Morgunblaðið - 16.07.1992, Blaðsíða 20

20
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 16. JULI 1992
Framleiðsla Gáskabáta á Nýfundnalandi:
Stjórnvöld í Kanada
styrkja verkefnið
um 4,5 milljónir kr.
FORRÁÐAMENN Mótunar hf. eru nú staddir á Nýfundnalandi við að
standsetja nýja verksmiðju sem smíða á Gáskabáta þarlendis. Stjórn-
völd í Kanada hafa ákveðið að styrkja þetta verkefni með 4,5 milljóna
króna framlagi og von er á meiri styrkjum í framtíðinni. Framleiðsla
á Gáskabátum á Nýfundnalandi hefst í næsta mánuði og fyrsta árið
verða framleiddir 10 bátar. Áætlanir gera svo ráð fyrir að eftir tvö
ár verði framleiðsla verksmiðjunnar 70-80 bátar. Verksmiðjan sem
staðsett er í South River við Coneeption Bay verður að meirihluta í
eigu Islendinga.
Regin Grímsson forstjóri Mótun-
ar hf. segir í samtali við Morgun-
blaðið að nú sé verið að vinna við
að smíða mótin fyrir bátana og
verða fimm íslendingar við þá vinnu
fram í ágúst er framleiðslan hefst.
„Við erum komnir á fulla ferð hér
við þetta verkefni en þegar fram-
leiðslan kemst í fullan gang reikna
ég með að starfsmennimir verði á
bilinu 15-20 talsins," segir Regin
Grímsson. „Verksmiðjuhúsnæðið er
til staðar en það er ýmislegt sem
þarf að lagfæra í því áður en fram-
leiðslan hefst. Við erum mjög bjart-
sýnir á framtíð þessa verkefnis því
stjórnvöld hér hafa sýnt málinu
mikinn áhuga. Við höfum þegar
fengið tæplega 100.000 dollara
styrk til að koma framleiðslunni í
gang og höfum upplýsingar um að
meiri fjárframlög séu eyrnamerkt
þessu verkefni."
Aðspurður um hvort þorskveiði-
bannið við Nýfundnaland hafi ekki
sett strik í reikning þeirra, segir
Regin svo ekki vera. „Þetta var að
vísu gríðarlegt áfall fyrir heima-
menn hér en við höldum áfram
okkar áætlunum á fullu því það er
stefna stjómvalda að auka mjög
smábátaveiðar hér á öðmm tegund-
um til að mæta þessu,“ segir Reg-
in. „Og menn vantar þessa báta hér
til að geta framfylgt þeim áætlun-
um.“
í máli Regins kemur fram að
Mótun hf. ætlar sér að fara hægt
af stað til að byija með. Á næstu
12 mánuðum verða framleiddir 10
bátar og síðan 15 bátar á þar næstu
12 mánuðum. En að þessum tveim-
ur ámm liðnum er svo ætlunin að
framleiða 70-80 báta árlega. Til að
byija með verður verksmiðjan alfar-
ið í eigu Mótunar hf. en Regin reikn-
ar með að selja síðan um 45% í
henni til heimamanna.
Morgunblaðið/KGA
Ný skýrsla um hálshnykki kynnt. F.v.: Ólafur Ólafsson landlæknir, Júlíus Valsson tryggingarlæknir,
Þórir Gunnarsson fulltrúi Slysavarnafélagsins, Magnús Sigurðsson læknir, Örn Þorvarðarson fulltrúi
Umferðarráðs, Sigmar Árnasson framkvæmdasljóri Sambands islenskra tryggingafélaga og Brynjólfur
Mogensen yfirlæknir á Borgarspítalanum.
Fjölgun hálshnykkja:
Vátrygging'arfélögin borga
um milljarð í bætur árlega
Hálshnykksáverkar hafa margfaldast á allra síðustu árum og nemur
nú árlegur tjónskostnaður vátryggingarfélaganna vegna slíkra áverka
nærri milljarði króna á hveiju ári. Brynjólfur Mogensen, yfirlæknir á
Borgarspítalanum, segir of snemmt að gefa út vottorð um varanlega
örorku einu ári eftir að slys á sér stað eins og nú er gert.
