Morgunblaðið - 07.05.1996, Blaðsíða 22

22 ÞRIÐJUDAGUR 7. MAÍ 1996
MORGUNBLAÐIÐ
ERLENT
Israelar gagnrýndir fyrir mannskæða árás í Qana
Sakaðir um vísvit-
andi árás á flóttafólk
Reuter
VERKFALLSMENN koma með þyrlu til Stavanger en í gærbenti-
fátt til að viðræður um lausn á kjaradeilunni væru á næstu grösum.
Olíuverkfall í Noregi
Útflutningnr
minnkar um 40%
London. Reuter.
SJÓNVARPSSTÖÐVAR sýndu í
gær myndir þar sem ísraelsk
njósnaflugvél sést fljúga nálægt
búðum Sameinuðu þjóðanna í
Qana í suðurhluta Líbanons þegar
ísraelar gerðu árás á þær 18. apríl
og urðu 102 flóttamönnum að
bana. í óbirtri skýrslu Sameinuðu
þjóðanna, sem er einkum byggð á
þessum myndum, eru ísraelar sak-
aðir um að hafa gert árás á búðirn-
ar af ásettu ráði, að sögn breska
dagblaðsins The Independent.
ísraelar neita þeim ásökunum.
Mannlaust og fjarstýrt loftfar
sést á myndbandsupptöku her-
manns á vegum Sameinuðu þjóð-
anna. ísraelskir embættismenn
viðurkenndu að njósnaflugvél
hefði verið á svæðinu en búnaður
hennar hefði ekki sýnt að flótta-
menn væru í byggingum Samein-
uðu þjóðanna í Qana.
„Við höfðum fjarstýrt loftfar
yfir svæðinu en í öðrum tilgangi
og vegna slæms veðurs stýrðum
við henni í burtu. Frá jörðu mátti
sjá fjarstýrt loftfar sveima yfir
svæðinu en því var ekki ætlað að
fylgjast með því sem var að ger-
ast í Qana,“ sagði Matan Vilnai,
varaforseti ísraelska herráðsins, á
blaðamannafundi í Jerúsalem.
Hann bætti við að herinn hefði
sent loftfarið til Qana 8-10 mínút-
um eftir að árásinni lauk.
„Loftfarið var ekki yfir búðun-
um,“ sagðj hann. „Það var yfir
svæðinu. Á því er munur. Menn
verða að skilja að fjarstýrð loftför
geta aðeins fylgst með mjög tak-
mörkuðu svæði og verkefni loftf-
arsins var ekki að fylgjast með
búðunum heldur svæði sunnan við
Qana.“
Kortavillur
skýringin?
Talsmaður ísraelsku stjómar-
innar, Uri Dromi, neitaði því einn-
ig að herinn hefði vitað af flótta-
fólki í búðunum. Skyggnið hefði
verið slæmt úr lofti og fólkið verið
inni í byggingunum.
Dromi lýsti árásinni sem hörmu-
legum mistökum en sagði að slíkir
atburðir gætu alltaf gerst í stríði.
Herforingjum og hermönnum, sem
tóku þátt í árásinni, yrði ekki refs-
að.
Vilnai sagði að villur í korti
hefðu orðið þess valdandi að árás-
in var gerð á búðimar, sem hafa
hýst friðargæsluliða Sameinuðu
þjóðanna í mörg ár. Kortið hefði
sýnt búðirnar á röngum stað og
skekkjan verið um 100 metrar, auk
þess sem þar hefðu komið fram
rangar upplýsingar um stærð búð-
anna og starfsemina í þeim.
Embættismenn Sameinuðu
þjóðanna sögðu þessa skýringu
ótrúverðuga þar sem árásir Israela
á suðurhluta Líbanons hefðu yfir-
leitt verið mjög nákvæmar.
The Independent, sem komst
yfir myndbandið, sagði að ísraelar
hefðu neitað því að fjarstýrt lóftfar
hefði verið á svæðinu 18. apríl þar
til þeim var skýrt frá myndband-
inu.
Ósló. Reuter.
VERKFALL starfsmanna á norsk-
um olíuborpöllum hafði í . gær
minnkað útflutning á olíu um 40%.
Vangaveltur hafa verið um að ríkis-
stjórnin hafi afskipti af deilunni en
þess sáust engin merki í gær.
Verkfallið, sem hófst á laugar-
dag, hefur nú þegar stöðvað olíu-
og gasvinnslu á níu borpöllum í
Norðursjó. Þaðan koma að öllu
jöfnu tólf hundruð þúsund olíutunn-
ur á degi hveijum en Norðmenn
framleiða um þijár milljónir tunna
á dag enda eru þeir næst stærsta
olíuframleiðsluríki heims á eftir
Saudi-Arabíu.
Stöðvað með lögum?
