Morgunblaðið - 10.12.1996, Blaðsíða 1

120 SÍÐUR B/C/D
283. TBL. 84. ÁRG. ÞRIÐJUDAGUR10. DESEMBER1996 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Reuter
Handtöku mótmælt í Belgrad
EKKERT lát var á mótmælum
serbneskra stjórnarandstæð-
inga í Belgrad í gær eftir að
hæstiréttur Serbíu hafnaði
kröfu þeirra um að viðurkenna
sigur þeirra í borgarstjórnar-
kosningunum í síðasta mánuði.
Um 40.000 námsmenn söfnuðust
saman í miðborginni og mót-
mæltu meintum pyntingum lög-
reglu á 21 árs verkamanni, sem
var handtekinn á föstudag eftir
að hafa haldið á brúðu í fanga-
klæðnaði og í líki Slobodans
Milosevic forseta á mótmæla-
fundi í Belgrad. Móðir mannsins
sakaði lögregluna um að hafa
nefbrotið hann, stungið byssu-
hlaupi í munn hans og látið hann
liggja nakinn á gólfi fangelsisins
við opinn glugga.
A myndinni sést lögreglumað-
ur reyna að halda aftur af mót-
mælendum í Belgrad.
Fundur heimsviðskiptastofnunarinnar í Singapore
Deilt um rétt til að
stofna stéttarfélög
Singapore. Reuter.
TALIÐ var að nokkur árangur hefði
náðst á fyrsta degi vikulangs ráð-
herrafundar Heimsviðskiptastofn-
unarinnar (WTO) í átt til afnáms
tolla og hindrana í milliríkjavið-
skiptum með tölvur og búnað til
upplýsingamiðlunar. Agreiningur
um vinnuþrælkun barna og réttinn
til að stofna stéttarfélög var þó
talinn geta stofnað samkomulagi í
hættu.
Renato Ruggiero, framkvæmda-
stjóri WTO, hvatti til þess, að aðild-
arríkin legðu til hliðar ágreining
um önnur deilumál svo koma mætti
samkomulagi um viðskipti á sviði
upplýsingatækni í höfn. Talið er að
í húfi séu viðskipti sem nema þús-
undum milljarða dollara.
Á sama tíma og ráðherrarnir
veltu fyrir sér leiðum til að blása
lífi í alþjóðaverslun og lýstu við-
skiptum sem drifkrafti atvinnu-
sköpunar um alla veröld birti WTO
tölur um vöruviðskipti sem leiddu
í ljós að þau myndu aukast minna
1996 en 1995; aukningin í fyrra
hefði numið átta prósentum en yrði
ekki nema fimm prósent á þessu ári.
Goh Chok Tong, forsætisráð-
herra Singapore, lagðist fast gegn
því í setningarræðu fundarins, að
þróunarríkin yrðu þvinguð til um-
bóta í verkalýðsmálum, þar með
yrðu þau svipt samkeppnisfærni.
Bandaríkjamenn, Frakkar og
Kanadamenn vilja að tekið verði á
málefnum ódýrs vinnuafls á fundi
WTO en meðal þeirra ríkja sem
vilja, að ekki verði minnst á þau
mál í lokaskjali fundarins eru Ind-
land, Indónesía og Malasía. Undir
afstöðu þeirra taka reyndar Bretar,
Ástralir og Þjóðveijar sem sögðu,
að Alþjóðavinnumálastofnunin
(ILO) væri rétti vettvangurinn til
að taka á málum ódýrs vinnuafls
en ekki WTO.
Engar samþykktir Heimsvið-
skiptastofnunarinnar öðlast gildi
nema um þær ríki einhugur.
Reuter
STÚDENTAR á mótmælafundi í gær. Stjórnin sendi lögreglu á vettvang til að stöðva aðgerðirnar.
Herforingjastjórnin í Búrma lætur loka háskólum
Suu Kyi neitar ásökun
um tengsl við mótmælin
Rangoon. Reuter.
Di Rupo
sýkn - í bili
Brussel. Reuter.
HELSTU ákærununum á hendur
Elio Di Rupo, aðstoðarforsætisráð-
herra Belgíu, um að hann hafi haft
kynmök við drengi undir lögaldri
hefur verið vísað á bug.
Það var hæstiréttur Belgíu, sem
komst að þeirri niðurstöðu að ásak-
anirnar, sem hafðar eru eftir einum
manni, væru tilhæfulausar en frétta-
stofan Belga sagði, að hins vegar
væri verið að vega og meta nýjar
upplýsingar, sem réttinum hefðu
borist fyrir tæpri viku.
Ráðherra í héraðsstjórn frönsku-
mælandi manna, Jean-Pierre Grafe,
sagði af sér í gær en hann hefur
einnig verið sakaður um kynmök við
börn undir lögaldri. Grafe sagðist
vera saklaus en hann gæti ekki leng-
ur sinnt störfum sínum vegna orð-
rómsins.
♦ ♦ ♦------
Sameinuðu þjóðirnar
Irakar fá að
selja olíu
Samcinuðu (ijódunum. Rcuter.
