Morgunblaðið - 19.03.1996, Page 1
64 SÍÐUR B
66. TBL. 84. ÁRG.
ÞRIÐJUDAGUR 19. MARZ 1996 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Reuter
Fyrstu fómarlömbin
borin til grafar
FJÖGUR fórnarlömb fjölda-
morðingjans í barnaskólanum í
Dunblane í Skotlandi voru borin
til grafar í gær en útför kennar-
ans og annarra nemenda verður
gerð í vikunni og skólastarf
hafið að nýju á föstudag. Af til-
litssemi við syrgjendur í Dun-
blane drógu breskir fjölmiðlar
fjölmennar sveitir sínar frá
bænum meðan á jarðarförum
stóð að undanskildum einum
ljósmyndara, sem tók myndir
sínar úr drjúgri fjarlægð. Börn
og starfsfólk sem særðust í til-
ræðinu eru á góðum batavegi.
í gær var ekkert þeirra lengur
talið í lífshættu.
Arabaríkin
45.000
pólitískir
fangar
París. Reuter.
ALÞJÓÐASAMBAND mannrétt-
indasamtaka (FIDH) hélt því fram
í gær, að í arabaríkjum væri ekki
færra en 45.000 manns haldið í
fangelsi fyrir stjórnmálaskoðanir
sínar og fólk, sem berðist fyrir aukn-
um mannréttindum í þessum lönd-
um, sætti auknum ofsóknum af hálfu
stjórnvalda sem teldu völdum sínum
stafa hætta af starfsemi mannrétt-
indafélaga.
„Mannréttindi þykja ekki sjálf-
sögð í arabaríkjunum," sagði Patrick
Baudoin, forseti FIDH, í París í gær
en þar hafa samtökin aðsetur. Flesta
pólitísku fangana sagði hann í
Egyptalandi eða 16.000. Þeir væru
7.000 i Alsír og 2.700 í Sýrlandi.
Þá væru meðtaldir 3.500 arabar í
ísraelskum fangelsum og 8.000
manns sem ýmist væru í íröskum
fangelsum eða saknað þar i landi.
Fjöldi ríkja gagnrýndur
Boutros Boutros-Ghali, fram-
kvæmdastjóri Sameinuðu þjóðanna
(SÞ), sagði við setningu árlegs sex
vikna fundar Mannréttindanefndar
SÞ í Genf í gær, að almennum mann-
réttindum stæði meiri ógn af þjóð-
ernisdeilum og borgarastyijöldum
en styijöldum milli ríkja.
Nefndin mun m.a. taka afstöðu
til ályktana þat' sem fjöldi ríkja er
gagnrýndur fyrir alvarleg brot á
mannréttindum. Þar á meðal Rúss-
land fyrir hernaðinn í Tsjetsjníu,
Indónesía vegna hernáms á Austur-
Tímor, einnig Kúba, Búrundí, Kína,
Rúanda, Nígería og ríki fyrrum
Júgóslavía.
Veður tefur alþýðuhennn
Taipei. Reuter.
KINVERJAR og Tævanir fyrirskipuðu í gær
íbúum eyja á Tævansundi að yfirgefa þær vegna
nýrrar lotu í heræfingum Kínvetja á sundinu.
Svo virðist sem ekkert hafi orðið úr að æfingarn-
ar hæfust í gær vegna slæms veðurs, þoku og
úfins sjávar.
Fyrirmæli Kínverja um að nokkrar eyjar sem
þeir ráða í Tævansundi skyldu yfirgefnar og
sjómönnum bannað að fara til fiskjar þóttu til
marks um að þeir ætluðu að hefja aftur skotæf-
ingar á sundinu.
Talsmaður varnarmálaráðuneytisins í 'l'aipei
sagði hins vegar að ekki hefði orðið vart við
Vaxandi spenna vegna
liðsafla Bandaríkjanna
nein umsvif kínverska alþýðuhersins, hvorki á
lofti né legi, í norðanverðu Tævansundi þar sem
Kínverjar höfðu tilkynnt að þeir myndu hefja
æfingar í gær.
Siglir Nimitz um Tævansund?
Vaxandi spenna er vegna aukins liðsafla
Bandaríkjamanna við Tævan. Li Peng, forsætis-
ráðherra Kína, varaði Bandaríkjamenn við því
að senda herskip inn á Tævansund. James Ellis
aðmíráll, yfirmaður bandaríska flotans í Suð-
austur-Asíu, sagði til greina koma að flugmóður-
skipið Nimitz, kafbátur og sex skip sem því
fylgja, sigldu um sundið er þau kæmu til móts
við flotadeild sem þar er fyrir. Leynd hvíldi yfir
því í gær hvenær stefnumót flotadeildanna við
Tævan myndi eiga sér stað en ætlunin var að
það ætti sér stað fyrir forsetakosningar, sem
fram fara á Tævan næstkomandi laugardag, 23.
mars. Ætlun Kínvetja var að æfingalotan, sem
hefjast átti í gær, stæði fram yfir kosningarnar
og lyki nk. mánudag.
