Morgunblaðið - 23.06.1995, Blaðsíða 31

MORGUNBLAÐIÐ
FÖSTUDAGUR 23. JÚNÍ1995 31
MIIMNINGAR
+ Jensína Sigur-
veig Jóhanns-
dóttir fæddist á
Lónseyri í Arnar-
firði 5. ágúst 1907 í
V-ísafjarðarsýslu.
Hún lést á hjúkrun-
arheimilinu Skjóli
15. júní síðastliðinn.
Foreldrar hennar
voru Jóhann Jóns-
son skipstjóri og
Bjarney Friðriks-
dóttir klæðskeri og
húsfreyja. Jensína
giftist Guðjóni El-
íasi Jónssyni banka-
útibússljóra Lands-
bankans á ísafirði, f. 20. febrúar
1895, d. 11. febrúar 1980. Börn
þeirra eru Guðlaug B. Guðjóns-
dóttir, íþrótta- og tækniteiknari,
Jóhanna, húsfreyja á Grund í
Skorradal, Skúli, flugstjóri hjá
Flugleiðum, og Friðrik, flug-
stjóri hjá Cargolux. Fóstursonur
hennar er Baldur Guðjónsson
skrifstofustjóri.
Útförin fer fram frá Askirkju
í dag og hefst athöfnin klukkan
15.00.
ÞEGAR ég frétti andlát móðursystur
minnar, Jensínu Jóhannsdóttur,
komu fram í huga mér fallegar
minningar um þessa sómakonu.
Jensína var hávaxin og myndarleg
kona. Frá henni skein mikil hlýja
og ávallt iék bros um varir hennar.
Jensína og móðir mín voru mjög
nánar alla tíð. Faðir þeirra, Jóhann
Jónsson skipstjóri, Iést úr lungna-
bólgu frá ungum börnum 1921. Það
var erfitt hlutskipti fyrir móður
þeirra, Bjarneyju Friðriksdóttur, að
koma á legg níu börnum. Þraut-
seigja og hjálpsemi skiptu þá mestu
máli.
Uppvaxtarárin við erfið skilyrði
mótuðu lífsskoðanir Jensínu. Hún
mat það sem lífið gaf og var þakk-
lát persóna. Systkinin höfðu alla tíð
mjög náið samband og sýndu hvert
öðru mikinn velviija og virðingu.
Einungis eitt systkinanna er á lífi;
Friðrik Jóhannsson.
Fyrstu kynni mín af Jensínu voru
þegar ég var barn að aldri í heim-
sókn hjá henni og manni hennar
Guðjóni Elíasi Jónssyni á ísafirði.
Hann gegndi þá stöðu útibússtjóra
Landsbankans. Þau áttu fallegt
heimili á ísafirði með stórum garði
sem snáðinn átti að leika sér í. Svo
vildi til að snáðinn var
horfinn allt í einu og
farið var að leita að
honum. Hann hafði þá
farið í gönguferð,
gleymt stað og stund
og var staddur niðri á
bryggju þegar góðlát-
legur maður fór að for-
vitnast um þennan litla
dreng sem var einn síns
liðs. Þegar í ljós kom
að ég var í heimsókn
hjá henni Jensínu
frænku lifnaði maður-
inn við. Hann þekkti
þessa sómakonu og
fylgdi mér heim til
hennar. Þá fagnaði hún innilega eins
og hún gerði ætíð síðan.
Þegar komið var til Jensínu mætti
manni einstök persóna sem vildi öll-
um gott. Börnum hennar, Lúlú, Jó-
hönnu, Skúla og Friðriki, og barna-
börnum og öðrum aðstandendum
sendum við systkinin okkar innileg-
ustu samúðarkveðjur.
Jóhann Briem.
Þú elskaðir stökunnar máttuga mál,
myndsmíð vors þjóðaranda,
þar ættirnar fága eldgamalt stál,
í einvistum fjalla og stranda
- við öræfamorgunsins brúnabál,
við brimþunga mannauðra sanda.
Með þessum orðum Einars Bene-
diktssonar minnumst við okkar kæru
ömmu, Jensínu Jóhannsdóttur sem
lést 15. júní sl. á hjúkrunarheimilinu
Skjóli í Reykjavík.
Frá því að við munum fyrst eftir
okkur og fram á síðustu ár, eða þar
til hún flutti á Laugaskjól áttum við
fastan samastað hjá henni í Álfheim-
unum, því alltaf var hún til staðar
og fús að líta eftir okkur þegar við
komum í heimsókn til Reykjavíkur.
