Morgunblaðið - 21.11.1989, Blaðsíða 31
MORGUNDLAÐIP ÞRIÐJUfiAGUR,21. NÓVE^BER 1989
31
Síldarútvegsnefhd um saltsíldarsamninga:
Osamræmi upplýsinga um við-
skiptajöftiuð skaðaði stöðuna
Sovétmenn segja verðið á íslenzkri síld alltof hátt
Vegna umfjöllunar í fjölmiðlum
og víðar um sölu íslenzkrar saltsíld-
ar til Sovétríkjanna á yfirstandandi
síldarvertíð telur Síldarútvegsnefnd
ástæðu til að skýra frá eftirfarandi
staðreyndum varðandi gang þessa
máls:
1. Samkvæmt gildandi við-
skiptabókun fyrir tímabilið
1986/1990, sem undirrituð var í
Moskvu 25. júní 1985, er gert
ráð fyrir að Sovétmenn kaupi af
okkur árlega 20-25 þús. tonn
(200-250 þús. tunnur) af saltaðri
síld.
2. Sl. sumar bárust Síldarút-
vegsnefnd þær óskir frá sovézku
stofnuninni V/O Sovrybflot, að
viðræðum um síldarsölusamning
yrði frestað þar til gengið hefði
verið frá samningum við önnur
helztu markaðslönd íslenzkrar
saltsíldar, enda hefir sú hefð
skapazt síðustu árin, að miða
söluverðið tii Sovétríkjanna við
samningsverð til þeirra landa, þó
með ákveðnum magnafslætti.
Fallizt var á þessa ósk Sovrybflot
með því skilyrði að viðræður yrðu
teknar upp fyrri hluta september
og verzlunarskrifstofu Sovétríkj-
anna í Reykjavík jafnframt til-
kynnt að ganga mætti út frá að
samningar við kaupendur í öðr-
um helztu markaðslöndunum
yrðu frágengnir um mánaðamót-
in ágúst/september. Vegna erfið-
leika i sambandi við gjaldeyris-
heimildir varð verulegur dráttur
á því að fá Sovétmenn til við-
ræðna og gátu þær ekki hafizt
fyrr en 23. október.
3. 1 samningaviðræðunum í
Moskvu næstu 2 vikurnar var
því sífellt haldið fram af hálfu
Sovétmanna að söluverð á
íslenzku saltsíldinni hefði verið
allt of hátt á undanförnum árum
og ekki í neinu samræmi við það
verð, sem þeir nefna „heims-
markaðsverð á saltsíld“. í því
sambandi gerðu þeir samanburð
á söluverði íslenzku saltsíldarinn-
ar annars vegar og tilboðum
og/eða söluverði Kanadamanna,
Norðmanna, íra, Hollendinga
o.fl. þjóða hins vegar. Telja Sov-
étmenn sig geta fengið langtum
meira af saltsíld frá þessum þjóð-
um fyrir sömu gjaldeyrisupphæð
og ráðgert væri að_ verja til salt-
síldarkaupa frá íslandi, enda
nýtur sjávarútvegur helztu sam-
keppnislandanna margskonar
opinberra styrkja svo sem kunn-
ugt er.
Eins og oft áður bentu Sovét-
menn einnig á, að þeir njóti sér-
stakra réttinda í þessum löndum
varðandi veiðar í fiskveiðilögsögu
þeirra og/eða réttinda til kaupa
á síld o.fl. fisktegundum beint
úr veiðiskipum viðkomandi þjóða
á sama tíma og við neitum öllum
slíkum óskum.
í viðræðum þessum olli það alvar-
legum erfiðleikum og skaðaði
stöðu samninganefndar Síldarút-
vegsnefndar að mikils ósamræm-
is gætti milli upplýsinga viðkom-
andi íslenzkra og sovézkra
stjórnvalda varðandi viðskipta-
jöfnuð landanna á yfirstandandi
bókunartímabili, en Síldarút-
vegsnefnd hafði, áður en viðræð-
ur hófust, mánuðum saman var-
að við þessari hættu og ítrekað
gengið eftir upplýsingum þar að
lútandi.
4. Eftir 2ja vikna viðræður um
saltsíldarsamninginn í Moskvu,
þar sem rök fyrir íslenzka sölu-
verðinu voru ítarlega skýrð og
rædd, tókst loks hinn 4. nóvem-
Fiskverð á uppboðsmörkuðum 20. nóvember.
