Morgunblaðið - 23.03.1995, Blaðsíða 37
MORGUNBLAÐIÐ
FIMMTUDAGUR 23. MARZ 1995 37
AÐSENDAR GREINAR
Laun í hlutfalli
við hryðjuverk
KENNARAVERKFALL hefur
nú staðið í rúman mánuð og þjóð-
inni stendur nokkurn veginn á
sama. Bamslegir menn til sálar-
innar og bjartsýnir á mannlegt
eðli undrast þetta. Þegar alls er
gætt er þó ofur skiljanlegt að þjóð-
in skuli kæra sig kollótta um aðra
eins smámuni og kennaraverkfall.
Eða því sem næst. Kennaraverk-
fall hefur nefnilega þann megin-
kost að það kemur svo sem ekkert
við pyngjur landsmanna. Að
minnsta kosti ekki í bili.
Stundum er haft á orði að laun
hljóti að fara eftir gagnsemi starfs,
Launaformúlan í land-
inu gefur okkur þá nið-
urstöðu, segir Halldór
Ármann Signrðsson,
að laun kennara verða
ekki hækkuð svo
nokkru nemi svo lengi
sem þeir komast ekki í
aðstöðu að fremja efna-
hagsleg hryðjuverk.
dugnaði launamanns, menntun
hans og ábyrgð. Raunveruleikinn
er annar, eins og alþjóð veit, enda
er til miklu einfaldari launaform-
úla og hún er þessi: Því meiri
óþægindum og eignatjóni sem
stétt veldur með verkfalli því hærri
laun skal hún bera úr býtum, Þetta
er svona nokkurs konar hryðju-
verkaformúla: Því ríkari gíslar
þeim mun hærra lausnargjald.
Þetta finnst þjóðinni bæði skiljan-
leg og sanngjörn formúla.
Menn velti þessu nú aðeins fyr-
ir sér. Á dögunum sögðu dagblöð-
in frá því með velþóknun að há-
setahlutur á rækjutogara hefði
verið um 800 þúsund krónur á
einum mánuði. Hlutur skipstjórans
var sem sagt um 1600 þúsund
krónur. Það eru um það bil fjórtán-
föld heildarlaun meðalkennarans í
landinu og það er vonlegt því að
skipstjórinn getur gert útgerðina
fallítt með því að fara í verkfall.
Kennari í verkfalli gerir engan
fallítt, veldur fólkinu í landinu í
mesta lagi þeim leiðindum að
þurfa að horfa aðeins oftar framan
í börnin sín. Kennarar þykja
reyndar heldur leið stétt og eiga
sér formælendur fáa, eins og ber-
lega kemur fram í fjölmiðlum
þessa dagana. Skipstjórar njóta á
hinn bóginn almennra vinsælda.
Mjólkurfræðingar hafa löngum
verið þokkalega launuð stétt, enda
er ljóst að án þeirra verður enginn
ostur, mjólkin súrnar og bændur
og samsölur sjá sæng sína upp-
reidda. Flugmenn geta sett flugfé-
lög á hausinn og þar að auki heild-
verslanir, útflutningsfyrirtæki og
ferðaskrifstofur. Þeir eru hálauna-
menn, sem vonlegt er. Svipuðu
máli gegnir um flugumferðar-
stjóra, sem fyrir nokkru náðu
samningum við ríkið sem tryggja
þeim um það bil tvöföld heildar-
laun háskólakennara. Námskostn-
aður háskólakennara er reyndar
mörgum sinnum meiri en flugum-
ferðarstjóra og starfsævin snöggt-
um skemmri en það skiptir ekki
máli. Háskólakennarar setja engar
ferðaskrifstofur á hausinn.
Ófáum sinnum undanfarnar
vikur hefur sá sem hér slær á
tölvutakka verið spurður með for-
undran hvernig á því standi að
hann skuli ekki vera í verkfalli.
Enda eru það sjálfsagt mikil mi-
stök hjá háskólakennurum að sýna
ekki fram á hryðjuverkamátt sinn,
meílþví að fella bankavíxla stúd-
entanna og koma ábyrgðarmönn-
um þeirra á kaldan klaka. Þá liði
varla á löngu þar til líflegra yrði
í launaumslaginu.
En, sem sagt, áhugi þjóðarinnar
á kennaraverkfallinu er slíkur að
hún hefur enga hugmynd um
hvaða kennarar eru í verkfalli og
hveijir ekki. Henni
nægir að vita að þeir
kennarar sem eru í
verkfalli koma lítt við t
pyngjur manna með
brauki sínu. Enda er
meiri hluti þjóðarinnar
hjartanlega sammála
um að kennarar eigi
hreint ekki skilið að
fá hærri laun. Jafnvel
sjúkraliðar áttu meiri
samúð meðal þjóðar-
innar en kennarar,
enda er það ekki að-
eins mæðusamt held-
ur líka dýrt fyrir þjóð-
ina að taka farlama
foreldra og frænkur
inn á heimili sínu. Aðgerðarlausir
unglingar eru í mesta lagi til ama.
Halldór Ármann
Sigurðsson
Skúringafólk er
ekki ofsælt af launum
sínum en þó eru mörg
dæmi um að það hafi
snöggtum hærra kaup
en kennarar. Senni-
lega lítur þjóðin svo á
að eyðileggingarmátt-
ur þess sé meiri en
kennaranna.
