Morgunblaðið - 27.07.1995, Blaðsíða 17

MORGUNBLAÐIÐ
FIMMTUDAGUR 27. JÚLÍ 1995 17
NEYTENDUR
Uppskriftir
Fiskihlaup bæði
fínt og einfalt
FISKIHLAUP er frísklegur sumar-
matur og sameinar ýmsa kosti. Það
er fallegt á borði og fínlegt á bragð-
ið og ekki síst auðvelt í tilbúningi.
Þeir sem vilja ekki fisk geta vel látið
grænmeti duga í hlaupið. Ekkert slor
og afar gott, annað hvort sem með-
læti eða aðalatriði með brauði og
frískri sósu.
Hana má til dæmis
blanda úr 10% sýrðum
rjóma (léttur og lítið fit-
andi) og AB-mjólk, súr-
mjólk eða hreinni jógúrt.
Gefa svo bragð með sítr-
ónusafa, nýpressuðum
náttúrulega, og kryddi
að vild. Góðir kostir eru
til dæmis nýr graslauk-
ur, hvítlaukur, karrí-
duft, sinnep og piparrót.
Best er að velja eitthvað
eitt en taka ekki til í
kryddskápnum ofaní
sósuna.
Ef fiskur er settur í
hlaup stendur það auð-
veldlega sem aðalréttur,
aftur með brauði, sósu
og ef til vill grænu sal-
ati. Svangir geta haft hlaupið í for-
rétt, eitt og sér eða með ristuðu
brauði og smá sósu.
Litríkt þegar komið á disk
Aðferðin er einfaldlega þannig að
því sem á að nota er raðað í mót og
hiaupvökvanum hellt yfir. Hann
stífnar svo í ísskáp á nokkrum tímum
og hlaupið má snæða upp úr forminu
ef það er fallegt eða losa úr því ofan
á disk.
Það getur orðið augnayndi, sér-
staklega ef litríku grænmeti hefur
verið raðað á botn formsins þannig
að það sé efst í hlaupinu á diskinum.
Best er þá að dýfa forminu varlega
í heitt vatn, án þess að sullist á hlaup-
ið, leggja diskinn svo ofan á það og
snúa við. Hlaupið ætti þá að losna
úr forminu og sitja eftir á diskinum.
Fallegt er að setja sneiðar af harð-
soðnum eggjum eða tómötum á botn
og við hliðar mótsins og svo soðna
fiskbita að viid. Sumum fínnst gott
að bæta klipptri steinselju eða gras-
lauk við. Hugmyndaflug og innihald
ísskáps ræður. Þeir vandvirku láta
grunnlag hlaupsins stífna smávegis
áður en þeir leggja fisk eða skelfisk
ofaná og hella öðru lagi af hlaupi
yfír hann. Þannig er góðmetinu rað-
að á tvær eða fleiri hæðir í hlaupinu
og tryggt að ekki verði „botnfall“.
Tvær gerðir af hlaupi
Hlaupvökvinn getur verið soð,
bragðbætt með sítrónusafa, hvítvíni
eða ediki, sem matarlím (Husblas)
hefur verið leyst upp í eftir leiðbein-
ingum á pakkanum. Þar er mælt
með að setja eggjahvítu í soðið sem
hella á yfir fískinn svo hlaupið verði
sem tærast. Smáagnir í soðinu fest-
ast í hvítuna,sem situr eftir þegar
soðið er síað.
Enn fljótlegra er að nota hlaup-
duft eins og ljóst og tært Aspic hlaup-
soð, sem til dæmis fæst frá Maggi
og Toro. Það er leyst upp í sjóðandi
vatni, látið kólna og svo hellt yfir
grænmetið og fiskinn í mótinu.
í ÞESSU hlaupi er silungur, rækjur,
grænmeti og kryddjurtir, svo útkoman
er skrautleg, úr svona líka fínu fiskformi.
AFTAN á kortinu er listi yfir þætti sem foreldrar
geta athugað í leikumhverfi barna sinna.
Betri borg fyrir böm
SLYSAVARNARFÉLAG íslands
og Reykjavíkurborg hafa samein-
ast um verkefni undir heitinu
„Betri borg fyrir börn“. Verkefnið
er tvíþætt og verður annars vegar
gerð úttekt á umhverfi borgarinn-
ar með tilliti til öryggis barna og
þegar ljóst er hvar brotalamir
eru, verður hafist handa um
fræðslu á því sem betur má fara.
