Morgunblaðið - 11.01.1996, Blaðsíða 39

MORGUNBLAÐIÐ
FIMMTUDAGUR 11. JANÚAR 1996 39
AÐSENDAR GREINAR
sem hvati til árangurs í tónlistar-
iðnaðinum.
Aðalatriðið er engu að síður að
skilningur og samvinna takist með
stjórnvöldum og leiðandi aðilum
tónlistariðnaðarins. Það er grund-
völlur þess að fagleg stefnumótun
og markviss úrvinnsla verkefna
geti átt sér stað. Til þess að svo
verði er nauðsynlegt að hugarfars-
breyting verði hjá stjórnvöldum
og reyndar mörgum þeim sem
standa að tónlistariðnaðinum.
Möguleikar eru fyrir hendi hér á
landi engu síður en á hinum Norð-
urlöndunum til þess að þróa og
nýta hæfíleika, þekkingu og fjár-
magn til þess að efla nýsköpun
og útflutningstekjur fyrir tónlist-
ariðnaðinn og þjóðarbúið.
Forsenda slíks er fagleg þekk-
ing og skilningur á tónlistariðnað-
inum. Eingöngu á þann hátt er
hægt að forðast óraunhæft mat
á aðstæðum, samfara óhagnýtum
fjárfestingum sem mundu skaða
alla framþróun atvinnugreinar-
innar.
Afurðir tónlistariðnaðarins eru
huglæg verðmæti. Þess vegna er
ákveðinn hluti forsendna fjárfest-
inga í einstökum verkefnum innan
iðnaðarins huglægt mat. Þótt slíkt
mat byggi alltaf að einhveiju leyti
á von, verða allar undirstöður að
vera hlutlægar og markmiðssetn-
ingar að byggjast á traustum fag-
legum grunni. Allir sem hlut eiga
að máli verða að gera sér grein
fyrir að hér er um að ræða fjárfest-
ingu til framtíðar. Ef vel er að
öllu staðið í þessum efnum má
vænta þess að í tímans rás muni
fjárfesting í tónlistariðnaðinum
skila þjóðarbúinu nýjum arði af
akri sem í dag er nær óplægður.
Það er von undirritaðs að þessi
samantekt komi til með að eiga
einhvern þátt í breytingu á þeim
hugsunarhætti sem ríkt hefur hér
á landi í garð tónlistar. Ríkjandi
viðhorf hafa einkennst of mikið
af öfgum til beggja átta. Annars
vegar með því að líta á tónlist sem
menningarlegan styrkþega fyrir
fáa útvalda og hins vegar með því
að stimpla hana almenna ómerki-
lega dægurframleiðslu. Þessi sjón-
armið munu vafalaust verða áfram
ríkjandi enda ekki alröng. Það er
mikilvægt að fordómar og skamm-
tímahugsun víki fyrir víðsýni og
langtímamarkmiðum á þessu sviði
sem öðrum.
Ný hugsun og markmið verða
að taka mið af þeirri staðreynd,
sem fram kemur í skýrslu Alþjóða-
bankans í Washington um efna-
hagsþróun í heiminum. Þar segir
að fyrir tæpum 20 árum hafi einn
þriðji vinnandi fólks í heiminum
notið góðs af nokkurn veginn
frjálsum og virkum markaðsvið-
skiptum en tveir þriðju búið við
annaðhvort einangrun frá öðrum
mörkuðum eða miðstýrðan áætl-
unarbúskap. í niðurstöðum skýrsl-
unnar kemur fram að innan fárra
ára muni vart meira en einn tí-
undi hluti vinnandi fólks búa í
löndum, sem verði án náinna
tengsla við alþjóðlega markaði.
Tónlistin hefur eina tungu sem
allar þjóðir heims skilja - lagstúf-
ur hefur sigrað lönd í eiginlegri
og óeiginlegri merkingu sinni. Það
er því brýnt að stjórnvöld og aðil-
ar tónlistariðnaðarins snúi bökum
saman og móti heildarstefnu í
málefnum íslensks tónlistariðnað-
ar í ljósi framangreindra stað-
reynda.
Helstu heimildir: Skýrsla Intemational Feder-
ation of Phonographic Industry, World Sales
'94. Skýrsla Sambands hljómplötuframleið-
enda, íslenskur hljómplðtumarkaður 1994.
„Tvö dæmi til umhugsunar." Grein eftir Jónas
H. Haralz í fréttabréfi Evrópusamtakanna i
október 1995.
Höfundur er framkvæmdasijóri
Spors hf.
ÞESSARI spurn-
ingu er vert að velta
fyrir sér ekki síst í ljósi
þeirra staðreynda að
stjórn Hollustuverndar
ríkisins taldi svo ekki
vera er alþingismaður-
inn Hjörleifur Gutt-
ormsSon gerði athuga-
semdir við mengunar-
varnir við væntanlega
stækkun álversins í
Straumsvík. Hjörleifur
kærði niðurstöðumar
til sérstakrar úrskurð-
arnefndar sem dæmdi
honum í hag. Sá dómur
er tvímælalaust sigur,
ekki aðeins fyrir Hjör-
leif heldur allan almenning í landinu
sem áhuga hefur á að vemda um-
hverfí sitt.
