Morgunblaðið - 26.07.1990, Blaðsíða 11

11
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 26. JÚLÍ 1990
KOMUM HEIL HEIM:
Tæplega helmingur öku-
manna hefur ekið ölvaður!
dShKARNABÆR 6ARB0 bOGART
m mmm m austurstræti22,sími22771. Sérverslun fvrir herra
^SSÆW LAUGAVEGI 66 SIMI 22950 . --------- y
I hjarta borgarinnar í Austurstræti 22, sími 22925
Prufu-hitamælar
+ 50 til + 1000 C
í einu tæki meö elektrón-
ísku verki og Digital sýn-
ingu.
\
Vesturgðtu 16 - Sfaai 14680-13210
eftir Einar
Guðmundsson
Þetta er niðurstaða könnunar
sem Bindindisfélag ökumanna lét
gera síðastliðinn vetur. Ástæða þess
að menn óku ölvaðir voru meðal
annars að þeir töldu sig sleppa
undan klóm lögreglunnar, 36% öku-
manna voru þeirar skoðunar meðan
32% þeirra töldu sig vera undir 0,5
prómill-mörkunum sem yfirvöld
miða við. Þrátt fyrir að rannsóknir
sýni að mun minna magn áfengis
hafí slævandi áhrif á ökumenn eða
strax við 0,2 prómill.
48% ölvaðra ökumanna voru að
koma frá veitinga- eða skemmtistað
meðan um 40% þeirra voru að koma
úr heimahúsi.
Hvaða kröfiir eru gerðar til
mín sem ökumanns?
Það er mjög álvarlegt að aka
undir áhrifum áfengis. Ekki aðeins
er sá ölvaði hættulegur sjálfum sér,
heldur ekki síður þeim sem hann
mætir í umferðinni. Hvort sem okk-
ur líkar betur eða verr, þá er áfengi
eitur sem hefur áhrif á líkamsstarf-
semi okkar.
Þegar þú, lesandi góður, sest
undir stýri og ætlar að aka, eru
gerðar miklar kröfur til þín.
í fyrsta lagi þarf dómgreind þín
að vera í lagi. Þú ert stöðugt að
meta aðstæður og bregðast við því
sem aðrir gera í umferðinni. Stund-
um hefur þú aðeins sekúndubrot til
að bregðast rétt við og þá er eins
gott að viðbragðstíminn sé stuttur
og viðbragðið í lagi. Á 60 km hraða
ekurðu tæpa 17 metra á hverri sek-
úndu, u.þ.b. 4 bíllengdir. Á þeirri
vegalengd getur margt gerst. Því
er hver sekúnda dýrmæt, þegar
bregðast þarf snöggt og rétt við.
í öðru lagi þarf taugakerfið að
vinna hratt og vel til að koma skila-
boðum frá heilanum til vöðva, um
það hvernig bregðasst skuli við.
í þriðja lagi þarf sjónin að vera
skýr og góð svo þú sjáir hvað er
að gerast á veginum fyrir framan
þig eða í grennd við hann.
„Mundu að dómgreind
þín breytist þegar þú
neytir áfengis.“
Ert þú ábyrgur ökumaður?
Ef þú, ökumaður góður, ert með-
vitaður um ofangreinda hluti, þá
skalt þú, ef þú ætlar að fá þér í
glas, skilja bílinn og bíllyklana eftir
heima, svo þú freistist ekki til að
aka. Mundu að dómgreind þín
breytist þegar þú neytir áfengis og
því gæti þér fundist allt í lagi að
aka þegar þú hefur neytt þess.
Að öllum líkindum er ölvunar-
akstur mjög algengur hér á landi,
mun algengari en marga grunar.
Samkvæmt köiinun Bindindisfélags
ökumanna hefur tæplega annar
hver ökumaður gerst sekur um
slíkt.
Ég býst við að þú sért sammála
þeirri staðhæfingu að ölvaður öku-
maður sé hættulegur í umferðinni.
Vildir þú mæta honum? Vildir þú
þurfa að treysta á rétt viðbrögð
hans, á hættustund ef þú værir á
gangi eftir götu, eða barnið þitt
væri á leið út í búð.
Áætlað er að fjórða hvert bana-
slys í umferðinni megi rekja til ölv-
unaraksturs og um 18% annarra
Hvaða áhrif hefúr áfengi
á mig sem ökumann
Ef þú neytir áfengis, lesandi góð-
ur, jafnvel þó í litlu magni sé, þá
hefur það áhrif á fyrrgreinda þætti.
Sjónin verður ekki eins skýr,
sjónsviðið þrengist og þú átt erfiðar
með að greina úr hvaða átt hljóð
kemur.
Taugarnar starfa mun hægar
þegar viðkomandi hefur neytt
áfengis og því eru vöðvahreyfingar
hægari og viðbragðið mun lakara
fyrir bragðið.
Dómgreind þín breytist við það
að neyta áfengis. Þér hættir til að
ofmeta sjálfa(n) þig og telur þig
geta meir en raun er á. Meiri hætta
er á að mat þitt á aðstæðunum
framan við bílinn reynist rangt, t.d.
ef barn hleypur skyndilega fyrir
bílinn hjá þér.
slysa. Á síðastliðnum 10 árum eru
það 60 mannslíf og um 800 slasað-
ir vegna ölvunaraksturs. Það er
þungur baggi fyrir Bakkus að bera.
Fyrst þú gerir þér grein fyrir því
nú að hættulegt sé að aka ölvaður,
hafðu það líka í huga ef freistingin
kemur yfir þig að setjast undir stýri
í slíku ástandi.
Höfundur er framkvæmdastjórí
BFÖ.
iK/WNPANpM