Morgunblaðið - 15.04.1992, Blaðsíða 15

MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 15. APRIL 1992
15
semi; mikilvægi einstakra atvinnu-
greina fyrir vinnumarkað, afkomu
fólks, fyrirtækja og þjóðarbús; þró-
unarstarfsemi og tengsl mennta-
starfs og atvinnugreina, t.d. iðnað-
ar, sem víða innan EB eru mikil.
Við gerum gjarnan mikið úr sér-
stöðu okkar — en jafn rangt er að
við höfum enga sérstöðu — menn-
ing okkar og tunga dæma hvort
tveggja úr leik.
Við eigum að grannskoða og
ræða opinskátt kosti og ókosti að-
ildar að EB. Það er nauðsyn til að
meta EES-samninginn. Líka til að
ákveða hvort við sækjum um aðild
eða ekki. Ekki vitum við í dag hvað
best er ef EB hafnar samningnum
og stærstu keppinautar okkar
ganga í EB. Ráðlegt að hafna ekki
möguleikum án upplýsinga, yfir-
vegaðs mats á kostum og ókostum,
og umræðna — helst án fordóma.
Treystum utanríkisviðskipti
okkar
Starf Utflutningsráðs hefur gef-
ist afar vel og eykst mjög að mikil-
vægi. Við þurfum að hefja skipu-
legt markaðsátak í Evrópu fyrir
nýjar afurðir okkar, full-unnar
neytendavörur.
Enn fremur að efla mjög kynn-
ingu á ímynd íslands meðal grann-
þjóða okkar í Evrópu og öðrum
heimshlutum, sem land heilbrigði,
hreinlætis og gæða. Tengja þarf
kynningarstarf og markaðsátak
fyrir okkar fiskafurðir, ferðaþjón-
ustu og ráðstefnuhald á öllum árs-
tímum, heilsugæslu- og heilbrigð-
isþjónustu, og landbúnaðarafurðir.
Hér eru strangar hreinlætisreglur
og eftirlit með framleiðslugæðum,
og lítið notað af utanaðkomandi
efnum til ræktunar, fóðurgjafar og
eldis. Við stundum hreinan land-
búnað, sem gefur afurðir er falla
undir hugtök og mælikvarða heil-
brigði, hreinlætis og gæða.
Einnig að efla kynningu og
markaðsátak fyrir framleiðslu okk-
ar á öðrum sviðum, svo sem þeim
sem byggja á menningu, þekkingu
og hugviti, að ekki sé minnst á
þjónustu og tækni í sjávarútvegi.
Islendingar hafa náð góðum
árangri í gerð tölvuhugbúnaðar til
almennra og sérhæfðra nota, allt
frá notendahugbúnaði til stýribún-
aðar. Þann árangur þurfum við að
notfæra okkur í atvinnustarfsemi
hér innanlands og til sölu erlendis.
Raunar þurfum við að leggja af
þá gömlu firru að bókvitið verði
ekki í askana látið.
Sterk imynd Islands mun afla
okkur viðskipta og bæta lífskjör.
Höfundur er alþingismaður
Sjálfstæðisflokksins fyrir
Reykjaneskjördæmi.
Hið sanna um náms-
ferðir íslenzkra lækna
eftir Gunnarlnga
Gunnarsson
Enn einu sinni hafa námsferðir
íslenzkra lækna orðið að umræðu-
efni í fjölmiðlum. Enn einu sinni
lýsir umræðan um námsferðirnar
algjöru þekkingarleysi á málinu.
Og enn einu sinni virðist þessi af-
skræmda umfjöllun fara af stað
fyrir tilstuðlan aðþrengdra stjórn-
málamanna, sem virðast sjá nokk-
urn ávinning í vinsælli aðför að
sjálfri læknamafíunni, þegar óvin-
sældir erfíðra ákvarðana, vegna
sparnaðar í opinberum rekstri, sliga
herðarnar.
Með þessari grein vil ég reyna
að varpa ljósi á nokkrar staðreynd-
ir málsins.
