Morgunblaðið - 11.06.1993, Blaðsíða 42

42
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR Ll. JÚNÍ 1993
Minning
Pála Pálsdóttir
Fædd 25. október 1912
Dáin 29. maí 1993
Pála Pálsdóttir, fyrrum formaður
Sambands skagfirskra kvenna
(SSK), lést á Sauðárkróki 29. maí
sl. Hún fæddist á Hofsósi 25. októ-
ber 1912, dóttir hjónanna Halldóru
Jóhannsdóttur og Páls Árnasonar
í Ártúni.
Pála stundaði nám við Unglinga-
skólann á Hofsósi og síðan Kenna-
raskóla íslands, en þar tók hún
kennaranámskeið vorið 1933. Síðar
sótti hún kennaranámskeið í Askov
í Danmörku og Vadstona í Svíþjóð.
Kennarastarf sitt hóf hún við
Bamaskólann á Súðavík 1933 og
var þar í sex ár, síðast sem skóla-
stjóri.
Árið 1939 leitaði hún aftur á
æskustöðvarnar og var kennari á
Hofsósi allt til ársins 1977. Vorið
1940 giftist Pála Þorsteini Hjálm-
arssyni sem fæddur var 14. febrúar
1939 í Hlíð í Álftafirði er þau gengu
í hjonaband.
Á Hofsósi var síðan heimili
þeirra Pálu og Þorsteins, en þar
var hann lengstum síma- og póstaf-
greiðslumaður auk þess sem hann
sinnti fjölmörgum félags- og trún-
aðarstörfum. Þeim hjónum varð níu
barna auðið. Þau eru: Páll Reynir,
f. 17. maí 1941, María Hjálmdís,
f. 25. febrúar 1943, Þórey Jóhanna
Dóra, f. 31. mars 1944, Gestur, f.
6. sept. 1945, Anna Pála, f. 19.
mars 1947, Þorsteinn, f. 27. mars
1948, Broddi, f. 5. jan. 1951,
Fæddur 24. nóvember 1914
Dáinn 2. júní 1993
Ég man í dag svo margar gleðistundir,
mamma, þegar saman bjuggum öll.
Krakkar sjö, í kór, sem tók nú undir
kvæði, söngvar, org og hlátrasköll.
Þannig orti Birgir móðurbróðir
minn tii móður sinnar fyrir rétt
fimm áratugum. Krakkarnir sjö,
sem hann nefnir í kvæðinu sínu,
eru bamahópur Ragnheiðar Hall
og Einars M. Jónassonar, sýslu-
manns. Ragnheiðurvar dóttirKrist-
jáns Hall og Elínborgar Pétursdótt-
ur Eggerz. Einar var sonur Jónasar
Guðmundsonar, prests á Staðar-
hrauni, og Elínborgar Kristjáns-
dóttur, kammerráðs í Skarði í Döl-
um.
Ég horfí nú á mynd af „krökkun-
um sjö“, sem tekin var í kringum
árið 1926. Eru systkinin á aldrinum
3ja til 18 ára gömul. Öll eru þau
frekar alvarleg á þessari mynd.
Elsta systirin, Ema, situr á stól, í
HOZEIOCK
GARÐÚÐARAR
ÚÐUNARKÚTAR
SLÖNGUSTATÍV
SLÖNGUTENGI
GARÐVERKFÆRAÚRVAL
HEKKKLIPPUR
GREINAKLIPPUR
GRASKLIPPUR
SLÁTTÚORF
SMÁVERKFÆRI
□ ÞDR^
____ÁHMÚLA11
Snorri, f. 23. júní 1956 og Rósa,
f. 12. ágúst 1958. Þorsteinn Hjálm-
arsson lést 26. mars 1981.
Þrátt fyrir stóra heimilið sitt og
alla kennsluna stundaði Pála marg-
vísleg félagsstörf af ánægju og
ósérhlífni. Hún var organisti í Hofs-
óskirkju og nokkrum nálægum
kirkjum um margra ára skeið. Þá
tók hún þátt í kórsöng og leiklistar-
starfsemi ásamt manni sínum, en
Þorsteinn var formaður leikfélags-
ins. Ennfremur starfaði Pála mikið
fyrir Rauða kross íslands, enda
hlaut hún heiðursmerki félagsins
árið 1981.
Þegar Kvenfélagið Aldan á Hofs-
ósi var stofnað 1950 var Pála kos-
in formaður þess en ritari Sam-
bands skagfirskra kvenna árið
1954. Fimm árum seinna var hún
svo kjörin formaður SSK og var
það allt til ársins 1971, er hún
baðst undan endurkosningu.
