Morgunblaðið - 13.06.1996, Blaðsíða 26
26 FIMMTUDAGUR 13. JÚNÍ 1996
LISTIR
MORGUNBLAÐIÐ
ERLENT
Tugir manna týndu lífi í Sao Pauio
„Við okkur blasti
skelfileg sjónu
Sao Paulo. Reuter.
AÐ minnsta kosti 37 manns létu
lífið og rúmlega 200 slösuðust þeg-
ar mikil sprenging varð í verslun-
armiðstöð í Sao Paulo í Brazilíu í
fyrradag. Var helst talið, að gasleki
hefði valdið henni en hún átti sér
stað í hádeginu þegar margt fólk
var það samankomið.
Við sprenginguna hrundu saman
tvær hæðir í veitingaálmu Oscasco-
verslunarmiðstöðvarinnar, sem er í
miðstéttarhverfi í Sao Paulo. Ekki
er enn ljóst hvað olli en slökkviliðs-
menn telja, að gas hafí lekið úr
leiðslum undir veitingastaðnum.
Týndu margir lífi í sjálfri sprenging-
unni og aðrir létust eða slösuðust
þegar þeir urðu fyrir braki eða gleri,
sem þeyttist um allt.
„Ég heyrði mikinn hávaða og
síðan kvað sprengingin við. Við
hlupum út en fórum svo inn aftur
og þá blasti við okkur skelfileg
sjón,“ sagði Jose Luiz Munoz, einn
þeirra, sem staddir voru í verslun-
inni.
Verslunin var yfirfull af ungu
fólki þegar sprengingin varð vegna
„elskendadagsins“ í Brazilíu, sem
var í gær, en þá er ástfangið fólk
vant að skiptast á gjöfum.
„Sonur minn, sonur minn,“ hróp-
aði kona nokkur, sem óttaðist, að
sonur hennar væri meðal hinna
látnu eða slösuðu. Urðu hermenn
að girða staðinn af til að bægja
burt örvæntingarfullu fólki og auð-
velda þannig starf björgunar-
manna. Voru þeir um 300 talsins
og notuðu hunda við að leita að
fólki í rústunum. Sást meðal annars
í sjónvarpi þegar einn þeirra dró
ungbarn, lifandi og að því er virtist
óslasað, undan brakinu.
Enn leitað
Femando Henrique Cardoso, for-
seti Brazilíu, vottaði aðstandendum
hinna látnu og slösuðu samúð sína
og sagði stjórnvöld mundu leggja
þeim lið á allan hátt. Óttast var í
gær, að tala látinna myndi hækka
en þá stóð enn yfir leit í rústunum.
Hafði henni verið frestað um stund
vegna ótta við meira hrun.
Reuter
HERMENN við leit í rústunum. Vitað var um 37 látna í gær en
óttast var, að talan ætti eftir að hækka.
Varað við genagrúski
Brussel. Reuter.
NATTURULOGMALAFLOKKUR-
INN svokallaði heldur því fram að
milljónir manna muni óafvitandi
verða tilraunadýr alþjóðlegrar til-
raunastarfsemi í framleiðslu mat-
væla, sem breytt hefur verið með
erfðatækni, nema sala þeirra verði
bönnuð eða reglur settar um ræki-
legar merkingar.
„Þetta er ekki smátt í sniðum.
Þessar vörutegundir, sem á að setja
á markað á næstu fimm til átta
árum, skipta þúsundum," sagði
John Fagan örverufræðingur ný-
lega þegar hann tilkynnti að Nátt-
úrulögmálaflokkurinn, sem stofn-
aður var á Bretlandi árið 1992 og
starfar nú í 48 löndum, hygðist
he§a herferð fyrir banni við notkun
erfðatækni. Hann benti á að ekki
væri skylda að merkja sérstaklega
slíkan mat í Bandaríkjunum og
Evrópu um þessar mundir.
Innan Evrópusambandsins er nú
unnið að því að setja reglur um
merkingar vöru með breyttum
erfðavísum. Þegar er hægt að
kaupa tómata, sem breytt hefur
verið með erfðatækni, og búist er
við að kartöflur og sojabaunir fylgi
í kjölfarið í lok þessa árs eða
snemma á næsta ári.
