Morgunblaðið - 25.11.1994, Qupperneq 22

22 FÖSTUDAGUR 25. NÓVEMBER 1994
MORGUNBLAÐIÐ
LISTIR
O g regnið féll
BOKMENNTIR
Ljóðabðk
ÞÚ, SEM KOMST
Ljóðsaga. Fyrra bindi eftir Þorstein
Stefánsson - Birgitte Hovrings
Biblioteksforlag 1994, prentun Oddi
- 224 síður. 2.380 krónur.
ÞORSTEINN Stefánsson rithöf-
undur ætti að vera öllum eldri ís-
lendingum kunnur af ritstörfum
sínum. Ungur að árum flutti hann
til Danmerkur. Vann þar margvís-
leg störf og haslaði sér völl sem
þekktur rithöfundur er hann hlaut
H.C. Andersen verðlaunin 1942
fyrir bók sína Dalurinn. Eins og
flestar bækur hans hefur hún
komið út á íslensku. Ritverk hans
hafa hlotið góða dóma, bæði í
Danmörku og hér.
Nú hefur hinn snjalli höfundur
sent frá sér bókina Þú sem komst,
sem er ljóðsaga gefin út á íslensku
af Birgitte Hovring Biblioteksfor-
lag, sem var bókaforlag konu
hans, en hún er nú látin. Bókinni
er skipt í tvö bindi: Þú, sem komst
•og Það var þarna allt. Ljóðatitlar
eru margir. Bókin er yfir 200 bls.
og von er á annarri bók um sama
efni á næsta ári.
Þetta er í raun minningafrásögn
af sameiginlegri vegferð þeirra
hjóna sögð í óbundnum ljóðum.
Það gengur á ýmsu á vegferð-
inni. Stundum er frásögnin þrung-
in slíkum sársauka og kvöl að les-
andi finnur til. Þó getur hann ekki
skyggnst inn í líf þessara persóna
að ráði.
Þegar sársauki, vonbrigði —
vonleysi finna sér stað í orðum er
eins og gegnsæ slæða sé breidd
yfir atvik og tilfinningar. Svo eru
tildrög og forsenda
óljós. Þau eru þarna
tvö ein og lesandi
verður oft að geta sér
til og skynja það sem
ekki liggur ljóst fyrir.
Úti kuldi.
í hjarta ís.
Angist, reiði
mætast hér.
Biturt svíður
djúpt inni.
Það sem dýrmætt var,
glatað hefi.
Þarna virðist ótví-
ræður hæfileiki
skáldsins að ná inn í
dulvitund lesandans
og láta hann einnig hrífast.
Stundum birtir:
Hlýjar kveðjur
yfir sjóinn;
fyrir eina
tvær ég fékk.
Og hvað mest
af öllu
gladdi:
Skáldverk mitt þú last.
Seinni hluti bókarinnar er eins
og opnari fyrir lesanda. Minningar
um ferðalög. Næmi fyrir litskrúði
náttúrunnar, fjölbreytileik hennar,
dýralífi og veðrabrigðum leitar á
hugann. Eins og áður eru þau tvö
næsta ein á ferð — vegferð ann-
arra leitar ekki inn í skáldskapinn:
Sumar, sumar
saman erum,
leggjum brátt
í nýja för.
Blátt blóm fannstu,
blöðum snúið.
Vetrarskuggum bugað
lengra, lengra burt.
Ef til vill leynist innst í hug-
skoti skáldsins áköf löngun til
þess að ritverk þess
berist sem víðast og
þar um gerir hann
stundum nokkrar
kröfur til konu
sinnar:
Það sem þér samt
allra ljúfast
og tekið að þér hefur:
meistaraverk mitt á ensku
að hreinrita.
Auk þess í frístundum þínum
leirsmíðalist
varst að nema.
í bókarlok fær hin
vonlausa yfirhöndina
á ný:
Þorsteinn
Stefánsson
En þú kveinar,
augun dauf,
ennið þvalt.
Burt þér snýrð.
í hjarta mínu
stingur,
mér ofaukið
virðist.
Minningarnar verða eins og ljós-
ari í vitund lesandans ef þær eru
lesnar sem heildstæð saga. Órímuð
ljóð eru svo varnarlaus, svo nakin
standa þau að mikill vandi er þeim
á höndum er notar slíkt form til
tjáningar hugsana sinna.
En Þorsteinn Steánsson má
samt vel við una, hann er slyhgur
í að hreyfa við lesanda, Iáta hann
ferðast með sér, finna til og gleðj-
ast eftir atvikum.
Vonandi endist honum hugur
og þrek til þess að ljúka næsta
bindi ljóðsögu sinnar.
Bókin er bundin í kápu með
forsíðumynd af Birgitte Hovring
og glefsum úr ritdómum aftan á
kápunni.
Jenna Jensdóttir
AÐSTANDENDUR að söngleiknum Kabarett.
