Morgunblaðið - 09.04.1991, Qupperneq 25

MOkdUNBLAÐIÍ) 'ÞRIÐJUÖÁÖUR 9. APRÍL 'l'9'91
•25
Botnfiskvinnslan rekin með halla að
mati Þjóðhagsstofnunar:
Hráefnisverð 47%
hærra en áríð 1989
Frystitogararnir með 15,8% hagnað
HRÁEFNISVERÐ á botnfiski til frystingar og söltunar var 47,3%
hærra nú í mars en það var að meðaltali á árinu 1989, að mati
Þjóðhagsstofnunar. Þessi hækkun hefur leitt til þess að botnfisk-
veiðar eru reknar með 4,7% hagnaði miðað við stöðuna í mars,
að mati stofnunarinnar, á móti 1,8% halla árið 1989 en botnfisk-
vinnslan hins vegar rekin með 0,9% halla.
Ljósmynd/Sveinbjörn Berentsson
Flak Steindórs
Þessa mynd af Steindóri GK-101 sem strandaði við Krísuvíkurbjarg 20. febrúar sl. tók Sveinbjörn Berentsson
í síðustu viku, en hann var einmitt í hópi björgunarsveitarmanna sem fyrstur kom á vettvang eftir strandið.
í baksýn er Krísuvíkurbjarg þar sem báturinn strandaði upphaflega en brimaldan hefur fært flakið inn í
Hælsvík. Eins og. sjá má er báturinn illa farinn eftir umrót í grýttri fjörunni. Stýrishúsið er horfið og
skrokkurinn allur sprunginn, en skipið var stráheilt þegar björgunarsveitarmenn komu fyrst á vettvang.
Vil kanna hvort réttargeð-
deild geti verið á Akureyri
- segir heilbrigðisráðherra
Rekstrarsk’ilyrði botnfiskveiða
og vinnslu gjörbreyttust á síðasta
ári miðað við árið 1989, þrátt fyr-
ir lítilsháttar samdrátt í afla. Ef
litið er fram hjá greiðslum úr og
í Verðjöfnunarsjóð breyttist af-
koman í heild úr 4,8% halla 1989
í 5% hagnað 1990. Vegna greiðslna
úr Verðjöfnunarsjóði á árinu 1989
og greiðslna í sjóðinn 1990 breyt-
ist afkoma einstakra fyrirtækja
mun minna en heildartölurnar gefa
til kynna. Ástæðan fyrir betri út-
komu er miklar hækkanir á verði
botnfískafurða í erlendri mynt.
Verð á botnfiskafurðum hækkaði
um 18-20% að meðaltali reiknað í
SDR á milli áranna 1989 og 1990,
á sama tíma og gengi SDR hækk-
aði um 8,2% gagnvart krónunni.
Verðhækkanir halda áfram og frá
október á síðasta ári og fram í
mars hækkuðu afurðirnar um 5,9%
í SDR.
Samkvæmt útreikningum Þjóð-
Misþyrmdu
gestgjafa
sínum og
klipptu hár
af höfði hans
EINBÚI við Reyðarfjörð varð fyr-
ir árás frá tveimur gestum sínum
aðfaranótt skírdags þegar hann
reyndi að hindra þá í að aka ölvað-
ir frá heimili sínu, með því að
brjóta framrúðu í bíl annars
þeirra. Eftir atlöguna var maður-
inn rifbrotinn og með ýmsa
áverka í andliti og um líkamann,
auk þess sem árásarmennirnir
klipptu hár af höfði hans og slitu
síma úr sambandi.
Talið er að hann hafi legið meðvit-
undarlaus í talsverðan tíma áður en
hann gat gert vart við sig úr síma
í útihúsi á bænum. Maðurinn dvald-
ist um tíma á sjúkrahúsinu á Nes-
kaupstað þar sem gert var að áverk-
um hans.
Að sögn Sigurðar Eiríkssonar,
sýslumanns í S-Múlasýslu mun eink-
um annar mannanna tveggja hafa
haft sig í frammi við atlöguna að
manninum. Rannsókn málsins er vel
á veg komin og er hvorugur árásar-
mannanna í haldi.
hagsstofnunar voru botnfískveiðar
og -vinnsla rekin með 6,4% hagn-
aði í mars síðastliðnum þegar ekki
er tekið tillit til greiðslna í Verð-
jöfnunarsjóð, en 2,7% hagnaði með
greiðslum í sjóðinn. Afkoma ein-
stakra greina sjávarútvegs er mjög
mismunandi, samkvæmt útreikn-
ingum Þjóðhagsstofnunar. Þannig
telur hún að frystitogararnir hafi
verið reknir með 15,8% hagði í
mars en aðrar veiðar með 2,2%
hagnaði. Þá er talið að söltunin sé
rekin með 3,4% halla en frystingin
með 0,5% hagnaði.
Líkur eru á að verð á botnfisk-
afurðum haldist hátt út þetta ár
og telur Þjóðhagsstofnun að af-
koma botnfiskveiða og -vinnslu
verði góð á árinu, ef tekst að halda
kostnaðarhækkunum innanlands í
skefjum.
Staðan í öðrum helstu greinun
sjávarútvegsins hefur breyst til
hins verra. Afkoma loðnuveiða og
-vinnslu versnaði vegna þess að
haustveiðarnar á síðasta ári brugð-
ust auk þess sem verð afurðanna
lækkaði um 10% í erlendri mynt
frá árinu á undan. Afkoma rækju-
vinnslu er sögð mjög slæm vegna
verðlækkunar. Líklegt er talið að
afkoma síldarsöltunar hafi verið
léleg á síðasta ári vegna minni
framleiðslu, en afkoma hörpudisk-
vinnslu góð vegna hagstæðs af-
urðaverðs.
