Morgunblaðið - 13.06.1996, Blaðsíða 24

24 FIMMTUDAGUR 13. JÚNÍ 1996
ERLENT
MORGUNBLAÐIÐ
Leiðtogar fyrrum Sovétlýðvelda styðja Jeltsín
Álíta Zjúganov ógna
sjálfstæði ríkjanna
Moskvu, Kiev. Reuter.
LEIÐTOGAR nær allra fyrrum Sovétlýðvelda hafa opinberlega
lýst yfir stuðningi við Borís Jeltsín Rússlandsforseta vegna for-
setakosninganna á sunnudag. Einungis Alexander Lúkasjenkó,
forseti Hvíta-Rússlands, hefur verið tregur til að styðja forsetann
enda gæti sigur kommúnistans Gennadí Zjúganov orðið til að
auðvelda sameininguna við Rússland, sem hann sækist eftir.
Viðræður um frið
á N-írlandi
Fundir
hefjast
í næstu
viku
Belfast. Reuter.
FALLIST var á það í gærmorg-
un, að George Mitchell, fyrrver-
andi öldungadeildarþingmaður
í Bandaríkjunum, stýrði viðræð-
unum um frið á Norður-írlandi
en mótmælendapresturinn Ian
Paisley, sem segist andvígur
afskiptum útlendinga af mál-
efnum landsins, kvaðst ekki
mundu vinna með honum. Hann
hótaði þó ekki að sniðganga
viðræðumar alveg.
Sambandssinnar, sem vilja,
að N-írland verði áfram undir
breskri stjóm, óttast að Mitch-
ell, sem er af írskum ættum,
muni draga taum kaþólskra
manna í landinu en þeir vilja,
að það sameinist írska lýðveld-
inu. Var deilt um formennsku
Mitchells í tvo daga áður en hún
var samþykkt en Paisley sagð-
ist ekki mundu taka þátt í við-
ræðufundum, sem væru undir
beinni stjóm hans. Eiga fund-
imir að hefjast 19. júní.
Málamiðlun
Samkomulagið um Mitchell
er málamiðlun, sem felst í því
að þátttakendur geta kynnt sér
starfsreglur hans og samstarfs-
manna hans, kanadíska hers-
höfðingjans John de Chastelain
og Harri Holkeris, fyrrverandi
utanríkisráðherra Finnlands, og
fylgst með, að eftir þeim verði
farið.
Gerry Adams, leiðtogi Sinn
Fein, stjómmálaarms írska lýð-
veldishersins, IRA, hefur kraf-
ist þátttöku í viðræðunum en
bresk og írsk stjómvöld segja,
að ekki verði af því fyrr en IRA
lýsi yfir vopnahléi. Irskir emb-
ættismenn segjast raunar vissir
um, að IRA muni gera það þótt
þess sjáist engin merki enn.
Aðrir leiðtogar óttast hins vegar
að sigur Zjúganovs myndi ógna
sjálfstæði ríkja þeirra og þeim
markaðsumbótum er átt hafa sér
stað.
„Við erum báðir tákn fyrir óaft-
urkallanlega umbótastefnu," sagði
Leonid Kútsjma, forseti Úkraínu,
í Póllandi í síðustu viku. „Tapi
Jeltsín mun það valda jarðskjálfta,
ekki einungis í Úkraínu heldur
einnig Póllandi."
Mircea Snegur, leiðtogi
Moldóvu, sagðist ekki sjá neinn
annan kost en sigur Jeltsíns. End-
urreisn Sovétríkjanna kæmi ekki
til greina.
Stuðningur Eystrasaltsríkja
Einna mestan stuðning hefur
Jeltsín hins vegar fengið frá ríkjum
í Mið-Asíu ogjafnvel í Eystrasalts-
ríkjunum hafa ráðamenn lýst yfir
stuðningi við rússneska forsetann,
þó svo að hann hafi átt í hörðum
deilum við þau ríki. „Það skiptir
miklu máli fyrir okkur að við völd
sé maður sem stendur nær lýðræð-
islegum hefðum og fjær hinum
gamla hugsunarhætti," sagði
Valdis Biravs, utanríkisráðherra
Lettlands við Reuters. „Nái komm-
únistar völdum væru það skýr
skilaboð til okkar um að nota alla
okkar atorku til að fá aðild að
Evrópusambandinu og Atlants-
hafsbandalaginu (NATO),“ sagði
hann.
Reuter
ÞJÓÐERNISSINNINN Vladímír Zhírínovskí, einn af forsetafram-
bjóðendunum í Rússlandi, sést hér þungur á brún á útifundi stuðn-
ingsmanna sinna við Bolshoj-leikhúsið í gær. Sólhlif í fánalitum
Evrópusambandsins skýlir Zhírínovski f siimarhitanum.
Yilja fella fleiri nautgrípi
Brussel. Reuter.
FASTANEFND dýralækna Evrópu-
sambandsins komst í gær að þeirri
niðurstöðu að Bretar yrðu að fella
fleiri nautgripi en hingað til hefur
verið talið til að útiýma kúariðu.
Keith Meldrum, yfírdýralæknir
Bretlands, sagði í gær að Bretar
hefðu þegar fallist á að rekja naut-
gripi aftur til ársins 1990 en nú
hefði fastanefndin að fara yrði alla
leið aftur til ársins 1989. Meldrum
sagðist ekki vita um hve mörg dýr
væri að ræða en að líklega skiptu
þau þúsundum.
EVRÓPA^
Bretar munu svara nefndinni á
fundi á föstudag og verða þá áætl-
anir um að fella nautgipi skoðaðar
á ný.
