Morgunblaðið - 15.04.1992, Blaðsíða 22

22
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 15. APRÍL 1992
Könnun Jafnréttisráðs:
Hlutur kvenna í sveit-
arstjórnum er 22%
SAMANLAGÐUR hlutur kvenna í sveitarstjórnum á kjörtímabilinu
1990 til 1994, er 22% en var 19% á síðasta kjörtímabili samkvæmt
könnun, sem Jafnréttisráð hefur gert á verkaskiptingu kvenna
og karla á þessum vettvangi. Upplýsingarnar eru unnar úr Sveitar-
stjórnarmannatali, sem gefið er út af Sambandi ísl. sveitarfélaga
og ná yfir 31 sveitarfélag.
í frétt frá Jafnréttisráði, kemur
fram að þessi aukning milli kjör-
tímabila sé óveruleg ef miðað er
við þær breytingar, sem urðu á
hlut kvenna í kosningunum 1982
og 1986. Auk þess hafi hlutfall
kvenna í æðstu embættum sveitar-
stjórna aukist lítið. 10% þeirra
kvenna, sem hafa náð kjöri sem
sveitarstjómarfulltrúar hafa verið
valdar sem forsetar bæjarstjórna,
oddvitar kauptúna eða oddvitar
minni hreppa. í bæjarráðum stærri
sveitarfélaga eru konur 21,6% full-
trúa og í 11 af 31 borgar- og
bæjarráði er engin kona.
Könnunin leiddi þó í ljós, að
þeim sveitarfélögum hefur fækk-
að, þar sem engin kona hefur ver-
ið kjörinn fulltrúi en í 75 sveitar-
stjórnum af 201 er engin kona eða
í 28% þeirra. Eftir kosningarnar
árið 1986 voru 37% sveitarstjórna
án kvenna. Nú eru konur 30%
fulltrúa í nefndum, stjórnum og
ráðum stóru sveitarfélaganna og
endurspeiglar það hlutfall þeirra í
borgar- og bæjarstjórnum.
Af 920 nefndum og ráðum eru
393 nefndir án kvenna eða tæp-
lega 43%. Sambærileg tala frá síð-
asta kjörtímabili var 48%. Til
samanburðar eru aðeins 60 nefnd-
ir eða 6,5% án karla. Konur eru í
meirihluta í 231 nefnd eða 25%
og langflestar þeirra starfa í þess-
um nefndum eða 65%.
Morgunblaðið/Aðalheiður Högnadóttir
Skemmdarvargar í
Djúpárhreppi
Hellu.
Svona er merkingum háttað á
mörgum bæjum í Djúpárhreppi í
Rangárvallasýslu en einhveijir
óprúttnir aðilar hafa stundað þá
iðju í vetur að bijóta niður og
eyðileggja skilti víða um hreppinn.
A sl. ári gerði hreppurinn átak í
að koma merkingum bæja í lag
og útvegaði um 12-15 bæjum
skilti þar sem merkingum var
ábótavant.„„Þetta er ótrúlega
lágkúrulegt," segir oddvitinn, Páll
Guðbrandsson í Þykkvabæ, „það
er uppundir tugur skilta ónýtur,
virðingarleysið fyrir eigum ann-
arra er með ólíkindum.“ Tjón sveit-
arfélagsins er umtalsvert vegna
þessarar tilgangslausu iðju
ókunnra aðila, „en við erum að
athuga með kaup á öflugri skiltum
það er ekki nógu gott að hafa
bæina ómerkta," sagði Páll að lok-
um.
- AH
Umsókn RÚV um hækkun afnotagjalda:
Erfitt mál þegar við erum
allsstaðar að skera niður
-segir Ólafur G. Einarsson menntamálaráðherra
„ÞAÐ er erfitt mál að veita
opinberum stofnunum heimild
■ ÁFRAM verður haldið að bjóða
í gönguferðir á milli hafna í Reykja-
vík laugardaginn 18. apríl. Þá verð-
ur gengið frá Hafnarhúsinu kl.