Um það leyti sem Pála varð for-
maður SSK var unnið að byggingu
Sjúkrahúss Skagfírðinga. Beindist
þá áhugi kvenna mjög að þeim
framkvæmdum og var ómæld sú
hjálp, sem konur innan Sambands-
ins veittu með fjársöfnunum, happ-
drætti og merkjasölu.
Einnig var Pála formaður SSK
þegar þess var minnst með glæsi-
brag, að liðin voru hundrað ár frá
því að boðað hafði verið til sérstaks
kvennafundar að Ási í Hegranesi
7. júlí 1869. Þar var að fínna upp-
haf kvenfélagahreyfíngarinnar á
íslandi.
dömukjól með hvíta, langa perlu-
festi um hálsinn. Hún heldur um
hönd yngstu systurinnar, Huldu,
Ransý situr einnig og heldur utan
um næst yngstu systurina, Haddý.
Þær þtjár yngstu eru með blóma-
bönd um hárið, klæddar fínum kjól-
um og hvítar blundubuxur gægjast
niðurundan kjólunum. Fyrir aftan
systurnar fjórar standa bræðurnir
þrír. Birgir í jakkafötum með hvítan
flibba og bindi með vasaúrskeðju
hangandi framan á vestinu, sem
sýnir, að hann er kominn í fullorð-
inna manna tölu. Hvor til sinnar
handar standa Sverrir og Agnar í
dökkum matrósafötum. Þessi mynd
af systkinahópnum vekur upp
margar minningar, ljúfar og tregar.
Móðir mín, Erna, var þeirra elst og
varð hennar stóri og sterki systk-
inahópur mér afar kær. Minning-
arnar frá æskuheimili hennar, sög-
urnar af systkinunum, uppátækjum
þeirra, gleði og sorgum, urðu hluti
af manni sjálfum. Nú er enn einn
af „krökkunum sjö“ á fallegu gömlu
myndinni horfínn á braut. I dag
kveð ég með tárum vin minn og
móðurbróður, Agnar Einarsson.
Ein kjölfestan í daglega lífinu var
Agnar frændi. Hlýr og ljúfur með
húmorinn og stríðnina í lagi. Alltaf
til staðar fyrir mig og mína með
Ólöfu sér við hlið. Á stórhátíðum
tilheyrðu Agnar og Ólöf heimili
mínu og það var engin hátíð hafín
í augum stelpnanna minna, fyrr en
Vandaðar vörur á
betra verði
Nýborg;c§D
Skútuvogi 4, sími 812470
Pála var fróð kona og víðlesin.
Hún var frjálsleg í framkomu,
kappsfull og fylgin sér og henni
fylgdi glaðværð og ferskur gustur.
Við kvenfélagskonur í Skagafirði
vottum henni virðingu og þökk fyr-
ir áratugastörf í okkar þágu.
Solveig Arnórsdóttir.
Amma, amma, við unnum leik-
inn!
Aldrei kem ég hlaupandi til
ömmu minnar aftur með fótbol-
taúrslit, einkunnaspjaldið, gat á
vettlingunum eða annað sem mér
lá á hjarta. Amma mín er ekki leng-
ur hér, hún er hjá Guði. Ég veit
að þar líður henni vel og í framtíð-
inni mun ég örugglega segja að
það hafi í rauninni verið ágætt að
hún fékk að fara. En þannig líður
mér ekki núna. Ég sakna ömmu
og vildi óska að ég gæti hlaupið
til hennar og faðmað hana að mér,
eins og ég gerði alltaf þegar við
hittumst.
Amma sagði oft að við værum
mjög líkar, því að við áttum mörg
sameiginleg áhugamál. Hún fylgd-
ist mjög vel með íþróttunum, þekkti
flesta leikmennina í enska boltan-
um með nöfnum ogtalaði um strák-
ana í handboltalandsliðinu eins og
syni sína. Með mér fylgdist hún
grannt og ég varð líklega fyrst ís-
lenskra knattspyrnukvenna til að
fá borgað fyrir að spila, því amma
borgaði mér fyrir mörkin.
Amma varð 80 ára í okt. sl. og
þá hittist öll fjölskyldan. Af því til-
efni gáfum við bamabörnin ömmu
innrammað undirskrifað skjal, sem
staðfesti að hún væri besta amma
í heimi. Og það var hún! Hún var
góð við okkur á svo margan hátt.
þau voru mætt. Þær gátu státað
sig af því að ganga í lopapeysum
sem Agnar frændi ptjónaði á þær.
Hann var jafn slunginn að pijóna
listafallegar lopapeysur og að spila
brids eða leysa flóknar stærðfræði-
og spilaþrautir.
