Morgunblaðið - 05.01.1993, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 5. JANÚAR 1993
19
síga og afí tekið við mér. Síðan
man ég eftir skúffunum í búðar-
borðinu í verslun afa, fullum af-
dásamlegu góðgæti. Enn þann dag
í dag minnir kandíssykur mig á
Suðureyri og þá sjaldan að ég sé
gráfíkjur verður mér ævinlega
hugsað til Örnólfs afa. Stundum
leitar á mig þokukennd minning frá
þessum tíma. Mér finnst ég vera á
hnjánum á góifi við skúffu með
sveskjum í. Gegnt mér er annað
barn sem gæti verið Margrét, hálf-
systir móður minnar og jafnaldra
mín. Við erum að troða í okkur
þegar yfir okkur dynja allt í einu
hávaðaskammir. Ég lít upp og fyrir
ofan borðbrúnina langt yfir höfði
mér gnæfir reiður maður. Við
Magga forðum okkur. Ég hef oft
hugsað um hvort þetta geti hafa
verið afi og komist að þeirri niður-
stöðu að það sé ótrúlegt því að sá
var nú ekki líklegur til að sjá eftir
sveskjunum ofan í börnin. En
kannski höfum við verið búin að
skemma eitthvað og mér var oft
sagt að það gæti snöggfokið í afa
þó að ég kynntist því ekki af eigin
reynd. Eg held satt að segja að það
hafi verið andlitið á afa þama fyrir
ofan brúnina á búðarborðinu. Og
mikið rosalega voru þetta góðar
sveskjur.
Ömólfur afi minn fluttist til
Reykjavíkur árið 1945, rúmlega
fimmtugur að aldri með níu börn
sem hann hafði eignast með seinni
konu sinni, Ragnhildi Þorvarðar-
dóttur. Fyrri konu sína, Finnborgu
Jóhönnu Kristjánsdóttur, missti
hann tveimur árum eftir brúðkaup-
ið, nokkmm dögum eftir að hún
hafði alið honum dóttur, móður
mína. Það var árið sem heimsstyrj-
öldinni fyrri lauk og íslendingar
fengu fuílveldi. Afi var þá aðeins
25 ára gamall en hafði fyrr á árinu
stofnað eigið fyrirtæki eftir að hafa
starfað við Ásgeirsverslunina styij-
aldarárin.
Það var snemma ljóst hvem
mann Örnólfur Valdemarsson hafði
að geyma. Hann eignaðist ungur
tiltrú og traust allra sinna samferð-
armanna. Þeim mörgu sem þurf-
andi voru rétti hann alltaf hjálpar-
hönd hvemig sem á stóð fyrir hon-
um sjálfum og án þess að gera lítið
úr þiggjandanum. Órnólfur var ekki
nema tvítugur þegar Magnús Hj.
Magnússon, fyrirmynd Ljósvíkings
Halldórs Laxness, flutti honum
þakkardrápu á gamlárskvöld. Ann-
að ferskeytta erindið af átta, sem
geymst hefur í fómm fjölskyldunn-
ar ritað hendi skáldsins á Þröm,
sýnir hvernig hug fólk bar til versl-
unarmannsins unga:
Að þig blessar, eg það veit,
ærinn hópur manna;
bænin opt er býsna heit
i bijóstum smælingjanna.
Örnólfur og Hildur amma bjuggu
í Kleppsholtinu á Langholtsvegi 20.
Þó að umsvifin og veltan væru þá
minni en meðan afí var „þorpshöfð-
ingi“ á Suðureyri ríkti hinn sami
andi rausnar og gestrisni við hvern
sem að garði bar, jafnt bláókunnugt
fólk sem ættingja og vini. Ég hugsa
að það hafi þótt sjálfsagt að Súg-
firðingur sem átti leið í höfuðstað-
inn árin upp úr seinni heimsstyijöld-
inni litil inn hjá Ömólfí Valdemars-
syni. En fólk sótti ekki bara kaffí-
sopa, góð ráð, tónlist og söng á
þetta bammarga og glaðværa
heimili. Það er áreiðanlegt að marg-
ir komu aðallega til að njóta sam-
vista við afa þó ekki væri nema í
svip, fínna alúð hans og einlæga
hlýju sem hann hafði alltaf tíma til
að miðla af þótt í mörgu væri að
snúast.
Aldrei bragðaði afí vín en hann
var veisluglaður og örgeðja þó að
framkoma hans einkenndist af
prúðmennsku. Hann sagðist vita
að hann hefði ekki orðið neinn hófs-
maður á áfengi ef hann á annað
borð hefði kosið að hafa það um
hönd og ég er sannfærður um að
þar var hann raunsær á sjálfan sig.