FISKMARKAÐUR hf. í Hafnarfirði
Hæsta Lægsta Meðal- Magn Heildar-
verð verð verð (lestir) verð(kr.)
Þorskur 82,00 35,00 73,35 53,094 3.894.209
Ýsa 96,00 73,00 82,50 10,891 898.529
Samtals 51,15 213,435 10.917.770
Selt var meðal annars úr Hjalteyrinni EA og Stakkavík ÁR. í
dag verða meðal annars seld 25 tonn af þorski, 35 tonn af
ýsu, 40 tonn af ufsa, 25 tonn af karfa og 15 tonn af ufsa úr
Elínu Þorbjarnardóttur ÍS og bátum.
FAXAMARKAÐUR hf.
Þorskur 92,00
Ýsa 88,00
Samtals
í Reykjavík
57,00 72,21
48,00 76,71
68,19
42,034 3.035.198
22,885 1.755.601
77,048 5.253.833
í dag verða meðal annars seld 15 tonn af ýsu, 5 tonn af karfa
og 18 tonn af ýsu úr Jóni Baldvinssyni RE og bátum.
FISKMARKAÐUR SUÐURNESJA hf.
Þorskur 86,50 38,00 66,40 97,700 6.487.518
Ýsa 85,00 25,00 69,62 48,880 3.403.109
Samtals 58,39 200,989 11.736.120
Selt var úr Hauki GK, Sleipni RE, Happasæli KE, Benna KE,
Ólafi GK, Þorsteini Gíslasyni GK og Búrfelli KE. I dag verða
meðal annars seld 25 tonn af línuþorski, 15 tonn af línuýsu og
6 tonn af stórum netaþorski.
SKIPASÖLUR í Bretlandi 13. til 17. nóvember.
Þorskur 110,09 185,245 20.394.375
Ýsa 130,83 9,260 1.211.517
Ufsi 49,83 17,700 870.562
Karfi 54,96 0,550 30.229
Koli 126,48 0,945 119.528
Grálúða 145,99 1,875 273.739
Samtals 106,18 221,365 23.504.336
Selt var úr Sigurey BA 15. nóvember og Sunnutindi SU 16.
nóvember. Selt var úr báðum skipunum í Hull.
GÁMASÖLUR í Bretlandi 13. til 17. nóvember.
Þorskur
Ýsa
Ufsi
Karfi
Koli
Samtaís
117,15 522,090
116,45 388,655
52,91 45,774
63,35 24,135
114,94 79,183
61.162.140
45.259.548
2.421.833
1.529.032
9.101.176
111,82 1.168.56 130.668.034
SKIPASÖLUR ÍVestur-Þýskalandi 13. til 17. nóvember.
Þorskur
Ýsa
Ufsi
Karfi
Grálúða
Samtals
86,15 21,583
93,12 0,496
75,99 112,201
69,23 483,947
132,99 3,432
69,28 664,963
1.859.297
46.190
8.526.294
33.503.107
456.422
46.071.529
Selt var úr Vigra RE 14. nóvember, Hoffelli SU 15. nóvember
og Víði HF 17. nóv. Selt varúröllum skipunum í Bremerhaven.
ber samkomuag við Sovrybflot
um fyrirframsölu á 150 þúsund
tunnum af hausskorinni og slóg-
dreginni síld. í samkomulaginu
var jafnframt gert ráð fyrir að
af hálfu Sovrybflot yrðu athug-
aðir möguleikar á 50 þús. tunna
viðbótarkaupum, þannig að
heildarmagnið yrði 200 þús.
tunnur og svör þar að lútandi
gefin sem allra fyrst.
Söluverðið samkvæmt samkomu-
laginu frá 4. nóvember er óbreytt
í bandarískum dollurum frá fyrra
árs verði. Vegna hækkunar á
söluverði íslenzkrar saltsíldar til
annarra helztu markaðslanda
þýðir þetta að magnafsláttur til
Sovétríkjanna hækkar nokkuð
frá fyrra ári.
Samkomuiagið var gert með
þeim fyrirvara af hálfu Sovryb-
flot að sovézki sjávarútvegsráð-
herrann þyrfti að staðfesta það
áður en undirritun gæti farið
fram. Þrátt fyrir þennan fyrir-
vara var af beggja hálfu strax
hafinn undirbúningur að frá-
gangi samningsins.
