Morgunblaðið - 31.05.1996, Blaðsíða 1

80 SÍÐUR B/C/D
STOFNAÐ 1913
121. TBL. 84.ÁRG.
FÖSTUDAGUR 31. MAÍ 1996 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Jeltsín
eykur for-
skot sitt
Moskvu. Reuter.
BORÍS Jeltsín Rússlandsforseti birt-
ir í dag stefnuskrá sína, sem nær
fram til aldamóta. Samkvæmt skoð-
anakönnun sem birt var í gær, hefur
forsetinn töluvert forskot á aðal-
keppinaut sinn í forsetakosningun-
um í júní, kommúnistann Gennadíj
Zjúganov, en samkvæmt henni nýtur
Jeltsín fylgis 34% en Zjúganov 22%.
Þeir sem að könnuninni stóðu vara
þó við því að dregnar séu of afger-
andi ályktanir af henni.
Jeltsín hefur fylgt stífri fundadag-
skrá síðustu daga en athygli vakti
í gær að hann mætti ekki á fyrirhug-
aðan kosningafund í gærmorgun í
héraðinu Basjkortostan. Talsmenn
hans neituðu því hins vegar að for-
setinn væri veikur og í gær átti
hann fund með námsmönnum, þar
sem hann lék á als oddi.
Samkvæmt nýjustu skoðanakönn-
uninni hefur Jeltsín aukið forskot
sitt á Zjúganov, en sambærileg
könnun frá því í síðustu viku sýndi
29% fylgi við Jeltsín en 24% við Zjúg-
anov.
Leiðtogar á Vesturlöndum áhyggjufullir vegna úrslita ísraelsku kosninganna
Vona að signr Netanyahus
bindi ekki enda á friðinn
Hvorki Peres né Netayahu hafa
viljað tjá sig um úrslitin fyrr en þau
Iiggja fyrir, en búist var við því að
það yrði í dag. Þá hafa stjórnmála-
leiðtogar verið varkárir í ummælum
sínum um úrslitin.
Leyna vonbrigðum sínum
Jerúsalem, París. Reuter.
STJÓRNMÁLALEIÐTOGAR á
Vesturlöndum sögðu að hægja
myndi á friðarumleitunum í Mið-
Austurlöndum í kjölfar úrslitanna í
kosningununum í ísrael. Allt bendir
til þess að Benjamin Netanyahu,
leiðtogi Likud-bandalagsins, hafi
unnið nauman sigur í kosningum
til forsætisráðherra. Vona leiðtog-
arnir þó að sigur hans verði ekki
til að binda endi á frið. í gærkvöldi
voru um 150.000 utankjörstaða-
atkvæði ótalin en stjórnmálaskýr-
endur sögðu að kraftaverk þyrfti
til að tryggja Shimon Peres forsæt-
isráðherra sigur. Er öll atkvæði, að
frátöldum utankjörstaðaatkvæðum,
höfðu verið talin, hafði Netanyahu
hlotið 50,3% en Peres 49,6% og
munaði aðeins tæpum 22.000 at-
kvæðum. Bæði Likud-bandalagið
og Verkamannaflokkurinn töpuðu
nokkru fylgi í kosningum til þings-
ins.
Yasser Arafat, forseti þings Pal-
estínumanna, tjáði sig ekki opinber-
lega um úrslitin en sagt var að
hann væri fullur vonbrigða vegna
þeirra. Verðfall varð á mörkuðum
er ljóst þótti að Netanyahu hefði
unnið nauman sigur, í Tel Aviv féll
gengi hlutabréfa um 5%.
í stjórn með heittrúuðum?
í kosningunum til þingsins fékk
Verkamannaflokkurinn 34 þingsæti
af 120, hafði áður 44, og Likud
fékk 31 þingsæti en hafði áður 40.
Ljóst er að stjórnarmyndun reynist
ekki létt verk en fréttaskýrendur
telja að Netanyahu eigi helst kost
á að mynda stjórn með þremur
flokkum heittrúarmanna, ásamt
nýjum flokki innflytjenda.
Fjórir ísraelskir hermenn létu líf-
ið í sprengjuárás í Suður-Líbanon
í gærmorgun. Lýstu öfgasamtökin
Hizbollah ábyrgðinni á hendur sér.
Sprengjan sprakk á sama tíma og
talning atkvæða stóð yfir í ísrael
en í yfirlýsingu samtakanna var þó
ekki minnst á kosningarnar.
