Morgunblaðið - 08.10.1993, Blaðsíða 30
30
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 8. OKTÓBER 1993
Erla Gunnars-
dóttir - Minning
Þriðjudaginn 28. september sl.
andaðist Erla Gunnarsdóttir, Stóra-
gerði 16, eftir áralanga baráttu við
skæðan sjúkdóm.
Það kólnaði snögglega í kring
um mig þegar ég heyrði lát Erlu,
enn einn vinurinn „farinn heim“
eins og við skátar nefnum hinstu
ferðina.
Erla átti sín bernsku- og ung-
lingsár á Akureyri og þar kynntist
hún skátahreyfingunni. Hún fluttist
til Reykjavíkur þegar hún giftist
Jósúa Magnússyni og bytjaði sinn
búskap.
Fljótlega kom Erla til starfa í
Kvenskátafélagi Reykjavíkur, og
það má nú geta nærri að það var
fengur fyrir félagið að fá að njóta
foringjahSefileika hennar.
Sumir eru fæddir til foringja og
aðrir til fylgilags, hún Erla tilheyrði
fyrrnefnda hópnum.
Ég átti því láni að fagna að vinna
með Erlu að ýmsum málum í þess-
ari alheimshreyfingu, sem átti hug
okkar allan, trúandi því, að það
væri eitt af því besta, sem gæti
. hent ungmenni, að kynnast skáta-
hreyfíngunni.
Erla var mikil félagsvera og óeig-
ingjörn í starfi. Hún var næm á að
skilja hismið frá kjarnanum og
málalengingar voru henni ekki að
skapi. Mér fannst Erla njóta sín
best þegar verkefnin voru stór og
þurfti að skipuleggja fram í tímann.
Hjá Bifreiðastöð íslands vann
Erla lengi og þar lágu leiðir okkar
einnig saman um tíma. Seinna fór
hún að vinna við að skipuleggja
ráðstefnur, fyrst hjá ferðaskrifstof-
unni Sunnu og síðar hjá Ferðaskrif-
stofu ríkisins. Þá komu skipulags-
hæfileikar hennar vel í ljós. Síðustu
árin vann hún sem læknaritari.
Erla og Jósúa eignuðust tvær
dætur: Ragnheiði, hún vinnur hjá
sýslumannsembættinu í Reykjavík,
hennar maður er Ingi Þ. Gunnars-
son vélstjóri, þau eiga einn son;
Borghildi, kennara á Akranesi, gift
Sveini Kristinssyni kennara, þau
eiga tvö böm, dreng og stúlku.
Borghildur var gift áður Ingvari
Sigfússyni og með honum á hún
dótturina Erlu, sem nú er skiptinemi
í Danmörku.
Þrátt fyrir mikla vinnu utan
heimilis var móðurhlutverkið í fyrir-
rúmi hjá Erlu og það var ánægju-
legt að sjá dæturnar og hana sam-
an við leik og störf. Þegar bama-
börnin fæddust átti hún stórt hlut-
verk sem amma.
Það er svo margs að minnast
þegar hugsað er til samverastunda
með Erlu Gunnars. Skátafundir þar
sem rædd voru skipulagsmál fram-
tíðar, varðeldar þegar sungið var
svo undir tók í fjöllum, eða kyrrlát
heimferð eftir viðburðaríkan dag.
Þá var oft sungið „Dona nobis pac-
em, pacem“ raddað, og hugurinn
varð hreinn og tær. Þessar stundir
era dýrmæt minning.
Fjölskylda mín öll, sendir með
mér, innilegar samúðarkveðjur til
dætra Erlu, tengdasona og barna-
bama. Guð blessi minningu Erlu
Gunnarsdóttur.
Edda Jónsdóttir.
