá
fannst Þóreyju sjálfsagt að fresta
brottför sinni um marga mánuði,
eða þar til Margrét Sveinbjöms-
dóttir frá Hillum kom sem ráðs-
kona um haustið og varð síðar
stjúpa okkar systkinanna.
Jón og Þórey giftust svo þann
20. desember 1929. Þau eignuðust
þrjár dætur. Þær em: Svanhvít og
Sóley sem eru tvíburar og Rósa
Guðrún tveim árum yngri.
Oft fengum við systkinin að
skreppa til frænku og gista eina
og eina nótt. Þórey var fyrst og
síðast húsfreyja og móðir, sem
best gerðist. Hún átti festu og
skapstyrk en einkum er mér minn-
isstæð þessi yndislega mildi og
hlýja. Hún gaf sig alla fyrir fjöl-
skylduna en krafðist lítils fyrir
sjálfa sig. Hún átti einnig frábæra
kímnigáfu og tilsvörin hennar Þó-
reyjar glöddu margan.
Það fylgdi henni þessi hljóðláta
glaðværð, sem alltaf gaf en ekkert
tók. Ætíð mun ég minnast hennar
með djúpu þakklæti og svo er einn-
ig um systkini mín. Guð blessi
minningu hennar.
Brynhildur Jónsdóttir
frá Kálfsskinni.
Föðursystir mín, Þórey Einars-
dóttir, hélt upp á eitt hundrað ára
afmæli sitt þann 18. september sl.
Hún var þá enn skýr í hugsun og
tali þrátt fyrir háan aldur og naut
þess að fá heimsóknir af ættingjum
og vinafólki. Þórey átti þá heimili
sitt á Hjalteyri hjá dóttur sinni,
Rósu Guðrúnu Jónsdóttur og
tengdasyni Halldóri Brynjari
Ragnarssyni. Hjá þeim átti hún
heima allt frá því að seinni maður
hennar Jón Kristjánsson lést árið
1971, og naut þar frábærrar um-
mönnunar þeirrar ijölskyldu allt
þar til yfir lauk. Þórey andaðist á
Fjórðungssjúkrahúsinu á Akureyri
þann 29. mars sl. eftir stutta legu
þar og var jarðsungin í Stærri-
Árskógskirkju þann 8. apríl.
Þórey þurfti ekki oft á sjúkra-
hússvist að halda um ævina, en
varð þó fyrir því óhappi oftar en
einu sinni að beinbrotna og þurfti
því eðlilega að leita eftir umönnun
og aðhlynningu -á sjúkrahúsi en
að öðm leyti var hún heilsuhraust
og sjaldan rúmliggjandi. Varla er
því hægt að segja að á henni sæist
að snemma fór hún til vandalausra
til að vinna fyrir sér og oft varð
vinnudagurinn langur. Þá var ekki
miðað við átta stunda vinnudag
né ótal tæki til að létta störf og
lífsbaráttu. Úthald og eðlislæg
þrautseigja kom þá oft í góðar
þarfir. Hún vann verk sín án háv-
aða, af lítillæti og trámennsku.
Þórey var fædd þann 18. sept-
ember 1888 í Myrkárdal í Hörgárd-
al, dóttir hjónanna Einars Jónsson-
ar og Rósu Loftsdóttur. Var hún
önnur í röð átta bama sem þau
hjón eignuðust. Elst var Sigurlaug
Guðrán, síðan næst Þóreyju var
Helga Soffía, þá Jón, Steingrímur
Eyfjörð, Guðrún, Anna María og
yngstur var Stefán. Öll vom þau
látin á undan Þóreyju.
Ekki átti fjölskyldan því láni að
fagna að búa lengi á sama stað,
heldur hraktist frá einum bæ til
annars og efnahagur eftir því.
Það mun hafa verið á fardögum
1898 að ijölskyldan fluttist frá
Hömmm við Akureyri að Hamri á
Þelamörk. Síðla sumars það ár
gerðist sá hörmulegi atburður að
bæjarhús og fjós brann til kaldra
kola. Þar fór það litla sem fjöl-
skyldan átti og meðal annars
brannu þar tvær kýr. Við þennan
atburð var erfitt að halda saman
bamahópnum og fór Þórey þá í
fóstur til hjónanna í Lönguhlíð í
Hörgárdal, Margrétar Stefáns-
dottur og Lúðvíks Sigurðssonar og
með þeim flutti hún til Akureyrar
nokkru eftir fermingu. Þar var hún
í vist hjá ýmsum aðilum og í margs
konar vinnu og meðal annars vann
hún á Sjúkrahúsinu á Akureyri um
nokkurt skeið. Þar kynntist hún
ungum læknanema, sem svo síðar
varð eiginmaður hennar. Hún gift-
ist árið 1923 Snorra Halldórssyni,
sem þá var orðinn læknir að
Breiðabólsstað á Síðu og flutti
þangað til hans. Með honum eign-
aðist hún tvo drengi, Snorra Pál
lækni og prófessor við Háskóla
íslands og Halldór, forstjóra. Þeir
em báðir búsettir í Reykjavík.
