Morgunblaðið - 15.04.1992, Síða 11
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 15. APRIL 1992
11
Norðurlönd á dálkum dagblaðanna - Svíþjóð;
Vill frjálst útvarp og sjónvarp
eftirElin Rosenberg
Knattspyrna og fimleikar
Krister býr í Bergsbyn með mömmu sinni
og .pabba. Tvítug systir hans er farin að
heiman.
Á virkum dögum. stundar hann nám í
verzlunar- og skrifstofugreinum, sem er
þriggja ára nám. Frístundirnar eru helgaðar
helzta áhugamálinu, knattspyrnu.
Mér líkar vel við námsefnið sem ég hef
valið mér, segir hann. Við fáum að læra
hvernig unnið er með tölvum, það er
skemmtilegt.
Hinsvegar, heldur hann áfram, eru fim-
ieikar áreiðanlega skemmtilegasta náms-
efnið. Utn skeið var ég að hugleiða að verða
leikfimikennari, en sé ekki eftir því að hafa
valið verzlunargreinina, segir Krister.
Knattspyrnu hefur hann leikið frá því
hann var fjögurra ára. Áður var hann með
liði Bergsbyn, en nú leikur hann með
unglingaliði Sunnans í Skellefteá.
Á veturna æfum við sex sinnum í viku.
Stundum fáum við einnig að keppa. Á sumr-
in eru fleiri kappleikir og færri æfingar.
Hér áður fyrr vann ég stundum með
náminu, en nú hef ég ekki tíma til þess.
Knattspyrnan tekur 85% af frístundum mín-
um.
Þegar Krister er ekki að æfa eða í skólan-
um tekur hann yfirleitt lífínu með ró.
Þá er ég heima og hef það gott. Ég horfi
nokkuð mikið á sjónvarp, aðallega íþróttir.
Eða þá skemmti- eða heimildamyndir. Horfi
ég á myndbönd eru það spennu- eða gaman-
myndir. Það kann ég að meta, segir Krister.
Kapalsjónvarp er gott
Flestum unglingum líkar vel við kapal-
Það hefði fyrir löngu átt að veita
frelsi til sjónvarpsútsendinga.
Það gefur meira úrval og er
mun betra fyrir áhorfendur. Mér
finnst ekki eigi að sleppa neinum
dagskrárliðum, heldur fjölga
þeim sem í boði eru, segir Krist-
er Lundström, 16 ára piltur í
Skellefteá.
sjónvarp. Líki manni ekki við einhvern dag-
skrárliðinn má alltaf skipta um rás.
Vissulega er mikið um lélega dag-
skrárliði í kapalsjónvarpi, en jafnframt er
úr gífurlega miklu að velja. Harmleiki og
menningarþætti kann ég ekki að meta. Að
öðru leyti horfi ég á flest, segir hann.
Krister telur að allir verði komnir með
kapalsjónvarp innan fárra ára. Í dag er það
ekki þannig.
Honum finnst að sænska sjónvarpið ætti
að reyna að sýna meira frá öðrum löndum.
Meðan sjónvarpið er vinsælt hjá ungling-
um á hljóðvarpið trygga hlustendur hjá
þeim eldri. Menning og jasstónlist er ekki
beinlínis það sem laðar til sín hlustendur
úr hópi unglingaskarans, að áliti þessa 16
ára unglings.
Það ætti einnig að gefa hljóðvarpið fijálst,
heldur hann áfram. Áður en ég fer að sofa
hlusta ég venjulega á útvarp þar sem mikið
er sent út af íþróttaþáttum.
Dagblöð á hverjum degi
Margir unglingar láta sér ekki nægja að
Krister Lundströni, Skellefteá.
fletta gegnum blöðin stöku sinnum. Það
gerir Krister ekki heldur.
Ég les eitthvert blaðanna daglega. Bezt
eru Dagens Nyheter og Svenska Dagblad-
et. Það er mikil breidd í þeim blöðum. Eini
gallinn er að erfitt er að halda á þeim vegna
þess að þau eru í svo stóru broti.
Norra Vasterbotten ætti að vera með
fleiri blaðsíður, segir Krister. í dag er frek-
ar lítið að lesa í bláðinu. Umfram allt ætti
að vera meira um íþróttir í „Norran", segir
knattspyrnuáhugamaðurinn Krister Lunds-
tröm að lokum.
Sinfóníuhljómsveit æskunnar.