í dag kveðjum við elsku ömmu
Erlu. Með söknuði minnumst við
allra góðu stundanna sem við áttum
með henni. Árlegar ferðir í leikhús
voru fastir punktar í lífi okkar og
voru þær alltaf vel heppnaðar og
veittu okkur mikla ánægju og
ömmu fannst líka svo gaman. Við
fengum oft að gista hjá henni okk-
ur til mikillar ánægju. Þá vora tekn-
ar videóspólur, keyptar skrúfur og
ís með súkkulaðibitum. Svo sat
amma og pijónaði um leið og hún
horfði á með okkur. Stundum bauð
hún okkar út að borða eða fór með
okkur í bíó. Við lærðum líka að
spila Matador með ömmu og hún
var mjög dugleg að föndra með
okkur. Hún fór á hveiju ári með
Ragnari Ingá í jólaföndur í skólan-
um hans.
Hún pijónaði líka mikið handa
okkur og þegar við erum í peysum
sem hún hefur pijónað, spyr fólk
iðulega hvaðan þær séu, því þær
eru svo vel gerðar og fallegar. Hún
hafði alltaf tíma fyrir okkur, kenndi
okkur margt og gerði fyrir okkur
allt það sem hún gat. Þegar við
verðum gömul og förum að hugsa
um okkar eigin barnabörn, eigum
við örugglega eftir að hugsa til
ömmu Erlu. Um leið og við kveðjum
ömmu þökkum við henni fyrir allt
sem við áttum saman.
Erla og Ragnar Ingi.
Okkur sem störfuðum með Erlu
Gunnarsdóttur kom andlátsfregn
hennar ekki á óvart. Við vissum að
hún hafði sl. þijú ár barist við ill-
kynja sjúkdóm, sem síðan lagði hana
að velli. í bijósti okkar er mikill
söknuður og sársauki yfir að hafa
misst góðan vinnufélaga og vin.
Okkar litli vinnustaður hefur misst
mikið við fráfall hennar.
Ég kynntist Erlu fyrir réttum 12
árum, þegar hún var læknaritari í
Sigtúni 1, en þar fór m.a. fram
kennsla í heimilislækningum, heil-
brigðisfræði og félagslækningum
fyrir læknanema. Síðar lágu leiðir
okkar saman þegar hún réðst árið
1984 sem læknaritari að Heilsu-
gæslustöðinni í Fossvogi, þar sem
hún var læknafulltrúi lengst af. Það
fór ekki fram hjá neinum að það
sópaði að Erlu. Hún var skapfestu-
manneskja og hafði ákveðnar skoð-
anir á flestum hlutum. Hún var
hörkuduglegur starfskraftur og
hlífði sér aldrei. Oft kom fyrir að
hún sinnti brýnum verkefnum um
helgar, sem henni bar þó ekki skylda
til. Hún átti sem læknafulltrúi þátt
í að byggja upp starf læknaritara á
heilsugæslustöðinni, sem þarfnast
útsjónarsemi og árvekni. Þegar
skráning samskipta hófst fyrir fimm
árum með aðstoð tölvu átti hún frá
upphafi þátt í að móta það starf,
sem við vinnum eftir í dag. Hún var
vakandi yfir að við eignuðumst eins
fullkomna tölvu og kostur var á þá,
enda þótt skortur á fjármunum og
þrengsli húsnæðis hafi staðið þeirri
þróun fyrir þrifum sem við óskuðum
eftir. Ef vantaði upplýsingar úr tölv-
unni, t.d. fyrir gerð ársskýrslu, þá
var Erla lykilmanneskja.
Eins og áður segir hafði Erla
skoðanir á flestum hlutum. Oft voru
umræður fjörlegar, enda varði hún
sitt mál einarðlega. Mér er minnis-
stætt þegar rædd voru dægurmál
eða ýmis heilbrigðismál, þá hafði
Erla ætíð myndað sér skoðun um
málið. Erla var ákveðin, en hafði
um leið sterka réttlætiskennd og
fann til með þeim sem minna máttu
sín í þjóðfélaginu. Hún hafði mikinn
áhuga á kjörum launafólks og hafði
sterka og ákveðna stéttarvitund.
Oft voru umræðurnar kryddaðar
með kaffisopa og kringlum eða öðra
bakkelsi, sem Erla keypti fyrir okk-
ur hin.