í skýrslu Slysavarnaráðs fslands við 15% örorku. Þriðja ástæðan væri
og Landlæknisembættisins segir að
helstu ástæður fjölgunar skráðra
hálshnykkja séu aukin umferð, auk-
inn hraði í umferðinni og aukin sókn
í bætur vegna slíkra áverka. Sam-
verkandi þættir eru taldir vera
minnkandi aðgæsla ökumanna, fjölg-
un veikbyggðra bíla og fjölgun um-
ferðarljósa.
Á fundi þar sem skýrslan var
kynnt sagði Brynjólfur Mogensen,
yfirlæknir á slysadeild Borgarspítala
að þijár aðalskýringamar væru á
fjölgun bótakrafna. Sú fyrsta væri
breytingar á reglum umferðarlaga
um vátryggingar og skaðabætur sem
leitt hefði til rýmri bótaréttar slas-
aðra. Önnur ástæðan væri breytingar
á lögum um almannatryggingar, sem
hefðu í för með sér að þeir sem nú
væru metnir með 10% varanlega ör-
orku ættu rétt á endurgreiðslubótum,
en fram til 1987 hefði verið miðað
sú að fólk virtist betur upplýst um
rétt sinn til skaðabóta en áður, auk
þess sem fólk virtist hvatt til þess
að krefjast bóta af aðilum sem að
slíkum málum kæmi.
Brynjólfur sagði að langstærstur
hluti þeirra sem fengju hálshnykk
næðu sér á fáum vikum og eftir 3
ár hefðu fáir einkenni. Hann taldi
ekki óeðlilegt að seinka mati á varan-
legri örorku sem nú er yfirleitt met-
in ári eftir slys. Júlíus Valsson,
tryggingarlæknir, og Sigmar Ár-
mannsson, framkvæmdastjóri Sam-
bands íslenskra tryggingarfélaga
lýstu sig sammála þessu. I máli Sig-
mars kom meðal annars fram að
bætur vegna hálshnykks hefðu mikil
áhrif á bifreiðaiðgjöld. Hann sagði
að um það bil 7 sinnum hærri skaða-
bætur væru greiddar vegna háls-
hnykkja hér en í nágrannalöndunum.
Tíðni hálsáverka í umferðarslysum
á höfuðborgarsvæðinu 1974-1991
Árleg tíöni, aldursleiörétt, miöaö viö 1000 fbúa
1975
1980
1985
1990
Góð veiði í ám
höfuðborgarinnar
Mikill lax er genginn í árnar
þrjár við túnfót Reykjavíkur, Ell-
iðaámar, Úlfarsá og Leirvogsá og
útkoman til þessa hin ágætasta,
sérstaklega þó í Úlfarsá og Leir-
vogsá, en veiði fór rólega af stað í
Elliðaánum.
Allt að 25 á dag
Eftir morgunvaktina á mánudag
voru komnir 311 laxar á land úr
Elliðaánum. „Þetta er rólegt þessa
stundina, það er nóg af laxi, en
þetta er ekki beinlínis veðrið til
að kasta fyrir þá,“ sagði Magnús
Sigurðsson veiðivörður í samtali
við Morgunblaðið í blíðviðrinu á
mánudag. Þá um morguninn höfðu
veiðst 6 laxar, en dagveiði hefur
farið upp í 25 laxa í júlí. Um teljar-
ann höfðu gengið 669 laxar og
veiðin hefur fengist um alla á.
Veiðst hefur bæði á flugu og maðk,
en flugan hefur sótt sig verulega.
Smálax ber uppi aflann þessa dag-
anna, en enn þá veiðist talsvert af
6 til 8 punda laxi eins og framan
af veiðitímanum og stærsti laxinn
var 20 pundarinn sem frá var
greint á dögunum.
Korpa plumar sig...
Veiði hefur verið prýðileg í Úlf-
arsá, eða Korpu eins og margir
kalla þessa litlu á innan borgar-
markanna. Á mánudag voru komn-
ir 95 laxar á land og höfðu þeir
frá fyrsta veiðidegi veiðst um alla
á. Þessa dagana er vaxandi
straumur og mátti á mánudag sjá
mikinn gusugang í Sjávarfossinum
sem var umflotinn söltu vatni. AI-
geng dagsveiði að undanförnu hafa
verið 4 til 9 laxar, en aðeins er
veitt á tvær stangir. Þetta er miklu
meiri veiði heldur en á sama tíma
í fyrra og fluguveiði er margfalt
meiri heldur en í annan tíma.