Við spilaborðið kynntist ég vel ákaf-
lyndi hans og óforbetranlegri bjart-
sýni. Afí var ágætur bridsspilari að
einu undanskildu, hann sagði gjarn-
an of hátt. Ég lærði snemma að
taka heldur dræmt undir ef hann
opnaði því ef maður gaf honum
örlítið undir fótinn var hanns trax
rokinn í slemmu. Oft fómm við flatt
á glannaskap en stundum lánaðist
ævintýramennskan, enda spilaði afi
snilldarvel úr, og þá var gaman að
sjá gleðisvipinn á honum. Með hlið-
sjón af þessu gat ég vel skilið að
það hefðu skipst á skin og skúrir
í atvinnurekstrinum fyrir vestan,
ekki síst þegar ofan á þennan stór-
hug bættist sú árátta afa að vilja
helst gefa öllum allt.
Ástríki var mikið á heimili Örn-
ólfs og Ragnhildar. Samband þeirra
hjóna var elskulegt og umhyggju-
samt. Móðursystkini mín fóru aldrei
svo úr húsi að þau kysstu ekki afa
ef hann var heima, jafnvel þótt
hann væri önnum kafinn við eitt-
hvert verk.
Þegar ég hugsa til afa míns verða
sífellt fyrir mér einföld og hjartan-
leg orð. Réttasta lýsingin á honum
held ég að sé hreinlega: Hann var
yndislegur maður. Enda sagði aldr-
aður kirkjuhöfðingi, sem verið hafði
náinn vinur afa í hálfa öld, ein-
hveiju sinni: Ég er oft að velta því
fyrir mér hvort hann Örnólfur
Valdemarsson sé ekki bara besti
maðurinn á öllu íslandi.
Nú á ég, dóttursonur Örnólfs,
sjálfur dótturson sem ber nafn mitt
og hans. Þegar ég lít á nafna minn
unga skil ég hvað eiri öld er stutt.
Ég óska þess af öllu hjarta að hann
taki fleira í arf frá langalangáfa
sínum en nafnið.
Örnólfur Árnason.
Viltu auka þekkingu þina?

Öldungadeild Verzlunarskóla fslands býður hagnýtt nám í
fjölmörgum greinum, íýrir alla þá sem náð hafa 20 ára aldri.
Innritun á vorönn fer fram dagana
4.-7. jan. kl. 8.30-18.00.
í boði verða eftirfarandi áfangar:
Bókfærsla Saga
Danska Skattabókhald
Enska Stærðfræði
Franska Tollskjöl
Fyrirtækið, stofhun og rekstur Töivubókhald
íslenska Tölvufiræði
Landafxæði og saga íslands Tölvunotkun
Líffræði Vélritun
Markaðsfræði Þjóðhagfiræði
Ritun Þýðingar
Ritvinnsla Þýska
Áfbngum ofangreindra námsgreina er hægt að safha saman
og láta mynda eftirtalin prófstig:
• Próf af bókhaldsbraut
• Próf af ferðamálabraut
• Próf af skrifstofubraut
• Verslunarpróf
• Stúdentspróf
Umsóknareyðublöð, námslýsingar og allar nánari upplýsingar
fást á skrifstofu skólans, Ofanleiti 1.
VERZLUNARSKÓLI ÍSLANDS
HER GETUR ÞUFENGIÐ VINNINGINN
UPPHÆKKAÐAN
AÐALUMBOÐ*
Suöurgötu'10, sími 23130
ÚLFARSFELL
Hagamel 67, sími 24960
VERSLUNIN GRETTISGÖTU 26
sími 13665
BÓKABÚÐIN HVERAFOLD 1-3,
Grafarvogi, sími 677757
HAPPAHÚSIÐ
Kringlunni, sími 689780
VERSLUNIN EITT OG ANNAÐ
Hrísateigi 47, sími 30331
VERSLUNIN SNOTRA
Álfheimum 4, sími 35920
BENSÍNSALA HREYFILS
Fellsmúla 24, sími 685632
BÓKABÚÐIN HUGBORG
Grímsbæ, sími 686145
BÓKABÚÐ ÁRBÆJAR
Hraunbæ 102, sími 813355
VERSLUNIN STRAUMNES
Vesturbergi 76, sími 72800
'Umboöiö sem var í Sjóbúöinni
er ílutt i Suöurgötu 10
MOSFELLSBÆR:
SÍBS-DEILDIN, REYKJALUNDI
sími 666200
BÓKABÚÐIN ÁSFELL
Háholti 14, sími 666620
KÓPAVOGUR:
BORGARBÚÐIN
Hófgerði 30, sími 42630
VÍDEÓMARKAÐURINN*
Hamraborg 20A, sími 46777
‘Umboöiö í Sparisjóði Kópavogs er
flutt i Vídeómarkaöinn, Hamraborg 20A.
GARÐABÆR:
SÍBS-DEILDIN, VÍFILSSTÖÐUM
sími 602800
BÓKABÚÐIN GRÍMA
Garðatorgi 3, sími 656020
HAFNARFJÖRDUR:
BÓKABÚÐ OLIVERS STEINS
Vilborg Sigurjónsdóttir, sími 50045
P" i
E ! visa Ææ
WKUKM Sautort
Lægsta miðaverð ístórhappdrætti (óbreyttfrá ífyrra) aðeitts kr. 500-
. 4
Tryggðii þér möguleika
... fyrir lífið sjálft