Morgunblaðið - 21.04.1994, Page 28

28
MORGUNBLAÐIÐ DAGLEGT LIF FIMMTUDAGUR 21. APRÍL 1994
Millifærsla í
gegnum þjónustusímann
FRÁ og með miðjum maí geta
þeir, sem eiga bankareikninga
af einhverju tagi, millifært sjálfir
á milli eigin reikninga í gegnum
þjónustusima bankanna, en hing-
að til hefur sú þjónusta eingöngu
náð til þess ef menn vilja fá full-
vissu um reikningsstöðu sinni.
Samkvæmt upplýsingum Dag-
legs lífs beinist þessi aukna þjón-
usta þjónustusímans aðeins að
þeim, sem vilja millifæra frá einum
reikningi á annan í eigu sama að-
ila, en ekki verður hægt að milli-
færa frá einum reikningseiganda
til annars um þjónustusímann.
Þessi þjónusta gerir mönnum
kleift að fylgjast betur en ella með
eigin fjárhagsstöðu og fá í leiðinni
hámarks ávöxtun hverju sinni þar
sem hægt verður að millifæra á
milli eigin reikninga hvenær sólar-
hringsins sem er í gegnum
þjónustusíma bankanna. Svo
dæmi sé tekið má til dæmis
flytja fjármagn frá tékka-
reikningi, sem aðeins gefur
af sér Vi% vexti yfir á ýmsa
sparireikninga í eigu sama
aðila sem gefa af sér mun
hærri vexti.
Þess má að lokum geta
að þjónustusími banka og
sparisjóða starfar ailan sól-
arhringinn og er símanúmerið
624444. Þeim, sem hringja utan
höfuðborgarsvæðisins, er bent á
grænt númer, 99-6444, og greiða
þeir þá fyrir símtalið eins og um
innanbæjarsímtal væri að ræða. ■
í fyrrasumar bárust Samkeppnisstofnun kvartanir frá eigendum
myndbandaleiga um meinta, ólögmæta viðskiptahætti Myndmarks,
sem er félag myndbandaútgefenda og myndbandaleiga. I kjölfarið
komst Samkeppnisstofnun að þeirri niðurstöðu að beitt hafi verið
samkeppnishindrunum sem varða við ákvæði samkeppnislaga.
Látið hefur verið
af meintu verðsamráði
myndbandaleiga á markaðinum
FORSVARSMENN Myndmarks hafa nú staðfest með yfirlýsingu að
félagið Myndmark, meðlimir þess, stjórn og starfsmenn, hafi í einu
og öllu látið af meintum brotum á samkeppnislögum. í ljósi yfirlýs-
ingarinnar og með hliðsjón af áliti Samkeppnisstofnunar um að svo
sé hefur samkeppnisráð ákveðið að aðhafast ekkert frekar í málinu.
í athugun á myndbandamark-
aðnum í fyrra komst Samkeppnis-
stofnun að þeirri niðurstöðu að beitt
hafi verið samkeppnishindrunum,
sem varða við ákvæði samkeppnis-
laga, þegar starfsemi samtakanna
Myndmarks var undirbúin og eftir
að félagið tók til starfa, en Mynd-
mark er félag myndbandaútgefenda
og myndbandaleiga. Samkeppnisyf-
irvöld töldu eftirfarandi brjóta í
bága við samkeppnislög:
1. Samráð myndbandaútgefenda
innan Myndmarks um að breyta
afsláttarkjörum sem í gildi voru og
myndbandaleigur nutu.
2. Hvatning til myndbandaleiga
um að samræma lágmarksgjald
Morgunblaðið/Sverrir
fyrir útleigu á myndböndum og
gera það að skilyrði fyrir aðild
þeirra að Myndmarki að þær leigi
ekki út myndbönd undir hinu sam-
ræmda lágmarksgjaldi.
3. Samstilltar aðgerðir mynd-
bandaútgefenda innan Myndmarks
um að þeir veittu myndbandaleigum
mismunandi afsláttarkjör eftir því
hvort þær væru aðilar að Mynd-
marki eða ekki.
í bréfi, sem lögmaður Mynd-
marks ritaði til samkeppnisráðs,
segir m.a. að telja megi ótvírætt
að stofnunin hafi náð því markmiði
sínu að koma í veg fyrir meint ólög-
mætt verðsamráð á myndbanda-
markaði hér á landi með aðgerðum
sínum. ■
Bónus með
nýtt vörumerki
Right Price heitir breskt vöru-
merki sem Bónus er farið að
flytja inn. Um ýmsar vörur er
að ræða og kosta t.d. fjórar eld-
húsrúllur 109 krónur, I lítri af
uppþvottalög kostar 47 krónur,
40 bleyjur 479 krónur og sex
sápur 79 krónur. ■
nm 23J a
VIKUNNAI \

Hvað kostar yfirdrátturinn á heftinu?
