Morgunblaðið - 10.08.1996, Blaðsíða 22

FLEIRA ER til á himni og
jörðu, en heimspeki okkar
dreymir um“ sagði Hamlet
við Hóraz þá er þeir ræddu vofu
fóður Hamlets. Þó vísindum hafi
fleygt fram frá því harmleikurinn á
Helsingjaeyri átti sér stað er enn
margt fyrirbærið óútskýrt og
margt sem heillar, eins og sannast
á vinsældum kukls, andastúss og
geimverusagna, aukinheldur sem
einn vinsælasti sjónvarpsþáttur
Vesturlanda, Ráðgátur eða X-
Files, fjallar um yfimáttúrlegar
ráðgátur og geimverur.
Sú tilgáta hefur heyrst að áhugi
manna á fljúgandi furðuhlutum sé í
réttu hlutfalli við minnkandi trú á
æðri máttarvöld og að eftir því sem
ófriðlegra er í heimi hér fjölgi þeim
sem sjái slík fyrirbæri;
sjá þar frelsandi
anda og vitsmunaverur sem kippi
öllu í liðinn. Vísast má það til sanns
vegar færa, en þó vísindamenn hafi
flokkað sem hjátrú og hindurvitni
allt það sem ekki er unnt að sanna á
vísindalegan hátt, þar á meðal
heimsóknir geimvera og annað yf-
irnáttúrlegt, eru áhugamenn vissir
í sinni sök. Þeir eru aftur á móti ef-
laust fjölmargir sem velkjast í vafa
um hverju eigi að trúa og til að gera
upp hug sinn má grípa til tölvunn-
ar, þess jarðbunda apparats, og
skoða margmiðlunardiskinn The
Unexplained.
I/ísindalegur
sannleikur eða
hindun/itni ?_______________
Á The Unexplained, sem tengist
sjónvarpsþáttaröð er sýnd hefur
máli afturgenginn föður
sinn. Arni Matthíasson
skoðaði margmiðlunar-
disk um óráðnar gátur,
geimverur, drauga,
ófreskjur, galdramenn
og svikahrappa, hjátrú
og hindurvitni og hann
hissaði á atorku manna
sem sumir hafa eytt
ævinni í að sanna það
sem eðli síns vegna
ekkierhægtað sanna.
verið á Discovery, er að fmna um-
fjöllun um flest það sem vísindin
virðast ekki kunna skil á, þar á
meðal geimverur og fljúgandi
furðuhluti, en einnig sagt frá sér-
kennilegum verum, jetí og stórfót,
draugum, fjarhrifum, ófreskigáfu,
spíritisma, ærsladaugum, göldrum
og svo mætti lengi telja. Á disknum
er þrætt einstigið á milh vísinda-
legs sannleika og hindm-vitna og þó
sumt sé fáránlegt bull, þykir sum-
um eflaust sem margt annað eigi
við rök að styðjast.
Innan um eru skrýtnar sögur
eins og af Rosemary Brown, sem
segist í beinu sambandi við ýmsa
helstu lagahöfunda fyrri tíma, þar á
meðal Bach, Chopin, Mozart og
John Lennon, en ekki fá þau lög
sem tónskáldin semja í gegnum
hana háa einkunn. Einnig er rifjuð
upp sagan af Borley prestsetrinu,
þar sem ærsladraugur gerði að
verkum að prestsetrið varð frægt
um allan heim sem mesta drauga-
hús Bretlands á fjórða áratugnum.
Presturinn, Lionel Algemon Foy-
ster, og Marianna kona hans böð-
uðu sig í sviðsljósinu, en Marianna
játaði það á níræðisaldri að allt
hefði þetta verið svik og prettir eig-
inmannsins. Fleiri svikabrögð
sjást, þar á meðal myndskeið frá
því er Edmund Hillary sneri ofan
af Everest-tindi 1960 með höfuðleð-
ur jetí sem honum hafði áskotnast.
Þetta vakti að vonum mikla athygli,
en seinna kom á daginn að höfuð-
leðrið var búið til úr geitarhúð.
Ekki varð aftur snúið og upp frá
því hafa ótal könnuðir, þar á meðal
Tinni og Kolbeinn, hætt lífi og lim-
um við leit að jetí, eða snjómannin-
iSf
Sumir eru ungir allt sitt líf, aðrir ekki. ívar Páll
Jónsson er í fyrri hópnum. Hann uppgötvaði að
hann passaði ennþá í gömlu matrósafötin sín
svo hann
ákvað að
klæðast þeim
og fara út að
leika á gæsluleikvöllinn við Freyjugötu. Þar
hafði hann átt margar góðar stundir sem barn.

M
ITIf
Á ÉG vera memm?“ spyr
stóri strákurinn í matrósa-
fótunum stelpuna í regn-
gallanum. „Nei,“ svarar hún varkár
og tortryggin eins og við er að búast.
Hvaða stóri maður er þetta sem kemur
hingað með fótbolta og spyr svona skrýt-
inna spuminga? „Af hveiju ekk'"i?“ spyr
tröllið þá aftur. Ekkert svar.
Þegar stóri strákurinn er búinn að standa í miðj-
um barnahópnum svolítið Iengi kemur loksins stelpa sem
vill vera memm. En fyrst vill hún vita „Memm í hverju?"
„Bara að leika,“ segir hann. „Já, já, livað eigum við að
gera?“ Stóri strákurinn er ekki viss. „Eigum við ekki
að byggja kastala?" segir hann loksins og krakkarnir
fallast á það. Þeir safnast saman í kringum skrýtna
risann og honum líður loksins vel. Hann er orðinn
einn af krökkunum.
Kastalinn verður að fjalli
Stóri strákurinn stjórnar byggingu kastalans og
verður senn að viðurkenna að hann er ekki eins
fær kastalasmiður og í gamla daga. Kastalinn
breytist í íjall, öllum að óvörum. „Þessi litla þama
heitir María, alveg eins og María mey,“ segir ein af
eldri stelpunum og stingur upp á því að sá stóri setj-
ist á vegasaltið á móti Maríu. Flykkið risavaxna sér
fram á að það yrði frekar ójafn leikur og svarar því
tilboði neitandi.
Ungur maður, á að giska tveggja ára, er mjög hrif-
inn af skóm þessa hávaxna smádrengs. „Gó,“ endur-
tekur hann í sífellu og bendir á fætur hans. „Skór,“
svarar drengurinn. A milli þeirra hefur myndast ein-
stæður skilningur og vinátta.
Það er með miklum trega og söknuði sem stóri
strákurinn heldur heim á leið og kveður vini sína á
gæsluleikvellinum við Freyjugötu. Hann saknar
þeirra tíma er hann gat borðað sand án þess að
skammast sín og gengið í matrósafötum eins og ekk-
ert væri sjálfsagðara. Fyrir utan hliðið er hann við-
undur, klæddur eins og hann er.
Morgunblaðið/Ásdís