Lífsförunautur Agnars og lán sl.
25 ár, Ólöf Bjömsdóttir, sér á eftir
góðum vini og eiginmanni. Frænd-
systkinum mínum, börnum Agnars
frá fyrra hjónabandi, Ævari, Ragn-
ari og Emu, votta ég samúð mína
við föðurmissinn, sannfærð um að
Einar Þór hefur tekið vel á móti
pabba sínum.
Guðrún Sverrisdóttir.
Fastur punktur í lífí okkar systr-
anna er horfínn. Agnar frændi er
dáinn. Fyrstu raunverulegu minn-
ingar okkar um Agnar frænda eru
frá því að við bjuggum í þijár vik-
ur, þá sex og sjö ára gamlar, hjá
honum og Ólöfu konu hans. Munum
við alltaf hvílíka hjartahlýju þau
sýndu okkur þetta fyrsta skipti sem
við vorum í burtu frá foreldrum
okkar.
Agnar var þá vaktmaður niðri á
höfn og að því er okkur fannst réð
yfír öllum varðskipunum og sigl-
ingu fískiskipanna. Okkur fannst
hann heimsmaður hinn mesti og var
það hin mesta umbun er Ólöf tók
okkur með í heimsókn í varðskýlið
til hans.
Síðan hafa liðið mörg ár, en með
tímanum hefur óttablandin virðing
sex-sjö ára stelpna breyst í vináttu
og væntumþykju sem mun aldrei
gleymast. Aldrei aftur mun Agnar
frændi birtast í dyrunum, heilsa
okkur mæðgunum með kossi, setj-
ast virðulega niður, halla sér fram
á stafinn, hvessa á okkur augunum
og spyrja okkur spjörunum úr hvað
við hefðum haft fyrir stafni frá því
að við sáumst síðast. Alltaf munum
við sakna þess að heyra hann stríða
okkur á kvenfólki Skarðsættarinnar
eða „Skassættarinnar" eins og hann
vildi meina að við ættum frekar að
nefna okkur, eða hlusta á glettið
hnútukastið milli hans.og mömmu
þegar þau hittust og þóttust himinn
höndum hafa tekið að fá enn á ný
tækifæri til að stjórnast hvort í
öðru. Við munum sakna hans sárt.
Elsku Ólöf okkar, Erna, Raggi
og Ævar. Innilegar samúðarkveðj-
ur.
Ragnheiður, Erna,
Sólveig og Rúna.
Hún fylgdist með okkur öllum og
gat hvert og eitt okkar talað við
ömmu um okkar hjartans mál. Hún
hjálpaði okkur með skólalærdóm-
inn, malaði okkur í Trivial, gaf
okkur mjólk og jólaköku, pijónaði
handa okkur vettlinga og lopapeys-
ur og var alltaf til í að hjálpa okk-
ur á allan hátt sem hún gat. Það
var svo gaman að fylgjast með
þegar fjölskyldan hittist. Þá flykkt-
ust barnabörnin í kring um ömmu
og voru tilbúin til að gera hvað sem
er fyrir þessa ótrúlegu konu, sem
átti virðingu allra sem hana þekktu.
Amma og afí eignuðust níu böm
og gjörvilegri bamahóp er vart
hægt að hugsa sér. Þau bjuggu í
Pálshúsi, eða ömmuhúsi eins og ég
kallaði það, við Suðurgötu á Hofs-
ósi. Þaðan á ég mínar fyrstu minn-
ingar um ömmu. Við fómm reglu-
Mér er bæði ljúft og skylt að
minnast vinar míns Agnars Einars-
sonar er lést snögglega á heimili
sínu 2. júní sl.
Kynni okkar hófust fyrir nær 25
árum er ég var staddur á heimili
Ólafar Jónu og foreldra hennar,
Björns Guðmundssonar og Evlalíu
Ólafsdóttur, á Njálsgötu 56. Ekki
hafði ég stoppað lengi er í dyrunum
birtust Ólöf og Agnar í sínu fínasta
pússi enda að koma beint frá því
að gifta sig. Allt síðan þá hefur
okkar vinskapur staðið enda gott
lega í heimsókn í stóra rauða hús-
ið, sem var eins og ævintýrakast-
ali fyrir grúskara og grallara eins
og mig. Ég fór með ömmu að gefa
hænunum, með afa á símstöðina,
með frændsystkinunum niður í
fjöru og með sjálfri mér inn í alla
króka og kima í ömmuhúsi. Þar í
skápunum fann ég alltaf eitthvað
áhugavert og sjaldan fór ég tóm-
hent heim.
