Morgunblaðið - 21.11.1989, Blaðsíða 15

MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 21. NOVEMBER 1989
—i-í—1—j . i .. i . 1 yO-1—i-í—:—1 . / ' i .. tC ir'—' i '' 1 f—f—1—
15
Að skrásetja landið
Myndlist
Bragi Ásgeirsson
Á áram áður voru sýningar
málarans með hijómsterka nafn-
ið, Veturliði Gunnarsson, reglu-
legur viðburður í borgarlífinu.
Við opnun þeirra var iðulega
fjölmenni, mikil stemmning í
fólki og aðsókn með ágætum, að
ég best veit.
En þetta eru liðnir tímar, sem
ekki er gefinn mikill gaumur að
í nútíðinni né svo mörgu öðru,
þótt drjúgt tilefni sé til að minna
á það í einhveiju formi, enda
hluti þróunarsögu íslenskrar list-
ar.
En sumum mun það víst hag-
ur, að þetta sé gleymt og grafið,
eins og það hafí aldrei verið til.
Það er sem sé langt síðan sést
hefur stórsýning frá hendi Vetur-
liða, með stórum og ábúðarmikl-
um olíumálverkum, hressilega
máluðum og á stundum ekki
ósvipuðum nýbylgjumálverkinu í
óheftum og villtum pensilstrok-
um.
Ég minnist þess, er ég í gamla
daga kom eitt sinn í þýska sendi-
ráðið hér í borg og var vísað til
góðkunningja míns uppi á lofti,
er safnaði myndverkum, Dr.
Cassens, að allir veggir stiga-
gangsins voru þaktir bláleitum
myndum eftir Veturliða, er féllu
mjög vel að húsakynnunum. Dr.
Cassens hafði stefnt mér til sín,
en hann safnaði myndverkum
eftir hina yngstu og framsæ-
Veturliði Gunnarsson málari.
knustu í þá daga og átti gott
safn af verkum okkar nokkurra,
eiginlega var hans stóra íbúð í
Hagahverfi þakin þeim. Var eins
og ýmsum söfnurum er tamt í
sífellu að skipta á myndum, var
aldrei alveg viss.
í þá daga var hópur útlendinga
hér, sem safnaði myndverkum,
og þetta sýnir, í hvaða áliti Vetur-
liði var á meðal þeirra sumra.
Blómstrun nýja málverksins
hófst einmitt í Þýskalandi löngu
seinna og er mér hugsað til þess
núna, er ég rita um myndir Vet-
urliða, vegna þess hve margt er
sameiginlegt með ýmsu, sem
hann gerði í gamla daga og þeir
nýbylgjumenn hafa verið að mála
á síðustu árum!
Er hér ekki verkefni til rann-
sóknar fyrir listsögufræðinga? •
Og hér skal því bætt við, að
fyrir liðlegu ári átti ég leið í húsa-
kynni Almennra trygginga við
Síðumúla og sá þá stórt og fal-
legt málverk eftir Veturliða,
horfði lengi á það og varð svo
hugsað, er ég hélt á brott, hví
það besta eftir þennan mann
væri ekki dregið fram í dagsljó-
sið og sýndur sá sómi, sem það
á skilið, i stað þess jafnvel að
bregða fæti fýrir listamanninn.
Jæja, en þetta voru útúrdúrar
og farsælast að snúa sér að til-
efni þessara lína, sem er sýning
listamannsins í Listasafni ÁSÍ.
Uppistaða hennar er ótrúlega
mikill íjöldi olíukrítarmynda, sem
listamaðurinn hefur gert víðsveg-
ar um landið. Yfirleitt eru þetta
laus riss og eins og undirbúning-
ur að stærri og viðameiri verkum.
Og satt að segja hefði ég heldur
viljað sjá slík verk á þessari sýn-
ingu, að minnsta kosti innan um,
þótt gerð slíkra rissa sé góðra
gjalda verð.
Það virðist bíða Veturliða heil-
mikil vinna við að vinsa úr og
velja vænlegustu verkin til viða-
meiri útfærslu, því að víða bregð-
ur fýrir gullfallegum töktum í
þessum myndum.
Og það er alveg næg ástæða
til að sækja sýninguna heim.
Bók eftir Yilhjálm
Hjálmarsson
Út er komin hjá Æskunni bók-
in Frændi Konráðs, föðurbróðir
minn, en í henni segir Vilhjálmur
Hjálmarsson, fyrrverandi ráð-
herra, ævisögu Hermanns Vil-
hjálmssonar frá Mjóafirði, föður-
bróður síns.
í kynningu útgefanda segir m.a.:
„Margir Reykvíkingar þekktu Her-
mann undir nafninu Hemmi, oft
með viðumefni er dregið var af því
að hann togaðist stundum á við
stráka um krónu eða túkall og hirti
þær myntir úr götu ef þeir hentu.“
í inngangskafla bókarinnar, Lés-
andinn leiddur að efninu, segir höf-
undurinn m.a.: „Það er best að segja
hveija sögu eins og hún gengur.
Og það var einmitt það sem Her-
mann langaði til að gera. Að segja,
eða öllu heldur skrifa, ævisögu sína
allt frá bemsku og draga ekkert
undan, taka allt með, allar kúnstirn-
ar líka, sagði hann einhveiju sinni.
