Morgunblaðið - 30.08.1992, Síða 36

36 MORGUNBLAÐIÐ MIIMNIIMGAR SUNNUDAGUR 30. ÁGÚST 1992
Hjónaminning
*
Asta Guðjónsdóttir
Magnús Haraldsson
Ásta Karólína
Fædd 13. nóvember 1910
Dáin 23. ágúst 1992
Magnús
Fæddur 9. júní 1915
Dáinn 23. ágúst
Mánudaginn 31. ágúst verða til
moldar borin móðurbróðir minn,
Magnús, og Ásta eiginkona hans
en þau létust af slysförum þann 23.
ágúst sl.
Foreldrar Magnúsar voru Har-
aldur Guðmundsson, bóndi og smið-
ur á Merkisteini á Eyrarbakka og
síðar bankastarfsmaður í Reykja-
vík, og Þuríður Magnúsdóttir frá
Árgilsstöðum. Foreldrar Haraldar
voru Guðmundur ísleifsson frá Suð-
ur-Götum í Mýrdal, útvegsbóndi á
Eyrarbakka, og kona hans, Sigríður
Þorleifsdóttir, dóttir Þorleifs ríka
frá Háeyri. Foreldrar Þuríðar voru
Magnús Bergsteinsson frá Árgils-
stöðum, snikkari í Reykjavík, og
kona hans, Steinunn Sigríður
Magnúsdóttir frá Bakka í Vatns-
leysustrandarhreppi.
Haraldur og Þuríður áttu 7 böm
sem upp komust, þau voru: Leifur,
fæddur 1912, dáinn 1971; Sigríður,
fædd 1913, dáin 1987; Magnús sem
hér er minnst; Ragna Sylvía, fædd
1917; Guðmundur, fæddur 1918;
Unnur Dóróthea, fædd 1922 og
Anna, fædd 1929, dáin 1948.
Foreldrar Ástu Karólínu voru
Guðjón Ólafsson, bóndi á Stóru-
Mörk undir Vestur-Eyjafjöllum og
kona hans, Jóhanna Kristín Ketils-
dóttir. Guðjón og Jóhanna Kristín
áttu 5 böm, þau voru: Ólafía Guð-
laug, fædd 1902; Siguijón, fæddur
1904, dáinn 1906; Sigurbjörg, fædd
1906; Ásta Karólína sem hér er
minnst og Þómnn Helga, fædd
1918.
Magnús ólst upp í föðurhúsum á
Eyrarbakka en fór ungur að heiman
og varð að vinna fyrir sér. Hann
var m.a. nokkur ár á sjónum en
fljótlega tók hann að starfa við inn-
flutning og gerðist umsvifamikill
stórkaupmaður, m.a. varð hann
skatthæsti einstaklingur a.m.k. í
Reykjavík eitt árið. Hann var gott
dæmi um sjálfmenntaðan athafna-
mann af gamla skólanum.
Eitt sinn bar skattamál á góma
hjá okkur Magga frænda og kom
þá berlega í ljós viðhorf hans til
þeirra. Með glöðu geði borgaði hann
það sem honum bar. Rétt skyldi
vera rétt. Mér hefur verið sagt að
hann hafi verið mjög áreiðanlegur
í viðskiptum sínum og það sem
hann sagði stóðst, en hann hafði
sínar meiningar og gat verið harður
í horn að taka ef svo bar við. Magn-
ús var mikill smekkmaður og fagur-
keri, sem heimili hans og innflutn-
ingsvörur báru vitni um. Eg á marg-
ar fallegar minningar um heim-
sóknir okkar til þeirra hjóna á heim-
ili þeirra á Seltjamamesi, þar sem
þau undu sér svo vel sl. 20 ár.
Ásta hafði yndi af ljóðum og eiga
þessi orð Tómasar Guðmundssonar
vel við hér:
Því þá kemur sólin og sest þar.
Hún sígur vestar og vestar
um öldumar gulli ofnar.
Og andvarinn hægir á sér.
Ástfangin jörðin fer hjá sér,
uns hún snýr sér undan og sofnar.
heimur, sem kynslóðir hlóðu,
með sálir, sem syrgja og gleðjast,
og sálir, sem hittast og kveðjast
á strönd hinnar miklu móðu.
Ásta ólst upp hjá foreldrum sín-
um á Stóru-Mörk en veiktist um
14 ára að aldri af berklum og fór
þá til Reykjavíkur að leita sér lækn-
inga. Hún dvaldist langdvölum á
Landakotsspítala og var skorin upp
6 sinnum og um tíma var henni
varla hugað líf. Eftir spítaladvölina
fluttist Ásta til frænku sinnar,
Hönnu Guðjónsdóttur, og Stefáns
Kristinssonar og bjó hjá þeim í
mörg ár eða þar til hún fór að búa
með Magga frænda upp úr stríðsár-
unum. Ástu og Magnúsi varð ekki
barna auðið. Magnús var tvígiftur
og átti með fyrri konu sinni, Lilju
Bjarnadóttur, tvær dætur, Þuríði,
fædda 1942, sem búsett er í Banda-
ríkjunum og Díönu Bjarneyju,
fædda 1943, sjúkraliða í Reykjavík.