Hróplegt brot á
náttúrulögmálum?
Reinhard Borowitz, fram-
kvæmdastjóri Maharishi-ráðs Nátt-
úrulögmálaflokksins, sagði að það
að breyta mat með erfðatækni væri
hróplegasta brot á náttúrulögmál-
unum, sem um gæti. Hann benti á
kúariðufárið tii að sýna fram á af-
leiðingar þess að virða ekki móður
náttúru og sagði það aðeins smá-
ræði miðað við ósköpin, sem breyt-
ing erfðavísa gæti valdið.
Náttúrulögmálaflokkurinn boðar
ágæti innhverfrar íhugunar og vill
beita henni til flugs til að lækna
allar heimsins meinsemdir.
Ljósmynd/Lelli & Masotti
„íslendinganna“ á Scala
Lokasýning
LOKASÝNING á Rínargullinu
eftir Wagner á Scala í Mílanó,
sem Kristinn Sigmundsson bar-
itonsöngvari og Guðjón Óskars-
son bassasöngvari taka þátt í,
er í kvöld. Sýningin hefur hlotið
lofsamlega umfjöllun í fjölmiðl-
um og Kristni og Guðjóni hefur
verið hrósað fyrir sinn þátt. Á
Scala fengust þær upplýsingar
að góð aðsókn hefði verið á þær
sex sýningar sem búnar eru
miðað við að hér er um tónlei-
kauppfærslu að ræða.
Hér sjást þeir Guðjón og
Kristinn á sviðinu í Scala lengst
til vinstri og er þetta í fyrsta
skipti, sem tveir íslendingar
syngja þar samtimis, og á milli
þeirra stendur Susan Anthony.
Aðrir á sviðinu eru Kim Begley,
Monte Pederson, Violeta Urm-
ana, Barry Ryan og Claudio
Otelli.
• SKÁLDSAGAN Brýrnar í
Madisonsýslu eftir Robert James
Waller er komin út á snældum.
„Hér er um að ræða einhverja vin-
sælustu bók síðustu ára í Banda-
ríkjunum og nýleg kvikmynd, sem
gerð var eftir henni, hlaut einnig
afbragðs viðtökur.
í bókini segir frá ljósmyndaran-
um Róbert Kincaid og bóndakon-
unni Fransisku Johnson. Hann er
ljósmyndari og heimshornaflakk-
ari, hún býr í sveit í Iowa en á
rætur sínar að rekja til Ítalíu.
Honum finnst hann utanveltu í
nútímanum, hana dreymir um
horfna æsku. Á heitum ágústdegi
Nýjar snældur
árið 1965 leggur Róbert leið sína
í Madisonsýslu til að taka þar ljós-
myndir af yfirbyggðum brúm. Þeg-
ar hann ekur upp heimreiðina að
bæ Fransisku til að spyija til veg-
ar eru örlög þeirra ráðin,“ segir í
kynningu.
Brýrnar í Madisonsýslu er fyrsta
skáldsaga Roberts James Waller,
sem er fyrrum háskólakennari og
ljósmyndari. Árið 1993 varhún
valin bók ársins af Samtökum
bandarískra bókaverslana.
Pétur Gunnarsson rithöfundur,
þýðir bókina og les upphaf og eftir-
mála, en Kristbjörg Kjeld leikkona,
flytur meginefni hennar.
Bókaútgáfan Vaka-Helgafell
gaf Brýrnar í Madisonssýslu út á
íslensku fyrir tveimur árum, en sú
útgáfa er löngu uppseld. Hljóðbók-
in er gefin út í samvinnu við Vöku-
Helgafell.
Biýrnar í Madisonsýslu var
hljóðrituð og fjölfölduð í Hljóð-
bókagerð Blindrafélagsins. Bókin
er á þremur snældum og tekur um
fímm klukkustundirí flutningi.
Hljóðbókin verður aðeins seld fé-
lögum íHljóðbókaklúbbnum og
kostar 1.795 kr.
