Morgunblaðið - 27.07.1995, Blaðsíða 18

18 FIMMTUDAGUR 27. JÚLÍ 1995
MORGUNBLAÐIÐ
ÚRVERINU
FRÉTTIR: EVRÓPA
Morgunblaðið/HMÁ
SKIPVERJAR á Guðbjörgu ÍS taka trollið með 15 tonnum af þorski í Nesjadýpinu.
Guðbjörginni ráðlagt að fara ekki í Smuguna
Var farið að klæja
illilega í lófana
BANKAMENN í Noregi ráðlögðu
útgerð Guðbjargar ÍS að fara ekki
í Smuguna. Asgeir Guðbjartsson,
skipstjóri, sagði að ætlunin hafi
verið að slíta þessum túr sem þeir
eru í núna og fara í Smuguna þeg-
ar fréttir bárust um góða veiði norð-
ur þar en hætt hafi verið við það
vegna þess að það hefði verið nei-
kvætt gagnvart bönkum í Noregi,
þar sem útgerðin er með lán, lendi
þeir í vanskilum.
„Það er ekki ráðlegt fyrir okkur
að fara í Smuguna. Mig var farið
að langa mikið að fara þarna út
en þá fengum við skeyti frá fjár-
málastjóranum okkar þarna í Nor-
egi og hann ráðlagði okkur að fara
ekki. Það væri mjög neikvætt fyrir
okkur að gera það. Hann sagði að
við mættum alveg fara en það væri
ekki vinsælt hjá bönkum ef við
gætum ekki staðið í skilum með
lánin og annað seinna meir. Þá
væri þetta alveg fráleitt og mjög
neikvætt fyrir okkur. Það er slæmt
að vera svona bundinn yfir þessu.
Manni var farið að klæja illilega í
lófana í að fara. Það er slæmt að
vera með svona kraftmikið skip í
höndunum og vera hanga á þessu
skaufafiskeríi hérna heima,“ sagði
Ásgeir.
Þorskurinn við bæjardyrnar
Guðbjörgin hefur verið á grá-
lúðuveiðum á Hampiðjutorginu
undanfarna viku en Ásgeir sagði
að nú vætu þeir komnir aðeins
grynnra og ætluðu að reyna við
ufsa og þorsk. „Það er óhemju
þorskur hérna. Það dró einn hérna
i þijátíu mínútur í gær og fékk
þijátíu tonn. Þetta er mjög sniðugt
hvernig þetta er. Skipin eru að sigla
1.350 mílur i Smuguna þegar það
er hægt að taka þetta hérna við
bæjardymar. Ég ætla að taka hérna
svona 10-20 tonn af þorski áður
en að ég fer út á Hampiðjutorg í
lúðuna aftur. Það er fljótgert. Grá-
lúðuveiðin hefur samt verið voða-
lega treg en ég er þó ekki frá því
að hún hafi aðeins verið að
glæðast."
Guðbjartur í Smuguna
GUÐBJARTUR, togari Hraðfrysti-
hússins Norðurtangans hf. á ísafirði,
er farinn af stað í Smuguna. Veiði-
heimildir Guðbjarts voru fluttar á
Orra með áhöfninni en það skip
keypti fyrirtækið notað frá Frakk-
landi snemma á árinu. Ekki hefur
tekist að selja Guðbjart og hefur
hann legið bundinn við bryggju frá
því Orri hóf veiðar.
Eggert Jónsson, stjórnarformaður
Norðurtangans, segir að Guðbjartur
sé áfram til sölu. Hins vegar hafi
verið ákveðið að senda skipið í
Smuguna til að athuga hvort þar
væri eitthvað að hafa. Aðspurður
sagði hann að engin vandkvæði
hefðu verið á því að útbúa skipið á
veiðarnar, Guðbjartur væri gott skip
þó gamall væri, og auðvelt að ráða
mannskap.
„Við ráðgerum að skipið fari tvo
til þijá túra í Smuguna og þá erum
við kannski að tala um tveggja til
þriggja mánaða útgerð," segir Hans
W. Haraidsson hjá Norðurtangan-
um. „Við erum orðnir aðþrengdir
með kvóta og því er þetta ágætis
lausn á meðan skipin er óselt,“ seg-
ir Hans.
