Morgunblaðið - 27.04.1996, Síða 18

18 LAUGARDAGUR 27. APRÍL 1996
MORGUNBLAÐIÐ
ERLENT
Jeltsín kveðst
ekki stefna að
kapítalisma
Shanghai, Moskvu. Reuter.
Reuter
RÚSSNESKI þjóðernissinninn Vladímír Zhírínovskí, einn af
frambjóðendunum í forsetakosningunum 16. júní, varð fimmtug-
ur á fimmtudag og hélt mikla veislu af því tilefni í hóteli skammt
frá Kreml. A myndinni sker hann afmælistertuna, líkan af
Kreml. „Þannig ætla ég að rjúfa múra Kremlar," sagði hann
og benti á tertuna.
BORIS Jeltsín, forseti Rússlands,
sagði á blaðamannafundi i Shang-
hai í gær að hann stefndi ekki að
því að koma á kapítalisma í landi
sínu. Skráningu frambjóðenda
vegna rússnesku forsetakosning-
anna 16. júní lauk í gær og alls
hafa ellefu frambjóðendur verið
skráðir.
Jeltsín sagði að munur væri á
leiðtogum kínverskra kommúnista
og Gennadí Zjúganov, leiðtoga
rússneskra kommúnista og helsta
andstæðingi forsetans í kosningun-
um. „Okkar kommúnistar eru öfga-
menn, kommúnistarnir hér eru
raunsæismenn," svaraði forsetinn
þegar fréttamaður bað hann um að
bera Zjúganov saman við leiðtoga
kínverskra kommúnista.
Jeltsín flutti fyrirlestur á fimmtu-
dag um hættuna sem Rússlandi
stafaði af uppgangi kommúnista,
að viðstöddum um hundrað útvöld-
um embættismönnum kínverska
kommúnistaflokksins. „Fari þeir
með sigur af hólmi hefst borgara-
styijöld í Rússlandi," sagði forset-
inn meðal annars.
Jeltsín fór lofsamlegum orðum
um efnahagsumbæturnar í Kína á
blaðamannafundinum í Shanghai.
„Við höfum einnig verið að koma
á umbótum," sagði hann. „Hér er
þetta kallað sósíalískur markaðsbú-
skapur með kínverskum einkenn-
um. Rússland er ekki heldur að
byggja upp kapítalisma, heldur
markaðshagkerfi með eigin sér-
kennum.“
Rússneskir kommúnistar hafa oft
bent á Kína sem dæmi um land þar
sem kommúnistar hefðu stuðlað að
árangursríkum efnahagsumbótum.
Ellefu frambjóðendur skráðir
Skráningu frambjóðenda i for-
setakosningunum lauk í gær og
ljóst er að ellefu eða tólf menn verða
í framboði. Kjörstjórnin lagði bless-
un sína yfir framboð þriggja manna
\ gær; Júrís Vlasovs, fyrrverandi
Ólympíumeistara í lyftingum, Vlad-
ímirs Bryntsalovs, auðugs kaup-
sýslumanns og þingmanns, og
kommúnistans Amans Túlejevs,
sem á sæti í efri deild þingsins.
Auk Jeltsíns og Zjúganovs hafði
kjörstjórnin lagt blessun sína yfir
framboð þjóðernissinnans Vladím-
írs Zhírínovskís, umbótasinnans
Grígorís Javlínskís, Alexanders
Lebeds fyrrverandi hershöfðingja,
augnskurðlæknisins Svjatoslavs
Fjodorovs, Míkhaíls Gorbatsjovs
síðasta forseta Sovétríkjanna, og
Martins Shakkums, sem fer fyrir
lítt þekktu sérfræðingaráði.
Kjörstjómin neitaði að skrá
fijálslynda þingkonu, Galina
Starovoitova, vegna annmarka á
meðmælendalista hennar. Starovo-
itova hyggst áfrýja úrskurðinurp til
hæstaréttar, þannig að frambjóð-
endurnir gætu orðið tólf.