Ekki varð dvöl hennar löng þar
austur frá á milli hinna straum-
hörðu vatna, því þau slitu sam-
vistum og hún flutti aftur norður,
heim til átthaganna með yngri
soninn og heim til Jóns bróður síns,
sem þá var orðinn bóndi í Ytra-
Kálfsskinni. Þar dvaldist hún með
stórri flölskyldu í litlum húsakynn-
um og sannast þar eflaust gamla
spakmælið „Sá á nóg er nægja
lætur“, því ekki mun íburður hafa
verið í því heimilishaldi, þótt allt
kæmist af.
Þórey giftist seinni manni
sínum, Jóni Kristjánssyni frá Hellu
1929. Hann stundaði sjóinn sem
atvinnu, var eftirsóttur dugnaðar-
maður, laginn og fiskinn. Þau
byggðu sér hús á bakkanum á
Litla-Árskógssandi, sem þau
nefndu Skógames og vom ætíð
kennd við það síðan. Þau eignuð-
ust þijár dætur, tvíburana Sóleyju
sem gift er Hilmari Magnússyni
og Svanhvíti, sem er ógift en báð-
ar eru þær búsettar á Akureyri og
Rósu Guðrúnu, gifta Halldóri
Brynjari Ragnarssyni á Hjalteyri.
Bamaböm Þóreyjar era tuttugu
og barnabarnabörnin orðin tuttugu
og fjögur. Þórey undi vel hag
sínum innan veggja heimilisins, var
mikil húsmóðir og móðir bama
sinna. Hún pijónaði nokkuð á
pijónavél m.a. fyrir sjómenn, sem
þurftu á skjólgóðum nærfatnaði
að halda.
Hún var afskaplega hógvær og
notaleg í allri vegferð sinni, en þó
svo þægilega gamansöm og orð-
heppin að unun var á að hlusta.
Hún var mikill dýravinur og reynd-
ist vel þeim sem minna máttu sín.
Ég minnist margra góðra stunda
þegar ég fékk að heimsækja Þór-
eyju. Hún tók svo vel á móti böm-
um, virtist alltaf hafa nægan tíma
til að sinna þeim og eins og aldrei
væri nógu vel á móti þeim tekið.
Hún var góður uppalandi og oft
hefi ég óskað þess, er ég hugsa
um dagvistunarmál barna
lífsgæðakapphlaupsins í dag, að
þeirra fóstrar gætu tileinkað sér
hógværðina og hjartahlýjuna
hennar Þóreyjar í Skógarnesi.
Þótt lífshlaup hennar hafi ekki
einkennst af stómm afrekum í at-
hafna og uppbyggingarsögu þess-
arar þjóðar, er hún ein af hinum
hljóðlátu og farsælu þegnum, sem
ekki máttu vamm sitt vita í dagleg-
um störfum en átti þó dijúgan
þátt í umbótum þjóðlífsins alla
þessa öld.
Með Þóreyju er gengin góð
kona, sem eftir skilur einungis
góðar minningar allra þeirra er til
þekktu. Blessuð sé minning henn-
ar.
Sveinn Jónsson
Kransar, krossar, kistu-
skreytingar, samúðaiyendir
og samúðarskreytingar.
Sendum um allt land á opnunartíma
Q, frá kl. 10-21 alla daga vikunnar.
MIKLUBRAUT 68 o 13630
SIEMENS-gæð/
STÓRGLÆSILEG
NÝ ÞVOTTAVÉL
FRÁ SIEMENS!
Enn á ný ryður Siemens brautina í þróun
og hönnun heimilistækja.
f þetta skiptið með nýrri þvottavél, sem slegið hefur í
gegn og mun vafalaust verða öðrum þvottavélaframleið-
endum fyrirmynd, því að hér er á ferðinni sannkölluð
tímamótavél í hönnun og notkun tölvustýribúnaðar, sem
býður upp á nýja og betri þvottaaðferð en áður hefur
þekkst.
Mikil fjölbreytni í þvottakerfum, þeytivinding í áföngum og
þrír mismunandi vinduhraðar skapa nánast óendanlegt
svigrúm fyrir allan þvott, sérhvert óhreinindastig hans og
þann hámarkshita sem hann þolir.
Sjálfvirkur magnskynjari skammtar vatn inn á vélina
í samræmi við magn og gerð þvottar og það kerfi sem er
í gangi og aðlagar þannig vatnsnotkunina sjálfkrafa því
sem þvegið er.
Sérþróuð þvottatromla með þremur áföstum vatns-
hripum heldur vatninu á stöðugri
hreyfingu og tryggir þannig jafnt
gegnumstreymi á vatni um
þvottinn. Þessi nýjung sér til
þess að þvotturinn fær bestu
hugsanlegu meðhöndlun.
SIWAMAT PLUS 4200 uppfyllir allar ítrustu kröfur og
óskir sem gerðar eru til þvottavéla nú á dögum. Hún er
mjög þægileg í notkun með aðgengilegt, upplýst
stjórnborð. ítarlegur leiðarvísir á íslensku og greinargóð
tafla yfir öll möguleg þvottakerfi vélarinnar fylgja með.
Þær miklu gæðakröfur sem gerðar voru við þróun hennar
og framleiðslu tryggja auk þess auðvelt viðhald og langa
endingu.
Gæði á gæði ofan frá SiEMENS
SMITH&
NORLAND