Sinfóníuhljóm-
sveit æskunnar
Málari heimaslóða
_________Tónlist____________
Jón Ásgeirsson
Sinfóníuhljómsveit æskunnar
hélt tónleika í Háskólabíó sl. laugar-
dag, undir stjórn Paul Zukofsky. Á
efnisskránni var eitt verk, sjötta
sinfónían eftir Anton Bruckner.
Þessi sinfónía var ekki flutt í heild
fyrr en þremur árum eftir lát höf-
undar, er Vínarfílharmonían flutti
hana undir stjórn Gustavs Mahlers
og gerði Mahler á henni ýmsar
breytingar og stytti verulega. í
upprunalegri gerð var verkið fyrst
flutt í Vínarborg árið 1901. Verkið
er samið 1881 en 1883 voru annar
og þriðji þáttur verksins fluttir.
Bruckner áttí í miklu basli með að
fá sinfóníurnar sínar fluttar og það
var ekki í raun fyrr en með sjöundu
sinfóníunni, sem hann slær veru-
lega í gegn, þó sú ijórða hefði feng-
ið góðar viðtökur.
Samverkamenn Bruckners, jafnt
óvinir sem vinir, klifuðu sífellt á
því að gera þyrfti alls konar breyt-
ingar á sinfóníunum, bæði með því
að stytta þær og einfalda í rithætti
og eru þær sumar til í nokkrum
útgáfum, yfirfarnar af ýmsum.
Þetta umstang átti sinn þátt í að
Bruckner efaðist um hæfileika sína
og að minnsta kosti var það ekki
til að efla sjálfstraust þessa lítilláta
manns.
Sinfóníuhljómsveit æskunnar var
að þessu sinni mun fáliðaðri og
skipuð yngri strengjaleikurum en
oft áður en samt sem áður var leik-
ur strengjasveitarinnar ótrúlega
góður. Blásararnir voru góðir en
bæði hornin og básúnurnar eru
mikið notaðar og mátti heyra að
þar eru efni í góða blásara, svo sem
eins og í öðrum hljóðfærahópum.
Paul Zukofsky tekst oft að laða
fram áhrifamikinn leik og svo var
að þessu sinni og hefur hann og
samstarfsmenn hans unnið hér frá-
bært starf, sem mun skila sér marg-
falt í framtíðinni, bæði hvað varðar
spilareynslu og þekkingu ungu tón-
listamannanna á tónlist.
Myndlist
Bragi Ásgeirsson
Hafnfirðingurinn Jón Gunn-
arsson, er einn þeirra er leita
ekki langt yfir skammt og þann-
ig eru langflest myndverk hans
í Hafnarborg, þar sem hann sýn-
ir til 20. apríl af heimaslóðum
eða nágrenni þeirra.
Það er alveg rétt að menn
geta fundið sér viðfangsefni út í
hið óendanlega í næsta sjónmáli
og gert úr mikinn myndrænan
galdur. En þegar markmiðið virð-
ist einungis vera að bregða upp
sannverðugri mynd af umhverf-
inu eins og hið ytra auga nemur
það, þá verður útkoman að eins
konar dægurflugum, er rista ekki
djúpt en geta glatt ýmsa er
þekkja til staðhátta og kennileita.
Það er t.d. áberandi í mynd-
verkum gerandans, að hann
glímir ekki við myndbyggingu,
form, liti né samanlagða burðar-
grind málverksins, heldur lætur
sér nægja að festa það á léreftið
eða blaðið, sem fyrir augu ber
liverju sinni og vafalítið eru
myndverkin máluð á staðnum eða
eftir Ijósmyndum, sem hann hef-
ur tekið á ferðum sínum.
Þetta fannst mér vera nokkuð
augljóst, er ég skoðaði olíumál-
verk og vatnslitamyndir Jóns
Gunnarssonar á dögunum og
einnig var það augljóst, að hann
vinnur hratt og af innblæstri
augnabliksins og forðast yfirleg-
ur yfir sama myndverkinu og
krufningu þess út frá myndrænu
sjónarmiði.
Þannig eru hin dýpri átök við
myndefnið ekki sjáanleg í mynd-
verkunum, en hins vegar er
auðsæ hrifning Jóns á fjölbreytni
og fegurð landsins, litbrigðum
þess, nekt og gróandi.
Um slík myndverk er erfítt að
fjalla út frá venjulegum mynd-
rænum lögmálum og hér örlar
heldur hvergi á neinni tegund af
hugmyndafræði né nævisma.
