Morgunblaðið - 15.04.1992, Síða 33

MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 15. APRÍL 1992
33
Þorkell Guðmunds-
son frá Jörfa, 100 ára
Hinn 16. apríl 1892 fæddist hjón-
unum í Galtarholti í Skilamanna-
hreppi sitt fjórða barn, en börn
þeirra urðu 16 og komust öll upp
nema eitt sem dó í frumbernsku.
Allt orðlagt mannkostafólk. Þetta
fjórða barn þeirra hjóna hlaut nafn
móðurafa síns og heitir Þorkell.
Foreldrar hans voru Guðmundur
Jónsson Ottesen, fæddur á Ingunn-
arstöðum í Brynjudal. Jón Ottesen
var bróðir Oddgeirs Ottesen á Ytra-
Hólmi föður Péturs Ottesen alþing-
ismanns. Kona Jóns var $igurlaug
Pétursdóttur, hún átti _ætt sína og
uppruna í Kjósarsýslu. Ása Þorkels-
dóttir, kona Guðmundar, var dóttir
Þorkels Þorlákssonar bónda á Þyrli
og konu hans, Margrétar Þorláks-
dóttur, þessi hjón munu einnig hafa
átt ættir sínar sunnan Hvalfjarðar,
á Kjalarnesi og í Kjósarsýslu.
Foreldrar Þorkels munu hafa
byijað búskap á Ingunnarstöðum,
en búa næst í Galtarholti 1890-99,
á Þrándarstöðum í Brynjudal 1899-
1900. í Skorhaga í Brynjudal
1900-22, á Miðfelli í Þingvallasveit
1922 til æviloka. Guðmundur var
fæddur 25. rnars 1869, d. 23. jan-
úar 1956. Ása var fædd 2. mars
1866, dó 28. október 1950. Frá
sinni samtíð fá hjónin þennan vitnis-
burð. Þau bjuggu við fátækt og
frekar lítið bú, en með óvenjulegum
sóma komu þau upp hinum stóra
barnahópi, með sparsemi, ráð-
vendni og forsjálni. Áuðnaðist þeim
að veita börnunum heilnæmt upp-
eldi, Á þessu fátæka heimili átti
heima friður og samlyndi, guðsótti
og góðir siðir. Guðmundur var
greindur. maður og gætinn, rólynd-
ur og æðrulaus, hæglátur í dag-
legri framkomu, hlýr og vingjarn-
legur, góðlátlega gamansamur og
sannheiðarlegur maður á hvetja
grein. Hefir hann og þau hjón átt
almennum vinsældum að fagna fyr-
ir hina góðu framkomu. Quðmundur
var algjör reglumaður, sem ekki
hafði lítið að segja, Ása Þorkelsdótt-
ir var fríð kona sýnum, tiguleg í
fasi, skynsöm vel, hæglát, ósérhlífin
og skylduraekin, góðlynd kona og
heimakær. Öllum vildi hún vel, var
trygglynd sem maður hennar. Með
hin litlu efni heimilisins fór hún
frábærlega vel. Guðmundi lét vel
að koma á hestbak. Nokkuð var
hann fyrir kaupsýslu eins og hann
átti ætt til, en ávallt var hann ráð-
vandur maður sem engan vildi
pretta. Á heimilinu ríkti gleði og
nægjusemi, gestrisin voru þau hjón
og búin eðliskostum góðra manna.
Því má bæta við að efnahagur þessa
fólks vænkaðist vel eftir að þau
eignuðust Miðfell í Þingvallasveit,
svo þetta varð efnafólk. Þannig
greiðist oft úr fyrir heiðarlegu fólki,
sem stendur sarnan í lífsbarátt-
unni. Úr þessum lofsverða feðra-
garði er afmælisbarnið Þorkell
sprottinn. Þeir sem þekkja manninn
af langri lífsleið sjá glöggt ættar-
mót frá foreldrunum sem hér var
lýst. Ég þekki Þorkel að því að vilja
ekkert hól heyra um sjálfan sig, svo
því skal sleppt. Ég læt fólki eftir
að spá í hver maðurinn er, þegar
ég hefi sagt lítillega frá ætt hans
og uppruna, viðmóti hans og við-
kynningu til margra ára. Það er
allnokkuð að eiga flekklaust mann-
orð til eitthundrað ára.
Þorkell fer ungur út af heimilinu
til að vinna fýrir sér, 8 ára situr
hann yfir kvíám og fleiri snúninga
hjá frænda sínum í Hvammi í Kjós.
