Morgunblaðið - 08.02.1990, Qupperneq 22

ÍÍO
22
oeei HAumai .8 jiuoaoutmmi'í oigajömuuiio
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 8. FEBRÚAR 1990
Suður-afrískir hægri öfgamenn gegn de Klerk:
Tilslökunum mótmælt og
spáð alræði kommúnista
Höfðaborg. Reuter.
HÆGRI öfgamaðurinn Koos van
der Merwe, talsmaður Ihalds-
flokksins í Suður-Airíku, fór í
gær hörðum orðum um F.W. de
Kína:
Aukínn fjöldi
alnæmistilfella
Peking. Reuter.
ALNÆMI breiðist óðum út í Kína og að sögn yfirvalda hafa 153
Kínverjar nú tekið sjukdóminn. Fram til þessa hafði því verið haldið
fram að einungis sex tilfelli hefðu komið upp í landinu en þar búa
1.100 milljónir manna.
Háttsettur embættismaður á
sviði heilbrigðismála- sagði í út-
varpsviðtali í Peking í gær að
ástandið færi stöðugt versnandi því
örðugt væri að stemma stigu við
útbreiðslu sjúkdómsins. Hvatti
hann til þess að hafin yrði herferð
til að upplýsa almenning um eðli
sjúkdómsins og smitunarleiðir og
lagði jafnframt til að skorin yrði
upp herör gegn vændiskonum og
eiturlyfjasölum.
Fréttastofan Nýja Kína skýrði
frá því að mótefnamælingar hefðu
leitt í ljós að 146 eiturlyfjaneytend-
ur í suðvesturhluta landsins væru
sýktir af alnæmi. Fréttinni fylgdi
að þetta væri í fyrsta skipti sem
sjúkdómurinn hefði greinst á meðal
íbúa í dreifbýli og eiturlyfjaþræla.
Útlendingar sem búa í Kína eru
skyldaðir til að gangast undir al-
næmispróf og hafa nokkrir þeirra
sem reyndust smitaðir verið reknir
úr landi. Fréttastofan kvað mót-
efnamælingar hafa leitt í ljós að
41 útlendingur hefði borið alnæmis-
veiruna í blóði sínu á síðasta ári
samanborið við 26 árið áður.
Yfirvöld í Kína hafa fram til
þessa sagt að útbreiðslu alnæmis
megi rekja til lauslætis Vestur-
landabúa. í fyrra boðuðu yfírvöld í
Peking að fylgst yrði vandlega með
öllum þeim sem hefðu regluleg sam-
skipti við Vesturlandabúa til að
draga úr útbreiðslu sjúkdómsins.
Svo virðist sem fallið hafi verið frá
þessari áætlun og nú boða yfirvöld
að leitað verði eftir samstarfi við
erlend ríki og erlenda sérfræðinga
á sviði alnæmisrannsókna.
Klerk, forseta landsins, sagði
hann glæpamann og lýsti því yfir
að hætta væri á að kommúnistar
kæmust til valda í landinu.
Van der Merwe sagði að hvíti
minnihlutinn í landinu hefði ekki
veitt F.W. de Klerk umboð til þess
að koma á þeim umbótum sem hann
kynnti í stefnuræðu sinni á föstu-
dag. Hann lýsti því yfir að íhalds-
flokkurinn, sem vill að framfylgt
verði strangri aðskilnaðarstefnu,
nyti nú stuðnings meirihluta hvítra
Suður-Afríkumanna. „Nú blasir
ekkert annað við en valdataka
blökkumannanna í Afríska þjóðar-
ráðinu (ANC) og alræði kommún-
ista,“ sagði Van der Merwe og
bætti við að flokkur hans hygðist
efna til mótmæla í Pretoríu, stjórn-
araðsetri landsins, á fimmtudag í
næstu viku til að krefjast nýrra
kosninga fyrir hvíta menn eina.
Talið er að stjórn de Klerks
ákveði bráðlega hvenær Nelson
Mandela, leiðtogi blökkumanna-
samtakanna Afríska þjóðarráðsins,
verði leystur úr haldi. Fréttaskýr-
endur telja að Mandela verði sleppt
um helgina eða í byijun næstu viku.
Verði Mandela látinn laus er
líklegt að Bandaríkjamaðurinn
Jesse Jackson, sem barist hefur
fyrir réttindum blökkumanna í landi
sínu, verði fyrsti gestur hans. Jack-
son kom til Suður-Afríku í gær og
ræðir þar við leiðtoga blökkumanna
fram til 15. febrúar.
ARNARogORLYGS
VEGNA FJÖLDA
ASKORANA
FRAMLENGJUM VIÐ
BÓKAMARKAÐINN TIL
17. FEBRÚAR.
Bókamarkaður okkar hefur hlotið hinar bestu við-
tökur. Fólk streymir til okkar og kaupir úrvalsbækur
ti| þess að byggja upp heimilisbókasöfn sín.
Fjöldi manna hefur haft samband við okkur og ósk-
að eftir framlengingu markaðarins. Við höfum
ókveðið að verða við þessum óskum og því verður
markaðurinn framlengdur til 17. febrúar.
Opið laugardaga frá kl. 10:00—18:00
Opið mánud.— fttstud. kl. 9:00 — 18:00
ORN OG ^
i^^SÍÐUMÚLA 11
ORLYGUR
SÍMI 84866
Klaus Bredow.