Minnumst við margra góðra stunda
frá Álfheimunum, enda virtist það
vera eins og tíminn hægði á sér
þegar við vorum hjá ömmu í kyrrð
og ró Álfheimanna.
Margar ánægjulegar ferðir fórum
við á sumrin með ömmu, og sérlega
skemmtilegt var að fara um Vest-
firði þar sem æskuslóðir og fyrstu
búskaparár hennar voru. Arnarfjörð-
urinn var henni sérstaklega kær og
þar þekkti hún hvern hól og hveija
laut, enda uppalin á Auðkúlu. Við
minnumst dagstundarinnar þegar
við sátum undir veggjum gamla
skólahússins fyrir neðan Auðkúlu,
þar sem amma gekk í skóla. Þar
fengum við lýsingu á ævikjörum
fólks, bæði í gleði og sorg á fyrstu
áratugum aldarinnar. Gjarnan kom
þá ein og ein vísa með og ekki var
verra ef höfundar voru bræður henn-
ar - en með þeim systkinum öllum
frá Auðkúlu voru alltaf miklir kær-
leikar og ástúð. Amma er næstsíð-
ust að kveðja, nú er aðeins Friðrik
eftir.
Elsku amma, við trúum því, að
nú hafið þið afi hist aftur og gangið
nú saman á eilífðarvegum. Hafðu
þökk fyrir allt og allt. Við kveðjum
þig með þessari vísu Jóns bróður þíns:
Fagurt er um fjörð og grund
fagrir litir hlíðar skarta.
Arnarprður alla stund,
eigi daga langa og bjarta.
Pétur, Jens, Guðrún
og Guðjón Elías.
„Þetta er nú mest sjarmerandi
systratríó sem ég hef kynnst," sagði
eldri arnfirskur herramaður við Guð-
mund jaka á næsta borði í erfis-
drykkju Ninnu á Hótel Borg. Við
systurnar þrjár brostum út í annað,
vissum að ekki var verið að tala um
okkur heldur Jensu, Ninnu og
Guðnýju og vorum sammála síðasta
ræðumanni rétt eins og Guðmundur.
Bornar saman við einhveijar ókunn-
ugar konur út í bæ voru þær systurn-
ar líkar, en borriar hver við aðra
mjög ólíkar. Og nú eru þær allar
farnar á seinustu tveimur árum.
Ég kynntist Jensu fyrst sem ungl-
ingur, því hún og Guðjón fluttu frá
ísafirði til Reykjavíkur áður en ég
fór að muna eftir mér. Ég átti hjá
þeim skjól í bænum ef ég þurfti hing-
að. Eins og þegar ég var 12 ára.
Ég hafði dottið á skautum, annað
hnéð á mér virtist ónýtt og læknarn-
ir fyrir vestan gátu engu tauti kom-
ið við það. Pabbi hringdi í Jensu og
bað hana að finna einhvern lækni
sem gæti fundið út hvað væri að
mér og læknað það. Eftir smátíma
hringdi Jensa aftur og sagði að
maður vinkonu sinnar ætlaði að
bjarga málinu. Það reyndist svo besti
skurðlæknir í bænum. Á spítalanum
sögðu konurnar í næstu rúmum að
þetta væri eitthvert rugl í mér því
þessi læknir h'ti ekki við saumsprett-
um á unglingshné, hann skæri aldr-
ei minna en svo stóra holskurði að
sjúklingurinn liti út eins og rúllu-
pylsa eftir að búið væri að sauma
hann saman. Samt lagaði hann á
mér hnéð. Og konan hans, sem var
í næsta herbergi í rannsókn í nokkra
daga, sagði mér skemmtisögur frá
Isafirði bernsku sinnar. Jensa kom
með sælgæti og gjafir til mín á spít-
alann og blómvendi til þeirra kvenna
á stofunni sem reyndu að halda
skólabókunum að mér. Ég vorkenndi
sjálfri mér að lenda í þessum hremm-
ingum og fannst þetta lágmarks við-
urgjörningur í stöðunni. En núna
skil ég ekki hvernig Jensa og Guðjón
nenntu að dekra við mig eins óg þau
gerðu, því ég held að ég hafi gefið
svo lítið til baka.
Guðjón var jafn indæll og Jensa.
Hann gerði allt sem ég bað hann um.