Og af þeim átti hann ærið því hann
var engu m manni líkur fremur en
Kári forðum.
En honum lét að segja frá. Minni
var með afbrigðum trútt, tungutak
og stíll — hvort tveggja persónulegt
og snjallt. Áræði og framtak var á
hinn bóginn með þeim hætti að
söguritunin dróst. Að lokum tók
hann til en þá var það um seinan.
Svövu Jakobsdóttur
BOKAtJTGAFAN Forlagið hef-
ur sent frá sér bókina Undir
eldfjalli eftir Svövu Jakobsdótt-
ur.
í kynningu Forlagsins segir
m.a.:„Þetta nýja sagnasafn Svövu
Jakobsdóttur, og hið fjórða frá
hennar hendi, hefur að geyma sex
sögur. Yrkisefnin eru margvísleg
og gædd þeim meistaratökum sem
einungis fáum skáldum em lagin.
Allar persónur sagnanna heyja
baráttu sína undir eldfjalli þó í ólík-
um skilningi sé. Sumar þeirra tak-
ast á við lífið, háska þess og hverf- ,
ulleika, af þrautseigju og ástríki.
Aðrar sögupersónur glima við eyð-
ingaröfl valds og kúgunar sem
bijótast upp á yfirborðið gegn góð-
um vilja og beinast gegn lífinu
þegar minnst varir.
Sögur Svövu Jakobsdóttur búa
yfir fágætri spennu hins óvænta
og ósagða. Yfirbragð þeirra er
ýmist leikandi létt og innilegt 'eða
þrangið dulúð og alvöra. En undir
stilltu yfirborði meitlaðrar frásagn-
arlistar leynist eldur margræðn-
innar og lýkst smám saman upp
fyrir lesandanum.“
Svava Jakobsdóttir
Undir eldfjalli er 122 blaðsíður.
Ragnheiður Kristjánsdóttir hann-
aði kápu. Prentsmiðjan Oddi hf.
prentaði.
Viðtalsbók Helga
Bjarnasonar
Vilhjálmur Hjálmarsson
Því nóttin kemur þegar enginn get-
ur unnið. Og þó björguðust nokkur
minningabrot.“
Bókin er 195 blaðsíður, prentuð
í Prentsmiðjunni Odda hf. Útgef-
andi er Æskan.
Hörpuútgáfan hefur sent frá sér
bókina Bændur á hvunndagsföt-
um, viðtalsbók eftir Helga Bjarna-
son blaðamann. í bókinni segja sex
bændur frá lífshlaupi sínu, búskap,
áhugamálum, félagsstörfum og
skoðunum.
„Skýringanna eraðleita ínáttú-
runni sjálfri", er yfirskrift viðtals
við Aðalstein Aðalsteinsson á Vað-
brekku í Hrafnkelsdal.
„ Gott félagsbú á allan hátt betra
en einyrkjabúskapui*, er yfirskrift
viðtals við Guðrúnu Egilsdóttur í
Holtsseli í Eyjafirði.
Viðtal við Pálma Jónsson al-
þingismann á Akri í Húnavatns-
sýslu heitir „Rís öndvert gegn
pólitískum erindum á réttadaginn".
„Ég fer mínar eigin leiðir,“ er
yfirskrift viðtals við Ólaf Eggerts-
son á Þorvaldseyri undir Eyjafrjöll-
um.
Jóhannes Kristjánsson á Höfða-
brekku i Mýrdal segir frá í sam-
tali, sem heitir „Höfum engu tapað
í kjaftinn á Kötlu“.
„Gott að sjá broslega hlið á
hveiju máif', heitir viðtal við Þó-
rólf Sveinsson á Feijubakka í
Borgarfirði. Bændur á hvunnda-
gsfötum er fyrsta bók Helga
Helgi Bjarnason
Bjamasonar blaðamanns. Bókin er
192 blaðsíður að stærð, prýdd yfir
120 mynda auk yfirlitskorta af
heimabyggð viðmælenda. Bókin er
unnin að öllu leyti í prentsmiðjunni
Odda hf.
Margrét Lóa Jónsdóttir
Ljóðabók
LJÓÐABÓKIN Orðafar eftir
Margréti Lóu Jónsdóttur er kom-
in út.
Þetta er þriðja ljóðabók höfundar.
í henni eru 25 ljóð, sem skiptast í
þijá kafla, einn ónefndan, en hinir
heita Dimmsta stund fyrir dagrenn-
ingu og Ferðalag. Bókin er 37
blaðsíður.
Höfundur hefur myndskreytt
bókina.
Þ.ÞORGRÍMSSON &C0
f ARMA
PLAST
ÁRMÚLA 16 OG 29, S. 38640
optibelt
KÍLREIMAR
m
REIMSKÍFUR OG FESTIHOLKAR

Drifbúnaður hvers konar
er sérgrein okkar.
Allt evrópsk gæðavara. Veitum
tæknilega ráðgjöf við val á
drifbúnaði.
Það borgar sig að
nota það besta.
Þekking Reynsla Þjónusta
FALKINN
SUÐURLANDSBRAUT 8 SÍMI84670