EKKI hefur verið gengið frá því
hvar og hvenær réttargeðdeild,
sem einkum verði ætlað að vista
geðsjúka afbrotamenn, taki til
starfa en Guðmundur Bjarana-
son heilbrigðisráðherra kveðst
vinna að því að starfsemin geti
hafist í einhveiju formi sem
fyrst. Ekki hefur verið gengið
frá ráðningu yfirlæknis, en eini
umsækjandinn um starfið, Lára
Halla Maack hefur verið metin
hæf til starfans, að sögn heil-
brigðisráðherra. Ráðherra
kveðst vonast til að skriður kom-
ist á málið áður en langt um líði,
jafnvel að loknum áætluðum
fundi með væntanlegum yfir-
lækni í næstu viku. Ráðherrann
segist vilja láta kanna til hlítar
hvort mögulegt sé að meginhluti
starfsemi deildarinnar tengist
geðdeild Fjórðungssjúkrahúss-
ins á Akureyri, en auk þess kem-
ur til greina að hún tengist Borg-
arspítala eða Landsspítala.
Ráðherra kveðst þegar hafa átt
fundi með væntanlegum yfírlækni,
sem sett hafí fram þær skoðanir
að málið kreíjist frekari undirbún-
ings og lengri tíma en hann hafi
vænst og fram hafi komið í áliti
nefndar sem um það fjallaði.
Ráðherrann kvaðst hafa lýst því
yfir á alþingi að hann vænti þess
að málið kæmist á rekspöl fljót-
lega. „Ég vil ræða nánar hvort
ekki er hægt að koma einhveijum
skrið á málið og þessi starfsemi
fari af stað í einhveiju sniði sem
fyrst þótt það verði ekki í endan-
legum búningi," sagði ráðherra.
Guðmundur Bjamason sagði að
meðan viðræðum við yfirlækni
væri ekki lokið yrði ekki gengið í
það að velja húsnæði undir starf-
semina enda væri sjálfsagt og eðli-
legt að slíkt yrði gert í fullu sam-
ráði við væntanlegan yfirlækni.
Veittar hafa verið fjárheimildir
til að kaupa húsnæði fyrir réttar-
geðdeild og að auki er til staðar
ijárveiting upp á 22 milljónir króna
til rekstrar hennar. „Það sjá allir
að sú upphæð er ekki heilsársijár-
veiting og dugir skammt til að
reka stóra stofnun en mínar vænt-
ingar voru þær að hægt yrði að
koma málinu af stað fyrir þá fjár-
muni þó að það væri ljóst að þeir
dygðu ekki til hins ítrasta," sagði
Guðmundur Bjamason heilbrigðis-
ráðherra.
Lionshreyfingin stuðlar að
útbreiðslu öryggishnappsins
Um þessar mundir stendur yfir átak til að stuðla að aukinni
útbreiðslu öryggishnapps fyrir aldraða, sjúka og fatlaða, á veg-
um Lionshreyfingarinnar. Um 500 manns nota nú hnappinn,
flestir á höfuðborgarsvæðinu, en byrjað er að byggja upp útkall-
skerfi á landsbyggðinni til að gera fólki kleift að nota hnappinn
þar einnig.
Megintilgangur öryggishnap-
panna er að gera sjúkum, öldruð-
um og fötluðum, sem búa einir
kleift að búa lengur heima. Secu-
ritas h.f. sér um kaup á öryggis-
hnöppum og þjónustu við þá á
höfuðborgarsvæðinu og á Akur-
eyri en Lionshreyfingin hyggst
aðstoða við það á næstunni að
komið verði á viðbragðskerfi á
landsbyggðinni með ættingjum
og nágrönnum hnappþega, svo
að fólki um allt land verði gert
kleift að nota öryggishnappana.
Þegar stutt er á öryggishnapp
sendir hann tvöföld boð, annars
vegar boð, sem berast til stjórn-
stöðvar Securitas á sekúndubroti
og þar sýnir tölva frá hveijum
boðin koma. Hins vegar berast
boð í gegnum almenna Símakerf-
ið og við það opnast talsamband
milli stjórnstöðvar og íbúðar
hnappþega. Viðbrögð við boðum
eru mismunandi eftir aðstæðum
í hveijú tilviki. Ef boð berast frá
hnappþega, sem Tryggingastofn-
un hefur skilgreint í mesta
áhættuhóp, þá er strax kallað á
neyðarbíl og jafnframt sendur
öryggisvörður á staðinn með lyk-
il að viðkomandi húsnæði. í öðr-
um tilvikum fer öryggisvörður á
staðinn og metur aðstæður.
Öryggishnappur kostar
93.879 krónur á Akureyri og
Reykjavíkursvæðinu en 79.797
krónur á landsbyggðinni. Trygg-
ingarstofnun ríkisins tekur þátt
í kostnaði hnappþega sé um að
ræða elli- og örorkulífeyrisþega
sem búa einir og eru haldnir
ákveðnum sjúkdómum og greiðir
hún þá 90% af kostnaði.
Baðsett
á góðu verði
Vegna hagstæöra samninga og magninnkaupa
á baösettum getum viö boðið í einum pakka:
WC, HANDLAUG,
BAÐogSTURTUBOTN
á einstöku veröi.
Aðeins kr.
39
J950;
ALLT SETTIÐ
/V
ÆV
/l&NORMANN
J.þorláksson & Norðmann hf.

Suðurlandsbraut 20 - Sími: 91-8 38 33