Morgunblaðið - 07.04.1992, Blaðsíða 20

20
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 7. APRÍL 1992
Opið bréf til Kennarasambands íslands:
Um ágæti sam-
ræmdra prófa
eftir Hannes Fr.
Guðmundsson
Eftir að hafa farið nokkuð í gegn:
um samþykktir 6. fulltrúaþings KÍ
frá því í júní 1991 sér undirritaður
sér ekki annað fært en að taka til
umræðu grein þá sem fjallar um
samræmd próf og hlutverk þeirra.
Mun hér verða farið nokkrum orð-
um um það sem undirritaður telur
skipta höfuðmáli, þ.e. það sem KÍ
leyfir sér að kalla stefnu sambands-
ins, og þá væntanlega kennara,
gagnvart samræmdum prófum. Þar
segir:
1) Fulltrúaþingið ítrekar þá
stefnu sambandsins að samræmd
próf verði lögð niður í þeirri mynd
sem nú er en styður hugmyndir um
að samræmd könnunarpróf séu lögð
fyrir ákveðna árganga í ákveðnum
greinum.
Hér er e.t.v. rétt að upplýsa að
með samræmdum prófum er átt við
próf sem haldin hafa verið við lok
grunnskóla í 10. bekk og lögð hafa
verið fyrir alla nemendur í grunn-
skólum landsins frá 1977, lengst
af í íslensku, stærðfræði, dönsku
og ensku, en aðeins í íslensku og
stærðfræði hin tvö síðustu ár því
að árið 1989 voru felld niður sam-
ræmd próf í ensku og dönsku.
Mér er raunar spurn hvar sam-
bandið hafi fengið þessa stefnu.
Mér vitanlega hefur ekki farið fram
könnun meðal þeirra sem fást við
kennslu á unglingastigi á því hvort
þeir vilji eða telji æskilegt að fella
niður samræmd próf í núverandi
mynd.
Sjálfur hefi ég ekki sótt kennara-
sambandsþing og þess vegna e.t.v.
brugðist þeirri skyldu að láta í ljósi
skoðanir er þetta varða. Hitt er al-
veg ljóst að þeir fulltrúar grunn-
skóla þess er ég kenni við og setið
hafa þingið, hafa ekki farið með
neitt umboð til að styðja samþykkt
sem þessa. Ég velti því þess vegna
fyrir mér hvort sannleikurinn sé
ekki sá að margir fulltrúar sem
þingið sitja taki þátt í að sam-
þykkja og veita brautargengi stefn-
umarkandi ályktunum sem varða
mál er þeir hafa ekki hugleitt nægj-
anlega, mál sem snerta kennslu
þeirra lítt eða ekki og sem ekki
varða aldurshóp nemenda er þeir
kenna. Árgangar grunnskóla eru
10 og samræmd próf aðeinsí elsta
árgangi og nú aðeins í tveimur
greinum. Það er því grunur minn
að mjög fáir þeirra sem kennara-
sambandsþing sitja fáist við
kennslu og undirbúning nemenda
undir samræmd próf.
Þegar ég hefi rætt þessi mál við
samkennara hefi ég fengið fram
allt aðra skoðun en ályktunin þings-
ins lýsir, raunar þá, að samræmd
próf séu mjög af hinu góða gagn-
vart kennslu. T.d. þá að sá þrýsting-
ur sem fylgi því að þurfa að spanna
ákveðið efni í kennslu og koma til
skila til nemenda fyrirfram ákveðn-
um undirstöðuatriðum og þekkingu,
veiti okkur kennurum aðhald og
geri til okkar kröfur. Mín reynsla
af mannlegu eðli er sú að stjórnun
sé nauðsynleg og að kennurum
jafnt sem nemendum sé hollt að
vita til þess að til þeirra séu gerðar
ákveðnar væntingar sem ekki verði
undan skorast. Fulltrúaþingið segir:
2) Núverandi skipan sam-
ræmdra prófa við lok grunnskóia
setur skólastarfi elstu árganganna
þröngar skorður og hefir neikvæð
áhrif á starfið.
Hér er að mínu mati mjög
ógrunduð fullyrðing á ferðinni og
raunar eðlilegt að spyrja hvaða
rannsóknir eða athuganir búa þarna
að baki.
