Morgunblaðið - 27.07.1995, Blaðsíða 56

E3 rEWLETT>
I PACKARD
^pVectra
PC
OPIN KERFI HF
Simi: 5671000
SYSTEMAX
Kapalkerfi
fyrir öll kerfl
hússins.
<o>
NÝHERJI
SKIPHOLTI 37 - SlMI 88 80 70
Alltaf skrefi á undan
MORGUNBLAÐIÐ, KRINGLAN I, 103 REYKJAVÍK, SÍMl 569 1100, SÍMBRÉF 569 1181,
PÓSTHÓLF 3040, NETFANG MBL(S)CENTRUM.IS / AKUREYRl: HAFNARSTRÆTI 85
FIMMTUDAGUR 27. JÚLÍ 1995
VERÐ í LAUSASÖLU 125 KR. MEÐ VSK
Snarpur
jarðskálfti
a við Hengil
SNARPUR jarðskjálfti, 3,5 að styrk-
leika á Richterkvarða, varð laust
fyrir kl. 21 í gærkvöldi. Upptök
skjálftans voru í Fremstadal suður
undir Henglinum. Þetta er sterkasti
skjálftinn sem hefur orðið á svæðinu
í langan tíma. Ragnar Stefánsson
jarðskjálftafræðingur segir að búast
megi við skjálftum þarna áfram á
næstunni.
Margir skjálftar, sem áttu upptök
í Fremstadal, urðu um síðustu helgi.
Sá stærsti þá mældist 3,3 stig.
Fólk varð vart við jarðskjálftann
nokkuð víða, m.a. á bæjum í Borg-
arfirði, á Akranesi, austast í Reykja-
vík og á Selfossi.
Margir smærri skjálftar komu
bæði á undan og eftir skjálftanum.
----♦ ♦ ♦---
Islenskar kartöflur
væntanlegar í búðir
Engin met-
uppskera
* þettaárið
Jökulhlaup hófst í gærmorgun í Skaftá, Djúpá og Hverfisfljóti
Morgunblaðið/Golli
SKAFTÁ beljaði þykk af leðju fram iýá bæjunum í Skaftártungu í gærkvöldi. Búist er við að hlaupið nái hámarki í dag.
Stefnirí
stórt hlaup
ÚTLIT er fyrir að íslenskar kartöflur
verði komnar í verslanir fljótlega
eftir verslunarmannahelgi að sögn
Sigurbjarts Pálssonar, formanns
Landssamtaka kartöflubænda.
Sigurbjartur segir ljóst að engin
metuppskera verði í ár en hún fari
eftir því hvemig ágúst verði. „Grös
eru víðast hvar vel sprottin en á
næstu vikum fara kartöflurnar sjálf-
ar að vaxa,“ segir hann.
Sigurbjartur segir að ómögulegt
sé að segja til um verðmyndun á
kartöflunum. Erlendar kartöflur
munu. að einhverju leyti leiða verðið
á þeim íslensku. í fyrra varð verð-
fall vegna offramleiðslu en það ger-
ist væntanlega ekki núna. Hins veg-
ar má í fyrsta skipti flytja inn kart-
öflur samkvæmt ákvæðum GATT
þrátt fyrir nægt framboð á innlend-
um kartöflum á markaðnum.
HLAUP er hafið í Skaftá, Djúpá
og Hverfisfljóti. Oddsteinn Krist-
jánsson, bóndi í Hvammi, sagði í
samtali við Morgunblaðið í gær að
hlaupsins hefði orðið vart í gær-
morgun. Skaftá væri í ömm vexti
og væri hlaupið þegar orðið meira
en í fyrra.
„Þetta gæti orðið með stærri
hlaupum, ef hún heldur svona
áfram,“ sagði Oddsteinn sem búið
hefur við bakka árinnar í rúm 50
ár.
Oddsteinn sagðist ekki hafa kom-
ist að vatnsmæli við Skaftárdal þar
sem vegurinn væri í sundur. Fyrir
hádegi í dag ætti að verða orðið
ljósara hvað úr yrði og hvort hætta
væri á vegarskemmdum. Ef hlaupið
yrði stórt mætti búast við því að í
Skaftártungum yrði eins og yfir
fjörð að líta.
Venjulegt vegarsamband við
bæinn Skaftárdal rofnaði í gær
vegna hlaupsins og gaf sig þá varn-
argarður. Jóna Björk Jónsdóttir,
ráðskona í Skaftárdal, sagði í sam-
tali við Morgunblaðið í gær að fnyk-
ur væri af fljótinu og virtist hlaup-
ið ætla að verða stórt. Hún sagði
að þótt venjulegt vegarsamband
væri úr skorðum ættu heimilis-
mennirnir þrír í Skaftárdal að geta
komist leiðar sinnar um heiðarveg-
inn ef nauðsyn krefði.
Að sögn Gylfa Júlíussonar, vega-
verkstjóra í Vík, hafði vegasam-
band ekki raskast að öðru leyti en
hugsanlegt væri, að hans mati, að
færð um Fjallabaksleið nyrðri spillt-
ist í nótt. í gær var ekki vitað til
að ferðamenn hefðu lent í vandræð-
um vegna hlaupsins að því frátöldu
að hópur hestamanna, sem ætlaði
austur um við Skaftárdal, hefði
snúið af leið.