Eftir að samkomulag þetta tókst
héldu þrír af samningamönnum
Síldarútvegsnefndar heim en
tveir biðu eftir staðfestingu
sovézka sjávarútvegsráðherrans.
5. Þrátt fyrir það sem á undan
var gengið skeði hið óvænta að
Sovrybflotmenn tilkynntu að
kveldi 4. nóvember, að Lushenko
fyrsti aðst. sj ávarútvegsráðherra,
treysti sér ekki til að staðfesta
samkomulagið, aðallega út af
söluverðinu. Sovrybflotmenn
upplýstu ennfremur að útilokað
væri að ná sambandi við Kotlyar
sjávarútvegsráðherra fyrr en í
fyrsta Iagi fimmtudaginn 9. nóv-
ember vegna hátíðahaldanna í
tilefni byltingarafmælisins.
6. Hinn 9. nóvember tilkynnti
Sovrybflot að sjávarútvegsráð-
herrann treysti sér ekki til að
staðfesta samkomulagið nema
að fengnu samþykki sovézku
ríkisstjórnarinnar („Council of
Ministers“).
7. Nú eru liðnar meira en 2 vik-
ur frá því að áðurnefnt sam-
komulag tókst milli samninga-
nefndar Síldarútvegsnefndar og
Sovrybflot og enn hefir engin
staðfesting fengizt frá sovézkum
stjórnvölduin á samkomulaginu
þrátt fyrir að stöðugt hafi verið
gengið eftir svörum af hálfu
beggja samningsaðila. _ íslenzk
stjómvöld og sendiráð íslands í
Moskvu hafa lagt sig sérstaklega
fram um að greiða fyrir því, að
margumrædd staðfesting fáist
sem allra fyrst, en engar upplýs-
ingar hafa til þessa fengizt um
það, hvernær svars sovézkra
stjórnvalda sé að vænta.
Leiðrétting
í grein Sveinbjarnar Dagfinns-
sonar sem birtist í blaðinu sl. laug-
ardag urðu þau mistök í vinnslu að
Iína féll niður og brenglaði merk-
ingu málsgreinar. Rétt er máls-
greinin þannig:
Á fjárlögum Noregs árið 1989
er veitt 6.348,4 m. n.kr. til um-
hverfismála. Af þeirri fjárhæð fara
1.642,3 m. n.kr. til umhverfisráðu-
neytis. Eftirstöðvar greiðast til 16
annarra ráðuneyta sem fara með
umhverfismál.
Einnig misritaðist orðið hefðu í
tilvitnun í orð Ólafs G. Einarssonar
í upphafi greinarinnar.
Morgunblaðið biðst velvirðingar
á þessu.
Úr kvikmyndinni Kæra
Elena Sergejevna.
Regnboginn:
Sovésk kvik-
myndavika
SOVÉSK kvikmyndavika
hófst í Regnboganum um
síðustu helgi. í tilefhi af kvik-
myndavikunni eru hér á
landi staddir kvikmyndaleik-
stjórinn Eldar Rj:rzanov,
leikarinn Leóníd Filatov og
Arkadí Konovalov frá fyrir-
tækinu Sovexportfilm.
Alls verða fimm myndir
sýndar á kvikmyndavikunni og
eru tvær þeirra í leikstjórn
Rjazanovs, Kæra Elena
Sergejevna frá 1988 og Gleymt
lag fyrir flautu frá 1986. Rjaz-
anov hefur stjórnað fjölmörg-
um kvikmyndum í Sovétríkjun-
um og einnig verið afkastamik-
ill handritshöfundur.
Auk áðurnefndra mynda
verða sýndar kvikmyndimar
Borgin Zero í leikstjórn Karen
Shakhnazarov en með aðal-
hlutverkið fer Leóníd Fílatov;
Gosbmnnurinn í leikstjórn
Júrís Mamíns og Maðurinn frá
Capuchin-stræti í leikstjórn
Alla Súrikova.
Aðalfimdur Æðarræktarfélags Islands:
Dúnkílóið á 35 þúsund
Miðhúsum, Reykhólasveit.