13.30 suður í fyrrverandi olíuhöfn
í Skeijafirði. Á leiðinni verður rifj-
að upp hvar gamla Bessastaðaleið-
in lá úr Kvosinni suður í Austur-
vör. Síðan verður gengið með
ströndinni að Nautahóli og hafnar-
mannvirkin skoðuð í leiðinni og riQ-
aðar upp hugmyndir þeirra Hamm-
er, Ólafs Arnasonar og Einars
Benediktssonar um hafnargerð í
Skerjafirði í byijun þessarar aldar.
í göngunni til baka verður fylgt
gamalli leið meðfram Hlíðarfæti
og yfir Skildinganesmelana og
niður í Kvosina.
til að hækka gjaldskrár þegar
við erum allsstaðar að skera
niður. Það _ er svolítið snúið
mál,“ segir Ólafur G. Einarsson
menntamálaráðherra um um-
sókn Ríkisútvarpsins um 4,5%
hækkun á afuotagjöldum. Ólaf-
ur segir að þessi beiðni hafi
ekki verið afgreidd en hún sé
mál ríkisstjórnarinnar allrar.
Á fjárlögum ársins var.gert ráð
fyrir 4,5% hækkun afnotagjalda
Ríkisútvarpsins á árinu. Olafur
sagði að Ríkisútvarpið hefði sótt
um rúmlega 12% hækkun fyrir
áramót en þessi umsókn núna um
4,5% hækkun muni verða rædd
innan ríkisstjómarinnar á næst-
unni og vildi hann ekki svara því
hvort kærni til greina að verða við
henni.

Hildur Jónsdóttir, verkefnastjóri norræna jafnlaunaverkefnisins, og Berglind Árnadóttir, ráðuneytis-
stjóri í félagsmálaráðuneytinu, á blaðamannfundi í tilefni af útkomu kynningarritsins.
Norræna jafnlaunaverkefnið:
Kynningarrit um
meðferð kærumála
NORRÆNA jafnlaunaverkefnið hefur gefið út kynningarrit um
meðferð kærumála vegna launamisréttis kynjanna. Ritið hefur feng-
ið nafnið „Jöfn laun fyrir jafnverðmæt störf“ og er því ætlað að
skýra jafnréttislögin, einkum þau ákvæði sem fjalla um láunajafn-
rétti kynjanna og veita þeim sem telja sig beitta launamisrétti vegna
kynferðis leiðbeiningar um það hvernig þeir geta leitað réttað síns.
Hildur Jónsdóttir, verkefnisstjóri
norræna jafnlaunaverkefnisins,
sagði að forsögu ritsins mætti rekja
til ársins 1989 því þá hefði jafnrétt-
isráði í fyrsta sinn borist kæra þar
sem gengið hefði verið út frá sam-
anburði á hefðbundnum karla og
kvennastörfum. Útfrá þeirri kæru
hefði ráðið bent félagsmálaráðu-
neytinu á að skortur væri á leiðbein-
ingum um hvernig staðið væri að
því að meta störf. Síðar hefði nor-
ræna jafnlaunaverkefnið tekið verk-
ið að sér.
„Kynningarritið reynir að varpa
fram þeim spurningum sem telja
má að konur, og hugsanlega karlar
því lögin eiga að virka í báðar átt-
ir, gætu verið að spyrja sig sem
hafa grun um að hugsanlega sé um
brot á jafnréttislögum að ræða.
Grundvallarspurningar eins og
hvern get ég kært, hvern get ég
borið mig saman við, hvenær get
ég kært, get ég kært eftir að ég
segi upp starfi eða fyrirgeri þá rétti
mínum til að kæra ? “ sagði Hildur
um hlutverk^ ritsins.
