Morgunblaðið - 16.07.1992, Blaðsíða 14

14
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 16. JÚLÍ 1992
HRÆSNIN LIFIR ENN
eftir Gunnlaug
Þórðarson
Fljótlega eftir að ég hóf störf í
Stjómarráðinu, nánar til tekið fé-
lagsmálaráðuneytinu, um miðja öld-
ina, komst ég að því að sumir sam-
starfsmanna fengu aukaleg laun
fyrir óunna yfirvinnu eða á annan
hátt. Farið var með þetta sem trún-
aðarmál. Þessum mönnum hafði tek-
ist að væla út hærri laun vegna
þess að þeir sögðust ekki geta lifað
á föstu laununum. Ráðherrar höfðu
nefnilega í hendi sér að geta mis-
munað undirmönnum sínum og þá
gengu ýmsir á lagið. Mér var ljóst
að þessar aukagreiðslur voru ekki
fyrir afrek í starfi heldur einfaldar
geðþótta ákvarðanir góðhjartaðra
ráðherra.
Mér þótti þetta siðleysi. Hvorki
var í samræmi við skaphöfn mína
að leita í auðmýkt eftir slíku né að
vilja spilla fyrir þessum launahækk-
unum samstarfsmanna minna.
Sennilega hefði ég þegið svona auka-
greiðslur hefðu mér boðist þær. Til
þess kom ekki og síst frá ráðherrum,
sem voru flokksbræður mínir, enda
hef ég ætíð verið laus við alla já-
mennsku. Það furðulega var að er
ég aflaði mér aukatekna í frítímum
'Jriiinifih
wmr
Vandaður og fallegur sundfatnaður á börn og full-
orðna í miklu úrvali. Einnig töskur, töfflur, sund-
hettur og gleraugu. Verð við allra hæfi.
Fæst í helstu sportvöruverslunum og deildum.
GÆÐI og GLÆSILEIKI frá TRIUMPH SPORT.
S I r M A I L I í N A N
F R A
KX-T 2386 BE
Simi
Verð kr. 12332 stgr.
með slmsvara — Ljós I takkaborði — Utfarandi skila-
boð upp I ’/2 mln. — Hver móttekin skilaboð geta verið
I 2Vz mln. — Lesa má inn eigin minnisatriði —
Gefur til kynna að 15 skilaboð hafa verið lesin inn —
Hægt að ákveða hvort simsvarinn svari á 3 eða 5
hringingu — Tónval/púlsval — 15 minni, þar af 3
númer fyrir hraöval — Endurhringing — Hægt að
geyma viðmælanda — Stillanleg hringing —
Hljóðstillir fyrir hátaiara — Veggfesting.
KX-T 2365 E Verð kr. 10349 stgr.
Skjásimi, sem sýnir klukku, simanúmer sem val-
Ið er, tlmalengd slmtals — Handfrjáls notkun —
28 beinvalsminni — Endurhringir sjálfkrafa 4
sinnum — Hægt að setja sfmanúmer I skamm-
tima endurvalsminni — Hægt að geyma við-
mælanda — Tónval — Stillanleg hringing —
Hægt að setja slmanúmer I minni á meóan
talað er — Veggfesting.
KX -T 2322 E
KX-T 2342 E Verð frá kr. 5.680 stgr.
KX-T 2342 E handfrjáls notkun - KX-T 2322 E hálf-
handfrjáls notkun — 26 númera mínni, þar af 6
númer fyrir beinval — Endurhringing — Hægt er
að setja slðast valda númer I geymslu til endur-
hringingar, einnig er hægt aö setja simanúmer I
skammtlma minni á meöan talaö er — Tónval/
púlsval — Hljóðstillir fyrir hátalara — 3 stilling-
ar fyrir hringingu — Veggfesting.
PANAFAX UF 121
Verðkr. 64.562,- stgr.
Teiefaxtæki með 10 númera skammvals-
minni — Allt frá stuttum orösendingum til
Ijósmynda — Sendir A4 slöu á aöeins 17
sekúndum — í fyrirtækið — Á heimiliö.