Þegar ég fluttist heim frá Dan-
mörku, 9 ára gömul og svo til ólæs
á íslensku, voru það amma og afi
sem vissu hvernig leysa ætti vand-
ann. Þau fóru í stóra bókaskápinn,
náðu í fullt af ævintýrabókum og
sendu mér með hraði. Viti menn,
eftir nokkrar vikur var ég læs! Svo
vel þekktu þau elsta bamabarnið
sitt að þau vissu að Tarsan og Tom
Swift myndu halda áhuganum bet-
ur en Litla gula hænan. Þegar afí
og Anna frænka voru dáin seldi
amma húsið á Hofsósi og fluttist
á Sauðárkrók. Það var erfítt fyrir
ömmu að flytjast úr húsinu, sem
hafði verið heimili hennar í um 40
ár. Amma tók þó flutningnum með
jafnaðargeði og sagði einu sinni:
„Þetta er bara hús.“ En við vissum
öll að amma saknaði hússins við
Suðurgötuna og fína garðsins í
kring. Hún var samt ánægð í íbúð-
inni við Víðigrund og þangað fékk
hún margar heimsóknir frá ætt-
ingjum og vinum. Það var svo gott
að koma til ömmu og öll fórum við
þangað.
Nú er amma komin til afa og
ég vona að henni líði vel. Ömmu
minni vil ég þakka fýrir mig, þau
tæp 28 ár sem við áttum saman.
Ekkert barn hefði getað óskað sér
betri ömmu. Takk fyrir allt og allt.
Vanda.
að lynda við karlinn eins og ég
kallaði hann oft.
Ætt Agnars og uppruna ætla ég
ekki að rekja, það munu sjálfsagt
aðrir gera. Þegar kynni okkar hóf-
ust var Agnar starfsmaður Land-
helgisgæslunnar og var á varðskip-
um meðan heilsa og aldur leyfðu.
Ekki verður hans svo minnst að
ekki verði nefndar allar lopapeys-
urnar sem hann prjónaði á skipsfé-
laga sína svo og aðra og báru
smekkvísi hans og handbragði fag-
urt vitni. Eftir að Agnar kom í land
sneri hann sér að ýmsum áhuga-
málum, en af þeim átti hann nóg.
Ferðalög bæði innanlands og utan,
lestur góðra bóka og síðast en ekki
síst brids voru meðal hans helstu
hugðarefna síðari árin.
Þá átti Agnar í ríkum mæli létta
lund og keppnisskap við spilaborðið.
Var oft unun að sjá jafn fullorðinn
mann skjóta yngri snillingum ref
fyrir rass í þeirri íþrótt. Dæmigert
var fyrir hann að enda sem brids-
meistari fjölskyldunnar árið 1993
og voru þó engir aukvisar í þeirri
keppni.
Olöf og Agnar hafa verið ákaf-
lega iðin við að rækta þessa fjöl-
skyldu og stuðlað að samheldni
hennar með ráðum og dáð.
Þegar komið er að leiðarlokum
sést að ekki hefur verið til einskis
róið.
Agnar vin minn kveð ég með
kærri þökk.
Elsku Ólöf, Ævar, Ragnar og
Erna, góð minning er gulli betri.
Viðar Óskarsson.
Útivist
Léttar laugardagsgöngur
ÚTIVIST verður á laugardögum
í júní með stuttar gönguferðir
um útivistarsvæði Reykjavíkur.
Þetta er kjörið tækifæri að drífa
sig af stað fyrir þá fjölmörgu sem
lengi hafa verið á leiðinni út að
ganga með félaginu. Þessar
stuttu gönguferðir eru fyrir fólk
á öllum aldri. Þátttakendur mæti
við Árbæjarsafn kl. 13 á eigin
bílum og þaðan verður ekið að
upphafsstað göngu hveiju sinni.
Ekkert þátttökugjald.
Fyrsta ferðin verður laugardag-
inn 12. júní á Korpúlfsstaði og í
Blikastaðakró. Farið verður frá
Árbæjarsafni kl. 13 og þátttakend-
ur aka þaðan á eigin bílum að Korp-
úlfsstöðum. Fyrst verður gengið
niður í Gorvík síðan með ijörunni
að Leirvogshólma og áfram yfír í
Blikastaðakró. Þessi leið er af
mörgum talin eitt skemmtilegasta
íjörusvæði Reykjavíkur, þama er
fjölbreytt fuglalíf, mikið af skeljum
og kuðungum og fjörudýrum í poll-
um. Á skemmtilegum stað verður
sest niður og nestið tekið upp. Betra
er að mæta á stígvélum.
(Fréttatilkynning)
Agnar Einarsson
vélstjóri — Minning