Þetta er fyrstaverkfallið í norsk-
um olíuiðnaði frá 1990 þegar öll
vinnsla stöðvaðist í 36 klukkustund-
ir. Þá greip ríkisstjórnin inn í líkt
og hún getur gert með setningu
bráðabirgðalaga. Árið 1994 komu
stjórnvöld síðan aftur í veg fyrir
verkfall. Talsmaður norsku ríkis-
stjórnarinnar sagði í gær að stjórn-
völd hefðu engin áform uppi um
afskipti af deilunni nú hver svo sem
reyndin kynni að verða síðar.
Deilan snýst um kaupkröfu sam-
bands olíuverkamanna sem krefjast
sérstaks samnings fyrir félagsmenn
sem vinna hluta starfa sinna í landi.
Norska Iðnaðarsambandið hefur
hafnað því að ganga til viðrjeðna
við olíuverkamenn á meðan þessari
kröfu er haldið til streitu.
Auk þess sem olívinnslan hefur
dregist saman hafa hagsmunaðilar
miklar áhyggjur af áhrifum verk-
fallsins á gasframleiðsluna. Hún var
í gær talin um þriðjungur þess sem
viðtekið er og er talin hætta á að
aðgerðirnar skaði samkeppnisstöðu
Norðmanna á þessum markaði en
þeir eru umsvifamiklir á sviði gas-
sölu til meginlands Evrópu.
Sameiningii Berlínar og
Brandenburg hafnað
Berlín. Morgunblaðið.
KJÓSENDUR í Brandenburg í austurhluta
Þýskalands höfnuðu með miklum meirihluta
sameiningu við Beriín í kosningum sem fram
fóru á sunnudag. Meirihluti Berlínarbúa ,
53,4%, var hlynntur sameiningu en íbúar
Brandenburg áttu síðasta orðið þar sem 62,8%
greiddu atkvæði á móti.
Mælt var fyrir um að meirihluti þyrfti að
vera fyrir sameiningu, í báðum sambandslönd-
unum og því réð afstaða íbúa Brandenburg
úrslitum.
„Ein sameining er meira en nóg“
Niðurstaðan kom stjórnmálamönnum í opna
skjöldu þar sem aðeins einn flokkur, PDS,
arftaki austur-þýska kommúnistaflokksins,
hafði lýst yfir andstöðu við sameiningu.
Flokksmenn reyndu ákaft að höfða til þeirra
sem telja sig njóta verri kjara nú en fyrir
sameiningu Þýskalands árið 1990. Virðist svo
sem slagorðið „Ein sameining er meira en
nóg,“ hafi náð athygli kjósenda og þykir
fréttaskýrendum það til marks um að flokkur-
inn sé í verulegri sókn í austurhlutanum þar
sem efasemdir um ágæti hins fijálsa markaðs-
hagkerfis eru nokkuð viðteknar. Úrslit þessara
kosninga hafa því orðið til þess að vekja enn
og aftur athygli á þeim ólíku viðhorfum sem
greina að austur- og vesturhluta Þýskalands.
Úrslitin eru nokkuð áfall fyrir stærstu
stjórnmálaflokkana. Kjósendur PDS virðast
einir hafa kosið í anda flokkshollustu en stuðn-
ingsmenn hinna flokkanna voru ýmist með
eða á móti. Hins vegar lýsti Helmut Kohl
kanslari yfir stuðningi við hugmyndina og hið
sama gerði stærstu stjórnarandstöðuflokkur-
inn, SPD. Þykir því sýnt að málflutningur PDS
hafi notið fylgis langt út fyrir raðið flokksins.
Óttuðust að standa í skugga Berlínar
Ýmsir aðrir þættir virðast einnig hafa haft
áhrif á afstöðu kjósenda. í Brandenburg varð
þess vart að íbúarnir óttuðust að falla í skugga
Berlínarborgar í nýju sambandslandi og einnig
virðast slæmar minningar um austur-þýsku
öryggislögregluna, Stasi, í fyrrverandi Austur-
Berlín hafa ýtt undir andstöðu við sameiningu.
Illa þótti staðið að allri kynningu á málinu
og stjórnmálamenn áttu sýnilega erfitt með
að sannfæra kjósendur um ágæti þess að sam-
eina þessi tvö sambandslönd. Saga þessarar
tveggja landa fer hins vegar saman í um 700
ár og þau voru í hjarta Prússlands á 18. og
19. öld. Sameiningin nú hefði tekið.til um sex
milljóna manna og hefði þetta nýja sambands-
land orðið hið fimmta stærsta í Þýskalandi.
Forsenda fjárfestingar?
Úrslitanna var beðið með mikilli eftirvænt-
ingu um allt Þýskaland enda töldu margir að
sameining Berlín-Brandenburg gæti reynst
undanfari frekari sameiningar þýskra sam-
bandslanda, Efnahagssérfræðingar telja að
færri sambandslönd myndu létta á allri stjórn-
sýslu og greiða fyrir frekari fjárfestingu. Sam-
eining gæti því reynst ráð í glímunni við at-
vinnuleysisvandann. Nú þykir sýnt að löng
bið verði á að sameining af þessu tagi verði
reynd á ný í Þýskalandi.
Kringlan 5
I
Þetta sparifé er á leið í Ármúla 13A. Þangað er Kaupþing flutt.