Morgunblaðið - 03.04.1992, Blaðsíða 37

MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 3. APRÍL 1992
37
eigin mistök eða gera þau ekki mis-
tök? Ef barnayfirvöld eru mannleg
gera þau mistök, hver líður fyrir þau
og verða þau einhvern tíma leiðrétt?
Fylgjast barnayfirvöld með hvemig
tekst til eftir að þau hafa afgreitt
mál?
Skilnaðarmál og forsjárdeilur eru
talin með erfiðustu málum og oft
vandasamt að finna bestu iausnina
fyrir barnið. í slíkum málum eru það
foreldrarnir sem deila af ósanngirni
og er það sem „barninu er fyrir
bestu“ oft ekki haft í fyrirrúmi. Er
sanngjarnt og rétt að spyrja barn
6-8 ára gamalt: „Hvort viltu heldur
vera hjá móður eða föður?“ Er sál-
fræðingur eða barnalæknir eða
kannski heimspekingur heppilegasti
aðilinn til að vinna úr svari við slíkri
spurningu? Fyrir hvern vinna barna-
verndaryfii-völd?
í forræðisdeilum milli íslenskra
kvenna og eiginmanna þeirra af
öðru þjóðerni og gerólíkum trúar-
brögðum hefur það gerst að barna-
yfirvöld hafa svipt íslenskar mæður
forræði yfir börnum sínum og feng-
ið það fyrrverandi eiginmönnum
þeirra sem eru íslenskir ríkisborgar-
ar. Um leið er barnið svipt möguleik-
anum á að búa við íslensk skilyrði
í sínu móðurlandi og svipt tengslum
við sína íslensku fjölskyldu, ömmur,
afa og önnur skyldmenni. Því er
ætlað að alast upp við framandi trú-
arbrögð og tungumál, og vera „öðru-
vísi“ í skólanum, bannað að vera í
kristinfræði, verður að sæta árásum
í leikfimi og sundi vegna þess að
það er öðruvísi. Þetta eru kannski
hin „sorglegu undantekningartilvik“
sem minnst er á í opna bréfinu.
Það er vissulega mikill gerningur
að svifta barn möguleikanum á að
alast upp hjá móður sinni sem talin
er jafnhæf föðurnum og er að mínu
mati full ástæða til að kanna slík
mál nánar.
Það er einmitt athyglisvert sem í
barnaverndarlögunum stendur, að
sú skylda er lögð á barnayfirvöld
að aðstoða barn eða ungling sem
býr á einhvern hátt við ófullnægj-
andi uppeldisskilyrði. Hvers vegna
vinna barnaverndaryfirvöld ekki skv.
þessu ákvæði laganna þegar arabar
og íslenskar konur eiga hlut að
„Það verður að fylgjast
vel með gerðum barna-
verndaryfirvalda, þau
vinna oft gott starf en
einnig miður gott. Það
á að fjalla opinberlega
um stefnu og störf
þeirra, gagnrýna þau á
heiðarlegan hátt án
þess að það valdi ein-
stökum aðilum skaða,
til þess að koma í veg
fyrir alvarleg mistök.“
Auður Stella Þórðardóttir
máli? Eða hvað þýðir „ófullnægjandi
uppeldisskilyrði"? Börn þessara
blönduðu hjónabanda eru talin betur
komin hjá feðrum sínum sem hafa
ekki forsendur til að veita börnum
sínum uppeldi í íslensku samfélagi.
Það sjónarmið sem þar liggur að
baki er mér óskiljanlegt nema
kannski það væri „það er mátulegt
á hana fyrst hún var að giftast þess-
um útlendingi".
Það hlýtur að vekja athygli hins
almenna borgara hverjir skipa
Barnaverndarráð, yfirvaldið sem
tekur lokaákvörðun. Þrír sérfræð-
ingar sem fást við fólk sem er sjúkt
(læknir), andlega sjúkt (sálfræðing-
ur) og börn sem eiga í erfiðleikum
með nám (sérkennari). Auk þeirra
situr í nefndinni lögfræðingur sem
annast lagalega^ hlið málanna og
heimspekingur. í ráðinu er ekki að
finna uppalendur sem fást við
„venjuleg“ börn, s.s. fóstru, grunn-
skólakennara eða „bara“ foreldri.
Það verður að fylgjast vel með
gerðum barnaverndaryfii’valda, þau
vinna oft gott starf en einnig miður
gott. Það á að íjalla opinberlega uip
stefnu og störf þeirra, gagnrýna þau
á heiðarlegan hátt án þess að það
valdi einstökum aðilum skaða, til
þess að koma í veg fyrir alvarleg
mistök.
Höfundur er kennari.
' |
. - ' ■■■ ■ ■ ' "
London lamb
Borgarfiörður:
Þingfundur
umatvinnumál
Kleppjárnsreykjuin.
ÞINGMENN Vesturlands funduðu í Brúarási með atvinnumálanefnd-
um í Reykholtsdal, Hálsahreppi og Hvítársíðuhreppi. A fundinum
voru einnig hreppsnefndarmenn og oddvitar. Þau mál sem mest
voru rædd voru vegamál og var Birgir Guðmundsson frá Vegagerð
ríkisins einnig á fundinuin og svaraði fyrirspurnum.