Kjörstjómin hafði áður úrskurð-
að meðmælendalista Bryntsalovs
ógildan en féllst í gær á úrskurð
hæstaréttar um að henni bæri að
fallast á framboð hans.
Samkvæmt nýrri skoðanakönnun,
sem birt var í gær, er Zjúganov með
25% fylgi en Jeltsín 23%. Ef marka
má skoðanakönnunina eru þeir með
mikið forskot á aðra frambjóðendur.
„Báðir frambjóðendumir - Jeltsín
og Zjúganov - eiga mikla möguleika
á sigri,“ sagði Borís Grúshin, yfir-
maður Vox Populi, óháðrar stofnun-
ar sem framkvæmdi könnunina.
Gorbatsjov óttast um líf sitt
Samkvæmt könnununum er
stuðningurinn við Gorbatsjov mjög
lítill en hann kvaðst á fimmtudag
fara með sigur af hólmi „ef kosn-
ingarnar verða fijálsar“. 29 ára
fyrrverandi hermaður, sem er nú
atvinnulaus, hefur verið ákærður
fyrir óspektir á almannafæri eftir
að hafa slegið Gorbatsjov á kosn-
ingafundi í borginni Omsk í Síber-
íu. „Eg vildi gefa þessum manni á
kjaftinn fyrir allt það sem hann
hefur gert landinu," sagði árásar-
maðurinn.
Gorbatsjov lýsti árásinni hins
vegar sem misheppnuðu morðtil-
ræði og kvartaði yfír því að fram-
bjóðendunum væri ekki séð fyrir
nægilegri öryggisgæslu.
Felldur
með eld-
flaug-
RÚSSNESKUR þingmaður,
Konstantín Borovoj, hefur lýst
síðustu mínútunum í lífi upp-
reisnarleiðtogans Dzokhars
Dúdajevs í Tsjetsjníju. „Heyr-
irðu? Þeir eru aftur að varpa
sprengjum," hafði Borovoj, sem
ræddi í farsíma við Dúdajev,
eftir honum. Þá slitnaði sam-
bandið. Leiðtoganum mun hafa
verið grandað með eldflaug.
Rússneskir fjölmiðlar segja
herlið Rússa hafa verið að
verki, það hafi áður verið búið
að gera ijórar árangurslausar
tilraunir til að miða Dúdajev
út með því að hlera farsíma-
samtöl hans.
Bardot gegn
múslimum
FRANSKA
kvikmynda-
leikkonan
Brigitte Bard-
ot fordæmdi í
gær í blaða-
grein það sem
hún nefndi
„innrás“
múslima í Frakkland. Sagði hún
að svo gæti farið að hún neydd-
ist til að yfirgefa landið vegna
innflytjendastraumsins. Bardot
hefur lengi barist gegn slátrun
múslima á sauðfé við trúarlegar
athafnir.
Vítisengla-
stríðið heldur
áfram
Kaupmannahöfn. Morgunbladid.
HANDSPRENGJU var kast-
að inn í fangaklefa meðlims
mótorhjólaklúbbs í fangelsi rétt
við Helsingjaeyri aðfaranótt
föstudags. Fanginn særðist illa
og ástand hans var talið tví-
sýnt. Morðtilraunin er álitin lið-
ur í uppgjöri Vítisengla á Norð-
urlöndum, sem hefur þegar
kostað nokkra þeirra lífið.
Fanginn er meðlimur Bandi-
dos-klúbbsins, sem farið hefur
yfir á yfirráðasvæði Vítisengl-
anna. Gat var klippt á girðingu
og handsprengju kastað inn í
klefa hans. Daginn áður hafði
verið gerð vopnaleit í fangels-
inu, vegna gruns um að fang-
arnir hefðu vopn undir höndum,
en þá ekkert fundist.
Gull finnst í jörðu í N oregi
Ósló. Morgunblaðið.