Berglind Ásgeirsdóttir, ráðuneyt-
isstjóri félagsmálaráðuneytisins,
sagði að í ritinu væri m.a. skýrt
ákvæði jafnréttislaga þar sem fjall-
að væri um jafn verðmæt og sam-
bærileg störf. Ennfremur væri vakin
athygli á því að þeir sem teldu sig
misrétti beitta gætu leitað aðstoðar
kærunel’ndar en hún var skilin frá
Jafnréttisráði með breytingum á
jafnréttislögum í fyrra. Kærunefnd
tekur við ábendingum og rannsakar
meint brot á ákvæðum jafnrétti-
slaga, hverrar tegundar sem er.
Hlutverk nefndarinnar er m.a. að
íjalla um ábendingar vegna auglýs-
inga sem taldar eru bijóta í bága
við jafnréttislög, kærur vegna ráðn-
inga, stöðuveitinga eða stöðuhækk-
ana og kærur vegna' meintra brota
á ákvæðum laganna um launajafn-
rétti. Enn sem komið er hefur kæru-
nefndin þó ekki tekið fyrir mál af
síðastnefnda taginu. Þrír lögfræð-
ingar sitja í kærunefnd.
Vakin var athygli á því á blaða-
mannafundi vegna útkomu ritsins
að ein af nýjungum jafnréttislag-
anna væri svokölluð „öfug sönnun-
arbyrði" sem þýðir að við málsmeð-
ferð kærunefndar er það ekki hlut-
verk kærandans að sanna að hann
sé beittur kynbundnu misrétti held-
ur atvinnurekandans að sanna að
svo sé ekki.
Þess má geta að í samanburðar-
könnun félagsmálaráðuneytisins á
launum karla og kvenna hjá hinu
opinbera kom í ljós að heildarlaun
karla voru um 48% hærri en kvenna
árið 1991, yfirvinnulaun um 114%
hærri, álagslaun 58% hærri og
nefndarlaun 430% hærri.
Kynningarritið er 20 blaðsíður og
verður dreift ókcypis til einstaklinga
sem leita til kærunefndar jafnréttis-
mála en selt félagasamtökum á 200
kr.
Morgunblaðið/Sverrir
Aðstandendur og leikarar í fimm stuttmyndum um slysahættu barna talið frá vinstri í fremri röð leikararn-
ir þau Davíð Sverrisson, Arnviður Snorrason og Melkorka Helgadóttir. Að baki þeim. standa Emil Emils-
son frá Sambandi íslenskra sparisjóða, Hannes Hauksson framkvæmdastjóri Rauða krossins, Árni Gunnars-
son framkvæmdastjóri Slysavarnarfélags Islands, Valdimar Leifsson kvikmyndagerðarmaður og Þórir
Gunnarsson deildarstjóri Slysavarnarfélags íslands og heldur hann á yngsta leikaranum, Birgi Bjarnasyni.
Slysavarnarfélagið og Rauði krossinn:
Stuttmyndir um slysa-
hættu barna frumsýndar
SLYSAVARNARFÉLAG íslands og Rauði kross íslands hafa látið
gera fimm stuttmyndir um slysahættu í umhverfi barna. Myndirnar
eru tilbúnar til sýningar í sjónvarpi, skóium og þar sem slysavarnir
eru á dagskrá. Þetta eru leiknar myndir og eru börn í öllum hlut-
verkum.
síðastliðnum undir stjórn Herdísar
Storgaars hjúkrunarfræðings og
hefur hún farið víða um land og
haldið 45 fundi nteð um 1.500
manns.
Það er Valdimar Leifsson kvik-
myndagerðarmaður sem sá um upp-
töku myndanna og er þar tekið á
ýmsum augljósum hættum í um-
hverfi ungra barna og varað við
slysagildrum sem hvarvetna leyn-
ast. Sparisjóðirnir studdu félagið
með fjárframlagi við gerð mynd-
anna. Þær eru liður í átakinu Vörn
fyrir börn sem hófst í september
Allt frá því að átakið hófst hafa
einstaklingar, félagasamtök og fyr-
irtæki haft samband við félagið í
leit að ráðgjöf í slysavörnum barna.