Á M Á N U Ð I
50.000 kr. yfirdráttur, 50.000 kr. heimild 100.000 kr. yfirdráttur, 100.000 kr. heimiid 50.000 kr. yfirdráttur 100.000 kr. heimild Heildar- vextir af yfir- drætti * ■ Grunn- vextir Vextir af nýttum yfir- drætti Hámarks- heimild án grunn- vaxta
500,- 1.000,- 750,- 12,00% 6% 6,00% 50.000,-
542,- 1.083,- 878,- 13,00% 8% 5,00% 50.000,-
573,- 1.145,- 947,- 13,75% 9% 4,75% 50.000,-
563,- 1.125,- 813,- 13,50% 6% 7,50% 50.000,-
563,- 1.125,- 562,- 13,50% 6% 7,50% 100.000,-
Búnaðarbanki
íslandsbanki
Landsbanki
Sparisj. R. og nágr.
Sparisj. vélstjóra
Fasta grunnvexti þarf að greiða , burtséð frá notkun yfirdráttarheimildar, ef heimildin fer yfir ákveðna upphæð (50.000 kr.
í flestum titvikum). Sé yfirdráttur hinsvegar undir þessum mörkum reiknast 12-13,75% vextir á nýttan yfirdrártt hverju sinni.
Y firdrátturinn eitt
það kostnaðarsamasta lán
sem fyrirfinnst innan bankakerfisins
ALMENNT njóta handhafar ávísanahefta einhverra yfirdráttar-
heimilda á reikningum sínum þó svo að fæstir þeirra geri sér
kannski fulla grein fyrir því að hér er um að ræða ein dýrustu
lán, sem fyrirfinnast innan bankakerfisins. Sparisjóður Reykja-
víkur og nágrennis reið á vaðið með því að bjóða yfirdráttarlán
á miðjum níunda áratugnum og aðrir bankar og sparisjóðir
fylgdu í kjölfarið.
Samkvæmt upplýsingum
Morgunblaðsins eru yfirdráttar-
heimildir algengar á bilinu frá
50 þúsundum kr. og upp í 150
þúsund kr. þó ekkert sé sjálfgef-
ið í því efni. Veittar heimildir
fara fyrst og fremst eftir efnum
og ástæðum hveiju sinni. Án efa
skila þessi lán bankakerfinu
háum vaxtatekjum á ári hveiju
þegar á það er litið að vextir af
yfirdrætti á tékkareikningum
nema frá 12% og upp í 13,75%.
Vaxtaprósenta af yfirdrætti
er þó i öllum tilfellum tvískipt
þegar kemur yfir ákveðna heim-
ildarupphæð og reiknast þá á
sérstakt heimildargjald burtséð
frá því hvort yfirdrátturinn er
nýttur eða ekki. Þessi upphæð
getur verið misjöfn eftir því
hvaða banki eða sparisjóður á í
hlut. Til dæmis nemur upphæð
þessi 100 þúsundum kr. hjá
Sparisjóði vélstjóra, en 50 þús-
undum kr. hjá öðrum þeim, sem
haft var samband við.
Þrátt fyrir 12-13,75% vexti
af yfirdráttarlánum ber inneign
á ávísanareikningum aðeins l/i%
vexti. Því til málsbóta má með
sanni segja að ávísanareikningar
séu ekki hugsaðir sem spari-
reikningar, heldur eingöngu sem
veltureikningar, enda bjóða
bankar og sparisjóðir upp á sér-
staka reikninga ætlaða sparifjár-
eigendum. Daglegt líf fór á stúf-
ana í bankakerfinu í vikunni og
er verðkönnun vikunnar að þessu
sinni helguð kostnaði vegna yfir-
dráttar á ávísanareikningum.
Auk þess voru þeir, sem urðu
fyrir svörum, inntir eftir hag-
stæðustu sparileiðunum ef svo
„ólíklega“ vildi til að einhver
ætti afgang á þessum síðustu
og verstu tímum.
Búnaðarbanki
„Það er mjög mismunandi
hversu miklar yfirdráttarheim-
ildir við veitum, enda fara þær
eftir viðskiptum okkar manna
hveiju sinni. Það er ekkert sjálf-
gefið í þessu efni,“ segir Arni
Þór Kristjánsson, deildarstjóri
hjá Búnaðarbankanum. Vextir
af yfirdrætti hjá Búnaðarbanka
nema 12%. Sé yfirdráttarheimild
umfram 50 þús. kr. reiknast 6%
fast heimildargjald auk 6%
vaxtagjalds á nýtta heimild.
Hjá Búnaðarbankanum gefur
Stjörnubókin besta ávöxtun, en
hún er bundin í 30 mánuði á 5%
vöxtum. Miðað við ávöxtun í eitt
ár gefur hún 4.810 kr. í vexti.