Hins vegar er mögulegt að benda
á nokkrar myndir, sem listrýnin-
um finnst betur heppnaðar en
aðrar og komast nær því að
snerta innri lífæðir myndflatar-
ins.
Hvað vatnslitamyndir snertir
tók ég strax eftir þrem, sem mér
fannst skera sig úr fyrir skýr og
afdráttarlaus vinnubrögð og voru
það nr. 6 „Lönguhliðar“, „Kvöld-
roði“ (13), og „Hraunklettar“
(16).
Það er erfiðara að vísa til
málverka sem skera sig sérstak-
lega úr, en vafalítið eru mest
átök við efniviðinn í þeim mynd-
um er hann staðsetur svipi í
landslagið. Ekki þó fyrir þann
vinsæla leik hjáýmsum málurum,
heldur einfaldlega fyrir það að
í kaffistofu og gangi Hafnar-
borgar hafa undanfarið hangið
uppi 23 módelteikningar eftir
Hrein Steingrímsson.
Hér er um sjálfmenntaðan
listamann að ræða sem hefur
ekki sýnt áður opinberlega og er
þó kominn á sjötugsaldur.
Ekki veit ég hvenær þessar
teikningar voru gerðar, því engin
ártöl eru á nafnaskrá, en allar
myndirnar heita einfaldlega
„mynd“, þ.e. fyrsta mynd, önnur
mynd, þriðja mynd o.s.frv., en
þær virðast allar vera frá svipuð-
um tíma og gerðar af sömu fyrir-
sætunni, sem auðsjáanlega mun
vera nokkuð í holdum.
En ekki veit ég hvort það er
þess vegna, eða fyrir bein áhrif
Samkirkjuleg
guðsþjónusta í
Dómkirkjunni
SAMKIRKJULEG guðsþjónusta í
Dómkirkjunni á vegum Sam-
starfsnefndar kristinna trúfé-
laga verður á morgun, skírdag,
og hefst hún kl. 11.00.
Daníel Óskarssop yfirmaður
Hjálpræðishersins á íslandi predik-
ar og sr. Hjalti Guðmundsson þjón-
ar fyrir altari. Ritningarlestur ann-
ast þrír af fulltrúum kristinna safn-
aða, Hafliði Kristinsson forstöðu-
maður Hvítasunnusafnaðarins, Eric
Guðmundsson forstöðumaður Að-
ventsafnaðarins og sr. Ágúst Ey-
jóifsson sóknarprestur í Maríukirkj-
unni í Breiðholti.
Æskulýðslúðrasveit Hjálpræðis-
hersins frá Musterinu í Osló ntun
leika í guðsþjónustunni og einnig
syngur Dómkórinn undit' stjórn
Marteins H. Friðrikssonar dómorg-
anista m.a. Agnus Dei eftir enska
tónskáldið William Byrd.
-----».».-----
Páskaeggja-
mót hjá Helli
TAFLFÉLAGIÐ Hellir heldur
föstudaginn 17. apríl (föstudag-
inn langa) Páskaeggjamót í skák.
Mótið fer fram I Iðnskólanum í
Reykjavík og hefst kl. 14.00.
Tefldar verða 10 mínútna skákir
og mun inótið standa yfir í um þtjá
tíma. Keppnisfyrirkomulag er með
nokkuð nýstárlegum hætti, í líkingu
við það sem gerist í heimsmeistara-
keppnum í hand- og fótbolta. Mótið
er opið öllum og er skráning á
mótsstað.
tekist er á við ný atriði í mynd-
byggingunni. Hér þótti mér
myndin „Skipstjórinn" (26) vera
heilust í myndbyggingu og þrótt-
mest í skynrænni tjáningu.
að þær minna nokkuð á mynd-
verk Fernando Botero.
Þetta eru mjög einfaldar
myndir með nævu yfirbragði og
auk þess allar gerðar með sömu
tækni, litblýanti og olíukrít, og í
keimlíkum litbrigðum. Kostur
myndanna er, að þær eru mjúkt
teiknaðar og búa yfir ákveðnum
heildarsvip, öll smáatriði látin
lönd og leið. Víst er það þó auð-
séð, að hér er um lítt skólaðan
teiknara að ræða, en Hreinn
kemst furðuvel frá sumum mynd-
anna svo sem 8. mynd og 13.
mynd, en hér fangar hann heild-
ina létt og óþvingað.
Væri Hreinn yngri myndi hann
teljast efnilegur byijandi, og sé
stutt síðan hann hóf að fást við
myndlist er hann það sömuleiðis.
Myndir af konum