Samræmd próf veita aðhald og
auka virðingu nemenda fyrir við-
komandi námsgrein. Þannig tel ég
að samræmd próf hafi stuðlað að
bættri kennslu og námi þar sem
fyrir fram er vitað um námskröfur.
Á hvaða hátt samræmd próf setja
skólastarfi þröngar skorður veit ég
ekki, tel enda að kennurum sé
hægt um vik að kenna það sem
þeir telja nauðsynlegt þótt óvissa
sé um hvort efni konþ til prófs á
samræmdu prófi. Enginn sam-
starfsmaður minn eða kennari mér
kunnugur hefur heldur tjáð mér eða
Hannes Fr. Guðmundsson
útskýrt fyrir mér að samræmd próf
hafi neikvæð áhrif á starfið. Það
er niðurstaða mín að það að fella
niður samræmd próf í ensku hafi
haft neikvæð áhrif og ég óttast að
það leiði til þess að námi og kennslu
í greininni hnigni. í skyldunámi eru
agi og virðing mjög mikilvægur
þáttur í öllu sem gert er og hafa
samræmd próf átt drjúgan þátt í
að auka virðingu nemenda fyrir
námsefninu og þannig beinlínis
stuðlað að aga. Engan bandamann
megum við missa á þeim vett-
vangi. Nýlega sagði mjög góður
nemandi blákalt við mig að hann
skildi ekki þessa áherslu sem ég
legði á nám í ensku, það væri ekki
samræmt próf í þessu fagi og það
skipti þess vegna ekki neinu sér-
stöku máli. Þetta var vond staðfest-
ing á því sem hér er ýjað að. Fulltrú-
aþingið segir:
3) Prófin á að hafa í formi til-
boða til nemenda og samræmd próf
verði réttur nemenda til þess að fá
mælda þekkingu sína, nokkurs kon-
ar stöðupróf sem reynst gæti þeim
vegvísir í vali þeirra á framhalds-
námi.
Þessi ályktun fær mig enn til að
halda að þeir sem að henni standa
fáist við eitthvað annað en það sem
ég starfa við, þ.e. kennslu á ung-
lingastigi grunnskóla.
Þegar nemendur fara í nám í
framhaldsskólum landsins verða
þeim engin tilboð gerð önnur en
þau að standa og falla með þeirri
þekkingu sem þeir hafa áunnið sér.
Nógur er glundroðinn í þessum
heimi. Börnin eiga að gangast und-
„Ég hefi árum saman
velt þessum málum fyr-
ir mér og stöðugt sann-
færst betur um ágæti
samræmdra prófa. Tel
þau raunar einu færu
leiðina til að skapa sam-
hengi í námi og kennslu
á grunnskólastigi í
grunngreinum. “
ir samræmd próf án skilyrða. Próf
er verði þeim leiðbeining um stöðu
sína og um raunhæfa ákvörðunar-
töku varðandi frekara nám.
Um þá námskosti sem bíða nem-
enda er allt annað að segja. Aðeins
liggur fyrir af hálfu yfirvalda að
allir sem vilja skuli eiga kost á fram-
haldsnámi. Það hefur bara gleymst
að hafa til reiðu nám við hæfi allra.
í samþykkt 6. fulltrúaþings
kennarasambandsins er sitthvað af
viti en það er skoðun mín að í af-
komu satnan þriðjudaginn 24.
mars kvenfélagskonur frá þrem
kvenfélögum í Mýrdal. Tilefnið
var að afhenda Heilsugæslustöð-
inni í Vík gjafabréf fyrir blóð-
rannsóknatæki og tölvuvog.
drifaríkum málum eins og þeim er
varða samræmd próf hafi þetta þing
ekki forsendur til að álykta á þann
hátt sem það gerir.
Að mínu mati er mjög áríðandi
að taka upp ný samræmd próf í
greinum eins og ensku og dönsku
og e.t.v. fleiri greinum, að ég tali
nú ekki um að halda áfram sam-
ræmdum prófum í íslensku og
stærðfræði.
Mér hefir virst okkar ágæti
menntamálaráðherra, Ólafur G.
Einarsson, hafa jákvæð viðhorf
gagnvart samræmdum prófum og
er það einlæg von mín að hann leiði
þau til vegs á ný.