FARSIMI Verð frá kr. 96.775 stgr.
Panasonic farslminn er léttur og meðfærilegur,
vegur aöeins 4,9 kg. og er þá rafhlaöan meðtalin.
Hægt er að flytja tækið með sér, hvenær og hvert
sem er, en einnig eru ótal möguleikar á að hafa
simtækið fast í bllnum, bátnum eða sumarbú-
staðnum.
HEKLA
LAUGAVEGI 174
S. 695500/695550
mínum með leiðsögu erlendra ferða-
manna fann einn ráðherrann að því.
Mér datt ekki í hug að taka mark
á svo þröngum hugsunarhætti, því
ég taldi „túrisma" vera framtíðarat-
vinnugrein, sem styðja þyrfti við á
allan hátt. Vildi ég leggja mitt af
mörkum, en í þá daga var oft skort-
ur á fararstjórum.
Heldur siðleysið velli?
Auðvitað var öllum hugsandi
mönnum ljóst að þessi mismunun á
launum embættismanna var siðlaus.
Tilraunir hafa verið gerðar til að
afnema þetta siðleysi, en ekki lukk-
ast að því, er ég best veit.
Ljóst má vera að með breytingu
á lögunum um kjaradóm hugðust
æðstu menn í þjónustu þess opinbera
ná í laun til jafns við þá, sem væru
hæstlaunaðir í einkageiranum, enda
eðlileg viðmiðun. Um leið skyldi öll
hin geðþóttafulla mismunun í laun-
um afnumin.
Réttur úrskurður
Þegar Kjaradómur hafði loks úr-
skurðað réttilega með því að miða
m.a. við laun forustumanna í laun-
þega- og vinnuveitendasamtökun-
um, kom á daginn að einmitt þeir
menn höfðu miklu hærri laun en
ráðherrar og alþingismenn. Sama
mun vera að segja um t.d. banka-
stjóra og æðstu menn í fjölmiðlageir-
anum. Það merkilega við þessa upp-
götvun var það ramakvein, sem
Asmundur Stefánsson rak upp og
barði sér á bijóst og úthrópaði Kjara-
dóm fyrir að hafa verið að starfi líkt
og væri í helli uppi á reginfjöllum
fjarri allri mannabyggð.
Hræsnin lifir
Hræsni ýmissa trúnaðarmanna í
launabaráttunni er dæmalaus. Þeir
höfðu mánuðum saman bitist um
örfá prósentubrot og smánarlegar
launabætur, hafandi sjálfir laun og
aukatekjur, er námu um hálfri millj-
ón á mánuði eða meira.
Það var eins og þessir menn teldu
sig vera yfir þjóðfélagið hafna. Þess-
ir menn hljóta að vera rúnir öllum
trúnaði eftir að þetta varð ljóst.
Smánarleg laun
hæstaréttardómara
Auðvitað nær það engri átt, að
t.d. hæstaréttardómarar séu ekki
einu sinni hálfdrættingar á við þessa
áðurnefnda menn. Mér er óskiljan-
legt hve laun hæstaréttardómara
hafa verið lág í samanburði við aðra
og það áratugum saman og er til
vansæmdar. Embætti hæstaréttar-
Gunnlaugur Þórðarson
dómara eru þau þýðingarmestu í
þjóðfélaginu, enda eru þeir einu
embættismennimir, sem eru varðir
af stjómarskránni í starfi. Vegna
breyttra viðhorfa frá því þau ákvæði
vom fyrst sett og lög er ástæðu-
laust að þeir haldi fullum launum
til æviloka, er þeir láta af störfum
fyrir aldurs sakir við 65 ára aldur.
Það var og miður er þeir hættu að
sitja í réttinum til sjötugs eins og
áður var, því á efri áram hljóta
menn að hafa náð mestri reynslu
og þroska. Slík mismunun milli emb-
ættismanna ætti ekki að viðgangast
meðal okkar. Eins er óeðlilegt að
menn, sem gegnt hafa ýmsum emb-
ættum um ævina, hækki í launum
við að fara á eftirlaun vegna fjölda
lífeyrissjóða, eðlilegar er að um eina
slíka greiðslu væri að ræða.