Bill Clinton Bandaríkjaforseti,
sem hafði ítrekað gefið í skyn
stuðning sinn við Peres, sagði í gær
að kosningarnar hefðu reynst „erf-
iðar“. Hann myndi bíða þar til end-
anleg úrsiit lægju fyrir og ný ríkis-
stjórn hefði verið mynduð, áður en
að ákvörðun yrði tekin um næstu
skref. „Stefna okkar er hin sama
og áður,“ sagði forsetinn og banda-
rískur embættismaður sagði að yfir-
Reuter
völd myndu vinna með hvaða ísra-
elskri stjórn sem væri.
Lamberto Dini, utanríkisráðherra
Ítalíu, sem er í forsæti Evrópusam-
bandsins, sagði að ynni Netanyahu,
myndi það að öllum líkindum þýða
að nú hægði á friðarferlinu í Mið-
Austurlöndum. Ríkisstjórnir ann-
arra Evrópuríkja reyndu að leyna
vonbrigðum sínum, í von um að
Netanyahu kynni að feta í fótspor
fyrirrennara síns, Menachem Begin,
leiðtoga Likud-bandalagsins, sem
samdi frið við Egypta.
• •
OSE ósátt við þingkosningar í Albaníu
Kosnmgar verði
endurteknar
Vin, Tirana. Rcuter.
ÖRYGGIS- og samvinnustofnun
Evrópu, ÖSE, hvatti albönsk
stjórnvöld í gær til þess að íhuga
að endurtaka hluta þingkosning-
anna sem fram fóru um síðustu
helgi, til að stefna ekki lýðræðis-
legum stöðugleika í hættu. í yfir-
lýsingu stofnunarinnar segir að
hún byggi þessa hvatningu á mati
eftirlitsmanna hennar sem fylgd-
ust með kosningunum. Albönsk
yfirvöld segja Lýðræðisflokk Sali
Berisha, forseta landsins, hafa
unnið stórsigur í kosningunum,
hlotið um tvo þriðju hluta at-
kvæða.
í skýrslu eftirlitsmanna ÖSE er
ekki gengið svo langt að fordæma
kosningarnar, heldur látið nægja
að segja að þær hafi ekki uppfyllt
lagaleg skilyrði. Síðari umferð
kosninganna er eftir en eftirlits-
menn OSE munu ekki fylgjast með
henni vegna óánægju með fram-
kvæmdina á þeirri fyrri.
Albanir beittir
þvingunum?
Ráðamenn á Vesturlöndum og
vestrænir stjórnarerindrekar hafa
lýst áhyggjum vegna niðurstöðu
kosninganna og hafa engir vald-
hafar sent Berisha hamingjuóskir
með kosningasigurinn. Hyggst
Evrópusambandið fara ofan í
saumana á framkvæmdinni. Vest-
rænn stjórnarerindreki, sem ekki
vildi láta nafns síns getið, sagði
að framkvæmd kosninganna gæti
orðið til þess Albönum yrði jafnvel
vísað úr ÖSE og úr Evrópuráðinu,
til að reyna að þvinga stjórnvöld
til viðræðna við stjórnarandstöð-
una.
jg. f~6Ó3a/ /jn
* é
1— '
MIKILL föguuður ríkti á meðal stuðningsmanna Likud-bandlagsins
er Ijóst þótti að Netanyahu, leiðtogi flokksins, hefði borið signrorð
af Shimon Peres í kosningum til embættis forsætisráðherra. Annað
var uppi á teningunum hjá fylgismönnum Peresar en fjölmargir söfn-
uðust saman við gröf Yitzhak Rabins, forsætisráðherra sem myrtur
var í nóvember sl. „Morðinginn hefur sigrað" sást á mörgum skiltum
en á því sem unga konan heldur á, stendur: „Far vel friður. Okkur
þykir það leitt, Yitzhak. Heil kynslóð kveður friðinn."
Suður-Afríka
Sigur
Þjóðar-
flokksins
Höfðaborg. Reuter.
ÞJ ÓÐ ARFLOKKUR F. W. de
Klerks sigraði örugglega í sveitar-
stjórnarkosningum, sem haldnar
voru í Vestur-Höfðahéraði í Suður-
Afríku á miðvikudag og má þakka
það stuðningi fólks af blönduðum
kynþætti og indverskum uppruna,
sem flokkurinn útskúfaði á tímum
aðskilnaðarstefnunnar. Þetta fólk
er 60% íbúa í héraðinu.
Þegar talið hafði verið í sex hér-
aðshlutum af sjö hafði Þjóðarflokk-
urinn 60% fylgi og Afríska þjóðar-
ráðið (ANC), flokkur Nelsons
Mandelas, forseta landsins, 33%.
Einnig voru haldnar borgar-
stjórnarkosningar í Höfðaborg á
miðvikudag, en í gær höfðu aðeins
borist úrslit úr einni undirstjórn
borgarinnar af sex og fékk Þjóðar-
flokkurinn þar 26 sæti af 30.