Ég hefi árum saman velt þessum
málum fyrir mér og stöðugt sann-
færst betur um ágæti samræmdra
prófa. Tel þau raunar einu færu
leiðina til að skapa samhengi í námi
og kennslu á grunnskólastigi í
grunngreinum. Þau eru auk þess
markviss, ódýr og góð aðferð til að
afla upplýsinga um námslega stöðu
einstaklinga og heildar.
Höfundur er grunnskólakennari.
Forsaga þessa máls var að á
M-hátíðarviku sem haldin var í Vík
10.-17. nóvember sl. fengu félaga-
konur aðstöðu í gistihúsinu Ársalir
til þess að selja þar veitingar þenn-
an tíma. í tilefni M-hátíðarinnar
voru einnig í Ársölum ýmsar menn-
ingaruppákomur, málverkasýning-
ar, list- og kirkjumunasýning og
ljósmyndasýning, rithöfundar lásu
upp úr verkum sínum og kórar
sungu. Alls komu í Ársali um eitt
þúsund gestir þessa viku. Kvenfé-
lögin ákváðu að láta heilsugæslu-
stöðina í Vík njóta afrakstur kaffí-
sölunnar og í samráði við heilsu-
gæslulækni, Sigurgeir M. Jensson,
og konu hans, Helgu Þorbergsdótt-
ur hjúkrunarfræðing, voru gefin til
stöðvarinnar blóðrannsóknatæki og
tölvuvog. Helga Þorbergsdóttir
þakkaði þessar gjafir og kvað það
ómetanlegan stuðning hverri
heilsugæslustöð að eiga að góð fé-
lagasamtök, sem legðu þeim lið og
taldi upp í því sambandi kvenfélög
í læknishéraðinu og Lionsklúbbinn
Suðra sem áður hafði gefið m.a.
barnavog, eyrriaskoðunartæki,
sjúkraþjálfunarbekk og tannlækna-
tæki.
Formaður kvenfélags Hvamms-
hrepps, Hrönn Brandsdóttir, þakk-
aði húsráðendum gistihússins Ár-
sala, hjónum Kolbrúnu Hjörleifs-
dóttur og Símoni Þ. Waagfjörð,
fyrir að lána húsið til þessarar starf-
semi á M-hátíðarvikunni og færði
þeim fagran blómvönd frá kvenfé-
lögunum þrem í þakkarskyni.
Það má geta þess að gistihúsið
Ársalir sem er að hefja formlega
starfsemi í sumar var áður sýslu-
mannssetur Vestur- og Austur-
Skaftfellinga en var selt á síðast-
liðnu ári þeim Kolbrúnu og Símoni
og hefur þeim tekist að gera þarna
mjög vistlegt og hlýlegt gistihús
sem eflaust á eftir að setja svip á
Víkina í næstu framtíð.
BARNATAN
ÁHRIFARÍKT GEGN TANNSKEMMDUM
- ÞRÓAÐ AF FÆRUSTU
TANNHIRÐUSÉRFRÆÐINGUM
Bangsa barnatannkremið frá Sensodyne
er gæðatannkrem, sérstaklega ætlað
börnum. Það inniheldur fluor til varnar
tannskemmdum.
Bangsa barnatannkremið freyðir minna en
venjulegt tannkrem. Of mikil froða gerir
það gjarnan að verkum að barniðspýtirfyrr
en ella og flúorinn nær ekki að leika nógu
lengi um tennurnar.
Bangsa barnatannkremið er meö mildu og
góðu myntubragði sem börnunum líkarvel
og gerirtannburstuninaskemmtilega! Sér-
staklega ef þau nota mjúkan tannbursta
frá Sensodyne.
Tennurnar eiga að endast alla ævi —
gættu þeirra vel — gerðu tannburstunina
skemmtilega fyrir börnin.
KIMIKMÍX
HÖRGATÚI
sh
Nl 2, GAROABÆ
SÍMI 40719
Morgunblaðið/Reynir Ragnarsson
Frá afhendingu gjafanna til Heilsugæslustöðvarinnar í Vík.
Vík í Mýrdal:
Heilsugæslustöðinni
gefin rannsóknartæki
Vík í Mýrdal.
í GISTIHÚSINU Ársölum í Vík
- R.R.