Gert er ráð fyrir að verkefnið
standi yfir í tvö ár.
Ýmis félagasamtök koma til
með að gera úttekt í borginni, t.d.
á leikvöllum og nýbyggingasvæð-
um. Nú þegar er hafin úttekt á
almennum útivistarsvæðum, ám,
höfnum og vötnum, auk hluta af
nýbyggingasvæðum. Þá hefur
korti verið dreift til leikskóla
borgarinnar og meðal 5 og 6 ára
barna sem fóru í umferðar-
fræðslu, sem umferðarráð og lög-
reglan skipuleggja ár hvert. Á
kortinu er spurningalisti, sem for-
eldrar geta fyllt út ogsent síðan
til Slysavarnarfélags íslands. Þar
greina þeir frá leiksvæði eða götu-
heiti þar sem barnið leikur sér
aðallega og er m.a. spurt hvort
gangstétt liggi að svæðinu, hvort
það sé afgirt, hvort leiktæki séu
föst við jörðu og hvort foreldrar
telji að um sé að ræða æskilegt
leiksvæði fyrir börn. Með þessu
móti geta foreldrar gert úttekt á
því svæði sem börn þeirra leika sér
helst og hugsanlega farið að líta á
leikumhverfi bama sinna með
gagnrýnna hugarfari en áður.
FERÐALÖG
Morgunblaðið/Líney Sigurðardóttir
í LJÓSASKIPTUNUM á Langanesi
Langanesið í miðnætursól
Morgunblaðið/JK
ENN SJÁST leifar athafna á Skálum
Morgunblaðið. Þórshöfn.
LANGANES nýtur vaxandi hylli
ferðamanna, jafnt innlendra sem
útlendra. Staðurinn er enn ósnort-
inn og það er stefna heimamanna
að sjá til þess að ekki verði þar
breyting til hins verra en ferða-
mönnum fjölgar stöðugt.
Það sem fyrst kemur í hugann
þegar Langanes er nefnt eru fugla-
björg og rekaviður. Mjög fjölskrúð-
ugt fuglalíf er á Nesinu og mikil
eggjatekja hefur þar frá aldaöðli.
Þessi hlunnindi voru einkum mikil-
væg fyrr á árum þegar matarskort-
ur var skammt undan. Langanesið
var og er ein matarkista; sjófang
var aðalviðurværi Útnesinganna
sem fyrir vikið urðu hraust og harð-
gert fólk. Matarvenjur nú eru aðrar
en í þá daga en víst er að enginn
þyrfti að svelta á Langanesi þó
neyðin berði að dyrum.
Torsótt er leiðin til stjarnanna
og einnig út á Langanes. Út á Font,
ysta hluta Langaness eru rúmir
fimmtíu km en þangað er tæplega
3ja tíma akstur eftir erfiðum vegi
og aðeins fær jeppum. Fjárveitingar
hafa fengist úr fjallvegasjóði til
vegabóta sem unnar hafa verið af
heimamönnum, s.s. Björgunarsveit-
inni Hafliða og nýlega voru gerð
ræsi við ár utarlega á Nesinu. Von-
ir standa til að þéssi fjárframlög
aukist svo leiðin verði greiðfærari.
Fjörug verslun við Færeyinga
Allmörg eyðibýli eru á Nesinu
sem forvitnilegt er að sjá og góðan
tíma þarf til þess. Bærinn Skoruvík
fór í eyði fyrir tæpum tuttugu árum
og um leið hvarf krían og með henni
stærsta kríuvarp landsins. Að sögn
Björns Kristjánssonar, fyrrverandi
bónda og vitavarðar á Skoruvík
áttu Langanesbændur töluverð við-
skipti við færeysku duggurnar í
hans búskapartíð. Bændur seldu
kjöt, mjólkur- og ullarvörur og einn-
ig ís en íshús voru við flesta bæi.
í staðinn fengu þeir skotfæri, brauð,
biskví og brennivín, þegar best lét.
Á Skálum var verstöð og mikil út-
gerð en þar bjuggu um 200 manns
þegar flest var. Þar standa enn
minjar um byggðina.