Ljós, land og líf
í tilefni Listahátíðar
valdi listhúsið Stöðlakot við
Bókhlöðustíg að kynna
listamanninn, sem valdi úr
fórum sínum 16 pastel-
myndir frá síðustu 12 árum,
flestar eru þó frá næstliðn-
um árum, auk nokkurra
utan skrár. Allar ganga
myndirnar út frá einhverri
náttúrusýn, eins og nafn
sýningarinnar „Ljós, land
og líf“ gefur til kynna. Öll-
um samanlögðum atriðun-
um í sértækri útfærslu á
stundum hálf fígúratívri.
Það verður þó að telja
óhlutlægan myndflokk sem
hefur hlotið nafnið „Sköp-
un“, ásamt viðbæti utan
skrár „Haf og víddir“ (17),
burðarás sýningarinnar, og
þá einkum mynd nr. 4, sem
ber nafnið „Sköpun. Ljós-
brautir og himinvíddir".
Allt eru þetta ný verk og
hér er myndmálið mark-
vissast ásamt því að vera
Morgunblaðið/Ásdís
SKOPUN, Ljósbrautir og himinvíddir,
1995, nr. 4 í skrá.
MYNDLIST
S t« rt I a k o t
PASTELMYNDIR
Benedikt Gunnarsson. Opið alla daga
frá 14-18. Til 17. júní. Aðgangur
ókeypis.
SÚ VAR tíð, að bræðurnir Bene-
dikt og Veturliði Gunnarssynir voru
meðal atkvæðamestu myndlistar-
manna borgarinnar á sýningavett-
vangi og athafnir þeirra vöktu
dijúga athygli. Veturliði hefur lengi
haft hljótt um sig, en sá lausi og
opni myndstíll sem hann kom fyrst
fram með og hlaut kaldar undirtekt-
ir strangflatalistamanna tímanna
varð „in“ áratugum seinna svo þar
hefði hann að ósekju mátt sýna
meiri staðfestu, sem þó var afar
erfitt á þeim árum vildu myndlistar-
menn teljast nýir og ferskir.
Benedikt sem hóf feril sinn sem
mjög róttækur málari, hefur einnig
minna haft sig frammi á sýninga-
vettvangi undangengna áratugi, en
hins vegar verið nokkuð afkasta-
mikill um myndskreytingar í skóla,
ennfremur gert steinda glugga í
þtjár kirkjur. Það hefur svo eðlilega
tekið sinn toll, að hann var kennari
við MHÍ 1959-65 og eftir það við
Kennaraskólann, seinna Kennara-
háskólann, og lektor þar frá 1977.
Benedikt var lengi vel virkur í sýn-
ingarnefnd F’IM, er hún starfaði af
hvað mestum krafti og ósérhlífni,
og nefna má að hann hefur tekið
þátt í veigamiklum samsýningum
víða um heim.
hreint, vafmngalaust og
tært. Persónulega á ég hins
vegar erfiðara með að meðtaka
óhlutlægar myndheildir sem hann
bætir andliti í, gjarnan af Kristi, en
það munu trúlega vera áhrif frá
forvinnu hans að myndskreytingum
í kirkjur. Það er engan veginn hið
trúarlega sem truflar mig heldur
samanlagt ferlið á myndfletinum,
en það vill raskast og verða ein-
hvern veginn formrænt lausara í sér
fyrir vikið.
Afstraktmálarar fortíðar reyndu
að forðast eins og heitan eld að láta
slíkt henda sig, og kæmi það óvart
fyrir að greina mætti hlutlæg form
í myndum þeirra urðu viðkomandi
eyðilagðir.
Vegurinn liggur þó í því að andlit-
in eru alveg óþörf í þessum vel unnu
formheildum, sem standa alveg fyr-
ir sínu eins og kemur svo skýrt fram
í þeim fimm myndum er tengjast
hugtakinu „Sköpun". Einmitt vegna
þess að skoðandinn eins og skynjar
meira af ljósi, landi og lífi í mynd-
rænu hugsæi frumlagsins.
Þetta er lítil og falleg sýning og
verðugt innlegg í Listahátíð, en
heldur hefði ég viljað sjá afmarkað
tímabil frá fyrri árum líkt og vatns-
litamyndir Eiríks Smith, eða ein-
göngu alveg nýjar myndir, því þær
staðfesta að Benedikt er til alls vís.
Bragi Asgeirsson