íslandsbanki
íslandsbanki tekur 13% vexti
af yfirdrætti á ávísanareikning-
um einstaklinga, að sögn Krist-
ins Tryggva Gunnarssonar þjón-
ustustjóra. Fari upphæð heimild-
ar yfir 50 þús. kr. greiðast ávallt
8% vextir af veittri heimild þó
hún liggi ónýtt auk þess sem 5%
vextir reiknast á nýttan yfir-
drátt. Þeir sem eiga innstæðu í
íslandsbanka upp að 500 þús.
kr. eða hálfrar milljóna kr. hluta-
fé í bankanum fá yfirdráttar-
heimild hækkaða í 200 þús. kr.
og fastagjaldið því afnumið upp
að því marki.
Kristinn segir að svokölluð
yfirdráttarlán nýtist t.d. þeim,
sem þurfi að brúa bil skemur en
sex mánuði, en í lengri tíma
væri ekki um annað að ræða en
skuldabréfalán. Hvað viðvíkur
hagstæðum ávöxtunarleiðum hjá
íslandsbanka nefnir Kristinn
Tryggvi ávöxtunarreikning, sem
gengur undir nafninu „Sparileið
12“, tólf mánaða bundin reikn-
ing, sem ber 3,25% verðtryggða
vexti.
Landsbanki
Landsbanki Islands reiknar
hæstu vexti af yfirdráttarlánum,
13,75%, þar af 9% grunnvexti,
fari heimildin yfir 50 þúsund og
4,75% af nýttri heimild.
„Varðandi ávöxtunarmögu-
ieika er hægt að benda á nokkuð
marga valkosti, en rétt er að
gera greinarmun á hvort um er
að ræða eina upphæð eða reglu-
bundinn sparnað,“ segir Ingólfur
Guðmundsson á markaðssviði LÍ.
Þegar skuldfært er mánaðarlega
af launareikningi, býður LÍ upp
á fjóra möguleika. Spariveltan
hentar t.d. þeim sem eru að spara
í 3 til 24 mánuði. Ársvextir eru
2,3% og að tólf mánuðum liðnum
gefst kostur á láni á hagstæðari
kjörum en almennt eru í boði.
Kjörbókin ber breytilega vexti,
sem lagðir eru við höfuðstól
tvisvar á ári. Hún nýtur verð-
tryggingar auk 1-3% vaxta.
Landsbók er sérstaklega sniðin
að þörfum þeirra, sem vilja binda
sparifé sitt í mislangan tíma.
Bókin er í þremur útgáfum þar
sem hægt er að velja um 12, 24
og 60 mánaða binditíma á 4-5%
vöxtum. Að sögn Ingólfs er
Grunnur tvímælalaust ein besta
ávöxtunarleiðin, sem býðst fyrir
þá sem geta bundið sparifé sitt
í lengri tíma en 3 ár. Vextir eru
5%, en auk þess fá skattgreið-
endur skattafslátt, sem nemur
15% af árlegri innborgun. Þessi
upphæð lækkar í 10% vegna inn-
borgana árið 1995 og í 5% vegna
innborgana árið 1996.
Sparisjóðir
Hjá flestum sparisjóðum í
landinu nema vextir af yfir-
drætti ávísanareikninga 13,5%.
Sparisjóðirnir eru á hinn bóginn
ekki samstíga þegar kemur að
tvískiptingu vaxtanna. Þannig
reiknar Sparisjóður Reykjavíkur
og nágrennis 6% vexti á allar
veittar yfirdráttarheimildir um-
fram 50 þús. kr., burtséð frá því
hvort heimildin er nýtt eða ekki,
á meðan Sparisjóður vélstjóra
miðar við 100 þús. kr. Síðan
bætast við 7,5% vextir á nýttar
heimildir, skv. upplýsingum frá
Eddu Einarsdóttur, deildarstjóra
hjá Sparisjóði vélstjóra, og Oiafi
Haraldssyni, aðstoðarsparisjóðs-
stjóra hjá SPRON.
Þau Edda og Ólafur voru sam-
mála um að „Bakhjarlinn“ svo-
kallaði væri hagstæðasta inn-
lánsform sparisjóðanna og bæri
hvað besta raunávöxtun. „Bak-
hjarlinn er verðtryggður spari-
reikningur, sem ber í dag 4,75%
raunvexti. Vextir eru færðir
tvisvar á ári, 30. júní og 31.
desember. Reikningurinn er
bundinn í tvö ár en er Iaus að
þeim tíma liðnum í mánuð og
binst síðan í sex mánuði. Við
bjóðum enn fremur upp á skipu-
lagðan sparnað á Bakhjarl í ein-
ungis tólf mánuði eða lengur að
ósk hvers og eins,“ segir Edda,
sem að lokum bætir því við að
Bakhjarlinn hafi verið íslands-
meistari innlánsreikninga í
vaxtarækt síðastliðin þijú ár. ■
JI