Leirugt og Ijótt
Oddsteinn sagði að líklega væri
þetta hlaup úr eystri katli Skaftár-
jökuls en ekki hefði hlaupið úr hon-
um í fjögur ár. Nú væri einnig vöxt-
ur í Hverfisfljóti en menn hefðu
fyrst kynnst því í fyrra að hlaup
úr Skaftáijökli leitaði í bæði fljótin.
Málfríður Pálsdóttir á Seljalandi
í Fljótshverfi sagðisthafa farið niður
að Hverfisfljóti í gær. „Fljótið er
hræðilega ljótt og stórt hlaup í því.
Það er orðið meira í því en þegar
það hljóp í fyrra.“ Málfríður sagði
að fljótið rynni í mörgum álum og
væri af því fnykur og sýndist það
þykkt af leðju.
Alagning skatta fyrir árið 1994 liggur fyrir
Tekjur landsmanna hækk-
*• uðu að meðaltali um 2%
FRAMTALDAR tekjur landsmanna
hækkuðu um 2% að meðaltali á
milli áranna 1993 og 1994. Þetta
kemur fram í skattframtölum
landsmanna, en álagning skatta
fyrir seinasta ár liggur nú fyrir.
Álagningarskrár verða lagðar
fram í dag. Skattstjórinn í Reykja-
vík birti í gær lista yfir hæstu gjald-
endur þar og er Þorvaldur Guð-
mundsson, forstjóri í Síld og físki,
'ij^, hæsti skattgreiðandinn í ár líkt og
mörg undanfarin ár. Hann greiðir
rúma 41 milljón f skatta. Gunnar
I. Hafsteinsson kemur næstur með
rúmar 16 milljónir. Eimskipafélagið
er hæsti skattgreiðandinn af fyrir-
tækjum með rúmar 360 milljónir.
Ríkissjóður mun um mánaðamót-
in senda út ávísanir samtals að
andvirði um fímm milljarða króna.
Tekjuskattur
fyrirtækja
hækkaði um 22%
Þar er um að ræða greiðslu barna-
bóta, vaxtabóta og ofgreiddrar
staðgreiðslu skatta.
Þeir, sem hins vegar eru í van-
skilum með barnsmeðlög, fá of-
greidda skatta ekki endurgreidda
að fullu, heldur er skuldajafnað.
Talið er að með því takist að inn-
heimta um 80 milljónir vegna með-
lagsskulda, sem er þó aðeins lítið
brot útistandandi skulda.
Þriðjungur greiðir tekjuskatt
Tekjuskattur einstaklinga nemur
nú 26,3 milljörðum króna. Þó greið-
ir aðeins þriðjungur framteljenda
tekjuskatt; aðrir njóta persónuaf-
sláttar, barnabóta eða vaxtabóta.
Álagning tekjuskatts hefur lækkað
úr 27,9 milljörðum árið 1993.
Einstaklingar greiða lægri eign-
arskatt en árið 1993, eða um 1.544
milljónir króna í stað 1.704. Ástæða
þessa er meðal annars afnám svo-
kallaðs stóreignaskatts en jafn-
framt aukin skuldsetning heimila,
sem lækkar eignarskattstofninn.
Álagning tekjuskatts á fyrirtæki
veggia ársins 1994 er 5,1 milljarð-
ur, eða 22% hærri en árið 1993.
Orsök þessa er m.a. bætt afkoma
fyrirtækjanna, sem sýnir sig jafn-
framt í því að eignarskattar þeirra
hækka úr 1,5 milljörðum í 1,6.
■ Ávísanir/10
* A
Utgerð Guðbjargar IS breytti áætlun
Bankamenn réðu
frá Smuguför
GUÐBJÖRG ÍS, nýjasti frysti-
togari íslendinga, heldur ekki til
veiða í Smugunni. Málið kom til
tals hjá útgerðinni en horfíð var
frá því að ráði bankamanna í
Noregi þar sem skipið var smíðað
og íjármagnað að stórum
hluta.
Ásgeir Guðbjartsson, skip-
stjóri og útgerðarmaður, segir
að eftir að fréttir bárust um
mokveiði í Smugunni hafí ætlun-
in verið að slíta grálúðutúrnum
sem Guðbjörgin nú er í og halda
norður. Hætt hafi verið við
Smuguferðina vegna þess að hún
hefði verið talin neikvæð gagn-
vart framtíðar samskiptum við
norsku bankana sem eiga lán hjá
útgerðinni.
„Það er ekki ráðlegt fyrir okk-
ur að fara í Smuguna. Mig var
farið að langa mikið að fara
þarna út en þá fengum við skeyti
frá fjármálastjóranum okkar
þarna í Noregi og hann ráðlagði
okkur að fara ekki,“ segir Ásgeir.
Verður beðið
um varðskip
Skipunum í Smugunni fjölgar
stöðugt. Nú eru þar 25 skip með
500-600 sjómenn. Búist er við
að samtök útvegsmanna og sjó-
manna leggi í vikunni fram form-
lega ósk um að varðskip verði
sent á svæðið, eins og þegar
Óðinn var sendur í lok ágúst á
síðasta ári. Stjórnvöld hafa ekki
tekið afstöðu til málsins.
■ Var farið að klæja/18