Morgunblaðið - 04.12.1992, Page 16

16
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 4. DESEMBER 1992
Óvönduð verðkönnun?
eftirMargréti Þóru
Jónsdóttur
. Ég staldraði við greinar í Morg-
unblaðinu sunnudaginn 29. nóvem-
ber sl. en þar var um að ræða heilar
þrjár síður í þessu virta blaði og
ganga allar greinarnar út á það að
vegsama innkaupaferðir landans til
útlanda og að auki skítkast á ís-
lenska verslun. Að kveldi sama dags
var komið að fjölmiðli allra iands-
manna, ríkisútvarpinu, sem lepur
upp í fréttum sínum þennan sama
aígilda sannleik Morgunblaðsins.
Sagan hefur endurtekið sig á
haustmánuðum ár eftir ár, þ.e.a.s.
blaðamenn fara utan á vegum ferða-
skrifstofu og virðast meðal annars
borga fyrir sig með því að skrifa róg
um íslenska verslun þegar heim er
komið og óvandaðar greinar sem
standast ekki skoðun þegar betur
er að gáð. Þessar greinar sem ein-
kennast af því að sýna enga sann-
girni gagnvart innlendri verslun né
setja sig inn í vandamál hennar hafa
einkum verið tíðar í DV en nú vill
Morgunblaðið ekki verða eftirbátur
í þessari iðju enda er hart barist á
blaðamarkaðnum. Ég er ekki vön
því að taka þessar greinar nærri
mér en þar sem báðar mínar verslan-
ir, Sonja og Taxí, eru nafngreindar
í þessari „verðkönnun" og um leið
dregnar inn í þennan verðsamanburð
þá get ég ekki orða bundist. „Svo
lengi má brýna deigt járn að bíti.“
Blaðamaður þykist búa til eitt-
hvert meðaltalsverð, fyrir það sem
hann kallað aðrar verslanir, og þar
undir heyra Sonja og Taxí, en aftur
á móti fær Hagkaup sér meðferð
hjá viðkomandi og er talið fram eitt
og sér.
Auðvitað get ég ekki svarað fyrir
allar verslanir í Reykjavík hvað varð-
ar „meðaltalsverðið" en ég hvet tals-
menn þeirra til að gera það „því oft
er þörf en nú er nauðsyn“.
Ég veit það eitt að þessi saman-
burður er út í hött hvað varðar mín-
ar verslanir og ég er fullviss um að
svo er einnig um margar fleiri. Lang-
stærsti hlutinn af minni sölu er kven-
fatnaður, ég tek sem dæmi um
„verðsamanburðinn", um kápurnar
sem blaðamaður segir að kosti að
meðaltali 26.900 kr. í Reykjavík en
13.500 kr. í Neweastle. Sannleikur-
inn er sá að hjá okkur eru vandaðar
ullarkápur (Vero Moda) á 9.890 kr.
Ég vildi vinsamlegast biðja blaða-
mann að skýra betur þessar fengnu
tölur þannig að ekki þurfi að stimpla
hann sem vísvitandi ósannindamann
og að sýna fram á að hann sé að
bera saman sambærilega hluti.
Áður en lengra er haldið þá vil
ég lýsa þeirri skoðun minni að und-
anfarin ár hefur verið sótt að inn-
lendri verslun úr öllum áttum en þó
kannski minnst af fólkinu sjálfu
heldur meira af ýmsum stofnunum
og eru sumar þeirra opinberar stofn-
anir. Vitað er um þátt ferðaskrifstof-
anna eins og þessi Morgunblaðs-
grein ber með sér, vegna rangra
upplýsinga þeirra til almennings.
Hjá þeim virðist „tilgangurinn helga
meðalið".