Eins og 1965 þegar sálarheill mín
grundvallaðist á því að ég kæmist á
rokkhljómleika The Kinks í Reykja-
vík. Það var hringt í Guðjón og spurt
hvort hann gæti keypt fyrir mig miða,
ekki aftar en á fremsta bekk, sko.
Jú, það var sjálfsagt. Það leið fjöldi
ára þar til ég áttaði mig á því að
langeðlilegasta svar hefði verið að
hann tæki ekki í mál að standa í
biðröð í fimm tíma niðri í bæ í heilu
stóði af rugluðum unglingum.
Þegar ég svo fór að vera í skólum
í bænum var ég af og til boðin í
sunnudagsmat til Jensu og Guðjóns.
Þótt maturinn sem Jensa eldaði
væri alltaf frábær, lá í loftinu að
félagsskapurinn við borðið var aðal-
rétturinn og um þá matreiðslu sá
Guðjón. Og það var sama hver var
boðinn til þeirra í mat, alltaf vask-
aði Guðjón upp á eftir og það fór
ekki framhjá konunum! Það voru
ekki bara brandararnir sem Guðjón
sagði sem voru skemmtilegir heldur
líka hvernig hann gat komið orðum
að sýn sinni á heiminn. Ég man að
einu sinni sagði hann þegar talið
barst að skáldskap að þegar hann
var smástrákur að alast upp í Ön-
undarfjrði var góður vinur hans
Gunnar M. Magnúss. Guðjón sagði
að þeir hefðu stundum setið uppi í
fjaliinu fyrir ofan Flateyri og verði
að plana hvernig þeir ætluðu að sigra
heiminn. Báðir sem rithöfundar.
„Gunnar hefur skrifað margar
skáldsögur, en ég hef nú aldrei skrif-
að nema á víxla,“ sagði Guðjón og
hló. Allir við borðið vissu að hans
skáldskapur var trúnaðarmál hans
nánustu. Það er freistandi að sanna
þetta með einhverri vísunni sem
hann orti um Jensu, en ég skulda
honum annað en að bregðast trún-
aði hans. Hann lék sér líka að því
að þýða ljóð eftir skáld eins og Long-
fellow, Byron og Burns, og mörg
þeirra voru frábærlega þýdd.
Fólk sem elst upp við að þurfa
að bjarga sér sjáift frá æsku metur
oft veraldleg gæði og veraldlega
upphefð mjög mikils. Jensa vanmat
hvorugt, en í það eina skipti sem
ég heyrði hana mjög dijúga yfir
löngu gengnum ættmanni sínum þá
var það ekki yfir einhveijum eins
og frelsishetjunni Jóni Sigurðssyni
heldur Jóni Þorlákssyni frá Bægisá,
staurblönku ljóðskáldi sem var að
þýða Milton eða Pope þegar hann
var ekki á kafi í eigin skáldskap eða
bókaútgáfu í Hrappseyjarprent-
smiðju. Mér fannst það frábært.
Nú seinustu árin þegar hugar-
heimur hennar var að mestu Arnar-
fjörður barns- og ungdómsára
hennar hefur mér stundum fundist
eins og ég heyrði bergmál af ungri
konu frá tíma sem var löngu liðinn
þegar ég fæddist. Eins og þegar
við stóðum við gluggann á Lauga-
skjóli að vetrarlagi og hún sagði:
„Hvernig ætli gangi á Kúlu? Það
er svo langt síðan strákarnir bræður
mínir hafa komið!“ Samviskulaust
laug ég að henni að hún gæti örugg-
lega skroppið vestur í heimsókn
þegar voraði og snjórinn hyrfi. Það
hefði valdið henni svo miklum sár- >
indum ef ég segði henni að sá heim-
ur sem hún lifði orðið í væri horfinn
okkur hinum.
Ég veit að allir ættingjar Jensu
er innilega þakklátir starfsfólkinu á
Skjoli fyrir þá hlýju og umhyggju
sem það sýndi henni árin sem hún
var þar.
Svala Sigurleifsdóttir.
Það er með mikkim söknuði en
jafnframt þakklæti sem við systkinin
minnumst vinkonu okkar Jensínu
Jóhannsdóttur. Kynni okkar voru
löng og góð. Sem ung stúlka kom
hún árið 1927 til forelclra okkar,
Dóru Þórhallsdóttur og Ásgeirs Ás-
geirssonar. Var hún hjá þeim í Lauf-
ási og ráðherrabústaðnum í sjö ár,
en á sumrin fór hún venjulega vest-
ur á Auðkúlu í Arnarfirði til móður
sinnar en faðir hennar hafði látist
ungur frá myndarlegum barnahópi.