BOUTROS Boutros-Ghali, fram-
kvæmdastjóri Sameinuðu þjóðanna,
staðfesti í gær samning um að írak-
ar fái leyfi til að flytja út takmark-
að magn af olíu til að kaupa mat
og lyf.
Næstu sex mánuði fær stjórn
Saddams Husseins að flytja út olíu
fyrir um 130 milljarða króna en
verulegur hluti fjárins fer til upp-
byggingar í Kúveit.
Viðskiptabannið, sem öryggisráð
SÞ setti á íraka eftir innrásina í
Kúveit 1990, hefur valdið miklum
efnahagserfiðleikum og neyð meðal
almennings. Öryggisráðið sam-
þykkti í fyrra að leyfa olíusölu en
erfiðlega gekk að semja um skilmál-
ana og er íraksher skarst í innbyrð-
is átök Kúrda í norðurhéruðum
AUNG San Suu Kyi, stjórnarand-
stöðuleiðtogi í Búrma, neitaði í gær
ásökunum herforingjastjórnarinnar
um að flokkur hennar væri viðriðinn
mótmæli námsmanna í landinu og
hvatti stjórnina til að leita nýrra leiða
til að leysa deiluna.
Talsmaður herforingjastjórnarinn-
ar sagði að nokkrir félagar í Lýðræð-
isbandalaginu, flokki Suu Kyi, auk
kommúnista og útlægra náms-
manna, hefðu gengið til liðs við
námsmennina. „Við höfum sannanir
fyrir því að menn úr Lýðræðisbanda-
laginu, félagar í Lýðræðisfylkingu
námsmanna (ABSDF) og leynilegir
hópar úr Kommúnistaflokki Búrma
hafi tekið virkan þátt í mótmælun-
um,“ sagði hann.
ABSDF er með höfuðstöðvar í
Bangkok og er skipað nánismönnum
sem hafa flúið frá Búrma síðan upp-
reisn lýðræðissinna var kveðin niður
árið 1988. Kommúnistaflokkurinn
hefur verið bannaður.
„Þetta er fáránlegt," sagði Suu
Kyi um þessar ásakanir. „Þeir ættu
að taka á vandamálum sínum í stað
þess að reyna að skella skuldinni á
einhveija aðra. Þessi samsæriskenn-
ing er gjörsamlega úrelt. Við viljum
að nútímalegri aðferðum verði beitt
til að leysa vandann."
Kennsla felld niður
Sjónarvottar sögðu að hermenn
hefðu dreift hóp 120 námsmanna
sem efndu til mótmæla í háskóla í
Rangoon í gær. Ekki var vitað hvort
einhvetjir þeirra voru handteknir.
Fregnir hermdu ennfremur að lög-
reglan væri með mikinn öryggisvið-
búnað við sendiráð Bandaríkjanna í
borginni.
Stjórnarerindrekar sögðu að
námsmenn hefðu einnig efnt til mót-
mæla í Mandalay, 690 km norðan
við höfuðborgina, og hrópað vígorð
gegn stjóminni. Námsmenn við
tækniháskóla í borginni hefðu skipu-
lagt mótmæli á sunnudag og örygg-
issveitir hefðu umkringt byggingar
læknaháskóla.
Herinn jók öryggisviðbúnað sinn
í Rangoon og lokaði öllum bygging-
um tveggja háskóla. Kennsla var
felld niður í skólunum í gær.
Afganistan
Bréfpokar
bannaðir
í Kabúl
Kabúl. Reuter.
TALEBAN-hreyfingin, sem
ræður meirihluta Afganistans,
hefur bannað landsmönnum að
nota bréfpoka og amast raunar
við því, að nokkru pappírssnifsi
sé kastað. Er ástæðan sú, að á
pappírnum geta verið áletranir
eða orð, sem einnig má finna í
Kóraninum, hinni helgu bók
múslima, og geti það jafngilt
guðlasti að henda slíku efni.
Amir Khan Mutaqi, upplýs-
ingaráðherra Taleban-stjórnar-
innar, skýrði frá þessu í gær
og sagði, að hér eftir yrði fólk
að nota plastpoka. Á því hefur
almenningur í Kabúl liins vegar
engin efni og raunar lifa marg-
ir á því að búa til poka úr notuð-
um pappír og selja kaupmönn-
um. Þegar fréttir bárust út um
fyrirhugað bréfpokabann seld-
ist allur salernispappír í Kabúl
upp á augabragði því að enginn
vissi hve víðtækt pappírsbannið
yrði.
Bann á bann ofan
Taleban-hreyfingin náði Kab-
úl á sitt vald í september og
síðan hefur konum verið bannað
að vinna utan heimilis og þær
mega ekki koma út undir bert
loft nema með höfuðið hulið og
grisju fyrir andliti, sem þær
geta horft út um. Þá hefur öll-
um opinberum starfsmönnum,
sem eru að sjálfsögðu eingöngu
karlmenn, verið skipað að láta
sér vaxa skegg og mörgum, sem
hlýddu því ekki, verið sagt upp.
Dans og öll tónlist önnur en
trúarleg liefur verið bönnuð.