Ég hef heldur ekki orðið vör við
neinar áhyggjur hjá forkólfum
Verslunarmannafélags Reykjavíkur
um atvinnumál félaga sinna, enda
hafa þeir haft öðrum hnöppum að
hneppa undanfarið. Tek ég sem
dæmi, þar sem ég er Kringlukaup-
maður, baráttu félagsins gegn
sunnudagsopnun í Kringlunni og
eyddu þeir þá stórfé í auglýsingar
og fleira til að bjarga sínu fólki frá
7 daga vinnuviku sem raunar aldrei
var á dagskrá nema í þeirra eigin
hugarheimi. Aðalmái félagsins var
sem sagt að loka á sunnudögum í
Kringlunni þótt alls staðár annars
staðar megi vera sunnudagsopnun
og fyrst þetta hafðist þá skítt með
atvinnumál félagsmanna. Ég get
haldið áfram að ræða hugarfar
stofnana og félaga til innlendrar
versiunar því af nógu er að taka en
ég læt samt hér staðar numið.
Vaxandi og langmestur hluti af
veltunni í mínum tveimur verslunum
er í gegnum verslunarkeðjuna Vero
Moda. Á þriðja hundrað Vero Moda-
verslanir eru á Norðurlöndum,
Þýskalandi, írlandi og í fleiri löndum.
Þessar verslanir hafa alls staðar þar
sem þær hafa borið niður staðið sig
mjög vel í samkeppninni bæði hvað
varðar gæði vöru og verðlag en
framleiðslan fer að mestu fram á
Ítalíu, í Portúgal og víðar. Blaða-
maður gat ekki borið saman verð á
þessari vöru hjá okkur og í New-
castle þar sem eftir því sem ég best
veit þá eru þessar verslanir ekki í
þeirri borg en aftur á móti má benda
blaðamanni á að fara í aðra stytt'ri
Jólafundur Hvatar
haldinn á mánudag
Hinn árlegi jólafundur Hvatar,
félags Sjálfstæðiskvenna, verður
haldinn í Átthagasal Sögu mánu-
daginn 7. desember. I áratugi
hefur mikið verið lagt í jólafund-
inn. Hefur hann jafnan verið mjög
fjölmennur og margar konur
hefja jólaföstuna á þessari hátíð-
legu samkomu.
Dagskráin er fjölbreytt. Eftir
ávarp formanns, Onnu Kristjáns-
dóttur, mun Björgvin Magnússon
flytja jólahugleiðingu. Þá mun Helga
Sigríður Harðardóttir syngja ein-
söng með undirleik Jórunnar Viðar.
Þá verður að venju jólahappdrætti.
Og Hafliði Jónsson leikur létt lög á
píanó.
Á fundinum verður efnt til tísku-
sýningar á íslenskum pelsum frá
Eggerti feldskera. En kjörorð fund-
arins er „íslenskt í öndvegi“. Jóla-
fundurinn hefst klukkan 8.30 og eru
allir veikomnir.
Óprúttnir safna
í nafni Fríkirkju
„ÞAÐ hefur einhver hringt í
fyrirtæki í nafni Fríkirkjunn-
ar í Reylyavík og óskað eftir
fjárframlögum til kirkjunn-
ar. Eg vil því taka það skýrt
fram, að engin slík söfnun
er í gangi á okkar vegum,“
sagði séra Cecil Haraldsson,
Fríkirkjuprestur í Reykjavík,
í samtali við Morgunblaðið.
Cecil sagði að kunningi hans,
sem starfar hjá fyrirtæki í borg-
inni, hefði haft samband við
hann til að spyrjast fyrir um
fjársöfnun kirkjunnar. „Í þenn-
an kunningja minn hringdi
maður, sem óskaði eftir ijár-
framlagi, svo söfnuðurinn gæti
haft kirkjuna opna á nóttunni
um helgar, eins og við höfum
gert síðan í fyrra. Ég vil taka
það skýrt fram, að söfnuðurinn
er ekki með neina fjársöfnun
meðal fyrirtækja," sagði séra
Cecil Haraldsson.
Kynningarmynd frá Vero Moda.
reisu með einhverri ferðaskrifstofu
til Dublin - þar var ein Vero Moda-
verslun fyrir einu ári en þijár í dag.