Það er óneitanlega mikið gagn
að svona fundum og það voru þing-
mennirnir sammála um. Þar var
skipst á skoðunum um þau mál sem
helst brunnu á íbúum þessara
hreppa sem eiga í harðri sókn að
sanna tilverurétt sinn nú þegar
þrengir svo mjög að landbúnaðinum
eins og nú gerist og boðaður er flat-
ur niðurskurður í sauðfjárrækt, á
sama tíma og hugmyndir eru um
að byggja ný fjárhús á tilraunabú-
inu að Hésti í Andakíl og eru marg-
ir bændur óánægðir með að ríkið
skuli vera að stunda þessar tilraun-
ir sem þeim finnst skila litlum
árangri.
í stað hefðbundins landbúnaðar
hafa margir farið út í ferðaþjón-
ustu. Hægt er að auka aðsókn ferð-
amanna að perlum Borgarfjarðar
með bættum samgöngum og er það
undirstaðan, sagði Kristleifur Þor-
steinsson á Húsafelli og benti á
Deildartunguhver, Hraunfossa,
hellana í'Hallmundarhrauni, veginn
á Langjökul, að allir þessir staðir
væru viðkvæmir og þyrfti að bæta
aðstöðuna þar á skipulegan hátt.
Séra Geir Waage benti á að
skólabörn væru ekki síðri en ferða-
menn. Þeir væru neytendurnir sem
notuðu vegina mest og væru sum
börnjn allt að tvo klukkutíma á dag
á ferð og það væri ekki hægt að
bjóða þeim upp á slíka vegi. Langur
flutningur skólabarna eftir slæmum
végum væri mannréttindabrot bæði
fyrir börn og bílstjóra.
Unnið er að markaðskönnun á
rekstri heilsuhælis í Reykholtsdal
og miðar því verki vel og eru menn
bjartsýnir á að það geti orðið að
veruleika á næstu árum. Nokkuð
var fjallað um raforkuverð til garð-
yrkjubænda að með aukinni lýsingu
væri hægt að spara mikinn gjald-
eyri. Póstflutningar, sólarhrings-
vakt löggæslu, tryggingamál og
mörg fleiri mál bar á góma.
- Bernhard
Fyrir hvern vinna
barnavemdaryfírvöld?
eftirAuði Stellu
Þórðardóttur
Umræður í fjölmiðlum að undan-
förnu um barnaverndarmál hefur
vakið Barnaverndarráð til umhugs-
unar um hversu alvarleg áhrif slík
umfjöllun geti haft á börn og ung-
menni sem þurfa á aðstoð barnayf-
irvaldanna að halda. Opið bréf frá
Barnaverndaráði í Morgunblaóinu
27. febrúar sl. vekur upp ýmsar
spurningar um starfsemi þess. Það
er vissulega erfið staða að aðstoða
og taka ákvörðun um barn eða ung-
menni sem „sætt hefur illri meðferð
á heimili sínu eða býr á einhvern
hátt við ófullnægjandi uppeldisskil-
yrði“. Það er samt sem áður hlut-
verk Barnaverndarráðs og því mikið
í húfi að vel til takist. Það er því
mikilvægt að í Barnaverndarráð svo
og á þær stofnanir sem fjalla um
barnaverndarmál veljist fólk sem er
starfi sínu vaxið.
Barnaverndarsjónarmið mæla
eindregið gegn fjölmiðlaumfjöllun
um mál einstaklinga og eins og seg-
ir í opna bréfinu: „Hún getur valdið
barni sem hlut á að máli óbætanleg-
um skaða. Eins geta ítarlegar frá-
sagnir í fjölmiðlum af einstökum
málum vakið hræðslu hjá öðrum
börnum eða ungmennum sem þurfa
aðstoð barnayfirvalda, þannig að
börnin þori jafnvel ekki að skýra frá
hvernig fyrir þeim er komið.“ Ég
er alveg sammála Barnaverndarráði
og því fagfólki sem starfar fyrir
barnaverndaryfirvöld að tillitslaus
og óéönduð umfjöllun um mál ein-
stakra barna sé alltaf skaðleg. Þar
sitja báðir aðilar við sama borð,
barnaverndaryfirvöld og fjölmiðlar,
óvönduð vinnubrögð eru skaðleg af
beggja hálfu.
Að mati Barnaverndarráðs eru
mál sem koma til kasta þeirra lang-
oftast leyst í góðri samvinnu for-
eldra og bamayfirvalda, það ber að
virða. Þá eru það hin málin „hin
sorglegu undantekningartilvik til
verndar barni“ sem valda mér
áhyggjum. í slíkum málum duga
ekki óvönduð vinnubrögð nema til
að skaða barnið eða ungmennið og
ættingja. Viðurkenna barnayfirvöld
RC Cola 1,51
nyTOP maískom, 4-80 3
jaröarber, fersk, 250 g
KAUPSTADUR
MIÐVANGI HAFNARFIRÐI 1 VESTUR í BÆ JL HUSINU)
í MJÓDD

r—'
_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________!