í Varmadal kynnist hann gæðing-
um Reykvíkinga og tekur hesta-
bakteríuna, sem hefur nú kannski
verið fyrir í blóðinu, a.m.k. veittu
hestarnir honum margar ánægju-
stundir í lífinu. Þorkell er náttúr-
unnar barn, hefur mikið yndi af því
að ferðast um landið okkar fagra
og vera í náinni snertingu við nátt-
úruna, þessa naut fólk oft best í
útreiðartúrum á góðum gæðingum
með glöðu fólki. Þorkell var barn
sveitanna. Hann varð ungur sjó-
maður og reri fyrst af Suðurnesjum,
síðar vertíðamaður á Akranesi.
Einnig útgerðarmaður til nokkurra
ára þegar hann átti og gerði út
mb. Rán, 22 tonna bát. Reyndar
áðúr einn af stofnendum annars
útgerðarfélags. Þótt Þorkeli féllu
sjómannsstörfin vel þá leitaði hug-
urinn til landsins þegar fór að vora.
Hann vann að bústörfum hjá prest-
inum á Þingvöllum og fleirum, í
Stóra-Botni, á Ingunnarstöðum til
margra ára. Nú, svo vann hann að
vegagerð sumarlangt á hálendinu.
Hann vann við að byggja sæluhús
á Hveravöllum 1922, sem enn
stendur og fleira mætti telja ef rúm-
ið leyfði. Hann var bóndi á Eystra-
Súlunesi í Melasveit í sex ár,
1924-30. Þá flutti hann á Akranes
að Jörfa og bjó þar með fé, kýr og
hesta, jafnhliða því að vera vertíðar-
maður, verkamaður, útgerðarmað-
ur, afgreiðslumaður og bílstjóri, en
hann var einn af þeim fyrstu sem
eignuðust vörubíl hér á Skaga. Þor-
kell á langan starfsdag að baki og
margt borið við. Þegar hann hætti
störfum 80 ára fór hann austur í
Þingvallasveit og byggði sér allstór-
an sumarbústað, en hann er maður
lagtækur. Alla tíð hefur hann áhuga
fyrir bílum og fylgist vel með allri
tækniþróun, sem öðru. Hann lét sig
ekkert muna um að kaupa nýja
fólksbíla, af vönduðustu gerð og
kominn á tíræðisaldur. Nú, svo var
áhuginn fyrir ferðalögum og nátt-
úruskoðum óskertur, því var það,
að hann bauð í ferðareisu, reyndar
margar, sonur hans, Snjólaugur,
var valinn fyrir bílstjóra, traustur
maður og áhugasamur um bíla,
kona hans og við hjónin nutum
góðs af. Öll eigum við góðar endur-
minningar frá mörgum ánægjuleg-
um samverustundum, sem allar
voru góðar og áfallalausar. Þorkell
naut þessara ferða svo sannarlega.
Minnisstæðast er mér þegar við
komum í minjasafnið á Skógum.
Þórður safnvörður sýndi okkur
margt áhugavert, settist svo við
langspil og söng, Þorkell tók vel
undir og ljómaði af gleði yfir þess-
um góða degi, en við vorum alltaf
heppin með veður. Þorkell er mjög
glaður og skemmtilegur ferðafé-
Iagi. Þorkell átti tvo syni, Valdi-
mar, f. 13. október 1924, d. 11.
febrúar 1961, með Karólínu Sig-
tryggsdóttur sambýliskonu sinni og
Snjólaug, f. 23 maí 1932, með Ástu
Jónsdóttur í Lindarbrekku. Hann
er smiður og kennari, kvæntur Jón-
ínu Halldórsdóttur hjúkrunarfræð-
ing, þau eiga 3 börn. Valdimar var
allra harmdauði, en hann dó frá
konu og fjórum ungum börnum,
hann var vinsæll maður sem þeir
bræður.
Þorkell mætir okkur hress og
glaður dag hvern hér á Höfða, þar
unir hann hag sínum vel. Ef hann
er spurður hver sé galdurinn að
verða 100 ára og alltaf svona hress,
er svarið „að láta liggja sæmilega
á ser“.
Ég flögra hratt yfir langa og
viðburðarríka ævibraut eitthundrað
ára heiðursmanns. Vissulega er
þarna efni í veglega bók, ef vel
væri að verki staðið. Það er með
vilja gert að fara fljótt yfir sögu,
því víðar og betur mun þessara
tímamóta verða minnst og þá mun
hann sjálfur segja frá, sem er öllu
öðru betra. Það verða margar hend-
ur fram réttar með heillaóskum á
afmælisdaginn, það veit ég, því
maðurinn er vinsæll og vel látinn
hér á Dvalarheimilinu Höfða. Hann
er einn fárra sem enn lifa af þeim
sem fyrstir fluttu að Höfða. Hann
er velunnari þessa heimilis, hann
var strax ánægður með staðarvalið,
og hvetjandi þess að hér yrði byggt.