Áður átti Magnús son, Guðmund,
fæddan 1938. Barnsmóðir Magnús-
ar var Sigríður Guðmundsdóttir frá
Háfnarfirði. Ásta var alla tíð þeim
Díönu og Þyrí sem önnur móðir.
Símhringin um nótt, hræðilegt
slys, Ásta og Maggi. Andvaka,
bænir. En dauðinn er ekki verstur.
Frá því ég man eftir mér hafa Ásta
og Maggi verið hluti af lífí minu.
Frá æsku koma minningar um
hálsmen sem Maggi frændi gaf
okkur systrunum. Jólaboð hjá
ömmu og afa, Ásta og Maggi með
jólapakka. Díana og Þyrí í heimsókn
og ég, sem var nokkrum árum
yngri, dáðist að þessum fallegu
frænkum mínum. Síðar, við hjónin
nýgift á leið í nám til útlanda,
Maggi biður okkur að líta inn áður
en við förum og frá þeim fórum við
með gjaldeyri, sem hann laumaði
að okkur og sagði að okkur veitti
víst ekki af. Ásta og Magnús áttu
mjög fallegt heimili og sagt er að
bragð sé að þá barnið fínnur. Eitt
sinn vorum við hjónin að koma frá
þeim ásamt dóttur okkar 5 ára.
Þegar við komum út í bí sagði barn-
ið: „Mamma, er ekki eins fínt hjá
Magga og Ástu og kónginum?"
Asta var ein af þeim manneskjum
sem aldrei varð gömul, kirkjubækur
sögðu hana að vísu á 82. aldursári
en framkoma og fas sagði allt ann-
að. Ásta var glaðleg og skemmtileg
kona, sá spaugilegu hliðarnar á líf-
inu á hveiju sem gekk. Eg man
varla eftir að hafa komið í heim-
sókn nema hafa hlegið með Ástu í
eldhúsinu á meðan hún hellti upp
á könnuna eða lagaði kakó. Maggi
átti erfiðara skap og var Ásta hans
blessun. Síðastliðna vetur gekkst
Ásta undir mjaðmaaðgerðir á báð-
um mjöðmum, en fyrr en varði var
hún komin á kreik og sagði nýlega
í gríni að hún gæti fljótlega gengið
á Esjuna. Nei, hún Ásta mín var
ekki sú manngerð sem kvartar.
Alla tíð sá hún um_ heimilið, sem
var mjög snyrtilegt. Á Ástu sannað-
ist að aldur segir ekki allt og að
gott skap er gulli betra.
Dauðdagi þeirra var hræðilegt
slys, sem enginn gat gert neitt við,
en ég hugga mig við það að þau
hefðu ekki getað lifað án hvors
annars. Við, ég og fjölskylda mín,
biðjum algóðan guð að styrkja ykk-
ur, Díana, Þyrí og Mummi.
Að lokum langar mig að taka
úr ljóði Leifs Haraldssonar frá Há-
eyri, bróður Magga, þessi erindi:
Vort æviskeið er undarlega stutt
- hve óræð gáta’ er tímans mikla hjól!
og það, sem kom, er fyrr en varir flutt
á fáki dauðans mót yl og sól.
Ó, huggast látið, harmi lostnu böm,
því herrann sjálfur græðir dýpstu sár,
í þeirri trú, hann verði ykkar vöm
á vegferð ykkar þessi fáu ár.
Blessuð sé minning Ástu og
Magga.
Anna Sigríður.
Dáinn, horfínn, harmafregn.
Dauðinn hefur barið að dyrum
hjá vinafólki mínu, Magnúsi Har-
aldssyni og Ástu Guðjónsdóttur.
Þau lentu í hörmulegu bílslysi og
létust bæði samstundis.
Við Magnús kynntumst í æsku á
Eyrarbakka. Tókst brátt með okkur
góð vinátta, sem hefur lifað uns
lífi hans lauk. Magnús lagði gjörva
hönd á margt og var mjög fjölhæf-
ur. Hann var til sjós á yngri árum,
en vann við verslun hér í bænum
lengst af. Hann var vinfastur og
gott var að heimsækja þau hjón.
Bæði voru þau á góðum batavegi
þegar þessi hörmulegi atburður
gerðist.
Við biðjum góðar vættir að fylgja
þeim um ókunnar slóðir. Ættingjum
og vinum sendum við hugheilar
samúðarkveðjur.
Árni Ogmundsson og börn.