Lögbundin skylda
íslenzkir læknar eru lagalega
skuldbundir til þess að stunda við-
halds- og endurmenntun. Löggjaf-
inn sá ástæðu til þess að lögbinda
skylduna, til að tryggja almenna
hagsmuni. í viðræðum við samn-
inganefnd ríkisins tókst, fyrir meira
en tuttugu árum síðan, að ná fram
þeim sameiginlega skilningi, að
finna þyrfti trygga samnings-
bundna leið til að læknastéttin
gæti ávallt gegnt hinni lögbundnu
skyldu. Þannig kom til ákvæðið um
námsferðirnar, þar sem fram kem-
ur, að námsleyfí læknanna þjóni
gagnkvæmri þörf samningsaðil-
anna.
Á framfæri vinveittra þjóða
Sérmenntun sína sækja íslenzkir
læknar til annarra landa. Þar verða
yfirleitt fyrir valinu beztu sjúkra-
húsin og beztu háskólarnir. Sér-
menntunin er að mestu leyti kostuð
af skattborgurum viðkomandi landa
og læknunum sjálfum. Þannig hefur
íslenzka þjóðin eignast langflesta
sérfræðinga sína í læknastétt. Og
þetta er raunar eina leiðin, því ís-
lendingar h'afa ekki og munu senni-
lega aldrei hafa bolmagn til þess
að losa vinaþjóðirnar undan kostn-
aðinum, vilji þeir á annað borð hafa
aðgang að mestu gæðum þessarar
þjónustu áfram, eins og gildandi lög
kveða reyndar á um.
Námsferðir læknanna gera þeim
síðar kleift að viðhalda færni sinni,
m.a. með því að rækta áfram sam-
Gunnar Ingi Gunnarsson
„Reglubundnar náms-
ferðir eru eina þekkta
færa leiðin til að
tryggja viðgang háþró-
aðrar ísienzkrar lækn-
isfræði. Þeir læknar,
sem sinna ekki náms-
ferðum sínum, geta
vart uppfyllt hina lög-
bundnu skyldu um við-
haldsmenntun.“
bönd sín við hinar erlendu mennta-
stofnanir. Þannig hafa t.d. opnast
leiðir fyrir alvarlega sjúka íslend-.
inga til að fá þjónustu, sem ekki
hefur reynzt unnt að veita hér á
landi. Svona mætti lengi telja.
íslenzkur kostnaður
í Morgunblaðinu 10. apríl sl. seg-
ir á bls. 28: „E.t.v. mætti ætla að
einstakir læknar gætu fengið allt
að 600 þúsundum króna í greiðslur
vegna ferðakostnaðar, dagpeninga
og launagreiðslna á meðan á þess-
um ferðum stæði." Morgunblaðið
velur þessa fullyrðingu sem fyrir-
sögn, en sleppir efinu og viðteng-
ingarhættinum. Hér er auðvitað á
ferðinni umræða, sem liggur skör-
inni lægra en ráðherrabílanöldrið
alræmda, sem allir eru búnir að fá
nóg af. En fyrst menn eru á þessu
plani, á annað borð, er þá ekki rétt
að leiðrétta allar tölurnar vegna
hinnar annars ómerkilegu umræðu
um erlendan ferðakostnað ráðherra
og annarra embættismanna og taka
þar inn laun þeirra á ferðalögunum
og jafnvel einnig þeirra meðfylgj-
andi maka, sem eru á iaunum hjá
því opinbera. Auðvitað er þetta út
í hött. Það fær enginn læknir 600
þúsund á ári til að kösta samnings-
bundna tveggja vikna viðhalds-
menntun sína. Hefði ekki verið
meiri manndómur í því að birta hinn
raunverulega árlega kostnað ríkis-
ins, vegna viðhaldsmenntunar
lækna á Islandi, og taka síðan af-
stöðu til þess, hvort kostnaðurinn
sé viðsættanlegur eða ekki. Onnur
rangindi, varðandi námsferðirnar,
birtust í Alþýðublaðinu sama dag.