Hann er áhugamaður fyrir öllum
framfaramálum og fylgist vel með
á öllum sviðum þjóðlífsins. Þorkell
hefur ákveðnar skoðanir og liggur
aldrei á þeim. Hann er hreinlyndur
drengskaparmaður, glaður og hress
í viðmóti dag hvern. Greindur og
man margt frá liðinni tíð, segir vel
frá, er glettinn og gamansamur,
þegar því er að skipta. Hann er
virðulegur maður og allur hinn reis-
ulegasti að vallarsýn, vel meðal-
maður á hæð, þrekvaxinn og sam-
svarar sér mjög vel, beinn í baki
og sívalur á vöxt, fríður sýnum og
vekur á sér athygli hvar sem leið
hans liggur, af svo gömlum manni
að vera. Hann er félagslyndur og
mikill spilamaður, óhætt að segja
gleðinnar maður, þó hvorki sé hann
vínmaður né skrumhani.
Þorkeli er best lýst með því að
vísa til lýsingar á foreldrum hans
hér að framan. Ég hygg hann hafi
erft í ríkum mæli þeirra mannkosti
og annan gjörfuleik. Þorkell segist
frá unga aldri alltaf hafa unnið
fyrir kaupi, lengi vann hann heim-
ili foreldra sinna, alla tíð hefur hann
kunnað að fara vel með fjármuni
og líklega alltaf haft vel fyrir sig,
og stundum vel það. Það segir nokk-
uð um mikla ráðdeild og fyrir-
hyggju. Því ég þykist einnig vita
að hann hafi lagt sínum lið þegar
vanda bar að höndum. Eitt held ég
megi bóka að Þorkeli liafi lánast
vel að lífinu. Hann er maður trygg-
lyndur og vinsæll af sinni samtíð.
Ég hygg gæfumaður í orðsins
fýllstu merkingu. Það er aðdáunar-
vert að eiga slíkan hundrað ára
feril að baki.
Við Þorkell erum búnir að eiga
saman ótaldar ánægjulegar stundir
í gegnum árin, sem ég þakka af
alhug, konan mín tekur undir þakk-
lætið til þessa gamla manns.
Að lokum hugljúfar þakkir fyrir
góð kynni. Heill þér 100 ára. Megi
gæfan leiða þig glaðan til hinstu
stundar. Lifðu heill.
Valgarður L. Jónsson.
-----♦-♦-4------
*
AskoiTm til
skotveiði- -
manna
TIMI farfuglanna er runninn
upp. Nú eru farfuglarnir, stórir
og smáir, á leið eða komnir yfir
hafið til varpstaða og sumar-
heimkynna hér á landi eða með
viðkomu hér á leið enn lengra
norður á bóginn, segir í fréttatil-
kynningu frá Skotveiðifélagi ís-
lands.
Að gefnu tilefni vill Skotveiðifé-
lagið vinsamlegast hvetja alla skot-
veiðimenn til að virða skráðar og
óskráðar siðareglur og lög sem
banna dráp gæsa á vorin.
„Viljum við sérstaklega vekja
athygli á helsingjum og blesgæs
sem hafa hér viðkomu á leið sinni
til Grænlands en rannsóknir sýna
að stofninn má ekki við frekari af-
föllum en orðið er. Veiðimenn, virð-
um lífríkið," segir í fréttatilkynn-
ingunni.

miMiin
t ' , \
'A UGL YSINGAR
Vanefndauppboð
á fasteigninni Fiskeldisstöð Bakka 1, Ölfus-
hreppi, ásamt tilheyr. fylgifé, þ.m.t. búnaði
til fiskeldis, þingl. eig. Vatnarækt hf., fer fram
á eigninni sjálfri föstudaginn 24. apríl 1992,
kl. 11.00. Uppboðsbeiðendur eru: Jón Kr.
Sólnes hrl., Guðjón Ármann Jónsson hdl.,
Gjaldheimtan í Reykjavík, Jón Magnússon
hrl., Eggert B. Ólafsson hdl. og Hróbjartur
Jónatansson hrl.
Uppboðshaldarinn í Árnessýslu.
ÝMISLEGT
Verktakar - húsbyggjendur
Óska eftir að kaupa vinnuskúra í góðu lagi.
Einnig dokaborð og 20 feta gám.
Upplýsingar í síma 53505 á milli kl. 17 og 19.
TILBOÐ - ÚTBOÐ
Tilboð
Tilboð óskast í eftirfarandi bifreið, sem er
skemmd eftir umferðaróhapp:
MMC Pajero, áfg. 1989, V-6 turbo.
Bifreiðin verður til sýnis í Skeifunni 9, mið-
vikudaginn 15. apríl 1992, frá kl. 13-17.
Skandia ísland hf.
