Morgunblaðið - 13.06.1993, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ , SUNNUDAGUR 13, JÚNÍ 1993
19
okkur: Mér finnst alltaf að Jón
Leifs hafi „búið til“ íslensk þjóð-
lög, en ekki öfugt. Rímnastemm-
umar urðu allt öðruvísi eftir að
Jón hafði farið höndum um þær.
Við heyrum þjóðlögin okkar með
eynim Jóns Leifs.
Ég held að Söngur Sólveigar
sé vinsælasta tónsmíð Griegs. (Það
má ekki rugla honum saman við
Vögguvísu Sólveigar, sem ég gat
um hér að framan.) Þetta er
merkilegt lag. Ég veit ekki dæmi
þess að nokkm tónskáldi hafí tek-
ist að sameina þjóðvísu og kólorat-
óraríu jafn listilega, nema kannski
Weber í Aríu Agötu í Töfraskytt-
unni. En Grieg er lágværari en
Weber og kannski áleitnari. Alla
vega alþýðlegri, í bestu merkingu
þessa orðs, sem keppst er við að
misnota nú á dögum.
Grieg fann ungur sinn persónu-
lega stíl og breyttist lítið síðan.
Að því leyti líkist hann Ravel.
Hann var kornungur þegar hann
fór til Þýskalands að læra tónlist.
Hánn var afburðanemandi, og
drakk í sig áhrif hinnar miklu tón-
listarhefðar meginlandsins fyrir-
hafnarlaust að því er virðist. En
hann glataði ekki sjálfum sér og
persónulegur stíll hans varð skarp-
ari eftir því sem hann tileinkaði
sér betur hið þýska handverk skól-
ans í Leipzig.
Ekkert norrænt tónskáld sam-
einaði jafn áreynslulaust og eðli-
lega uppruna sinn og Evrópuhefð
eins og Grieg. Hjá mörgum öðram
vár þetta vandamál, t.d. hjá Gade,
Sinding, Sibeliusi, Carli Nielsen
og Jóni Leifs. í þessari staðhæf-
ingu felst enginn listrænn dómur,
menn vora annaðhvort „norrænir"
eða „evrópskir“, Grieg var hvort
tveggja.
Nú á tímum upplýsingaflóðs og
Evrópusamrana er mér þetta
nokkurt umhugsunarefni. Menn-
ingarleg útnesjamennska, ein-
angrunarstefna eða uppgerðar
þjóðremba bjargar okkur ekki. Við
verðum að ganga á hólm við Evr-
ópumenninguna, með öllu því sem
við höfum, eins og bestu listamenn
okkar hafa ætíð gert allt frá Snor-
ra Sturlusyni til Thors Vilhjálms-
sonar. Þegar íslensk menning
fijóvgast af heimsmenningunni
glatar hún ekki sérkennum sínum
heldur rís hvað hæst.
En þessi vandamál leysti Grieg
fyrirhafnarlaust og að því er virð-
ist ómeðvitað. Hann hafði geysileg
áhrif í Noregi allt fram á miðbik
þessarar aldar. Næstu kynslóðir
tónskálda á eftir honum nefndu
menn „húskarla Griegs".

fejjí'Ví; aíf.iiVas
r úi $ p tf - f 3
| : , • ' * > ti * i

L. : „xí':
Uppkast af fyrstu síðu Strengjakvartetts í g-moll.
Pjöllin í Vestur-Noregi draga mig til sín með ómótstæðilegum krafti,“
skrifar Grieg til Jónasar Lie árið 1888. Hér horfir hann yfir heimabæ
sinn af einu fjallinu.
Frá útförinni 9. september 1907.
Til sölu
er fallegur Benz 230E. Bíllinn er fluttur inn nýr af Raesi
hf. og aðeins einn eigandi frá upphafi. Um er að ræða bíl
af árgerð 1987, sem er ekinn aðeins 92 þús. km.
Bíllinn er hlaðinn aukabúnaði, m.a. Ijós leðursæti, sóllúga
og litað gler. Þessi bíll á að seljast og fæst á góðu verði
ef samið er strax. Til greina kemur að taka ódýrari bíl uppí.
Upplýsingar gefurJóhann Másson í símum 671000 á dag-
inn og 642107 á kvöldin.
Fisléttar og fellanlegar úr grimmsterku glerfíberefni.
Allar festingar fylgja. Mjög hagstætt verð.
Allar festingar eru úr galvani-
seruðu stáli. Stöngin er úr fis-
léttu en grimmsterku glerfíber
efni. Hún erfellanleg.
Ryðfrí snúningsfesting kemur í
veg fyrir að fáninn snúist upp á
stöngina. Kúlan er úr plexigleri,
gyllt að innan.
Frágangur er til fyrirmyndar.
Flagglínufestingin er úr varan-
legu nylonefni með krómuðum
koparskrúfum. Flagglínan fylgir.
6 metra kostar 24.900-
7 metra kostar 26.900-
8 metra kostar 28.900-
10mtr. kostar 39.900-
■ .
XjKf-:-
íslenski fáninn í öllum stæröum. Einnig fánaveifur
(vimplar) sem má flagga allan sólarhringinn.
aajMcmaa
Verslun athafnamannsins Grandagarði 2, Rvík, s. 28855. Opnum kl.8