Maimtjón á
diskóteki
Manila. Reuter.
UM 100 manns biðu bana i elds-
voða á diskóteki í Manila, höfuð-
borg Filippseyja, í gær.
Fullt var út úr dyrum á diskótek-
inu en þar héldu ungmenni upp á
lok skólaársins, að sögn talsmanna
slökkviliðs borgarinnar.
Margir þeirra sem fórust biðu
bana er þeir tróðust undir er dans-
gestir reyndu að flýja húsið. Flestir
létu þó lífið er brennandi þak bygg-
ingarinnar hrundi.
ÍTALSKIR NATO-hermenn gæta tveggja manna, sem grunaðir eru um íkveikju í Grbavica-hverfinu
í Sarajevo. Er það síðasta hverfið, sem Serbar láta af hendi, og er þá öll borgin á valdi Bosníustjórnar.
Síðustu Serbarnir
farnir frá Sarajevo
Sarajevo. Reuter.
SERBNESKIR íbúar í Grbavica-hverfinu í Sarajevo voru flestir á bak
og burt í gær en í dag verður hverfið afhent Bosníustjórn. Er þá öll
borgin á hennar valdi. Höfðu Serbarnir á brott með sér flest lauslegt
og skildu við mörg húsanna í björtu báli. Javier Solana, framkvæmda-
stjóri NATO, hefur gagnrýnt Serba og Bosníustjóm fyrir að gera ekk-
ert til að tryggja friðsamlega sambúð þjóðarbrotanna í landinu.
Mandela
einmana
Jóhannesarborg. Reuter.
NELSON Mandela, forseti
Suður-Afríku, sagði að
hann hefði verið mjög ein-
mana í hjónabandinu með
konu sinni, Winnie, eftir að
hann losnaði úr fangelsi.
Kom þetta fram fyrir
hæstarétti í Jóhannesar-
borg í gær en þar er endan-
legur skilnaður þeirra
hjóna til umfjöllunar.
Winnie Mandela hefur
farið fram á að sættir verði
reyndar en tekið var fyrir
þann möguleika. „Þótt öll
veröldin segði mér að sætt-
ast við hana, þá gerði ég
það ekki. Eg vil losna úr
þessu hjónabandi," sagði
Nelson Mandela.
Framferði hennar/19
Serbar, sem hafa flúið Grbavica-
hverfið og önnur hverfi í Sarajevo,
hafa reynt að hafa með sér allt
verðmætt og oft reynt að tryggja,
að húsin nýttust ekki öðrum með
þvi að kveikja í þeim. Serbneskir
lögreglu- og slökkviliðsmenn hafa
neitað að koma í veg fyrir þetta
og þeir komu sér sjálfir burt í gær,
sólarhring áður en króatískir og
múslímskir lögreglumenn tóku við
stjórn í hverfinu.
Múslimar enn á
vopnlausá beltinu
Solana, framkvæmdastjóri
NATO, sagði í Brussel í gær, að
Serbar og yfirvöld í sambandsriki
Króata og múslima hefðu staðið sig
skammariega við að tiyggja öryggi
fólks og ekkert reynt að brýna fyrir
íbúunum, að framtíðin fælist í frið-
samlegri sambúð þjóðarbrotanna.
Warren Christopher, utanríkis-
ráðherra Bandaríkjanna, átti í gær
fund í Genf með fulltrúum Serbíu,
Króatíu og Bosníu og var rætt um
hvernig tryggja skyldi fullkomna
framkvæmd Dayton-samkomulags-
ins. Voru þeir Slobodan Milosevic
Serbíuforseti og Franjo Tudjman
Króatíuforseti báðir á fundinum en
Ejup Ganic, varaforseti Bosníu,
mætti fyrir hönd Alija Izetbegovic
Bosníuforseta.
Líklegt þykir, að meða) umræðu-
efna á fundinum verði sú ögrun við
friðinn, sem felst i því, að Bosníu-
stjórn þráast við að flytja 4.500
múslima burt af vopnlausa beltinu
við borgina. Hefur hún raunar frest
til þess til morguns en í gær benti
ekkert til að hún ætlaði að uppfylla
þetta mikilvæga skilyrði friðar-
samninganna.