Morgunblaðið/Ámi Sæberg
Sendiráði A-Þýskalands
í Reykjavík lokað:
„Les frekar Hávamál
en Marx og Lenín“
- segir Klaus Bredow sendi-
fiilltrúi er senn kveður Island
FYRIR skömmu gekk Klaus
Bredow, sendifulltrúi Austur-
Þýskalands, á fund íslenskra
stjórnvalda og tilkynnti að aust-
ur-þýska sendiráðinu á Islandi
yrði lokað í spamaðarskyni.
Bredow sagði í spjalli við Morg-
unblaðið að hann hyrfi nú til
starfa í utanríkisráðuneytinu í
Austur-Berlín.
Sendiráði Austur-Þýskalands á
íslandi var komið á fót árið 1973.
Starfsemi hefur ekki verið um-
fangsmikil og nú vinna þar tvenn
hjón. Klaus Bredow sendiráðsrit-
ari, sem jafnframt er yfirmaður
sendiráðsins, kom hingað til lands
sumarið 1986 ásamt eiginkonu
sinni. Werner Sommer verslunar-
fulltrúi og kona hans hófu störf
í október síðastliðnum.
Bredow segist hafa mikinn
áhuga á Norðurlöndum, hann hafi
numið við háskólann í Greifswald
þar sem er norrænudeild. Þar lauk
hann prófi í fínnsku og sænsku.
„Eftir að hafa starfað samtals í
níu ár í Finnlandi var ég sendur
hingað til íslands að eigin ósk,“
segir Bredow. „Bruno Kress, rekt-
or í Greifswald, sagði okkur svo
margt skemmtilegt um landið."
Húsið verður selt
Að sögn Bredows kom sú
ákvörðun að loka sendiráðinu á
Islandi honum nokkuð á óvart en
hún sé skiljanleg í ljósi hins bága
efnahagsástands Austur-Þýska-
lands. „Austur-þýska ríkisstjórnin
hefur harmað að þurfa að taka
þessa ákvörðun og lýst því yfír
að áhugi sé fyrir hendi að rækta
áfram tengslin milli ríkjanna. Það
kemur í hlut sendiráðsins í Ósló
en þar er sendiherrann eftir sem
áður Gúnter Schurath.“
Bredow segir að nú sé hafinn
undirbúningur að því að selja
húsið að Ægisíðu 78 og lokun
sendiráðsins sé undir því komin
hvenær gengið verði frá sölunni.
„íslenska utanríkisráðuneytið
verður Iátið vita um leið og dag-
setning er afráðin. A meðan höf-
um við nóg að gera við áð pakka
niður.“ Bredow sér fram á að
snúa nú aftur til starfa í utanríkis-
ráðuneytinu í Austur-Berlín, í
Norður-Evrópu-deildinni. Hann
segist ekki bera ugg í bijósti á
þessum tímamótum heldur verði
tilveran jafnvel meira spennandi
en áður. Verslunarfulltrúinn veit
ekki enn fyrir víst hvert hann
flyst. „En það fær hann sennilega
að vita á Leipzig-vörusýningunni
í byijun mars,“ segir Bredow.
Sameiningin verður flókin
— Geta íslendingar búist við
því að þú komir aftur til starfa í
Sendiráð Austur-Þýskalands að
Ægisíðu 78.
sendiráði sameinaðs Þýskalands?
„Ég veit nú ekki hversu hratt
sameiningin á eftir að ganga,“
svarar Bredow. „Sumir virðast
halda að hún geti orðið á einni
nóttu. Við megum ekki gleyma
því að í fjörutíu ár þróuðust ríkin
hvort í sína áttina. Sameiningin
verður geysiflókin og taka þarf
ótal smáatriði með í reikninginn."
— Flokkur kommúnista í Aust-
ur-Þýskalandi hefur skipt um
nafn eins og nú er títt austan-
tjalds, en hér á skrifstofunni má
enn sjá rit Leníns og Marx. Þeim
hefur ekki verið varpað fyrir róða?
„Bækurnar hafa verið þarna
jafn lengi og sendiráðið. Ég held
satt að segja að ég hafi eytt meiri
tíma í lestur Hávamála heldur en
verka Marx og Leníns. Annars tel
ég að þessar bækur hafi enn gildi
— t.d. fyrir bókasöfn."
Ekki sambærilegt við
nasismann
Bredow er þeirrar skoðunar að
umbæturnar heima fyrir hafi ver-
ið löngu tímabærar. Þegar hann
er spurður hvort nú megi búast
við uppgjöri við fortíðina, líkt og
eftir valdatíma nasista, með til-
heyrandi hreinsunum í valdakerf-
inu, svarar hann .neitandi. „Þetta
er ekki sambærilegt. Flokkur nas-
ista og SED [kommúnistaflokkur
inn] eru ekki sambærilegir. SED
varð til fyrir samruna kommún
ista og sósíaldemókrata. Sumir
halda því reyndar fram að sá
samruni hafi verið knúinn fram
með valdboði en úr því verða sagn-
fræðingar að skera. Ég held að
reynsla manna af fangabúðum
nasista hafi kennt þeim að standa
saman.“
Bredow segist ekki sjá eftir að
hafa varið ævinni í að koma fram
sem fulltrúi austur-þýska ríkisins.
„Eins og allir sannir diplómatar
hef ég litið svo á að ég væri líka
að þjóna gestgjöfunum, í þessu
tilfelli íslendingum."
PÞ