Farið fram á varðskip í
Smugnna fyrir vikulok
„ÉG Á von á að farið verði formlega
fram á það fyrir vikulok að sent
verði skip frá landhelgisgæslunni í
smuguna," segir Pétur Örn Sverris-
son, starfsmaður Landssambands
íslenskra útvegsmanna. „Við mun-
um senda bréf þess efnis á næst-
unni. Þá eigum við eftir að hafa
samráð við sjómannasamtökin, en í
fyrra var þetta gert í samvinnu við
þau.“ Samkvæmt upplýsingum
dómsmálaráðuneytisins hefur ekki
verið tekin afstaða til þess hvort
varðskip verður sent í Barentshaf
enda hafí formleg ósk þess efnis
ekki enn borist.
Mokveiði
Ásgeir Guðbjartsson, skipstjóri á
Guðbjörgu ÍS, sagðist í gær hafa
frétt af mikilli veiði í Smugunni í
fyrradag. Múlaberg ÓF hafi híft
70 tonn yfir sólarhringinn og Slétta-
nes IS legið í aðgerð eftir 30 tonna
hal. Hann sagði að það hafi verið
mikil veiði í flottroll en eitthvað
minna i botntroll.
Að sögn Péturs Arnar Sverris-
sonar eru 22 skip á miðunum og
þijú á leiðinni þangað. Hann segist
búast við að þeim eigi eftir að fjölga
enn frekar: „Kvótastaðan hér heima
fyrir í lok kvótaárs gefur tilefni til
að ætla að það verði mjög mörg
skip að veiðum þarna. Þegar mest
lét í fyrra voru 45 skip í veiðihringn-
um, þ.e. á leið á miðin, að veiðum
eða á leið aftur í höfn.“
„Stakfellið kom á svæðið í gær-
kvöldi og það er einhver veiði,“
segir Jóhann A. Jónsson, fram-
kvæmdastjóri Hraðfrystistöðvar
Þórshafnar hf. og formaður úthafs-
veiðinefndar LÍU. Hann segist von-
ast eftir því að dómsmálaráðuneytið
muni bregðast fljótt við beiðni LÍÚ
um að varðskip verði sent í Smug-
una: „Ég vona að lausn á því máli
finnist næstu daga, því það eru á
milli 6-700 íslenskir sjómenn sem
eru á svæðinu núna.
Vonast eftir jákvæðum
viðbrögðum
Ég held að viðbrögðin verði já-
kvæð í málinu og menn geri sér
grein fyrir þörfinni, sem sýndi sig
og sannaði í fyrra. Þá tvo mánuði
sem varðskipið var úti í fyrra var
mikið að gera hjá lækninum um
borð, ásamt því að varðskipsmenn
hjálpuðu tií ef eitthvað kom upp
á, skáru úr skrúfum o.s.frv."
Noregur og ESB undirrita tollasamning
Sparar norskum
útflytjendum
1,3 milljarða
GRETHE Knudsen, viðskiptaráð-
herra Noregs, og Hans van den
Broek, sem fer með utanríkismál í
framkvæmdastjórn Evrópusam-
bandsins, undirrituðu á þriðjudag
tollasamning Noregs og ESB. Sam-
kvæmt samningnum geta Norð-
menn selt jafnmikið af fiski til Sví-
þjóðar, Finnlands og Austurríkis og
þeir gerðu að meðaltali seinustu
þijú árin, sem þessi ríki voru í
EFTA, án þess að greiða tolla.
Samningurinn er talinn spara
norskum útflytjendum 1,3 milljarða
króna, en þeir fluttu út sjávarafurð-
ir fyrir 17,3 milljarða íslenzkra
króna til ríkjanna þriggja á meðan
þau voru í EFTA, þar sem fríverzl-
un með fisk er í gildi. Eftir inn-
göngu ríkjanna í ESB um síðustu
áramót leggst ytri tollur ESB á
ýmsar sjávarafurðir og mun leggj-
ast á þær norsku vörur, sem eru
umfram tollfijálsa kvótann.