Laun eiga ekki að
fara eftir menntun,
ábyrgð eða dugnaði,
nema vera skyldi
dugnaði við að híma
sem lengst á vinnu-
stað og svíkja undan
skatti. Þaðan af síður
eiga laun að fara eftir
því hvort launavinnan er þörf eða
óþörf, horfir til framtíðarheilla eða
hnignunar. Þjóðin er t.d. augljós-
lega þeirrar skoðunar að þeir sem
á sínum tíma eyddu síldarstofnun-
um hér við land hafí átt skilið að
vera á margföldum kennaralaun-
um við iðju sína.
Launaformúlan í landinu gefur
okkur þá niðurstöðu að laun kenn-
ara verða ekki hækkuð svo nokkru
nemi svo lengi sem þeir komast
ekki í aðstöðu til að fremja efna-
hagsleg hryðjuverk. Þessa formúlu
er þjóðin hæstánægð með og það
eru stjórnvöld hennar líka.
Og unga fólkið heldur áfram
að flykkjast úr landinu á vit tæki-
færa á meðal siðmenntaðra þjóða.
Höfundur er prófessor og
áhugamuður um skynsamlegt
þjóðskipulag.
r, AÐU AF t>ÉR
AICo os/2
Skjáborðið er hannað til að líkja eftir
venjulegu skrHborði. Þú dregur skjal að
bréfsímanum, sleppir því og tölvan sendir
símbréfl
IBM Works er samofin ritvinnsla,
töflureiknir, skráavinnsluforrít og
dagbókarkerfi. Fyrír aðeins kr. 6.500
faerðu íslenskt orðasafn sem vinnur með
IBM Works, lelðréttir stafsetningavillur
og skiptir orðum milli lína.
Fjölbreyttur hugbúnaður fyrír
margmiðlun fylgir OS/2 Warp. Þú getur
unnið með hljóð, tölvugrafik og lifandi
myndir á skjánum - samtímis.
ÞU KEMUR MEIRU I VERK
OS/2 Warp er nýja 32 bita stýrikerfið frá IBM, fýrir
einmenningstölvur byggðar á 386 og öflugri Intel örgjörvum.
Það lætur alla 32 bitana í tölvunni vinna þannig að þú kemur
meiru í verk. Það keyrir DOS og Windows forrit jafnvel betur
en þau keyra í venjulegri DOS/Windows tölvu. IBM OS/2 Warp
er búið alvöru fjölvinnsiueiginleikum sem einnig nýtast DOS og
Windows forritum. Forritavillur trufla tölvuna ekki lengur,
þökk sé „frostvörninni" í OS/2 sem kemur ( veg fyrir að eitt
forrit geti truflað annað.
MEIRIHÁTTAR BONUSPAKKI
IBM OS/2 Warp fylgir bónuspakki sem inniheldur 10 forrit sem
þú færð í kaupbæti. Þar á meðal er Internet Connectlon sem er
safn Internet-forrita, þ.m.t. WebExplorer sem er 32 bita Mosaic
forrit notað til að skoða veraldarvefinn. Hin Internet-forritin
eins og Telnet, FTP, NewsReader/2 og Gopher eru öll til staðar
líka. Það er samdóma álit fagtímarita að Intemet-tólin i IBM
OS/2 Warp séu einhver þau albestu sem völ er á.
(PC Week 09.94, Byte Magazine 02.95, Federal Computer Weekly 01.95, o.fl.).
OS/2 WARP OG INTERNET KYNNINGAR
Við kynnum OS/2 Warp og Intemet í dag og næsta laugardag sem hér segin
í dag fimmtudag: OS/2 Warp kl. 13:00 og Intemet kl. 14:00
Laugardaginn 26. mars: OS/2 Warp kl. 10:10 og 12:10 og
Internet kl. 11:10 og 13:10. Kynningarnar fara fram I Skaftahlið 24.
OS/2 WARP NAMSKEIÐ
Tölvuskóli Stjórnunarfélags íslands og Nýherja stendur fyrir OS/2 Warp
námskeiði dagana 3. og 4. apríl nk. Kennt verður frá kl. 13:00-16:00.
Skráning og nánari upplýsingar i sfmum 569 7769 og 569 7770.
OS/2 Warp er alvöru 32
bita stýrikerfi.
OS/2 Warp hefur alvöru
fjolvinnslu, þannig að
tölvan getur unnið aó
mörgum verkefnum
samtimis.
„Frostvörn" kemur í veg
fyrir að kerfid hrynji þó
eitt forrit „frjósi".
OS/2 Warp fylgir
bónuspakki med 10
frábærum forritum.
OS/2 Warp keyrir DOS
og Windows forrit
jafnvel betur en DOS og
Windows.
OS/2 Warp er búið
stórlega endur- bættum
notenda-skilum med
OS/2 skjáborðinu.
OS/2 Warp kostar frá
aðeins kr. /0.900m/VSK.
Skotpallurínn veitir greiðan aðgang að
forrítum og gögnum.
9>
CQ> NÝHERJI
ÖLL LJÓSRITUN
Á HM'95
NÝHERJI
SKAFTAHLÍÐ 24 - SÍMI 569 7700
Alltaf skrefi á undan
KYNNIÐ YKKUR HEIMASÍÐUR NÝHERJA: http://www/ibm.is