Ég skora á blaðamann að fara til
Dublin og gera verðsamanburð hjá
þessum þremur verslunum og hjá
okkur og þrátt fyrir ýmsar erfiðari
aðstæður hér heima þá hræðist ég
ekki samanburðinn að því tilskildu
að um heiðarleg vinnubrögð sé að
ræða.
Fyrirtækið Vero Moda gefur út
bækling um vörur sínar og verðlag
á þeim í hinum ýmsu löndum. Þess-
um bæklingum höfum við dreift
undanfarna mánuði og fært inn í
þá okkar verð. Innan tíðar mun fyrir-
tækið prenta íslenska verðið inn í
bæklinginn. Á þessu sést að nú þeg-
ar á að vera auðvelt fyrir fólk að
sjá að við stöndumst verðsaman-
burð. Það eina sem getur ruglað
nokkuð verðsamanburð með þessar
vörur í hinum ýmsu verslunum er
að þetta fyrirtæki eins og flest önn-
ur er alltaf öðru hvoru með tiiboðs-
verð á * nokkrum vöruflokkum og
vegna íjarlægðar er nokkuð erfiðara
fyrir okkur að fylgjast með slíku en
við gerum þar samt okkar besta.
Að lokum, ég er ekki að tala á
móti því að fólk versli erlendis, auð-
vitað fer hver og einn þangað sem
kaupin gerast best á eyrinni en ég
hvet fólk til þess að meta það sem
vel er gert í íslenskri verslun og það
mun sannast að það er á mörgum
stöðum, bæði hér í Reykjavík og úti
á landi.
Margrét Þóra Jónsdóttir
„A þessu sést að nú
þegar á að vera auðvelt
fyrir fólk að sjá að við
stöndumst verðsaman-
burð.“
Ég hvet hin ýmsu blöð, féiög og
stofnanir til að hætta því að naga
sífellt í íslenska verslun og hafa hag
þjóðar að aðalsmerki í sinni gagn-
rýni því hér er um að ræða atvinnu
tíu til fimmtán þúsund manna. Það
gildir ennþá það sem sagt var áður
fyrr „sér grefur gröf sem grefur".
Höfundur er kaupkona.
Levi’s á 1.400 krónur
þar - 6.590 krónur hér
eftir Þórhall
Jósepsson
Fyrst vil ég þakka Morgunblaðinu
ágæta umfjöllun um verðlag á fatn-
aði hérlendis með samanburði við
verðlag í Newcastle á Englandi 29.
nóvember síðastliðinn. Þar kom fram
verðmunur sem eftir minni reynslu
að dæma er fjarri því að vera ýktur
eða óraunhæfur, nema ef vera skyldi
fyrir það, hve varlega blaðamaður-
inn fór, með því til dæmis að kanna
ekki verðlagið hjá C&A eða Marks-
&Spencer.
Mig langar að segja hér frá nokkr-
um dæmum af eigin reynslu í þessu
samhengi. Fyrir rúmu ári keypti ég
svonefndan krumpgalla á 10 ára
stúlku hjá C&A í Munchen í Þýska-
landi. Hann kostaði um 1.600 krón-
ur. Tveimur dögum síðar kom ég í
stórmarkað í Reykjavík, sem gefur
út fyrir að selja vörur á lágu verði.
Þar sá ég nákvæmlega eins krump-
galla, sömu stærð, sömu liti, sama
snið og munstur, sama vörumerki á
miðanum í kraganum: C&A. Sá kost-
aði rétt tæpar sex þúsund krónur,
nákvæmlega 5.990, eða um 275%
rrieira en í Þýskalandi.
Fyrir tæpu ári keypti ég
regnkápu, afskaplega fína, hjá ein-
hverri sérverslun í Trier í Þýska-
landi. Hún kostaði um 3.500 krón-
ur. Viku síðar sá ég nákvæmlega
sams konar regnkápu í sérverslun í
Reykjavík. Hún kostaði 20 þúsund
krónur, eða um 470% meira.