AÐALFUNDUR Æðarræktarfélags íslands var haldinn á Hótel
Sögu laugardaginn 18. nóv. Þar kom fram að Þjóðverjar eru
búnir að selja bann á innflutning á æðardúni. Til Þýskalands
fara um 50% dúnframleiðslunnar. Þetta innflutningsbann byggist
á því, að fyrir 10 árum setti Efnahagsbandlagið reglur um bann
við nýtingu afúrða af alfriðuðum tegundum sem væru í útrýming-
arhættu og á þann lista mun æðarfúglinn hafa komist.
Ætla má því að Þjóðveijar haldi Æðarfuglinn á sér marga óvini
að aflífa þurfi æðarfuglinn til þess og má þar til nefna minka, refi,
að ná af honum dúninum. Mennta-
málaráðuneytið hefur tekið vel í
það að leiðrétta þennan misskiln-
ing. Æðarfugl hefur verið alfriðað-
ur á íslandi frá 1874. Alls staðar
þar sem hlúð er að æðarfugli fer
honum fjölgandi og má nefna að
við Noreg hefur fjöldi æðarfugls
þrefaldast á undanförnum árum
og við Eystrasalt hefur orðið helm-
ings aukning þrátt fyrir mikla
mengun þar.
Hér á landi eykst dúnframleiðsla
ár frá ári og dúnframleiðslan 1987
var 2.900 kg, en 1988 var hún
3.100 kg og allt bendir til þess að
aukning verði í ár. Vitað er um
æðarvörp þar sem dúnn hefur auk-
ist um 20% frá því í fyrra og það
án þess að vitað sé að um fækkun
fugls hafi verið að ræða hjá ná-
grannabændum.
Verð á dúni er nú 33 þúsund
krónur kílóið, en þeir sem látið
hafa sinn dún í umboðssölu og
hafa þurft að bíða eftir greiðslu í
hálfan mánuð hafa fengið 35.500
kr. skilaverð fyrir kg. Samsvarar
það því að hver kolla gefi af sér
um 500 kr.
mávfugla, hrafna og örninn, kon-
ung fuglanna. Veiðistjóraembættið
hefur með starfsmönnum sínum
tekist að fækka vargi öllu fuglalífi
til hagsbóta og hefur jafnvægi
verið einna best við Breiðafjörð og
á Austfjörðum.
Ætlað er að um 2% af æðar-
stofninum farist í grásleppunetum
árlega. Dálítið hefur borið á því
að grásleppukarlar hafi skilið eftir
net sín og í fyrra sá Landhelgis-
gæslan um að draga upp net þeirra
á Breiðafirði og gátu eigendur svo
hirt þau átölulaust .á bryggjunni í
Stykkishólmi.
Aðalfundur Æðarræktarfélags
íslands var afmælisfundur, en það
eru 20 ár síðan það var stofnað.
Fundinn sátu nær 90 félagar og
var Vigdís Finnbogadóttir forseti
einn þeirra, en hún er æðarræktar-
bóndi á Bessastöðum.
Sveinbjörn Dagfinnsson flutti
fundinum kveðjur frá Steingrími
Sigfússyni landbúnaðarráðherra,
en hann var á öðrum fundi. Búnað-
armálastjóri Jónas Jónsson flutti
ávarp.
Formaður Æ ðrarræktarfél ags
íslands er Sigurlaug Bjarnadóttir
fyrrv. alþm. frá Vigur. Fundar-
stjóri var séra Þorleifur K. Krist-
mundsson frá Kolfreyjustað og
stjórnar hann alltaf fundum með
röggsemi. Ráðunautur í æðarrækt
er Arni Snæbjörnsson frá Stað í
Reykhólasveit. Fundarmenn færðu
stjóm félagsins þakkir svo og sam-
starfsmönnum, þ.e. veiðistjóra,
Páli Hersteinssyni, og aðstoðar-
manni hans, Þorvaldi Björnssyni,
svo og öllum veiðimönnunum.
Sú hugmynd kom upp að næsti
aðalfundur Æðarræktarfélagsins
yrði haldinn úti í Viðey.
- Sveinn
ReyðarQörður:
Eygló er
óskemmd
Reyðarfirði.
GREIÐLEGA gekk að losa
trilluna, sem rak upp í fjöru
á sandrif í Reyðarfirði fyrir
helgi og reyndist hún
óskemmd.
Eygló NK 28, tíu tonna
bátur, var siglt til Eskifjarðar
þaðan sem hún er gerð út og
síðan til Fáskrúðsfjarðar í
frekari skoðun til öryggis.
Gréta