Enn á ný erum við minnt á það
með kólnandi veðri að sumri hallar
fyrr en varir og haustið læðist að.
Enda þótt við vitum það fullvel að
slíkt er óhjákvæmilegt er eins og
það komi samt á óvart og alltaf
áður en við erum tilbúin. Það hefði
mátt búa blómin f garðinum betur
undir haustveðrið og kuldahretið,
það hefði mátt hlú betur að og
treysta böndin sem styðja blóm
næsta vors.
Það haustaði skyndilega í lífi vina
okkar, hjónanna Ástu Guðjónsdótt-
ur og Magnúsar Haraldssonar stór-
kaupmanns. Það gerðist án fyrir-
vara að lokinni heimsókn okkar
fjögurra til sameiginlegra vina okk-
ar. Þetta var ein af þessum nota-
legu kvöldstundum þar sem góðir
vinir koma saman, rifja upp gamlar
minningar og leggja á ráðin um
næstu áfanga. Ásta var sama yndis-
lega konan og ætíð, glaðleg og
bjartsýn með sitt hlýlega viðmót.
Hún var svo létt á fæti og létt í
lund að manni fannst eiginlega að
hún hefði látið það vera að eldast.
Hún sýndi hug sinn til okkar ætíð
á þann hátt, að okkur fannst hún
vera einn af okkar nánustu ættingj-
um.
Magnús rifjaði upp minningar
úr veiðiferðum og sagði veiðisögur
af sjálfum sér og öðrum eins og
honum var lagið, en stangaveiði var
honum mikið áhugamál. Hítará á
Mýrum átti alltaf sérstakan sess
hjá honum og þar var hann foring-
inn meðal veiðifélaganna og eigum
við margar góðar minningar um
ferðir þangað með þeim hjónum.
Hann var snjall veiðimaður og náði
oft stóru löxunum sem aðrir segjast
missa. Magnús var alltaf bjartsýnn
í veiðiferðum, hann sannfærði okk-
ur hin um að stórar laxagöngur
kæmu í ána næstu nótt, að rokið
myndi ganga niður á næstu tímum
og ef áin var vatnslítil, að regnið
kæmi næsta morgunn.
Enda þótt hann væri afar bjart-
sýnn í veiðiskap var hann raunsær
og með báða fætur á jörðinni í hinu
daglega amstri. Magnús rak eigin
heildverslun í Reykjavík í áratugi
og mundi því tímana tvenna í versl-
unarrekstri, allt frá dögum strangra
viðskiptahafta til fijálsræðis síðustu
ára og hafði frá mörgu að segja í
þeim efnum. Hann tók ákvörðun
um að hætta störfum fyrir fáum
misserum og seldi fyrirtækið. Hann
hafði yfirleitt ákveðnar skoðanir á
mönnum og málefnum og fór ekki
dult með þær. Sannfæring Magnús-
ar var ekki alltaf í samræmi við
skoðanir annarra og það gat stund-
um komið af stað fjörlegum skoð-
anaskiptum.
Þessari kvöldstund lauk á annan
hátt en við ætluðum. Á heimleiðinni
skildu leiðir, Ásta og Magnús héldu
heim til föðurins sem ræður en við
fórum fyrirætlaða leið.
Við vottum aðstandendum þeirra
samúð og óskum þeim friðar.
Dúfa og Guðmundur.
Ég var harmi lostinn þegar ég
frétti að Ásta Karólína Guðjónsdótt-
ir, frænka mín og fóstra, og eigin-
maður hennar, Magnús Haraldsson
stórkaupmaður, hefðu látist í bíl-
slysi. Slys gera ekki boð á undan
sér. Ég vildi ekki trúa að þetta
hefði gerst en staðreyndin verður
ekki umflúin.
Minningarnar líða um hugann og
margt rifjast upp. Mér verður sér-
staklega hugsað til æskuáranna á
Laufásvegi 25 í Reykjavík þegar
Ásta var til heimilis hjá foreldrum
mínum sem nú eru látnir, þeim
Stefáni Kristinssyni, fulltrúa hjá
tollstjóra, og Hönnu Guðjónsdóttur
píanókennara.
Á þessum árum tíðkuðust heim-
sóknir, maður átti alltaf von á að
einhver liti inn til að hlusta á plötur
eða ræða það sem efst var á baugi,
ekki síst í menningarlífinu. Heim-
ilisvinir voru eftirminnilegir og
samverustundirnar ógleymanlegar.
Mér finnst nú að það hafi verð for-
réttindi að alast upp í þessu um-
hverfí í faðmi tveggja mæðra og
var Ásta önnur þeirra.