Þar stendur: „Fram kom að þessi
hlunnindi læknanna þarf ekki að
telja fram til skatts.“ Þetta eru
auðvitað einnig ósannindi. Allar
greiðslur úr ríkissjóði, vegna náms-
ferða lækna, eru að sjálfsögðu gefn-
ar upp til skatts.
Lokaorð
Ef alljr læknar, sem eiga rétt á
samningsbundnum námsferðum,
sinntu þeirri lagalegu skyldu sinni
að stunda viðhaldsmenntun, með
því að nýta rétt sinn að fullu, myndi
heildarkostnaður ríkisins sennilega
vera á bilinu 145-150 milljónir á
ári. Því miður er það ekki svo.
VINKLAR Á TRÉ
HVERGI LÆGRI VERÐ
ÞÝZKIR GÆÐAVINKLAR
OG KAMBSAUMUR
ÁVALLT FYRIRLIGGJANDI
EINKAUMBOÐ
Þ.Þ0RGRÍMSS0N & C0
Ármúla 29 - Reykjavík - sími 38640
Aðeins um 60% lækna munu nýta
sér námsferðaréttinn árlega og er
kostnaðurinn því hlutfallslegur.
Eitthvað mun vera um misnotkun
á þessurn námsferðarétti og eru
alverlegustu dæmin þau, að opin-
berar stofnanir hafa laumast til að
greiða læknum námsferðir umfram
ákvæði samninga og jafnvel með
vitund ráðuneytis. Þessu hefur nú
verið kippt í lag.
Eins og áður er getið, munu að- '
eins um 60% lækna nýta sér rétt
sinn til námsferða erlendis. Það er
raunar áhyggjumál, því námsferðir
eru undirstaða viðhaldsmenntunar
lækna. Reglubundnar námsferðir
eru eina þekkta færa leiðin til að
tryggja viðgang háþróaðrar ís-
lenzkrar læknisfræði. Þeir læknar,
sem sinna ekki námsferðum sínum,
geta vart uppfyllt hina lögbundnu
skyldu um viðhaldsmenntun. Þess
vegna ætti frekar að gera íslenzk-
um læknum skylt að stunda árlegar
námsferðir og tryggja þannig reglu-
bundna viðhaldsmenntun stéttar-
innar. Sá máti er örugglega sá lang-
ódýrasti, sem nokkur þjóð kemst
upp með að greiða fyrir sérfræði-
og viðhaldsmenntun lækna sinna, á
sama tíma og gerð er krafa um
aðgang að læknisþjónustu, sem á
að vera samkeppnisfær við það allra
bezta sem boðið er uppá erlendis.
Höfundur er læknir.
HiBlukerfi
Heildarlausn
fyrir lagerinn
Fljótlegt og einfalt I uppsetningu.
Fáanlegt í mörgum stæröum meö
mismunandi þyngdarþol.
Stækkar í takt viö vökst
fyrirtækisins
Hentugt kerfi á hagstæðu verði
Leitið upplýsinga!
VUBOBS-OGmíDVemwNK
m
BILDSHOfHA WSIM672444 TBLEFAX672SB0

Sérútgáfa um tölvur fylgir Viðskiptablaði Morgunblaðsins fimmtudaginn 7. maí.
Meðal efnis verður fjallað um helstu nýjungar á sviði tölvubúnaðar og hugbúnaðar,
hvort heldur er fyrir tölvunet fyrirtækja og stofnana eða heimilistölvur.
Þá verður „tölvuuppeld" Islenskra barna einnig til umgöllunar og það hvernig tölvur
geta nýst ungmennum í leik og starfi. Allt frá einföldum leikjatölvum upp í öflugri
vélar og hugbúnað sem nýtist þeim frá grunnskóla og fram yfir háskólaprófið.
Pantanir fyrir
auglýsin
Sími
auglýsingadeildar
er 69 11 11
Skilafrestur á óunnum auglýsingum er til kl. 17.00
þann 4. maf, en skilafrestur á tilbúnum filmum
er til kl. 18.00 þriðjudaginn 5. maf.