Deilt um veiðiheimildir Svía
Svíar stóðu lengi vel í vegi fyrir
undirritun samningsins. Ástæða
þess var að norsk stjórnvöld vildu
ekki samþykkja að veiðiheimildir
sænskra sjómanna í Norðursjó ykj-
ust með ESB-aðild Svíþjóðar. Svíar
höfðu áður haft sérstakan samning
við Norðmenn um veiðiheimildir, og
fengu svo jafnframt hlutdeild í
kvóta ESB í norskri lögsögu. Það
var ekki fyrr en Norðmenn höfðu
gefið eftir og samþykkt aukningu
á fiskikvóta Svía að ráðherraráð
ESB var reiðubúið að gefa fram-
kvæmdastjórninni umboð til að und-
irrita tollasamninginn.
Knudsen
svekkt út
í Svía
GRETE Knudsen, viðskiptaráð-
herra Noregs, er afar reið út í
sænsku bræðraþjóðina og hellti
úr skálum reiði sinnar yfir
sænsk stjórnvöld strax og blekið
var þornað á tollasamningi Nor-
egs og ESB. Knudsen er ekki
einvörðungu óánægð með að
Svíar hafi hindrað undirritun
samningins um langa hríð, held-
ur er hún einnig æf yfir því að
Svíar skuli hafa stært sig af að
hafa unnið slag við Norðmenn.
„Við höfum átt í vanda vegna
Svía varðandi samninginn, en
mér fellur alls ekki að þeir skuli
nú segja að þeir hafi unnið fisk-
veiðistríð við Noreg. Menn gefa
ekki þannig yfirlýsingar um
nágranna sína,“ segir Knudsen.
Mats Hellström, Evrópu- og
viðskiptaráðherra Svíþjóðar,
hefur ekki viljað Ijá sig um
gagnrýni hinnar norsku starfs-
systur sinnar.
ESB vill stöðva
samruna
brugghúsa
FRAMKVÆMDASTJÓRN Evr-
ópusambandsins hyggst leggja til
að samruni sænska brugghússins
Pripps og hins norska Ringnes
verði stöðvaður með þeim rökum
að um hringamyndun sé að ræða.
Segir norska blaðið Dagens Nær-
ingsliv að leynileg skýrsla um
þetta mál hafi verið tekin saman.
Það var hluti af kaupum fyrir-
tækisins Orkla á matvörusviði
Volvo að mynda risavaxið norrænt
bjórfyrirtæki. Pripps og Ringnes
yrðu sameinuð og ætti hvor aðilinn
helming hlutafjár.
Þetta myndi ekki valda neinum
vandræðum í Svíþjóð, þar sem
hlutur Ringnes er ekki mjög stór.
í Noregi á Pripps hins vegar
brugghúsið Hansabryggeriet í
Bergen og myndi samsteypan öðl-
ast 90% markaðshlutdeild í Nor-
egi.
I hinni leynilegu skýrslu, er
framkvæmdastjórnin mun styðjast
við, er því slegið fast að hið nýja
fyrirtæki verði of ráðandi á mark-
aðnum. Það stríðir gegn 57. grein
EES-samkomulagsins um sam-
runa fyrirtækja.
Framkvæmdastjórnin telur það
ekki vera sannfærandi rök af hálfu
Orkla að innflutningur á erlendum
bjór tryggi samkeppnina. Bjór sé
erfiður í flutningum og í Noregi
gildi margar og flóknar reglur
varðandi sölu, skatta og umbúðir
er torvelda samkeppni fyrir erlend
fyrirtæki.
Pripps selji Hansa
Framkvæmdastjórnin telur að
Pripps og Ringnes muni ekki ein-
ungis verða ráðandi á markaðnum
heldur hafa vald til að koma í veg
fyrir að ný brugghús verði sett á
laggirnar. Eina brugghúsið sem
einhveiju máli skiptir í Noregi, er
ekki yrði innan samsteypunnar, er
Mack í Tromsö.
Talið er líklegt að farið verði
fram á að Pripps selji Hansa-
brugghúsið ef leyfa eigi samrun-
ann.
h.

!
i
i
i
í'
f
i
i
L
L