Stærsti laxinn til þessa vóg 12
pund, en þó nokkuð hefur veiðst
af 7 til 9 punda laxi.
Gott í Leirvogsá
Ágæt veiði hefur verið í Leir-
vogsá og á mánudag voru komnir
82 laxar á land, sá stærsti 16
punda. Stöðugar göngur eru í ána,
en laxinn veiðist um alla á, frá
Tröllfossrennum og niður fyrir brú
á Vesturlandsvegi. Athygli vekur
hvað flugan á lítt upp á pallborðið
hjá þeim sem stunda Leirvogsá.
Aðeins fimm laxar af 82 voru bók-
aðir á flugu á. Athygli vekur einn-
ig, að talsvert hefur veiðst af veið-
iuggaklipptum og þá væntanlega
örmerktum löxum í Leirvogsá.
í tilefni af því er vert að minna
á, að Veiðimálastofnun stendur nú
fyrir átaki í því skini að hafa uppi
á fleiri örmerktum löxum. Hefur
það mikla vísindalega þýðingu að
skil á merkjum séu sem best. Efnt
hefur verið til happadrættis sem
dregið verður úr eftir veiðitíma.
Þátttakendur eru þeir sem skilað
hafa inn hausunum af örmerktum
löxum sínum. Vinningar eru girni-
legir fyrir stangaveiðimenn, m.a.
3 daga veiði í góðri laxveiðiá á
næstu vertíð.
Hér og þar...
Veiði gengur nokkuð vel í Laxá
á Ásum eftir því sem komist verð-
ur næst og er Morgunblaðið fregn-
aði síðast fyrir fáum dögum voru
komnir nærri 350 laxar og tals-
verðar göngur neðst í ánni. Sýnist
Laxá vel geta hrist af sér slen síð-
ustu ára og skilað eitthvað betri
afla. Stærsti lax sumarsins var
eftir því sem næst verður komist
19 punda.
Það hefur verið reytingsveiði á
Iðunni og margir þeirra sem veiðst
hafa verið stórir vel, allt að 20
pund og „margir 19 punda“, eins
og einn viðmælandi blaðsins orðaði
það.
Við höfum frétt af góðri veiði
dag og dag á Arnarvatnsheiði og
veiðistaðirnir aðallega Úlfsvatn og
Arnarvötnin tvö.
gg
Samningavið-
ræðum mið-
ar í rétta átt
- segir formaður
V élstj órafélagsins
HELGI Laxdal, formaður Vél-
sljórafélags íslands, segir að mið-
að hafi í rétta átt á fundi sem
vélstjórar og viðsemjendur þeirra
áttu með ríkissáttasemjara og stóð
til kl. 3 í fyrrinótt. Fyrirhugað var
að halda annan fund í gærkvöldi.
„Helgi segir að á fundinum í fyrra-
kvöld hafí fyrst og fremst verið rædd
ákvæði í samningunum um breytt
vinnufyrirkomulag. „Við erum með
bókanir um að gerðir verði persónu-
bundnir samningar við yfirvélstjóra.
Eðlilega kom upp ákveðinn misskil-
ingur í tengslum við það, þar sem
menn voru til dæmis að velta því
fyrir sér hvort þeir nytu félagslegra
réttinda eftir að hafa gert slíkan
samning. Við erum að vinna að því
að atriði sem virtust vera óljós í til-
lögunni sem var felld, verði skýr,“
segir Helgi.
Hann segir að margir hafí einnig
óttast um fyrirkomulagið í heima-
höfnunum. „Til að tryggja að ekki
verði gengið á rétt manna höfum við
ákveðið að skipa fjögurra manna
vinnuhóp, tvo frá félaginu og tvo frá
viðkomandi útgerð þannig að ef upp
komi ágreiningsmál verði hægt að
skjóta þeim til þessarar nefndar,"
segir Helgi.