„Frásögn Morgunblaðs-
ins 29. nóvember stað-
festir fyrir mér það sem
ég hef sjálfur reynt á
síðustu árum um verð-
mun hér og í nágranna-
löndunum. Við þessar
aðstæður þarf engan að
undra hve mikil ásókn
er í verslunarferðir til
útlanda.“
Fyrir fáeinum dögum var ég
staddur í Bandaríkjunum, heima-
landi Levi’s gallabuxnanna. Þar
gekk ég inn í Levi’s verslun og keypti
buxur nr. 14 og þær kostuðu um
1.400 krónur (snið 550, sem er há-
tískusnið þar vestra um þessar
mundir.) Samkvæmt upplýsingum
Morgunblaðsins 29. nóvember kosta
Levi’s gallabuxur hér á landi 6.590
krónur sem er um 370% hærra.
Þetta eru aðeins þrjú sýnishorn
af verðmuninum. Eftir minni reynslu
eru þau dæmigerð. Frásögn Morg-
unblaðsins 29. nóvember staðfestir
fyrir mér það sem ég hef sjálfur
reynt á síðustu árum um verðmun
hér og í nágrannalöndunum. Við
þessar aðstæður þarf engan að
undra hve mikil ásókn er í verslun-
arferðir til útlanda.
Enga viðhlítandi skýringu hef ég
enn séð eða heyrt á því, hvers vegna
Ljóðalestur og skemmt-
un til styrktar bar-
áttunni gegn alnæmi
SNIGLABANDIÐ skemmtir á
Tveimur vinum í kvöld, föstudag-
inn 4. desember. Sniglabandið
mun halda uppi sveiflu og má
búast við því eins og oft áður að
þeir kynni nýtt lag úr sinni smiðju.
Á laugardagskvöld skemmtir
Todmobile.
Á sunnudagskvöld verða tónleikar
ásamt dansi, ljóðalestri og ýmum
uppákomum. Manneskjan og alnæmi
er yfirskrift kvöldsins og eru þetta
styrktartónleikar fyrir Védísi Leifs-
dóttur. Skemmtunin hefst kl. 22 og
stendur til kl. 1. Fram koma: Bubbi
Morthens, Megas, Elísabet Þorgeirs-
dóttir, Rúnar Guðbrandsson, Kristján
Frímann, Björgvin Gíslason, Andrea
Gylfadóttir, David Greenall og In-
femo 5. (Úr fréttatilkynningu.)
Þórhallur Jósepsson
verðlag þarf að vera svo miklu mun
hærra hér á landi en erlendis. Stund-
um koma fram skýringar sem felast
í því, að skattlagning sé svo miklu
þyngri hér en erlendis. Sú skýring
dugir ekki. Ef virðisaukaskatturinn
er tekinn sem dæmi, þá er hann 14%
í Þýskalandi, 24,5% hér. Ekki skýrir
það 300%-400% verðmun?
Mig langar af þessu tilefni að
hvetja Morgunblaðið til að halda
áfram að kanna þessi mál með því
til dæmis að athuga hvað veldur
þessum mikla verðmun. Er það
skattlagning? Flutningskostnaður?
Launakostnaður? Veltuhraði? Pjár-
magnskostnaður? Getur hugsast að
skýringin liggi í álagningunni hér?
Ætla kaupmenn að bregðast við
samkeppni frá Newcastle og Dublin
með því að lækka vöruverð? Eða
geta þeir það kannski ekki?
Á meðan þjóðfélagið ólgar af
áhyggjum og óánægju með efna-
hagsráðstafanir og eins stafs geng-
isfellingarprósentu, hlýtur að muna
nokkuð um upphæðir sem teljast í
tugúm og hundruðum þúsunda
króna á ári fyrir hveija fjölskyldu,
ef hægt væri að færa verðlag hér
til einhvers eðlilegs samræmis við
nágrannalönd okkar.
Höfundur er starfsmaður .
Stjórnarráðsins