Jensa, eins og við kölluðum hana
ætíð, varð fljótt eins og ein af ijöl-
skyldunni og tók góðan þátt í að ala
upp okkur börnin. Þessi glæsilega
stúlka hafði sérstaklega gott lag á
börnum og allt sem hún gerði var
vel gert.
Eftir árin hjá foreldrum mínum
fluttist hún til Siglufjarðar, þar sem
Bjarni bróðir hennar var lögreglu-
þjónn og síðar skattstjóri. Naut ég
þess ásamt mörgum námsmönnum,
sem þar voru í síldarvinnu, að borða
í mötuneyti, sem hún rak þar í nokk-
ur sumur.
Árið 1939 fluttist Jensa til ísa-
fjarðar. Þar kynntist hún Guðjóni
Élíasi Jónssyni bankastjóra og lifðu
þau í farsælu hjónabandi þar til
hann lést 1980.
Með þessum línum vil ég og syst-
ur mínar, Vala og Björg, láta í ljós
þakklæti okkar fyrir allt sem Jensa
hefur fyrir okkur gert sem og fyrir
vináttu hennar og tryggð.
Þórhallur Ásgeirsson.
JENSINA SIGURVEIG
G UÐMUNDSDÓTTIR
STEINUNN
GUÐJÓNSDÓTTIR
+ Steinunn Guð-
jónsdóttir fædd-
ist á Bjarnarhöfn í
Helgafellssveit 7.
september 1902.
Hún lést á Hjúkr-
unarheimilinu
Sunnuhlíð í Kópa-
vogi 15. júní síðast-
liðinn. Foreldrar
hennar voru hjónin
Guðjón Guðmunds-
son bóndi á Saurum
í Helgafellsveit og
Kristín Jóhannes-
dóttir. Steinunn átti
sjö systkini þau
voru: Guðmundur, Jóhanncs,
Valdimar, Þorsteinn, Dagbjört,
Geirþrúður og Anna. Dagbjört
er nú ein eftir á lífi af systkinun-
um frá Saurum. Hinn 21. októ-
ber 1933 giftist Steinunn Matt-
liíasi Þórólfssyni, fæddur 19.
janúar 1900 að Dalshöfða í
Vestur-Skaftafellssýslu, dáinn
ELSKULEG amma mín Steinunn í
Ástúni verður borin til grafar í dag.
Ég naut þeirra forréttinda að búa
í Ástúni fyrstu æviárin og eru fyrstu
bernskuminningarnar þaðan. Þá var
í Ástúni kúabú, hænsnabú og mat-
27. október 1961.
Foreldrar hans voru
Guðrún Ólafsdóttir
og Þórólfur Jóns-
son. Matthias missti
móður sína ungur
og var tekinn í fóst-
ur af Valgerði Ein-
arsdóttur og Jóni
Jónssyni sem
bjuggu á Núpsstað.
Steinunn og Matthí-
as stunduðu búskap
lengst af í Ástúni í
Kópavogi. Þau
eignuðust tvö börn
þau eru: Hrafnhild-
ur, maki Jón H. Guðmundsson,
búsett í Reykjavík, og Birgir,
bóndi að Hrafntóftum, maki
Guðrún Ásmundsdóttir. Barna-
börnin eru fjögur og barna-
barnabörnin níu.
Útför Steinunnar fer fram
frá Fossvogskirkju í dag og
hefst athöfnin kl. 10.30.
jurtarækt. Síðan hefur margt breyst
og íbúðabyggð komin þar sem áður
voru tún og garðar.
Amma og afi byijuðu búskap í
Lynghölti í Sogamýri, í Reykjavík.
Árið 1937 hófu þau landnám í Kópa-
vogi og byggðu sér þar lítinn bæ
er þau nefndu Ástún. Á næstu árum
unnu þau hörðum höndum við að
rækta landið og byggja upp húsa-
kost á nýbýlinu. Um 1950 fluttu
þau í nýtt íbúðarhús sem stendur
eitt eftir af húsunum í Ástúni og
er nú skóladagheimili.
Amma missti mikið þegar afi dó.