Þó nú Kjaradómur kveði upp ann-
an úrskurð, á Alþingi eftir að íjalla
um bráðabirgðalögin og þá er vafa-
samt að þingmenn vilji afsala sér
launahækkunum líkt og hin endem-
isfrægu orð forseta Alþingis gefa til
kynna.
Eins er ósennilegt, að það stefnu-
mál Sjálfstæðisflokksins að fækka
þingsætunum í 40 verði nokkurn
tíma að veruleika, ef þingmenn eigi
sjálfir að ákveða það. Sú fækkun
yrði íslensku þjóðinni til mestra
heilla, svo minnst sé orða Ólafs pás.
Reykjavík, 9. júlí
Höfundur er
hæstaréttarlögmaður
ísland — friðarland
Getur tsland orðið miðstöð friðargæslu?
eftir séra Ingólf
Guðmundsson
Og þessi blettur, öllum frjáls og fagur,
friðmannsins draumaland á bak við hafið,
bauð fyrstu gestum einverunnar unað,
ósnortið land og gróðurskrúði vafið;
þögn þess var ofin elfarniði og lindar,
ilmreyr í skógi, hvönn í gili og mó
og friðarhöfn á hvítalygnum vogi
hveijum er langveg fór um krappan sjó.
Þannig kvað Guðmundur Böðv-
arsson í hátíðaljóði 1974. Þessi sýn
og þessi tónn á sér vísast hljóm-
grunn í hug og hjarta margs land-
ans. Getur Island orðið slíkt friðar-
land? Full ástæða er til að spyija
þannig og leita vandlega svara.
Getur Island orðið miðstöð friðar-
gæslu? Við leggjum nokkuð til frið-
argæslu og fögnum því ef landar
okkar njóta trausts í slíkum verkefn-
um.
ísland er vel sett miðað við Vest-
urheim, Evrópu og Asíu (Japan) og
við eigum ekki hagsmuna að gæta
í vopnaframleiðslu og viljum forðast
tengsl við vopnasölu.
Þessa dagana gefst gott tilefni til
KVEIKIR
^ KVEIKJUÞYKKNIÁ GRILLIÐ
SEIGFLJOTANDIOG KVEIKIR ÞVIAÐEI
BRENNUR LYKTAR-
OG REYKLAUST
SÓTAR EKKI
MJÖG DRJÚGUR
UMHVERFISVÆNN
HREINN
Barónsstíg 2 • Pósthólf 5074 Reykjavík
SfflGRjfcBMHB*
aoitv««a»frvÍAö£Wf
ÍKOtUWJUIW

Samþ;

namálastofnun
Ingólfur Guðmundsson
að hugleiða þessi mál í fullri alvöra.
Velkominn sé friðmaðurinn Ric-
hard von Weizsácker í þetta drauma-
land á bak við hafið. Hann er eitt
helsta friðarafl á álfunni með ögun
á eigin þjóð og sáttfýsi og sanngimi
í skiptum við aðrar þjóðir. Ég hvet
alla landa mína til þess að gefa orð-
um hans gaum í þessari íslandsheim-
sókn sem og á öðrum vettvangi.
Hvaðan kemur svo fjármagnið?
Er ekki arðinum af friðargæslu-
starfseminni á Miðnesheiði vel varið
- til friðargæslumiðstöðvar?
Höfundur er héraðsprestur í
Reykja víkurprófastsdæm um.

ÍELFA VORTICE
VIFTUR
AUKIN VELLÍÐAN!
Loftspaðaviftur í hvífu, kopar,
stáli og svörtu.
e>
Borðviftur Gólfviftur
Fjölbreytt úrval - hagstætt verð!
Einar Farestveit & Co.hf
Borgartúni 28 — S 622901 og 622900
iinni-i-n