Þá hafði Erla unnið mikið að
ferðamálum áður en hún réðst að
heilsugæslustöðinni og var hafsjór
af reynslu og fróðleik varðandi ráð-
stefnuhald og ferðamál. Hún þekkti
reyndar fjölda fólks gegnum fyrri
störf sín og ósjaldan mátti sjá til
Erlu fá sér sæti hjá sjúklingunum,
sem biðu hjá okkur á biðstofunni,
og spjalla við þá í nokkrar mínútur.
Það stytti biðina fyrir marga auk
þess að draga úr skrekknum við að
fara inn til læknisins.
Erla var afar barngóð og oft kom
fyrir að hún og aðrir ritarar gættu
ungabarna í nokkrar mínútur, með-
an móðir þeirra fór inn til læknis-
ins. Greinilegt var að böm hændust
að henni, enda kom oft fyrir að
barnabömin kæmu í heimsókn.
Eins og áður segir veiktist Erla
fyrir þremur árum af þeim sjúk-
dómi, sem dró hana til dauða. Hún
tók örlögum sínum af miklu æðru-
leysi og þegar við ræddum um veik-
indi hennar fyrir nokkram vikum
og henni var ljóst hvað í vændum
var þá var henni efst i huga að hún
hefði átt tvö góð ár eftir að hún
greindist með sinn sjúkdóm. Þrátt
fyrir að hún væri illa haidin síðustu
mánuði sótti hún vinnu nærri því
til hinstu stundar. Hún var ákveðin
í að beijast til þrautar. Það lýsir
henni vel að hún bar alltaf hag
vinnustaðarins fyrir bijósti og dag-
Minning
*
Karl Oskar Jóns-
son skipstjóri
Fæddur 13. júní 1906
Dáinn 28. september 1993
Andlát afa bar ekki snöggt að.
Engu að síður rifjuðust upp fyrir
okkur frændunum ýmsar æsku-
minningar tengdar honum og
ömmu. Okkur finnst við hæfi að
kveðja hann með nokkram ánægju-
legum minningarbrotum.
Afí var togaraskipstjóri lengst af
og öll sín bestu ár. Við kynnumst
honum hins vegar ekki fyrr en eftir
að hann hættir sjósókn. Gaman var
þó að heyra hann segja okkur frá
hetjudáðum í stórsjó og mokfi-
skeríi. Siglingaferðir til Englands í
stríðinu innan um kafbáta og or-
ustuskip höfpu einnig mikið aðdrátt-
arafl. „Þá þurfti maður að standa
klár á sínu.“
Eftir að amma lést og aldurinn
færðist yfir afa gerðist hann æ ein-
rænni. Óhapp varð þess valdandi
að hann missti heyrn og átti hann
erfítt með að fylgjast með samræð-
um í kringum sig. Hann lét.þó lengi
vel ekki bilbug á sér finna og gisk-
aði jafnvel í eyðurnar eftir bestu
getu. Árin liðu og afi fjarlægðist
okkur æ meira. Honum brást minnið
og þurfti stöðuga umönnun síðustu
árjn. Átakanlegt var að sjá hann í
þessu ástandi, hann sem alltaf hafði
verið svo sterkur og sjálfum sér
nógur. Ferðirnar á elliheimilið urðu
ekki eins margar og maður hefði
viljað, enda afí ekki sá maður sem
við þekktum.
Yfír afa hvíldi einhver ævintýra-
ljómi, allt sem hann átti og gerði
var heillandi. Hann var rólegur, yfir-
vegaður og glaðlegur, þéttur á velli,
sterkur og með húðflúr á báðum
handleggjum, sem hann vildi þó
ekki mikið um tala. Afi var alltaf
vel til hafður, nýrakaður og ilmaði
af Old Spice.
Þegar við fyrst kynnumst afa
keyrði hann ægilegan Bedford-vöru-
bíl með krana. Það var að okkar
mati stórkostlegasta starf sem til
var, og að fá að fara í bíltúr á
trukknum var ólýsanleg reynslafyr-
ir okkur ungu drengina.
