Morgunblaðið - 21.11.1989, Blaðsíða 56

^ býður góðan daginn
NYTTUÞER
ELDHÚSTÆKJA
TILBOÐIÐ FRÁ
damixa
ÞRIÐJUDAGUR 21. NÓVEMBER 1989
VERÐ í LAUSASÖLU 90 KR.
Jóhaiin er
í öðru sæti
JÓHANN Hjartarson, stórmeist-
ari í skák, er í 2. sæti á sterku
alþjóðlegu skákmóti sem firam
fer í Belgrad í Júgóslavíu. Jó-
hann sigraði norska stórmeistar-
ann Simon Agdestein í sjöttu
umferð i gær og hefur 4 vinn-
inga. Heimsmeistarinn Garry
Kasparov er efstur með 5 vinn-
inga.
Jusepov og Ehelvest eru í 3.-4.
sæti með 3,5 vinninga en Jusepov
á eina biðskák.
Kópasker:
Tíuþúsund
laxar dráp-
ust hjá Arlaxi
Kópaskeri.
TÍU þúsund laxar, að verðmæti
um fjórar milljónir kr., drápust í
eldisstöð Árlax hf. við Kópasker í
fyrrinótt. Dæla bilaði án þess að
viðvörunarkerfi sem tengt er síma
færi í gang, með þeim afleiðingum
^að laxar í eldiskeri drápust af
súrefnisskorti.
Laxarnir voru frá einu kílói og upp
í hálft þriðja að þyngd, alls um 17
tonn. Fyrirhugað var að flokka fisk-
inn og slátra hluta hans í þessari
viku. Samkvæmt uppiýsingum Garð-
ars Eggertssonar, starfsmanns i
stöðinni, er fyrirtækið með fiskeld-
istryggingu en hann taldi að um
þriðjungur tjónsins lenti á stöðinni
sjálfri vegna ákvæða um sjálfs-
ábyrgð.
Árlax byggði þijú stór eldisker við
Kópasker. I ágústmánuði brustu tvö
kerin með þeim afleiðingum að lax
að verðmæti að minnsta kosti tíu
milljónir drapst. Stjórnarformaður
fyrirtækisins áætlaði að við það hefði
b fyrirtækið beðið 25-30 milljóna kr.
tjón. Laxinn í þriðja kerinu drapst
nú, þannig að lítið er orðið eftir að
fiski í eldisstöðinni.
Árlax hf. var tekið til gjaldþrota-
skipta snemma í þessum mánuði og
er stöðin nú rekin af þrotabúinu og
tryggir Samvinnubankinn rekstur-
inn, en fyrirtækið var þar í afurða-
lánaviðskiptum og átt.i Samvinnu-
bankinn veð í laxinum sem drapst,
eins og öðrum fiski í stöðinni.
Auk matfiskeldisins á Árlax hf.
seiðaeldisstöð í Kelduhverfi.
Marinó
Á Tjörninni
Morgunblaðið/RaX.
Utanríkisráðherra:
Ekki slitnað upp úr síldar-
samningum við Sovétmenn
MARGAR söltunarstöðvanha verða gjaldþrota náist ekki samningar
við Sovétmenn um saltsíldarkaup þeirra, að sögn Sigfinns Mikaels-
sonar íramkæmdasljóra'Strandarsíldar á Seyðisfirði. I utandag-
skrárumræðum í Sameinuðu þingi í gær krafði Matthías Á. Mathie-
sen þingmaður Sjálfstæðisflokksins ríkisstjórnina sagna um, hvern-
ig við yrði brugðizt, ef síldarsölusamningar strönduðu. Jón Sigurðs-
son viðskiptaráðherra staðhæfði að undirritun á olíukaupasamn-
ingi við Sovétmenn hafi í engu dregið úr sölulíkum á saltsíld. Jón
Baldvin Hannibalsson, utanríkisráðherra, sagði að enn hefði ekki
slitnað upp úr sölusamningum.
Matthías Bjarnason þingmaður I herra Sovétríkjanna árið 1986 að
Sjálfstæðisflokksins og fyrrverandi olíukaupasamningur þá yrði ekki
ráðherra sagðist hafa sagt sendi- I undirritaður fyrr en síldarsölu-
-Þjóðveijar banna inn-
flutning á æðardúni
STJÓRNVÖLD í Vestur-Þýskalandi hafa sett innflutningsbann á
æðardún frá íslandi. Um helmingur af dúnútflutningnum fer þang-
að. Talið er að bannið byggist á tíu ára gömlu banni EB við nýtingu
afurða af alfriðuðum tegundum sem eru í útrýmingarhættu en á
þann lista mun æðarfuglinn hafa komist. Dúnútflytjendur og við-
skiptavinir þeirra í Þýskalandi telja að bannið byggi á misskilningi
og vinna að því að fá því aflétt.