Leikfélag Reykjavíkur
Æfingar hafnar á söng-
leiknum Kabarett
NÚ ERU hafnar æfingar á söng-
leiknum Kabarett hjá Leikfélagi
Reykjavíkur og er frumsýning áætl-
uð á Stóra sviðinu í fyrri hluta jan-
úar. Verður það stærsta sýning
ársins í Borgarleikhúsinu. Það er
Guðjón Pedersen sem setur sýning-
una á svið, Gretar Reynisson er
höfundur leikmyndar en Elín Edda
Árnadóttir hannar búninga. Hljóm-
sveitarstjóri er Pétur Grétarsson en
sjö manna hljómsveit annast undir-
leik í sýningunni. Danshöfundur er
Katrín Hall en hún hefur um langt
skeið starfað sem dansari í Þýska-
landi. Lýsingu annast Lárus Björns-
son.
Kabarett var frumflutt á Broad-
way 1966 og naut þar mikillar hylli
og var verðlaunaður sem besti söng-
leikur þess árs, bæði af gagnrýn-
endum og leikhúsfólki. Hefur söng-
leikurinn síðan verið tíður á sviðum
smærri og stærri leikhúsa austan
hafs og vestan.
Söngleikurinn hefur áður verið
settur á svið á íslandi og er ekki
síður þekktur í kvikmyndagerð Bob
Fosse frá 1972. Að þessu sinni
hefur Karl Ágúst Úlfsson þýtt tal
og söngtexta verksins á nýjan leik.
Stór hópur leikara, söngvara og
dansara kemur frami í sýningunni.
Þau Ingvar E. Sigurðsson og Edda
Heiðrún Backman koma nú aftur
til starfa hjá Leikfélagi Reykjavíkur
eftir nokkurt hlé og fara með hlut-
verk skemmtanastjórans og Sally
Bowles. Aðrir leikarar eru: Ari
Matthíasson, Magnús Jónsson,
Hanna María Karlsdóttir, Þröstur
Guðbjartsson, Eggert Þorleifsson,
Guðlaug E. Ólafsdóttir, Harpa Arn-
ardóttir, Helga Braga Jónsdóttir,
Jóna Guðrún Jónsdóttir, Kjartan
Bjargmundsson, Margrét Helga
Jóhannsdóttir og Pétur Einarsson.
Dansarar eru: Auður Bjamadóttir,
Birgitta Heide, Guðmunda Jóhann-
esdóttir, Hany Hadaya, Lára Stef-
ánsdóttir, Lilia Valieva og Sigrún
Guðmundsdóttir.
Átakið „tryggjum atvinnu -
verslum heima"
tryggjum
( atvirmu
vers
heima
í Morgunblaðinu
næstu föstudaga
Við eigum jólanáttfótin
Jyiir hana
Háaleitisbraut 58-60, s. 813525.
Fjölbreytt
úrval fyrir
sérverslanir
og almennar
verslanir
ff?) HF.OFNASMIÐJAN
Háteigsvegi 7,
sími 21220, fax 623120
Lund'iá
Búðareigendur - verslum heima!
■«, m mmmm
Sérsmíðum...
Bjartar og hlýlegar
eftir þínum þörfum
Nýjar bækur
• ÚtkalIAlfa TF-SIF nefnist bók
sem skráð er af Óttari Sveinssyni
blaðamanni. „í bókinni er að finna
áhrifaríkar og
spennandi frásagn-
ir áhafnar TF-SIF,
þyrlu landhelgis-
gæslunnar, af at-
burðum þar sem líf
lá við. Það er
skemmst frá því að
segja að alls hefur
þessu ágæta björg- óttar
unarliði tekist að Sveinsson.
heima 140 manns úr heljargreipum
við tvísýnar aðstæður og það á þyrlu
með mjög takmarkað afl. Þá segir
það fólk sem bjargað var úr bráðri
lífshættu einnig sögu sína og eins
sjónarvottar á slysstað."
í bókinni eru um 60 ljósmyndir
af þessum björgunarafrekum sem
fæstar hafa áður komið fyrir almenn-
ingssjónir.
Útgefandi er Bókaklúbbur Arnar
og Örlygs. Bókin errúmlega 200
bls. Verð 2.980 krónur.
9 Bamabókin Konungur Ijónannn
er komin út. Bókin er gerð eftir sam-
nefndri kvikmynd frá Walt Disney,
sem frumsýnd var vestan hafs á
þessu ári. Myndin er þegar orðin ein
vinsælasta teiknimynd Disney fyrir-
tækisins ytra en hún verður frum-
sýnd hér á landi innan skamms.
Útgefandi er Vaka-Helgafell.
Konungur Ijónanna er 96 bls., og öll
litprentuð. Áðurhafa komið út ísama
flokki bækurnar Litla hafmeyjan og
Aladdín. Bókin kostar 1.290 krónur.
9 Bókin Kúrnið Imns Árna er eftir
Bubba Morthens og myndskreytt
af ToWa. Bubbi er söngvari, hljóð-
færaleikari, laga- og textasmiður.
Þetta er frumraun hans sem rit-
höfundar.
Útgefandi er Setberg. Bókin kost-
arkr. 1.590.