GULL er ofarlega í huga íbúa í Romsdal í Nor-
egi þessa dagana en skýrt hefur verið frá því að
gull hafi fundist þar í jörðu. Æði hefur þó ekki
runnið á íbúa, hvorki í nágrenninu eða annars
staðar. Tilraunaboranir gefa til kynna að allt að
3,8 kíló af gulli sé að finna í þúsund tonnum af
gijóti.
Sérfræðingar sýna málinu mikinn áhuga og
sumir þeirra telja að málmgrýtismagnið á Vest-
urlandinu kunni að vera á stærð við gullnámur
Ástralíu. Vísindamenn við norsku jarðvísinda-
stofnunina eru þó mjög efins um að arðbær gull-
vinnsla eigi eftir að verða rekin þar.
Langflestir íbúa Nesset-sveitarfélagsins í
Romsdal hafa tekið fréttinni um gullfundinn af
stakri rósemi. „Menn eru fullir efasemda og skal
engan undra því fréttin kom svo óvænt,“ sagði
Tormod Husby framkvæmdastjóri í samtali við
Aftenposten.
Gullfundurinn raskar
ekki ró Norðmanna
Það er fyrirtækið ProÁuro, sem staðið hefur
verið gullleitinni í sveitinni. Á einum stað hefur
gullmagnið í berginu mælst 3,8 kíló í þúsund
tonnum gijóts. Er það ævintýraleg niðurstaða,
því í gullnámum Suður-Afríku fást að jafnaði 2
grömm af gulli úr gijóttonninu og þykir afburða
gott að ná 5-10 grömmum úr tonni.
Umfangmiklar rannsóknir framundan
Framundan er sýnataka í tugþúsundatali í yfir-
borðsjarðvegi og umfangsmiklar tilraunaboranir
verða að eiga sér stað til að fá úr því skorið
hvort námuvinnsla geti orðið arðbær.
ProAuro hefur tryggt sér námuleyfi á 27.000
milljóna rúmmetra svæði vestur af Evelsfonn og
Rangátind, en svæðið sem gull hefur fundist á er
í fjallendi upp af Eikesdalsvatni, milli Lavransflot-
in og Gunnhildsflotin.
Fyrirtækið er hvorki tæknilega né fjárhagslega
í stakk búið að halda rannsóknum áfram eitt og
sér og leitar því alþjóðlegra samstarfsaðila.
Gull oft fundist áður
Gull hefur oft fundist áður í Noregi. Fyrsta
námufyrirtækið sem hóf gullvinnslu var Eidsvolds
Guldverk sem hóf starfsemi árið 1758. Odalen-
koparvinnslan leitaði gulls á fyrri hluta 19. ald-
ar. Þá fundust gullæðar í Bomlo _og Bindal á
borð við þær sem nú hafa fundist. I engu tilviki
hafði eftirtekjan orðið meiri en 500 kíló þar til
vinnsla hófst í Biddjovagge gull- og koparvinnsl-
unni á Finnmörku árið 1985. Þar voru framleidd
6.200 kíló fram til ársins 1991 að verðmæti um
508 milljónir norskra króna, jafnvirði 5.2 millj-
arða króna.
Heilsum sumri - hreinsum lóðina
Sérstakir hreinsunardagar eru laugardagana 27. apríl og 4. maí.
Ruslapokar veröa afhentir í hverfabækistöövum gatnamálastjóra.
Næstu daga eftir hreinsunardagana fara borgarstarfsmenn um hverfin
og hiröa fulla poka. Síöasta yfirferö þeirra hefst mánudaginn 6. maí
og lýkur föstudaginn 10. maí.
Skorað er á forráöamenn fyrirtækja aö taka til á lóðum sínum.
Fyrir stóra og fyrirferöarmikla hluti er bent á Geymslusvæöiö í Hafnarfirði,
sem hreinsunardeild gatnamálastjóra leigir út.
Við tökum pokann þinn
®Borgarstjórinn í Reykjavík
- hreinsunardeild gatnamálastjóra
<TJ
co
ui