Fyrir tæpu ári hittist hópur fólks
á Fljótsdalshéraði sem á það sam-
eiginlegt að hafa brennandi áhuga
á umhverfismálum. Þessi hópur
nefnir sig áhugahóp um verndun
hálendis íslands. Hópurinn hittist
reyndar í kjölfarið á því að nokkur
umræða var um virkjanafram-
kvæmdir á svæðinu. Þá voru haldn-
ir kynningarfundir á Norður- og
Austurlandi á vegum iðnaðarráðu-
neytisins og Landsvirkjunar um
virkjanamál, þar sem þröngum hópi
svokallaðra hagsmunaaðila var boð-
ið að hlýða á.
í kjölfarið á þeirri miklu umræðu
sem er í þjóðfélaginu í dag í at-
vinnumálum, þar sem leysa á at-
vinnuleysi allra landsmanna fljótt
og vel með byggingu álvera í stór-
um stíl á suðvestur-
hominu, hlýtur um-
ræðan um auknar
virkj anaframkvæmdir
að fá byr undir báða
vængi.
Um 30% af nýtan-
legri orku í landinu eru
fólgin í vatnsföllum á
Austurlandi og Norð-
austurlandi. Þær virkj-
anir sem aðllega em í
umræðunni á þessu
svæði eru Fljótsdals-
virkjun og virkjanir á
vatni úr Jökulsá á
Fjöllum og Jökulsá á
Dal sem veitt yrði ofan
í Fljótsdal. Fulltrúar
Landsvirkjunar halda því fram að
ef tillit er m.a. tekið til umhverfís-
mála sé vænlegasti kosturinn að
flytja Jökulsá á Fjöllum og Jökulsá
á Dal yfir í Lagarfljót og virkja
allt vatnið þar!
Ofangreindur áhugahópur um
umhverfísmál hefur ýmislegt við
þessar virkjanaframkvæmdir að at-
huga og hyggst beita sér fyrir því
að þær verið endurskoðaðar.
Virkjanaframkvæmdirnar munu
að mati hópsins ganga freklega á
náttúruauðlindir landsins. Náttúru-
auðlindir sem ósnortnar mætti nota
á annan og skynsamlegri hátt, s.s.
í þágu ferðaþjónustunnar. Bent skal
á í þessu sambandi að virkjanafram-
kvæmdirnar munu valda óbætan-
legu tjóni á helstu náttúruperlum
norðaustanlands s.s. á Dimmugljú-
frum við Kárahnjúka (Hafrahvam-
magljúfrum) og Dettifossi.
Þeir eru einnig til sem óttast það
að þær komi til með að hafa nei-
kvæð áhrif á físk- og rækjustofna
á þeim hafsvæðum þar sem rennsli
stóránna til sjávar er raskað, s.s. í
Öxarfirði og á Héraðsflóa.
Eyjabakkarnir eru ein gróðursæl-
asta vin hálendisins. Þar er stærsti
geldhópur heiðargæsa í heiminum
og svæðið hefur ótvírætt alþjóðlegt
verndunargildi. Það er mat hópsins
að öllum spurningum varðandi
röskun umhverfisins verði að svara
áður en menn geta látið sig dreyma
um virkjanir á þessu svæði.
Áhugahópur um vemdun hálend-
Virkj anaframkvæmdir,
segir Karen Erla
Erlingsdóttir, munu
að mati hópsins ganga
freklega á náttúrn-
auðlindir landsins.
is íslands hefur sett sér það mark-
mið að reyna að upplýsa fólk um
fyrirhugaðar virkjanaframkvæmdir
og þær afleiðingar sem þær kunna
að hafa á náttúru landsins í þeirri
von að koma megi í veg fyrir um-
hverfísslys. Þess má einnig geta hér
að samsvarandi baráttuhópur hefír
verið stofnaður á suðvesturhorninu
og væntum við þess að fleiri slíkir
hópar líti dagsins ljós.
Hópurinn er sannfærður um það
að með samvinnu og samstöðu sé
hægt að ná árangri í þessu máli.
Umhverfismál eru mál okkar allra.
Það er ekki einkamál þröngra hags-
munahópa í þjóðfélaginu hvemig
lífsskilyrði afkomendum okkar og
öllu lífríkinu verða búin í framtíð-
inni.
Höfundur starfar með áhugahópi
um verndun hálcndis íslands.
Er almenningur hags-
munaaðili í umhverf-
ismálum á Islandi?
Karen Erla
Erlingsdóttir
Dömudeild
Dragtir, kápur, jakkar, kjólar, jakkaföt, pils,
blússur, stakar buxur, peysur, vesti, bolir,
gallabuxur, leðurjakkar, skór og stígvél.
Alltað 50% afsláttur
Herradeild
Skyrtur, bolir, gallabuxur, leðurjakkar,
frakkar, stakir jakkar, stakar buxur,
vesti, bindi, skór og sokkar.
Alltað 50% afsláttur.
Snyrtivörudeild
20-50% afsláttur af náttfötum
20-50% afsláttur af undirfatnaði
20-50% afsláttur af skartgripum
15-30% afsláttur af sokkabuxum
10-20% afsláttur af ýmsum snyrtivörum
Café 17
Kaffi og kaka kr. 100
Gos - djús - kaffi kr. 50
ódýra
útsölumarkaðinn
í kjallaranum
enn lægra verð!
Verið velkomin
Sendum í póstkröfu
Kringlunni,
S. 568 9017,
Laugavegi,
S. 511 1717.
Opið næsta sunnudag
frá kl. 12-18 í báðum
verslunum.