I.O.O.F. 9 = 1734158'/! = 9.III
I.O.O.F. 7 31734158VJSM.A*
Skyggnilýsingafundur
Þórhallur Guömundsson miðlll
og Brenda Moxon miðill, halda
skyggnllýslngafund, þriðjudag-
Inn 21. aprll kl. 20.30 I Skút-
unnl, Dalshrauni 15, Hafnarflrðl.
Húsið opnað kl. 19.30.
Miðar seldir vjð Innganginn.
I.O.O.F. 8 = 1734157'/! s
Hörgshlíð 12
Boðun fagnaðarerlndlslns.
Almenn samkoma I kvöld
kl. 20.00.
RF.GLA MUSTERISRIDDARA
RMHekla
15.4. - SAR MT
Skíðadeild KR
Innanfélagsmót KR verður hald-
Ið I Skélafelll, fimmtudaginn 16.
aprll kl. 11.00.
Nánarl upplýslngar I sfmsvara
682102.
Stjórnln.
/ffft SAMBANO (SLENZKRA
ýjgj KRISTNIBOÐSFÉLAGA
Krlstniboðssamkoma á Háaleit-
Isbraut 58 I kvöld kl. 20.30.
Beenasamkoma. Hugleiðing:
Benedikt Arnkelsson.
Alllr velkomnir,
Hvftasunnukirkjan
Fíladelfía
Samkomur um páskana.
Skfrdagur: Brauðsbrotning kl.
14 (ath. breyttan tlma). Ræðu-
maður Hafllðl Kristinsson.
Föstudagurinn langl: Almenn
samkoma kl. 16.30. Ræðumaður
Einar J. Glslason.
Péskadagur: Hátiöarsamkoma
kl. 16.30. Ræðumaður Hafllði
Krlatlnsson.
Flladelflusöfnuðurinn óskar
landsmönnum gleðllegra páska.
FERÐAFELAG
ÍSIANDS
“»LDUGÖTU3& 11798 1953?
Árbók 1992 er komin útl
Arbók Ferðafélagsins 1992 er
komin út. Aðalefni érbókarinnar
er að vanda land- og leiðalýsing.
Að þessu sinni er fariö I eyði-
byggðir norður I Suður-Þing-
eyjarsýslu (sjá grein f Mbl.
slðastllðinn laugardag). Félagar
geta náð I bókina á skrifstofu
Fl (opið til kl. 18.00 I dag). Ár-
gjaldlö er kr. 3.000,- (bókin innl-
falin). Gerlst félagar - árbækurn-
ar eru ein besta Islandslýsing
sem völ er á.
Ferðafélag Islands.
FERÐAFELAG
ÍSLANDS
ÖLDUGÖTU 3 S: 11798 19533
Dagsferðir um
bænadaga og páska:
16. aprfl (skfrdag) kl. 13.00
Vffilsfell. Eklð I átt að Jósepsdal
og gengið þaðan á fjallið (um 3
klst.). Verð kr. 1.100.
16. aprfl (skfrdag) kl. 13.00 -
skfðaganga f Bláfjöllum. Geng-
I0 frá Þjónustumlðstöðlnni að
Þrlhnúkum. Verð kr. 1.100.
17. aprfl (föstudaginn langa) kl.
11.00. Strandarkirkja - Selvog-
ur (ökuferð). Ekiö um Þrengsli I
Selvog og litast um þar. Strand-
arkirkja skoðuð. Til baka verður
eklð um Hveragerði og stoppað
þar. Verð kr. 1.400.
18. aprfl (laugardag) kl. 14.00,
páskaganga fjölskyldunnar.
Gengið um Vffilsstaðahlfð I 2
klst. og lýkur göngunnl við
Maríuhella. Valln er létt og þœgi-
leg göngulelð um skógarstlga.
Verð kr. 500.
20. aprfl (annar f páskum) kl.
13.00 Flekkuvfk - Kelllsnes -
Staðarborg. Gengið frá
Flekkuvlk um Keilisnes (mllli
Flekkuvlkur og Kálfatjarnar-
hverfis) að kirkjustaðnum Kálfa-
tjörn og þaðan (Staðarborg sem
er gömul fjárborg I Strandarheiði
2-3 km frá Kálfatjörn. Ekkl er
vitað hvenær borgin var hlaðin
en menn telja hana nokkur
hundruð ára gamla. Verð kr.
1.000.
20. aprfl (annar f páskum) kl.
13.00. Skfðaganga í 3 klst.
Brottför I feröirnar fré Umferð-
armiöstööinnl, austanmegin og
Mörkinni 6. Farmiðarvið bll. Fritt
Nrir börn I fylgd fullorðinna.
A sumardaginn fyrsta, 23. aprfl,
verður gönguferð á Kelll.
Munlð páskeferðirnar - nokkur
sætl laus f Landmannalaugar.
Ferðafélag Islands.