Breskir embættismenn sögðust
hafa verið mjög andvígir því að
fara aftur til ársins 1988/89 enda
gæti það reynst mjög erfítt. Á þeim
tíma hefði ekki verið byijað að gefa
út formleg fæðingarvottorð dýra.
Bretar hafa þegar fallist á að
fella nautgripi, sem hætta er talin
á að hafi getað smitast af kúariðu,
frá árunum 1990-1992.
í stórum dráttum féllust dýra-
læknamir á tillögur Breta um
hvemig útrýma megi kúariðu að
því undanskildu að þeir vildu bæta
við ári.
Reuter
KJÓSENDUR bíða þess að röðin komi að þeim á kjörstað í Dhaka.
Góð kjörsókn í Bangladesh
Kosningarn-
ar sagðar
friðsamlegar
Dhaka. Reuter.
KJÖRSÓKN var góð í þingkosning-
um sem fram fóru í Bangladesh í
gær, en að minnsta kosti sjö féllu
og rúmlega 200 særðust í átökum
sem brutust út víða um landið. Búist
er við að niðurstöður kosninganna
liggi fyrir á morgun.
Oryggisgæsla við kjörstaði var
ströng, og voru alls um 440 þúsund
her- og lögreglumenn á vöktum.
Nokkur átök brutust út síðdegis, en
formaður yfírkjörstjórnar sagði þó
að kosningamar hefðu yfirleitt farið
friðsamlega fram og verið heiðarleg-
ar.
Boðað var til kosninganna vegna
þess að stjómarandstöðuflokkar neit-
uðu að taka þátt í kosningum sem
fram fóru í febrúar. Stjómmálaský-
rendur telja llklegt að mjótt verði á
mununum milli Þjóðernisflokks fyrr-
um forsætisráðherra, Begum
Khaleda, sem sagði af sér í mars,
og Awami-bandalagsins, undir for-
ystu Sheikh Hasina. Búist er við, að
Þjóðarflokkurinn, undir forystu Hos-
sain Mahammad Ershad, sem situr
í fangelsi, muni fá oddaaðstöðu á
þingi.
Rúmlega 150 evrópskir og asískir
eftirlitsmenn fylgdust með fram-
kvæmd kosninganna. Breski þing-
maðurinn Peter Shore, sem var einn
af eftirlitsmönnum Evrópusam-
bandsins, sagði flest benda til að vel
hefði verið staðið að kosningunum,
og að þær hefðu farið drengilega
fram.
Karpov vann á svart
SKÁK
Ileimsmeistaracin-
vígi FI DE
ELISTA, RÚSSLANDI,
höfuðborg sjálfstjómarlýðveldis-
ins Kalmykíu. 6. júní - 14. júli.
Fjórðu einvigisskákinni lauk í gær
með sigri Karpovs. Staðan Karpov
2 'h v. Kamsky 1 'A v.
GATA Kamsky, áskorandi,
tefldi fremur linkulega á hvítt í
fjórðu skákinni. Karpov endur-
bætti taflmennsku sína frá því í
annarri skákinni sem hann tap-
aði illa. FIDE heimsmeistarinn
bætti síðan stöðu sína jafnt og
þétt, þangað til Kamsky gafst
upp eftir 45 leiki.
Hvitt: Gata Kamsky
Svart: Anatólí Karpov
Caro-Kann vörn
1. e4 - c6 2. d4 - d5 3. exdö
— cxd5 4. c4 — Rf6 5. Rc3 —
e6 6. Rf3 - Bb4 7. cxd5 Rxd5
8. Bd2 - Rc6 9. Bd3 - 0-0 10.
0-0 - Be7 11. De2 Rf6 12. Re4
Db6
í annarri einvígisskákinni lék
Karpov strax 12. - Bd7 og fram-
haldið varð: 12. - Bd7 13. Hadl
Hc8 14. Hfel Rd5 15. Rc3 Rf6
16. a3 Dc7 17. Bg5 - Da5? 18.
d5! með sterku frumkvæði á
hvítt.
13. a3 - Bd7 14. Hfdl - Had8
15. Rf6+ Bxf6 16. De4 g6 17.
Be3 Re7! 18. Re5 - Rf5 19.
Rc4 - Qa6 20. a4 - Bc6 21.
Df4 - Bd5 22. Re5 - Db6 23.
Bxf5 exf5
Karpov er kominn með
betra tafl. Hann hefur sterkt
biskupapar og staka peðið á
d4 er veikt.
24. Hd2 - Bg7 25. h4 Hfe8 26.
Dg3 Hc8 27. Rd7 - Dc6 28.
Rc5 - b6 29. Rd3 - Dd7 30.
a5 - He4 31. Rf4 - b5 32.
Hddl - Bc4 33. Hacl - h6 34.
Hc3 - b4 35. Hc2 - Hc6 36.
Hdcl - Bb5 37. Kh2 - Kh7
38. Hxc6 - Bxc6 39. Hc4 -
Bf8 40. Rd3 - De6
40. - Dd5! var einnig sterkt.
Nú grípur Kamsky til örþrifa-
ráða.
41. d5 - Bd5 42. Hxe4 - Bxe4
43. Bxa7? - Bd6 44. Rf4
Eða 44. f4 - Dd7! 45. Bf2 -
Bxd3 og eftir 46. Dxd3 - Bxf4+
fellur drottningin.
44. - De5 45. Rh3 - De7 og
Kamsky gafst upp.
Mjög örugglega teflt af hálfu
Karpovs. Vinningsskákirnar
þijár í einvíginu hafa allar verið
mjög einstefnukenndar, sem er
óvenjulegt í heimsmeistaraein-
vígi.
Margeir Pétursson.