Nýja reglugerðin í Þýskalandi
tók gildi 1. ágúst en hagsmunaaðil-
ar vissu ekki af innflutningsbanninu
fyrr en nú fyrir skömmu og skýrðu
frá því á aðalfundi Æðarræktarfé-
lags Islands sem haldinn var um
helgina. Árni S. Jóhannsson, fram-
itkvæmdastjóri búvörudeildar SÍS,
segir að útflytjendur hafi fengið
yfirlýsingu -frá menntamáiaráðu-
neytinu um það hvernig staðið er
að þessum rnálum hér og sent til
Þýskalands ásamt myndbandi
Æðarræktarfélagsins. Taldi hann
tímaspursmál hvenær banninu yrði
aflétt.
Árni sagði að vissulega væri það
áfall ef þessi mikilvægi markaður
tapaðist en mikil eftirspurn væri
nú eftir æðardúni og yrðu útflytj-
endur væntanlega ekki í vandræð-
um með að selja hann annað ef á
þyrfti að hálda.
Æðarfugl hefur verið alfriðaður
hér í 140 ár, hann var friðaður með
tilskipun konungs árið 1947. Ævar
Petersen, formaður fuglafriðunar-
nefndar, segist ekki vita hvað sé á
bak við innflutningsbann Þjóðveija
og gæti því lítið tjáð sig um málið.
Hann sagði að æðarfugli stafaði
ekki hætta af dúntekju, hún væri
saklaust form af fuglanýtingu.
Sjá frétt af aðalfúndi æðar-
bænda bls.31.
samningar væru í höfn.
Matthías Á. Mathiesen sagði að
viðskiptaráðherra hefði hunzað til-
mæli hagsmunaaðila í sjávarútvegi
um að undirrita ekki olíukaupa-
samning fyrr en sölusamningar
okkar til Sovétríkjanna væru í
höfn. Hann sagði ennfremur að
misræmi milli upplýsinga héðan
og frá Sovétmönnurh um viðskipta-
jöfnuð landanna hafi valdið samn-
inganefnd síldariðnaðarins erfíð-
leikum í viðræðum í Moskvu.
Eyjólfur Konráð Jónsson þing-
maður Sjálfstæðisflokksins og
fleiri þingmenn kröfðust þess að
skýrsla fjármálaráðherra um við-
skiptaviðræður hans í Moskvu fyrr
á þessu ári yrði þegar birt. Eyjólf-
ur vitnaði meðal annars til þing-
ræðu utanríkisráðherra frá í apríl
sl. þar sem fram kemur að Sovét-
menn hafi í þeim viðræðum ýjað
að fiskveiðiheimildum við ísland.
Matthías Á. Mathiesen upplýsti
að viðskiptin við Sovétríkin 11)86,
1987 og 1988 hefðu verið óhag-
stæð [kaup umfram sölu] sem svari
38 milljónum Bandaríkjadala.
Utanríkisráðherra sagði að ekki
hafi enn slitnað upp úr síldarsölu-
samningum við Sovétríkin. 4. nóv-
ember hafi náðst sölusamningur
um magn og verð, innan ramma-
samningsins, en hann hafi ekki
fengizt staðfestur af hærri stjóm-
völdum.
Sjá frásögn af utandagskrár-
umræðu á bls. 35, viðtöl við
síldarsaltendur bls. 2 og
fréttatilkynningu frá Síldar-
útvegsnefnd á bls. 31.
Magnús
Magnússon
heiðurs-
riddari
TILKYNNT var í gær að
Elísabet Bretlandsdrottning
hefði slegið Magnús Magnús-
son til heiðursriddara.
Titill Magnúsar er heiðurstitill
þar sem hann er íslenskur ríkis-
borgari, því útlendingar geta
ekki hlotið aðalstign eða borið
titil á Bretlandi. Hann hlýtur
heiðurinn fyrir störf í almanna-
þágu, en hann er forseti breska
fuglaverndunarfélagsins. Hann
er kunnastur fyrir spurninga-
þættina „Mastermind" í breska
sjónvarpinu, auk þess sem hann
er þekktur fyrir ritstörf.
Magnús sagði í viðtali við
RRC-sjónvarpið í Skotlandi í
gærkvöld að sig skipti engu þótt
titillinn væri einungis heiðurstit-
ill, heiðurinn væri það sem mestu
máli skipti. Fjórir íslendingar
hafa hlotið heiðursriddaranafn-
bót í Englandi, Guðmundur í.
Guðmundsson fyrrum utanríkis-
ráðherra, Henrik Sv. Björnsson
sendiherra, Ásgeir Ásgeirsson
fyrrum forseti og Vigdís Finn-
bogadóttir, forseti íslands.