Við vorum tíðir gestir hjá afa og
ömmu á Bárugötunni. Amma vildi
allt fyrir okkur gera og ætlaði að
gefa okkur allt þegar hún ynni í
happdrættinu, enda voru þau með
eindæmum gjafmild og greiðvikin.
I minningunni er heimili þeirra
fullt af hlutum sem heilluðu unga
stráka. Afi var mikill og vandvirkur
módelsmiður og hafði gert fjölmörg
og stórkostleg skipalíkön, allt frá
víkingaskipum og seglskipum með
fullum reiða, til nútímaherskipa.
Hann sagði okkur sögur af skipun-
um og fengum við jafnvel að hand-
leika þau með varúð. Afí kunni einn-
ig að hnýta, flétta og splæsa hin
ótrúlegustu listaverk. Horfðum við
oft agndofa á, og honum þótti gam-
an að reyna að kenna okkur þessa
list.
Á Báragötunni mátti einnig finna
endalausa stafla af Andrésblöðum,
hasarblöðum og ævintýrabókmennt-
um. Þar kynntumst við frændur
fyrst alheimshetjunum Súpermann,
Batmann, Spædermann og hinum
ægilega Hulk. Þegar við vorum bún-
ir að þessu öllu var samt nóg eftir.
Við gátum farið í kvistgluggann og
virt fyrir okkur skipaferðir, eins og
afí, með forláta sjónauka. Og það
var enginn venjulegur sjónauki,
heldur kíkir síðan í stríðinu ættaður
úr þýskum kafbát, með innbyggðum
mælikvarða.
Heimili afa og ömmu var snyrti-
legt og þar var allt í röð og reglu.
Við gátum gengið að hveijum hlut
vísum þar inni og auk þeirra sem
áður eru upp taldir minnumst við
rafmagnsofnsins sem glóði eins og
arinn og varð draugalegur á nótt-
inni. Lesstóllinn hans afa var tækni-
undur í hugum okkar. Honum mátti
ekki bara snúa í hringi heldur voru
á honum gírar til að stilla hann í
hinar ótrúlegustu stöður. Svalirnar,
þar sem oft hékk siginn fiskur, voru
hins vegar bannaðar börnum, en afi
og amma áttu heima á fjórðu hæð
til að geta horft út á sjóinn og yfír
höfnina.
Auðvitað vorum við strákarnir
alltaf svangir á þessum árum og
auðvitað var amma alltaf tilbúin
með einhveijar kræsingar. Hún dró
þá gjarnan fram rúgbrauð með hun-
angi eða appelsínu með sykurmola
innan í, en hún lagði mikið upp úr
því að við borðuðum ávexti.
Mest spennandi var þó þegar við
fengum að sofa hjá afa og ömmu.
Fyrst sváfum við á milli þeirra en
seinna var búið til rúm fyrir okkur
úr tveimur hægindastólum sem sett-
ir voru andspænis hvor öðram, svo
að úr þeim varð í huga okkar hið
besta skip, sem sigldi með okkur inn
í nóttina.
Jóladagsboðin á Bárugötunni
voru fastur liður í tilverunni. Þar
kom öll ættin og amma stjórnaði
heimilinu eins og skipstjórinn skipi
sínu. Þar var gaman fyrir okkur
börnin. Hið sígilda hangikjöt og
sviðakjammar með tilheyrandi með-
læti var ávallt á boðstólum. Sérstak-
inn fyrir andlátið spurði hún um og
ræddi lengi hvernig gengi með að
fá nýtt húsnæði fyrir heilsugæslu-
stöðina, en það hafði verið áhuga-
mál hennar lengi sem og okkar
hinna.
Það er mikill sjónarsviptir að
Erlu. Hún var ein af þeim sem auðg-
aði og betrumbætti mannlífið í
kringum sig. . Starfsfólk Heilsu-
gæslustöðvarinnar í Fossvogi sendir
innilegar samúðarkveðjur til dætra
og barnabarna Erlu. Guð blessi
minningu hennar.