Þau voru samhent hjón og áttu góð
ár saman. Ég sé fyrir mér hvernig
hún ljómaði af gleði þegar hún rifj-
aði upp gömlu dagana. Amma bjó
í Ástúni með Birgi syni sínum allt
þar til hún fór á Hjúkrunarheimilið
Sunnuhlíð.
Alltaf var gott að koma í Ástún
til ömmu og Birgis. Amma var
myndarleg húsmóðir. Hún hafði
yndi af handavinnu, sérstaklega
útsaumi og eftir hana liggja margir
fallegir hlutir. Síðustu æviárin var
amma alveg blind og frekar heilsu-
lítil. Ég minnist með ánægju sam-
tala okkar á undanförnum árum og
hnyttinna tilsvara sem komu oft
skejnmtilega á óvart.
Ég og fjölskylda mín viljum
þakka ömmu samfylgdina. Blessuð
sé minning hennar.
Matthildur Jónsdóttir.
Elsku amma mín, Steinunn Guð-
jónsdóttir, hefur nú kvatt þennan
heim og lagt upp í sína hinstu för.
Ekki efa ég að vel hafi verið tekið
á móti henni. Þó amma sé dáin lifir
minningin um hana í hjörtum okk-
ar. Amma tók alltaf vel á móti mér
þegar ég kom í heimsókn til hennar
í Ástún. Hún gætti mín alltaf vel
og veitti mér mikinn styrk. Oft hef-
ur það komið fyrir að hún birtist
mér í draumi og gefur mér ráðlegg-
ingar sem reyndust mér vei.
Heimili hennar í Ástúni bar þess
merki að þar bjó mikili kvenkostur
og mun vera erfitt að feta í fótspor
hennar, allt var svo skipulagt, hreint
og heimilislegt og áttu hannyrðir
hennar stóran þátt í því. Hannyrðir
munu ætíð skipa stóran sess á heim-
ilum okkar allra og munu verk henn-
ar vera tákn um minningu hennar.
Amma var mjög kvæðelsk og var
hún ávallt fús að miðla okkur af
þekkingu sinni og allt reyndist svo
auðvelt þegar amma átti í hlut því
hún gat alltaf fundið réttu orðin sem
áttu við. Helsti kostur ömmu var
að hún gerði aldrei miklar kröfur
til annarra og hún vissi alltaf hvern-
ig vekja átti upp hið góða í fari
hvers og eins.
Árin hennar ömmu voru orðin 92.
Síðustu æviárin þurfti hún að tak-
ast á við erfiðleiká vegna veikinda
sinna en hún tók þeim með jafnaðar-
geði. Hún kvartaði aldrei, var alltaf
þakklát fyrir allt sem gert var fyrir
hana og kímnigáfa hennar var alltaf
til staðar.
Hvarvetna sem leið hennar lá
skildi amma eftir fagra mynd, þó
best skíni hún í lífi barna hennar
og allra ástvina sem nutu ástríkis
hennar og kærleiksríkrar um-
hyggju. Vissulega mun Guð blessa
þann dýra og fagra móðurarf. Megi
Guð varðveita sálu þina amma mín.
Margs er að minnast,
margt er hér að þakka.
Guði sé lof fyrir liðna tíð.
Margs er að minnast,
margs er að sakna.
Guð þerri tregatárin stríð.
(V. Briem.)
Steinunn.
Nú hefur hún Steinunn mín kvatt
þennan heim og megi Guð gefa henni
gott skjól og birtu í nýjum heim-
kynnum sínum.
Eg kynntist henni þegar hún bjó
í Ástúni og ég var bara lítil stelpa
sem hafði mikinn áhuga á sveita-
störfum. Þetta var eini staðurinn
sem ég gat leitað til þegar ég var
alveg að gefast upp á borgarlífinu.
Eftir leik og störf með fólkinu
hennar í sveitasælunni í Ástúni, tók
Steinunn á móti mér með smui'ðu
brauði og heitu kakói til að ylja mér
og kaldri mysu við þorstanum þegar
heyskapur stóð yfir á sumrin.
Hún tók mér alltaf af alúð og
hlýju þegar hún bauð mér inn á
heimili sitt og ég tel mig hafa mikið
að þakka að hafa fengið að kynnast
þessari góðu konu á meðan hún
hélt fullri heilsu.
Nú hefur hún Steinunn loksins
fengið hvíldina og ég kveð hana með
söknuði og bið algóðan Guð að gæta
hennar og leiða.
Guðríður Júlíusdóttir.