Ásta fæddist 13. nóvember 1910
í Stóru-Mörk undir Eyjafjöllum og
þar ólst hún upp. Foreldrar hennar
voru hjónin Jóhanna Ketilsdóttir og
Guðjón Ólafsson, bóndi í Stóru-
Mörk, og þar bjuggu þau allan sinn
búskap. Guðjón og móðuramma
mín, Kristín, voru alsystkin og var
mjög kært með þeim. Kristín var
glaðvær og skemmtileg og mikill
aufúsugestur er hún heimsótti bróð-
ur sinn og mágkonu í sveitina. Ásta
á þijár systur á lífí en þær eru:
Ólafía Guðlaug, búsett í Stóru-
Mörk, Sigurbjörg, búsett í Hafnar-
firði, og Þórunn Helga, búsett í
Reykjavík. Auk þess eignaðist hún
bróður er hét Siguijón en hann lést
á öðru aldursári.
Ásta kom upphaflega til Reykja-
víkur til að leita sér lækninga. Hún
þjáðist af berklum, þeim sjúkdómi
sem var landlægur hér á þeim árum.
Eftir að hafa gengist undir erfiðar
skurðaðgerðir hjá Matthíasi Einars-
syni, lækni á Landakotsspítalanum,
fluttist hún árið 1933 til foreldra
minna sér til hvíldar og hressingar.
Ég var þá þriggja ára gamall. Svo
var forsjóninni fyrir að þakka að
dvölin varð lengri en upphaflega
var ætlað, eða um 12 ár. Mestan
þann tíma vann Ásta á heimilinu.
Eftir það varð breyting á högum
Ástu því hún stofnaði heimili með
væntanlegum eiginmanni sínum,
Magnúsi Haraldssyni.
A hinum viðkvæma aldri upp-
vaxtaráranna var Ásta jafnmikill
hluti af lífi mínu og foreldrar mín-
ir. Hún hughreysti og huggaði með
blíðri hendi þegar á móti blés og
glaðværðin lýsti af henni á góðu
stundunum því hún hafði mjög létta
lund og þá var stutt í brosið. Hún
hafði mikla ástúð til að bera og
takmarkalaust umburðarlyndi. Hún
gaf mér veganesti sem aldrei þrýtur
og er hluti þeirra verðmæta er gefa
lífinu gildi. Hún var elskuð af for-
eldrum mínum og okkur systkinun-
um. Ásta lét sér alla tíð sérstaklega
annt um velferð okkar og fjöl-
skyldna okkar.
Minningin um Ástu er dýrmæt
og veitir huggun á erfiðri stund.
Fjölnir Stefánsson.
Magnús og Ásta eru dáin.
Þau elskuleg hjónin létust af slys-
förum aðfaranótt 24. ágúst sl. Okk-
ur setti hljóð hér í Svíþjóð er okkur
barst þessi sorgarfregn af íslandi.
Svo óvænt, svo fjarlægt, að þau
kveddu heiminn svona allt í einu.
Þau sem voru svo lífsglöð og full
af krafti og fjöri, þótt oft hafi veik-
indi hijáð og bankað á dyr þeirra
heimilis. „Hún Ásta er svo sterk
og lífsglöð“ vorum við vön að segja
í okkar hópi og oft dáðumst við að
t
Hjónin
ÁSTA KARÓLÍNA GUÐJÓNSDÓTTIR
°9
MAGNÚS HARALDSSON
fv. stórkaupmaður
verða jarðsungin mánudaginn 31. ágúst kl. 15. frá Dómkirkjunni.
Fyrir hönd barna, ættingja og vina,
Díana Bjarney Magnúsdóttir,
Þyrí í. Magnúsar Warner, Scott F. Warner,
Guðmundur T. Magnússon, Petrrna Rósa Ágústsdóttir,
Sigurbjörg Guðjónsdóttir, Þórunn Helga Guðjónsdóttir,
Ólafia Guðlaug Guðjónsdóttir.
t
Innilegar þakkir til allra þeirra sem
sýndu okkur samúð og hlýhug við and-
lát og útför
ÁGÚSTU í. THOMASSEN.
Sérstakar þakkir til starfsfólks og lækna
á deild A-6, Borgarspítalanum.
Hafsteinn Flórentsson,
Borghildur Flórentsdóttir,
Dagbjört Flórentsdóttir,
Ásgeir Flórentsson,
Þóra Runólfsdóttir,
Björgvin Gunnarsson,
Sæmundur Alfreðsson,
Sigurrós Eövarösdóttir,
barnabörn og barnabarnabörn.
t
Þökkum innilega auðsýnda samúð og hlýhug við andlát og útför
ELÍNAR KRISTfNAR ÞORLÁKSSON.
Jón Egill Egilsson,
Arnór Egilsson,
Halldór Egilsson,
Ólafur Egilsson,
Inga Lis Hauksdóttir,
Þóra Sveinsdóttir,
Eileen Egilsson,
Hansma Gísladóttir,
og barnabörn.