Gunnar Helgi Guðmundsson.
Það er oft erfitt að sætta sig við
staðreyndir lífsins og getur tekið
mann margar vikur, mánuði eða ár
að viðurkenna þær fyrir sjálfum sér.
Hún Erla vinkona mömmu er
dáin. Mér fannst þessi frétt hljóma
eins og orðin tóm. Erla og mamma
voru vinkonur eins lengi og ég man
eftir mér, vinskapur þeirra ein-
kenndist af trausti, hlýju og heiðar-
Ieika. Þau orð lýsa líka kynnum
mínum af Erlu best. Síðustu mán-
uði hagaði aðstæðum þannig til að
samskipti okkar Erlu urðu nánari
og töluðum við oft saman í síma.
Umræðurnar byggðust uþp af móð-
urlegri umhyggju, góðum ráðum og
notalegheitum. Mér var farið að
finnast ég hafa eignast aðra
mömmu. Væri ég í vafa um ein-
hvern hlut var sá vafi horfinn eftir
að ég hafði spjallað við Erlu. Hún
vissi alltaf hvemig leysa átti vanda-
málin.
Erla var með krabbamein en tók
því með æðraleysi, það var eins og
hún hefði ákveðið að bera sínar
áhyggjur í hljóði. Ef hún var innt
eftir eigin líðan var því fljótsvarað,
hún vildi sem minnst um það tala
og hafði meiri áhyggjur af því
hvernig ég og mínir höfðu það.
Ég hitti Erlu síðast fyrir þremur
vikum og áttum við notalega stund
saman, en það leyndi sér ekki að
hún var orðin mikið veik.
Elsku Erla hafðu þökk fyrir allt
og allt, megir þú hvíla í friði.
Viku af viku, nótt af nótt og dag af dag
söng dauðans engill þér sitt beiska sorgarlag, -
söng og skenkti sára kvala vín, -
söng og spann þitt hvíta dáins lín.
Loks kom heilög hönd, sem um þig bjó, -
heilög rödd, sem sagði: það er nóg!
(M. Joch.)
Elsku Ragnheiður, Borghildur og
aðrir aðstandendur. Ég votta ykkur
öllum mína dýpstu samúð.
Helga Nóa.
lega minnumst við rófustöppunnar
sem var einstakt lostæti. Eftir mat
spiluðum við póker eða tuttugu og
einn með þeim eldri þar sem túkall-
arnir hans afa voru notaðir sem
spilapeningar.
Eitt er það þó sem við þökkum
afa einna mest. Hann kenndi okkur
að tefla skák. Hafði hann þann hátt-
inn á að kenna okkur mannganginn
og etja okkur síðan saman. Enn
teflum við frændurnir og hugsum
þá oft til afa og hversu gott var að
koma til hans og ömmu því að þau
leyfðu okkur krökkunum að vera
börn.
Afi saknaði ömmu mikið eftir að
hún dó, enda voru þau mjög sam-
rýnd. Hann var þess fullviss að hún
biði hans fyrir handan og óskum
við þeim friðar í nýjum heimkynn-
um.
Ágúst Karlsson,
Páll Hjaltason.
Það var orðið tímabært að hann
elsku afi minn fengi hvíldina. Það
var erfitt fyrir okkur ástvini hans
að finna og sjá, hvað hann var orð-
inn þreyttur. Dauðinn er okkur sem
eftir sitjum alltaf erfíður, hann felur
í sér söknuð og minningar. Minning-
ar um allar þær stundir sem við
áttum með ástvini okkar.
Hann afi minn hét fullu nafni
Karl Óskar, hann var Vesturbæing-
ur og bjó þar nær allan sinn aldur,
að frátöldum síðustu árunum sem
hann var á Dvalarheimili aldraðra
sjómanna í Laugarásnum. Hann
fæddist í Péturshúsi við Bræðra-
borgarstíg 6. júní 1907, en eftir að
ég kynntist afa bjó hann á Báragöt-
unni.
Hann afí var ekki allra, hann var