Tilraunir með markaðs-
setningu rekatimburs
Gífurlegt magn af rekaviði liggur
á Langanesströndum og eru það
ónýtt verðmæti. Sveitarfélagið tek-
ur þátt í tilraunaverkefni við full-
vinnslu og markaðssetningu reka-
timburs og stendur vinna við það
yfir um þessar mundir. Tíminn leið-
ir í ljós hver útkoman verður en
það er ljóst að þarna liggja verð-
mæti í hrönnum.
Sólarlag og silungsveiði
Sagt er að þeir sem séð hafa
sólarlagið við Langanes verði ekki
samir eftir því það er óvíða feg-
urra. Ekki er þörf að fara langt út
á nes til að njóta sólarlagsins. Þá
hefur verið vinsælt bæði hjá heima-
mönnum og ferðafólki að kaupa
veiðileyfi hjá Sauðanesbónda í sil-
ungsveiði í Sauðanesós sem er um
8 km utan við Þórshöfn. Þeir sem
ekki hafa veiðináttúru í blóðinu
geta gengið rekafjöruna og sandana
sem er gullnáma fyrir börnin. Einn-
ig hefur verið hægt að komast í
veiði á silungasvæði í Hafralónsá
með litlum fyrirvara
Ferðamenn velkomnir til
Þórshafnar
Á Þórshöfn er ágætis aðstaða til
að taka á móti ferðafólki. Þar er
hótel, veitingastofan Hafnarbarinn
og tveir söluskálar olíufélaga.
Sundlaugin er vinsæl og heilsu-
ræktarhúsið býður upp á líkams-
ræktartæki, ljósabekki og saunabað
en sjómenn á aðkomubátum kunna
vel að meta þá aðstöðu.
Við höfnina er líf og fjör og yngri
kynslóðin sést þar oft með veiðis-
tengur. Það er upplagt fyrir ferða-
fólk að heimsækja þessa náttúru-
perlu sem Langanesið er og kynn-
ast í leiðinni því mannlífi sem ein-
kennir sjávarpláss.
Gönguferðir um Skaftafell
SKIPULAGÐAR gönguferðir eru
um Skaftafell í fylgd með þjóðgarðs-
verði og landvörðum og eru allir
velkomnir í gönguferðirnar sem ern
ókeypis.
Á morgun, föstudag verður geng-
ið að Svartafossi og þaðan á Sjón-
arnípu. Landvörður ræðir um jarð-
fræði og sögu svæðisins. Farið verð-
ur af stað kl. 14 og tekur gangan
um 3 klst. Á laugardag er gengið
frá Bæjarstað kl. 11 og komið aftur
eftir 6 stundir. Rætt verður um jarð-
fræði og landmótunarsögu þjóð-
garðsins. Gott að hafa góða skó og
nesti. Sama dag verður u.þ.b. 3 tíma
söguferð með þjóðgarðsverði kl.
13.30. Gengið verður upp heiðina
með viðkomu í Selinu og saga ábú-
enda og sambúð þeirra við landvætt-
ina rakin. Kl. 14 verður haldin
barnastund fyrir 8-12 ára krakka.
Farið í stutta náttúruskoðunarferð,
leikið og spjallað.
Sunnudagsmorguninn 30. júlí er
barnastund fyrir 5-8 ára krakka frá
kl. 11-12. Farið í stutta gönguferð,
leiki og náttúran skoðuð. Um kvöld-
ið kl. 20 verður gengið upp heiðina
meðfram giljum, litið inn í Selinu,
og spjallað um sögu Skaftafells.
Gangan tekur um 2-3 klst. Kvöld-
rölt út að Varnargörðum verður svo
á mánudeginum 31. júlí. Rætt verð-
ur um gróður og náttúru svæðisins.
Gangan hefst kl. 20 og tekur um
U/2-2 stundir.
Garðskagavitar opnir gestum
AÐ MARGRA dómi er Garð-
skagafjara meðal fjölskrúðug-
ustu fuglafjara í álfunni. Þar eru
einnig tveir vitar sem hafa lýst
sæfarendum í nær því heila öld.
Næstu lielgar, þ.e. á laugar-
dögum og sunnudögum verða
vitarnir opnir svo gestir geta far-
ið upp og notið útsýnisins. Opið
er báða daga frá kl. 10-16. Ket-
ill G. Jósefsson, kennari við
Gerðaskóla verður á svæðinu
nánar tiltekið í húsinu við tjald-
svæðið.
Frá þessu er greint í frétt frá
sveitarstjóra Gerðahrepps